Nhiều quy định trong Luật Dược gây khó khăn cho việc đấu thầu, mua sắm thuốc

Còn nhiều khó khăn trong đấu thầu, mua sắm thuốc

Năm 2022, Bộ Y tế công bố danh mục 10.484 thuốc hết hiệu lực đăng ký lưu hành, được tiếp tục gia hạn đến cuối năm; cấp, gia hạn cho 2.875 thuốc, nguyên liệu làm thuốc. Hiện khoảng 22.000 thuốc còn hiệu lực lưu hành, với 800 hoạt chất các loại, cơ bản đảm bảo được nguồn cung thuốc.

Nhiều quy định trong Luật Dược gây khó khăn cho việc đấu thầu, mua sắm thuốc

Đối với mua sắm thuốc, Bộ Y tế đã ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện. Theo đó, việc tổ chức đấu thầu thuốc thực hiện ở 3 cấp, từ trung ương tới địa phương. Ở trung ương, Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc quốc gia đã tổ chức đấu thầu, đàm phán giá 50 danh mục đấu thầu tập trung quốc gia, 27 danh mục thuốc điều trị HIV/AIDS, 701 thuốc danh mục đàm phán giá; năm 2021-2022 đã mua sắm danh mục 50 thuốc đấu thầu tập trung cấp quốc gia và 69 thuốc biệt dược gốc theo hình thức đàm phán giá.

Tại địa phương, việc đấu thầu tập trung do đơn vị mua thuốc tập trung cấp địa phương thực hiện 129 danh mục. Các bệnh viện tự mua sắm thuốc còn lại.

Chia sẻ thực trạng khó khăn hiện nay với Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại buổi làm việc mới đây với Bộ Y tế về tháo gỡ khó khăn trong công tác quản lý, đấu thầu thuốc và mua sắm trang thiết bị y tế, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết: Thời gian qua, việc cung ứng, mua sắm một số loại thuốc, nhất là thuốc chuyên khoa, thuốc hiếm tại một số cơ sở y tế công lập còn gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến công tác khám, điều trị cho người dân.

Việc cấp phép đăng ký, nhập khẩu, kinh doanh dược gặp khó khăn do trình tự, thủ tục gia hạn đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc được quy định "cứng" trong Luật Dược; trong khi đó, quy định về quản lý dược của nhiều nước đã có sự thay đổi, đặc biệt trong giai đoạn dịch Covid-19.

Trong khi số hồ sơ yêu cầu gia hạn ngày càng tăng; nhân lực quản lý và thực hiện việc này tại Bộ Y tế còn thiếu; chất lượng hồ sơ do doanh nghiệp nộp chưa cao; mức phí chi trả cho chuyên gia thẩm định thấp...

Chi phí đầu vào gia tăng dẫn đến giá một số loại thuốc tăng, trong khi theo quy định, giá kế hoạch được tham khảo kết quả trúng thầu trước đó, trong vòng 12 tháng, nên có hiện tượng nhà thầu không tham gia đấu thầu, bỏ thầu...

Để giải quyết những khó khăn trong đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế, Bộ Y tế kiến nghị Chính phủ xem xét, báo cáo Quốc hội cho phép sửa đổi Luật Dược; cho phép xây dựng để ban hành cơ chế đặc thù về dự trữ đối một số loại thuốc hiếm, thuốc cần thiết cho điều trị các bệnh hiếm gặp để kịp thời phục vụ công tác mua sắm, điều trị của các cơ sở y tế; có cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp dược trong nước sản xuất mặt hàng thuốc hiếm để chủ động nguồn cung trong nước; miễn tiền thuê đất cho cơ sở y tế...

Ngành y tế cần "xốc” lại với quyết tâm mới

Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, đại dịch đã gây ra tác động to lớn đến nhiều ngành, lĩnh vực, trong đó có ngành y tế, như tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế. Nhiều mô hình thí điểm tự chủ hoàn toàn đến nay không còn phù hợp. Công tác đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế, xã hội hóa xảy ra những bất cập không lường trước được...

Do vậy, ngành y tế phải rà soát cụ thể từng điều, khoản, thông tư, nghị định, luật cần sửa đổi, bổ sung về tự chủ, xã hội hóa, mua sắm, đấu thầu…; phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan nhằm xây dựng những chính sách cốt lõi, năng động, có tính chất đặc thù, riêng biệt để ngành y tế thực hiện tốt những nhiệm vụ quan trọng, nhất là trong giai đoạn khoa học - công nghệ phát triển mạnh mẽ; tạo sự gắn kết giữa y tế công lập với y tế tư nhân, doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe…

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định, trách nhiệm ban hành các hướng dẫn đấu thầu, mua sắm thuốc là của Bộ Y tế. Bộ cần tập hợp ý kiến địa phương, cơ sở y tế, giải quyết các vướng mắc trong nghị định, thông tư đang sửa đổi. Vấn đề cấp bách cần nghiên cứu phương án một luật sửa nhiều luật hoặc một nghị định sửa nhiều nghị định.

Ngành y tế cần "xốc” lại với quyết tâm mới, một tinh thần làm việc, công hiến tận tuỵ, lấy lại động lực như thời điểm trước khi xảy ra đại dịch; làm rõ nguyên nhân tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực, thuốc, trang thiết bị vật tư, y tế, giải ngân vốn đầu tư công… từ đó xác định những vấn đề cần giải quyết cấp bách hoặc xử lý một cách căn cơ, bài bản.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh, những vấn đề của ngành y tế rất cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị. Y tế là lĩnh vực đặc biệt nên cơ chế, chính sách phải đặc biệt. Các bộ, ngành phải vào cuộc cùng Bộ Y tế khắc phục khó khăn, vướng mắc, trong đó có những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, nhân viên y tế, bảo đảm thực hiện tốt nhất công tác chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ của nhân dân.