Hai năm thực thi Hiệp định RCEP: Tỷ lệ tận dụng ưu đãi chưa như kỳ vọng

Đây là nhận định của các chuyên gia sau 2 năm Việt Nam thực hiện Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Hiệp định RCEP kết nối chuỗi sản xuất khu vực, thúc đẩy xuất khẩu Hướng dẫn về cấp C/O mẫu RCEP

Hiệp định RCEP đã chính thức có hiệu lực với Việt Nam từ ngày 1/1/2022. Quãng thời gian 2 năm thực thi hiệp định này tuy còn ngắn song bước đầu có thể nhận thấy những nội dung đáng lưu ý cho thời gian tiếp theo, báo cáo mới đây về kinh tế Việt Nam năm 2023 của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) nhìn nhận.

Hai năm thực thi Hiệp định RCEP: Tỷ lệ tận dụng ưu đãi chưa như kỳ vọng
Ảnh minh họa

Báo cáo của CIEM cho biết, tỷ trọng xuất nhập khẩu của Việt Nam với các quốc gia trong Hiệp định RCEP nhìn chung giữ xu hướng giảm. Tỷ trọng kim ngạch xuất nhập khẩu sang các nước RCEP trên tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng từ 45,7% năm 2012 lên 44,2% năm 2018, sau đó giảm còn 39,5% năm 2022.

Cùng đó tỷ lệ tận dụng ưu đãi trong RCEP của Việt Nam còn tương đối thấp (0,67%) và cũng là thấp nhất trong số các FTA mà hiện Việt Nam đã tham gia. Tuy vậy, góc nhìn về tận dụng ưu đãi trong FTA ở khu vực RCEP cần được mở rộng, bởi RCEP được thiết lập trên cơ sở đã có một loạt FTA ở khu vực Đông Á. Chính vì vậy, việc hiện thực hóa RCEP đã tạo thêm động lực cho các hoạt động tận dụng FTA ở khu vực này (trong đó có các FTA của ASEAN) trong bối cảnh khó khăn do dịch COVID-19.

Về những khó khăn thách thức, nhóm nghiên cứu của CIEM lưu ý, một thách thức lớn đối với doanh nghiệp ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng là RCEP có thể tạo ra nguy cơ chuyển hướng thương mại, cụ thể là tăng cạnh tranh với Trung Quốc.

Là thành viên của RCEP, Trung Quốc được hưởng ưu đãi thuế và do đó làm mất lợi thế cạnh tranh trước đây của doanh nghiệp Việt Nam. So với các quốc gia thành viên, các doanh nghiệp Việt Nam còn yếu về quy mô vốn, trình độ công nghệ, kỹ năng quản lý và lao động. Vì vậy, các doanh nghiệp Việt Nam gặp nhiều bất lợi khi cạnh tranh trên các thị trường, đặc biệt là khó có thể cạnh tranh với Trung Quốc”, báo cáo viết.

Cùng đó RCEP có thể làm gia tăng nhập siêu của Việt Nam. Áp lực cạnh tranh gia tăng với các ngành sản xuất trong nước khi hàng hóa từ các nước khác có thể đưa vào Việt Nam với mức thuế suất thấp hơn. Thực tế, số liệu nhập siêu giai đoạn trước 2020 với các nước RCEP ít nhiều đã phản ánh lo ngại này.

Đặc biệt, thách thức lớn nhất là việc các cơ quan, doanh nghiệp không có tư duy phù hợp đối với tiếp cận và khai thác cơ hội từ RCEP. Một bộ phận cơ quan, doanh nghiệp còn nhìn nhận RCEP là “tiêu chuẩn thấp”, ít lợi ích hơn so với các Hiệp định khác như EVFTA, CPTPP...

Ở một chừng mực khác, cách khai thác RCEP vẫn chưa đặt trong chiến lược tổng thể để tận dụng các FTA, trong đó có các FTA của ASEAN – vốn đặt nền móng cho việc hình thành RCEP. Ngược lại, nếu không tính tới các xu hướng điều chỉnh quy định và chính sách ở các thị trường RCEP sau năm 2022, thì doanh nghiệp có thể bị động, thậm chí suy giảm khả năng cạnh tranh khi khai thác các thị trường này.

