Bộ Công Thương và những dấu ấn SOM1

Từ 18/2-3/3/2017, trong tất cả các cuộc họp ủy ban, nhóm công tác, tiểu ban của SOM1, Bộ Công Thương đều cử đại diện lãnh đạo các vụ chức năng như Vụ Đa biên, Cục Quản lý cạnh tranh, Cục Thương mại điện tử, Cục Hóa chất, Vụ Phát triển nguồn nhân lực, Vụ Thị trường trong nước, Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Công nghiệp nặng, Viện Chiến lược chính sách công nghiệp, Vụ Pháp chế, Văn phòng Ban chỉ đạo liên ngành tham gia và đã có nhiều ý kiến đóng góp thiết thực trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, công nghiệp, hợp tác công tư, hóa chất....

Đặc biệt, với vai trò chủ trì, Bộ Công Thương đã phối hợp với Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) tổ chức “Hội thảo chính sách APEC về công nghiệp hỗ trợ” với mục tiêu nâng cao năng lực của các nền kinh tế APEC trong thúc đẩy ngành công nghiệp hỗ trợ, từ đó tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư trong khu vực và thúc đẩy sự tham gia của các doanh nghiệp siêu nhỏ, vừa và nhỏ vào chuỗi giá trị toàn cầu; tạo cơ hội kết nối cho các nhà hoạch định chính sách, các nhà quản lý và các bên liên quan nhằm xây dựng ngành công nghiệp hỗ trợ cạnh tranh và hiện đại; góp phần xây dựng “Hướng dẫn chính sách, Bộ thông lệ tốt” bao gồm các chính sách về ngành, về nghiên cứu và phát triển (R&D) và phát triển nguồn nhân lực....

Ông Lương Hoàng Thái, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho rằng, trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế khu vực, mỗi nền kinh tế thành viên APEC ngày càng nhận thức được tầm quan trọng của việc trở thành một mắt xích cơ bản trong chuỗi cung ứng, sản xuất và giá trị toàn cầu. Trong chuỗi sản xuất toàn cầu, với trình độ phát triển và lợi thế khác nhau, mỗi nền kinh tế đều nỗ lực hết mình để tối ưu hóa các nguồn lực, xác định và định vị mình trong sân chơi chung rộng lớn này.

Dù ở mỗi nền kinh tế thành viên, định nghĩa về ngành công nghiệp hỗ trợ có khác nhau nhưng đều xác định ngành công nghiệp này là một trong những lựa chọn chiến lược, ưu tiên phát triển. Việc phát triển một cách bền vững và mạnh mẽ ngành công nghiệp hỗ trợ sẽ mang lại nhiều lợi ích về kinh tế - xã hội, không chỉ tạo công ăn việc làm, thúc đẩy chuyển giao công nghệ, mà còn góp phần củng cố nội lực của nền kinh tế trong cuộc cạnh tranh khốc liệt thu hút vốn đầu tư nước ngoài; tạo cơ hội cho các nền kinh tế đang phát triển tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu.

Kết quả nổi bật sau cuộc hội thảo và các cuộc họp liên quan, các bên đã nhất trí về Kế hoạch triển khai sáng kiến “Thúc đẩy công nghiệp hỗ trợ APEC” thông qua hai giai đoạn cụ thể: Giai đoạn 1, Ban Nghiên cứu hỗ trợ chính sách APEC (PSU) đã thực hiện ba nghiên cứu điển hình về công nghiệp hỗ trợ tại ba nền kinh tế thành viên APEC là Australia, Mexico và Việt Nam nhằm phân tích, đánh giá chính sách và kinh nghiệm trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và hiện đại hóa ngành công nghiệp hỗ trợ khu vực APEC. Giai đoạn 2, Việt Nam sẽ phối hợp với Nhật Bản và Ban Nghiên cứu hỗ trợ chính sách xây dựng Bộ hướng dẫn chính sách, Bộ thông lệ tốt về công nghiệp hỗ trợ APEC nhằm mục tiêu cải thiện chất lượng chính sách và thúc đẩy ngành công nghiệp hỗ trợ khu vực. Dự kiến Hướng dẫn chính sách, Bộ thông lệ tốt sẽ được trình lên các Bộ trưởng thông qua tại Hội nghị liên Bộ trưởng Ngoại giao - Kinh tế lần thứ 29 (AMM 29), tháng 11/2017 tại Đà Nẵng.

Cũng trong khuôn khổ SOM1, Bộ Công Thương đã phối hợp với Ban Thư ký APEC tổ chức Đối thoại công - tư APEC về dịch vụ. Nội dung chính là tạo cơ hội để các nhà hoạch định chính sách, đại diện cộng đồng doanh nghiệp, chuyên gia thảo luận, trao đổi kiến thức, chia sẻ quan điểm nhằm tăng cường hơn nữa hợp tác APEC đối với ba lĩnh vực dịch vụ quan trọng gồm phân phối, giao thông vận tải và logistics.

Kết quả của đối thoại sẽ tạo nền tảng để Nhóm công tác về dịch vụ (GOS) và các diễn đàn khác của APEC tiếp tục thảo luận, xây dựng các chương trình hỗ trợ năng lực cho các thành viên APEC, đặc biệt là các thành viên đang phát triển trong các lĩnh vực nói trên, trong đó có Việt Nam

Nhiều ý kiến cho rằng, với sự phát triển kinh tế, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thời kỳ công nghệ thì thương mại và dịch vụ ngày chiếm vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế, góp phần đặc biệt quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế của một quốc gia cũng như khu vực.

Theo ông Lương Hoàng Thái, tiềm năng hợp tác về dịch vụ trong APEC còn rất lớn, tuy nhiên nó chưa được khai thác hiệu quả. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng dịch vụ trên 6,8% đến năm 2025 cần sự nỗ lực phối hợp hơn nữa của mỗi nền kinh tế thành viên trong việc thực hiện Lộ trình dịch vụ với các lĩnh vực cụ thể.

Có thể nói, sự tham gia tích cực cùng những ý kiến đóng góp tại SOM1 cho thấy Bộ Công Thương đang thể hiện rõ vai trò của mình trong việc xây dựng và hiện thực hóa các chính sách trong APEC. Điều này sẽ góp phần tạo điều kiện cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ có cơ hội tiếp cận, tham gia sâu vào thị trường của khối nói riêng và thị trường thế giới nói chung.