Phát huy năng lực doanh nghiệp logistics, tận dụng hiệu quả EVFTA

Cơ hội và thách thức từ EVFTA

Ông Lê Hoàng Khánh Nhựt, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Cao su Đà Nẵng chia sẻ, những năm gần đây, đặc biệt trong năm 2020, 2021 và ngay trong 8 tháng năm 2022, nhờ tận dụng cơ hội trong Hiệp định EVFTA, Công ty đã tăng cường xuất khẩu khá tốt.

Năm 2021, tăng trưởng xuất khẩu của doanh nghiệp khá lớn, ở mức trên 36%. 8 tháng năm 2022, kim ngạch xuất khẩu cũng như thị phần hàng hóa của doanh nghiệp tại thị trường EU tiếp tục tăng lên.

Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu và doanh nghiệp logistics khởi sắc nhờ EVFTA

Lý giải rõ hơn về vấn đề tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa thời gian qua, theo ông Lê Hoàng Khánh Nhựt, sản phẩm của Cao su Đà Nẵng đã đạt được các tiêu chuẩn khó khăn, đáp ứng tiêu chuẩn đưa hàng hóa vào thị trường EU.

Ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết: 2 năm qua, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam-EU tăng trưởng khá tích cực. Năm 2021, xuất khẩu của Việt Nam sang EU tăng 14% so với năm 2020; 8 tháng năm 2022, xuất khẩu tăng trên 20% so với cùng kỳ năm trước.

Điểm đáng chú ý trong thực thi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) đây là một trong những FTA thế hệ mới có tỷ lệ tận dụng Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) ưu đãi khá cao. Năm 2021, tỷ lệ tận dụng C/O ưu đãi khoảng 14% kim ngạch hàng hóa xuất khẩu. Con số tận dụng C/O ưu đãi từ đầu năm đến nay khoảng gần 25%.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đánh giá, EU là một trong những thị trường truyền thống của Việt Nam. Sau khi ký Hiệp định EVFTA, khối lượng thương mại hàng hóa trao đổi gia tăng rất nhiều, đặc biệt trong đó có những mặt hàng có khối lượng vận chuyển lớn là hàng dệt may, da giày, thủy sản.

Để đưa được những mặt hàng này đến khu vực EU với chi phí, giá thành cũng như thời gian hợp lý, có vai trò rất quan trọng của các doanh nghiệp dịch vụ logistics.

Tuy nhiên, bên cạnh các cơ hội và tiềm năng, các doanh nghiệp logistics Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều thách thức mới do EVFTA mang lại. Sự chênh lệch về năng lực khiến các doanh nghiệp logistics Việt Nam cạnh tranh gay gắt với các doanh nghiệp logistics của EU, vốn rất mạnh và chiếm thị phần đáng kể trên thị trường logistics thế giới. Trong đó hiện nhiều doanh nghiệp logistics mạnh của EU đã có hoạt động kinh doanh ở Việt Nam như các tập đoàn DHL Group, Kuehne + Nagel, DB Schenker của Đức, tập đoàn Maersk của Đan Mạch...

Trong khi đó, các doanh nghiệp dịch vụ logistics của Việt Nam phần lớn ở quy mô nhỏ và vừa, tính chuyên nghiệp chưa cao, cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng được thực tiễn phát triển dẫn đến chi phí dịch vụ logistics của Việt Nam cao hơn so với các nước. Hệ thống logistics và vận chuyển phải bảo đảm được các yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn và quy trình kiểm soát quốc tế của EU. Đối với hàng xuất khẩu từ Việt Nam, các mặt hàng truyền thống hay các mặt hàng mới cũng cần có sự bảo đảm tốt hơn về chất lượng bảo quản, vận chuyển đặc biệt là nhóm hàng nông sản, mây tre đan, đồ gỗ là những mặt hàng dễ bị thay đổi chất lượng do điều kiện nhiệt độ, môi trường. Đối với các mặt hàng có lộ trình dỡ bỏ thuế sau từ 5 - 10 năm, sự gia tăng nhu cầu vận chuyển có thể muộn hơn nhưng vẫn cần có sự chuẩn bị về phương tiện, thiết bị, quy trình quy chuẩn để vận chuyển các mặt hàng này đáp ứng các cam kết trong Hiệp định EVFTA.

Tận dụng hiệu quả cơ hội từ thị trường

Ông Trần Thanh Hải khẳng định, với một thị trường có quy mô rộng lớn cũng như tốc độ tăng trưởng lên đến 24% như khu vực EU thì đây là cơ hội hết sức to lớn cho cả các doanh nghiệp xuất nhập khẩu và các doanh nghiệp logistics.

Nhưng phải khẳng định rằng trong hoạt động logistics thì tương quan giữa các doanh nghiệp Việt Nam và EU cũng chưa đồng đều. Do đó, doanh nghiệp phải nhận biết được vị trí của mình để có sự phấn đấu và vươn lên, thông qua sự liên doanh, liên kết; hoặc có thể bắt đầu từ vai trò đại lý cho các doanh nghiệp logistics nước ngoài.

Bên cạnh đó, có thể nói logistics là một lĩnh vực có tiềm năng lớn trong ứng dụng công nghệ. Đây cũng là một trong những chìa khóa để giúp cho doanh nghiệp logistics của chúng ta có thể nâng cao được hiệu quả hoạt động và tăng sức cạnh tranh. Trong bối cảnh có nhiều doanh nghiệp như vậy, cạnh tranh mạnh mẽ như vậy, doanh nghiệp nào dựa được vào công nghệ, ứng dụng được công nghệ tốt thì sẽ có cái khả năng vượt trội và vươn xa hơn.

Về phía Nhà nước, sắp tới, Bộ Công Thương sẽ triển khai xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ logistics một cách dài hạn hơn so với kế hoạch hành động trước đây, đặt một cơ sở, nền móng để hỗ trợ cho các doanh nghiệp logistics của chúng ta vươn ra thị trường thế giới tốt hơn nữa