Quang Lộc

Tin mới cập nhật

Việt Nam xuất siêu gấp đôi sang thị trường CPTPP

Việt Nam xuất siêu gấp đôi sang thị trường CPTPP

Khối Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) tiếp tục là thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt Nam năm vừa qua.
Hợp tác kinh tế Việt Nam - Lào chuyển biến tích cực

Hợp tác kinh tế Việt Nam - Lào chuyển biến tích cực

Năm 2024, vốn đăng ký đầu tư từ Việt Nam sang Lào là 191,1 triệu USD, tăng 62,1% so với năm 2023, tổng kim ngạch thương mại hai nước đạt 2,2 tỷ USD, tăng 33,9%.
Kim ngạch thương mại Việt Nam-Campuchia ước đạt 10 tỷ USD

Kim ngạch thương mại Việt Nam-Campuchia ước đạt 10 tỷ USD

Năm 2024, kim ngạch thương mại Việt Nam-Campuchia đạt khoảng 10 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu ước đạt 5 tỷ USD sang thị trường này.
Doanh nghiệp Việt Nam cần chuyển đổi xanh để hàng hóa có cơ hội vào thị trường New Zealand

Doanh nghiệp Việt Nam cần chuyển đổi xanh để hàng hóa có cơ hội vào thị trường New Zealand

Doanh nghiệp Việt Nam sẽ có nhiều hơn cơ hội thâm nhập vào thị trường New Zealand nếu chú trọng đến sản xuất theo tiêu chuẩn xanh và phát triển bền vững.
Thương mại Việt Nam - Nhật Bản: Tận dụng tối đa lợi thế từ các FTA song phương, đa phương

Thương mại Việt Nam - Nhật Bản: Tận dụng tối đa lợi thế từ các FTA song phương, đa phương

Các hiệp định thương mại tự do góp phần thúc đẩy hợp tác kinh tế, trở thành trợ lực, là đòn bẩy cho quan hệ thương mại Việt Nam-Nhật Bản.
Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Công tác xây dựng, thực thi pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tại Việt Nam đã có sự phối hợp tích cực, hiệu quả của nhiều cơ quan, tổ chức nước ngoài.
Tận dụng hệ sinh thái hiệp định thương mại tự do tăng xuất khẩu dệt may

Tận dụng hệ sinh thái hiệp định thương mại tự do tăng xuất khẩu dệt may

Dệt may được nhận định còn khả năng tăng kim ngạch xuất khẩu nếu tận dụng tốt hơn nữa FTA nhưng làm thế nào để khai thác vẫn là câu chuyện đáng bàn.
Hệ sinh thái tận dụng FTA là sự sáng tạo, ‘làn gió mới’ trong tận dụng ưu đãi từ các FTA

Hệ sinh thái tận dụng FTA là sự sáng tạo, ‘làn gió mới’ trong tận dụng ưu đãi từ các FTA

Theo chuyên gia, việc xây dựng hệ sinh thái tận dụng FTA là sự sáng tạo, đột phá và sẽ là ‘làn gió mới’ giúp doanh nghiệp tăng tỷ lệ tận dụng ưu đãi từ các FTA.
Chiến dịch ANNEX trao đổi thông tin hải quan tăng cường kiểm soát phòng, chống ma túy

Chiến dịch ANNEX trao đổi thông tin hải quan tăng cường kiểm soát phòng, chống ma túy

Tổng cục Hải quan tăng cường thu thập thông tin về cách thức, thủ đoạn buôn lậu, vận chuyển trái phép ma tuý trên tuyến chuyển phát nhanh, bưu điện quốc tế…
Chuyên gia nhận định về kịch bản kinh tế của Việt Nam sau bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ

Chuyên gia nhận định về kịch bản kinh tế của Việt Nam sau bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ

Dù ứng cử viên nào trở thành Tổng thống Hoa Kỳ thứ 47, Việt Nam cũng cần có những kịch bản kinh tế mang tính thích nghi cao với những bất định của tình hình.

Tin khác

Tận dụng các FTA ngành cà phê: Chìa khóa ‘vàng’ để doanh nghiệp Việt mở cửa xuất khẩu

Tận dụng các FTA ngành cà phê: Chìa khóa ‘vàng’ để doanh nghiệp Việt mở cửa xuất khẩu

Việc tham gia vào Hệ sinh thái tận dụng các FTA sẽ là chìa khóa “vàng” để doanh nghiệp trong ngành cà phê tại Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu, vươn ra thế giới.
Giải pháp nào để sản phẩm thương hiệu Việt định vị tại

Giải pháp nào để sản phẩm thương hiệu Việt định vị tại 'sân chơi' ngoại?

Để sản phẩm Thương hiệu Quốc gia vươn xa, cần tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp tạo chuỗi sản xuất kinh doanh với những sản phẩm mang giá trị thuần Việt.
Doanh nghiệp Đức tiếp tục mở rộng đầu tư và cam kết phát triển bền vững tại Việt Nam

Doanh nghiệp Đức tiếp tục mở rộng đầu tư và cam kết phát triển bền vững tại Việt Nam

Hiệp hội các Doanh nghiệp Đức vừa công bố những bước tiến đạt được trong quý II năm 2024, nhấn mạnh sự mở rộng hoạt động của các thành viên tại Việt Nam.
Tăng khả năng cạnh tranh cho hàng nông sản: Chuyển mạnh xuất khẩu từ thô sang tinh

Tăng khả năng cạnh tranh cho hàng nông sản: Chuyển mạnh xuất khẩu từ thô sang tinh

Để hướng tới xuất khẩu bền vững, theo Bộ Công Thương, doanh nghiệp cần nâng cao chất lượng sản phẩm, chuyển xuất khẩu thô sang gia tăng tỷ lệ xuất khẩu tinh.
Xuất nhập khẩu với Mỹ và EU trong bối cảnh mới: Doanh nghiệp Việt lưu ý gì?

Xuất nhập khẩu với Mỹ và EU trong bối cảnh mới: Doanh nghiệp Việt lưu ý gì?

Mỹ và EU là thị trường có nhiều tiềm năng nhưng cũng rất khó tính, doanh nghiệp xuất nhập khẩu sang hai thị trường này cần tìm hiểu kỹ để giảm thiểu rủi ro.
Tận dụng thời cơ từ các FTA, thúc đẩy xuất khẩu những tháng cuối năm

Tận dụng thời cơ từ các FTA, thúc đẩy xuất khẩu những tháng cuối năm

Theo Bộ Công Thương, nhằm đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu, Bộ đang thực hiện nhiều giải pháp thúc đẩy việc thực hiện các FTA và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Cơ hội xuất khẩu trực tuyến

Cơ hội xuất khẩu trực tuyến ''sải cánh'' từ lợi thế các FTA thế hệ mới

Bắt kịp xu hướng xuất khẩu trực tuyến, các doanh nghiệp có cơ hội bình đẳng vươn ra thị trường thế giới, thay vì những hạn chế trong xuất khẩu truyền thống.
Tận dụng tốt cơ hội mở ra từ các FTA, tạo thêm động lực tăng trưởng cho nền kinh tế

Tận dụng tốt cơ hội mở ra từ các FTA, tạo thêm động lực tăng trưởng cho nền kinh tế

Cho đến nay, Việt Nam đã ký 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) vừa với tư cách thành viên ASEAN vừa với tư cách một bên độc lập, độ phủ hầu hết các châu lục.
Bộ Công Thương khảo sát nhu cầu đào tạo để thực thi, tận dụng các FTA của Việt Nam

Bộ Công Thương khảo sát nhu cầu đào tạo để thực thi, tận dụng các FTA của Việt Nam

Bộ Công Thương vừa ban hành văn bản Khảo sát nhu cầu đào tạo để thực thi và tận dụng các Hiệp định thương mại tự do của Việt Nam (FTA).
Việt Nam giữ vững vị trí đối tác thương mại lớn thứ 3 của Hàn Quốc

Việt Nam giữ vững vị trí đối tác thương mại lớn thứ 3 của Hàn Quốc

Hiệp hội Thương mại quốc tế của Hàn Quốc (KITA) cho biết, năm 2023, Việt Nam tiếp tục giữ vị trí đối tác thương mại lớn thứ 3 của Hàn Quốc.

Đọc nhiều

Tiếp tục xác minh việc ghép giàn pháo tại cửa hàng Z121

Tiếp tục xác minh việc ghép giàn pháo tại cửa hàng Z121

Sau khi tiếp nhận thêm thông tin, đại diện Đội Quản lý thị trường số 24 cho biết, sẽ tiếp tục xác minh việc tự chế pháo, ghép giàn ngay tại cửa hàng Z121.
Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025

Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025

Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 sẽ diễn ra từ ngày 9 - 13/3/2025 tại thành phố Buôn Ma Thuột và một số địa phương trong tỉnh Đắk Lắk.
Quảng Bình: Phấn đấu tháng 9/2025 xoá 100% nhà tạm, dột nát

Quảng Bình: Phấn đấu tháng 9/2025 xoá 100% nhà tạm, dột nát

Tỉnh Quảng Bình phấn đấu đến tháng 9/2025 thực hiện xóa 100% nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo nhằm góp phần hoàn thành mục tiêu giảm nghèo.
Thị trường hoa tươi 'nóng' trước ngày lễ tình nhân Valentine

Thị trường hoa tươi 'nóng' trước ngày lễ tình nhân Valentine

Còn 1 ngày nữa là đến ngày lễ tình nhân Valentine 14/2, các cửa hàng hoa tươi tăng tối đa số lượng hoa và 'set quà' để đáp ứng nhu cầu cao của người tiêu dùng.
Để chính sách năng lượng thúc phát triển giao thông xanh

Để chính sách năng lượng thúc phát triển giao thông xanh

Giao thông xanh là việc áp dụng công nghê nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của hệ thống giao thông đối với môi trường, sức khỏe cộng đồng.
Nhận định chứng khoán 13/2: Thị trường trở lại đà tăng

Nhận định chứng khoán 13/2: Thị trường trở lại đà tăng

Các chuyên gia chứng khoán cho rằng, thị trường khó có thể điều chỉnh mạnh và sớm quay trở lại đà tăng.
Phủ Tây Hồ tấp nập người đến lễ ngày Rằm tháng Giêng

Phủ Tây Hồ tấp nập người đến lễ ngày Rằm tháng Giêng

Vào ngày Rằm tháng Giêng, nhiều người dân, du khách thập phương tới Phủ Tây Hồ để cầu bình an, may mắn trong dịp đầu xuân năm mới.
Nhận định chứng khoán 14/2: Tránh mua đuổi

Nhận định chứng khoán 14/2: Tránh mua đuổi

Các chuyên gia chứng khoán khuyến nghị, nhà đầu tư không nên mua đuổi cổ phiếu khi đã có nhịp tăng mạnh và đang ở vùng đỉnh để phòng tránh rủi ro điều chỉnh.
Nhận định chứng khoán 11/2: Thị trường tiếp tục rung lắc

Nhận định chứng khoán 11/2: Thị trường tiếp tục rung lắc

Các chuyên gia cho rằng, thị trường chứng khoán có thể điều chỉnh và rung lắc trong thời gian tới cho đến khi các động thái liên quan đến thuế quan hạ nhiệt.
Xuất khẩu cà phê vào Bắc Âu trước Quy định EUDR

Xuất khẩu cà phê vào Bắc Âu trước Quy định EUDR

Quy định của Liên minh châu Âu (EU) về sản phẩm không gây phá rừng (EUDR) không chỉ đặt ra thách thức mà còn là cơ hội để xuất khẩu cà phê mở rộng vào Bắc Âu
Phiên bản di động