Kinh tế Nhật Bản tìm lại “hoàng kim”

Chính phủ Nhật Bản vẫn duy trì chính sách tiền tệ “siêu nới lỏng” trong bối cảnh lạm phát cao nhất 4 thập kỷ.

CPI tháng 11 của Nhật Bản tăng 3,7%, mức cao nhất trong gần 41 năm, do giá nhập khẩu thực phẩm và năng lượng tăng.

Kinh tế Nhật Bản  tìm lại “hoàng kim” | Quốc tế
Kinh tế Nhật Bản đã có những dấu hiệu chững lại so với dự kiến ban đầu trong quý III. Nguồn: Reuters
Kinh tế Nhật Bản  tìm lại “hoàng kim” | Quốc tế

Những vấn đề vĩ mô

Từ năm 1973 đến nay, kinh tế Nhật Bản chững lại, rớt xuống vị trí thứ 3 toàn cầu. Với đà suy thoái như hiện tại, Nhật Bản có thể sẽ phải nhường vị trí đang nắm giữ cho Ấn Độ. Sự phát triển của Nhật Bản là điển hình và các vấn đề của nó cũng tiêu biểu không kém.

Thứ nhất, tốc độ phát sinh và quy mô nợ công tại Nhật hiện nay hơn gấp đôi GDP, khoảng 11.000 tỷ USD. Nguồn thuế của Nhật bị “teo tóp” phản ánh bức tranh kinh tế tối màu, nội lực nền kinh tế bị “sứt mẻ” trầm trọng khi COVID-19 xuất hiện.
Quan điểm của Abenomics cho rằng, tăng trưởng kinh tế giúp giải quyết triệt để nợ nần. Tuy nhiên trên thực tế, tăng trưởng kinh tế chỉ giải quyết phần ngọn của vấn đề, bởi chính sách thu thuế còn phụ thuộc vào lý thuyết kinh tế ứng dụng mỗi nhiệm kỳ là không giống nhau.

Thứ hai, dân số Nhật Bản quá già, tuổi thọ trung bình thuộc top cao nhất thế giới. Trong khi đó, lực lượng trong độ tuổi lao động quyết định đến tương lai nền kinh tế. Đây cũng là lý do giúp Trung Quốc, Ấn Độ thăng tiến nhanh chóng trên bản đồ quy mô GDP toàn cầu.

Đến lượt nó, dân số già buộc ngân sách công chi tiêu nhiều hơn cho an sinh xã hội, song nền kinh tế mất phần lớn động lực chi tiêu cá nhân do tầng lớp trung lưu bị bão hòa. Thêm nữa, lao động nhập cư có xu hướng tiết kiệm mang về cố hương hơn mua sắm.

Theo báo cáo của Capital Economics, khoảng một phần ba số nhân viên Nhật Bản làm việc kém hiệu quả hơn so với các đồng nghiệp ở Mỹ. Số tiền đầu tư vào quốc gia Đông Á từ các nhà đầu tư nước ngoài cũng ít hơn so với số tiền được bỏ ra cho các nền kinh tế khác.

Thứ ba, những động lực tăng trưởng chính của Nhật đã tới hạn; ngoài dân số, không thể không nhắc đến những đại tập đoàn Nhật Bản từng “làm mưa làm gió” khắp thế giới, bây giờ chỉ còn lại một vài cái tên như Toyota, Honda, Aeon…

Bản thân những tập đoàn này không còn giữ được vị trí “độc tôn công nghệ” như thế kỷ trước, mà đang bị cạnh tranh gay gắt bởi các doanh nghiệp mới nổi đến từ Trung Quốc, Ấn Độ. Rộng hơn, lĩnh vực kinh tế công nghệ - thế mạnh từng vô song của Nhật bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong cuộc khủng hoảng chất bán dẫn.

Phát huy nội lực

Sau khi nội các mới tại Nhật Bản được thành lập, Thủ tướng Fumio Kishida đưa sáng kiến “chủ nghĩa tư bản mới mang hình thái Nhật Bản”. Theo đó, sáng kiến này tìm cách khắc phục những hạn chế của Abenomics, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, tái phân phối thu nhập, tăng gấp đôi lương cho giới bình dân, qua đó kích thích tiêu dùng và thúc đẩy tăng trưởng.

Cách tiếp cận của ông Kishida là “xây từ dưới lên”, đối lập với “kinh tế học nhỏ giọt từ trên xuống” từng khiến Thủ tướng Anh, Lizz Truss chỉ tại vị được 45 ngày vì tính bất khả thi của nó. Đây là đường lối kinh tế mang đậm “chủ nghĩa dân tộc”, tranh thủ sự ủng hộ của đa số thay vì chiều lòng giới giàu có thiểu số.

Nhật Bản cần lượng tiền lớn bơm ra thị trường thông qua hai công cụ, tăng thuế và phát hành trái phiếu chính phủ; đồng thời duy trì lãi suất cơ bản ở mức siêu thấp giúp người dân và doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận.

Ông Kishida và nội các đặt mục tiêu tạo ra số doanh nghiệp khởi nghiệp tăng gấp 10 lần trong vòng 5 năm tới và 1 triệu việc làm; đồng thời thúc đẩy khu vực tư nhân đầu tư 1.000 tỷ USD chuyển hướng sang kinh tế “xanh”, cũng như tăng cường chi tiêu cho quốc phòng.

Lý thuyết kinh tế này chú trọng vào lượng tiền trong túi người dân, làm cho nó dễ kiếm và nhiều lên để mở rộng chi tiêu mua sắm, nhờ đó kích thích nền kinh tế phát triển. Như vậy, sau nhiều năm, Nhật Bản quay lại sử dụng động lực nội địa như giai đoạn bắt đầu kỳ tích “thần kỳ Nhật Bản”.

Đây là xu hướng đáng chú ý xuất hiện sau đại dịch COVID-19, một số nền kinh tế lớn khác như Trung Quốc, Ấn Độ,… đã chuyển hướng, đề cao vai trò của thị trường trong nước, nội lực tự thân hơn là dựa vào nguồn lực bên ngoài.

Các nền kinh tế tư bản bắt đầu chịu áp lực tái cấu trúc hệ thống sau thời kỳ dài Nhà nước và nhà tư bản quyện chặt vào nhau, đề cao sức mạnh các tập đoàn đa quốc gia, ưu ái tầng lớp giàu có, khoảng cách thu nhập ngày càng lớn, bất bình đẵng xã hội và gánh nặng an sinh khi dân số bắt đầu già hóa, và động lực tăng trưởng chính từ các “cheabol”, “conglomerat” cạn kiệt.

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản lý giải rằng, lạm phát ở châu Âu và Mỹ rất cao nên việc thắt chặt tiền tệ là đúng đắn. Còn triển vọng phục hồi kinh tế Nhật chậm hơn, do đó chưa đến lúc nâng lãi suất. Hơn nữa, lạm phát tuy được xem là kỷ lục nhưng chỉ xoay quanh ngưỡng 3%, tức là chỉ bằng 1/3 so với châu Âu, Mỹ.

diendandoanhnghiep.vn

Tin mới cập nhật

Xuất khẩu toàn cầu tới EU có thể giảm vì chính sách điều chỉnh carbon

Xuất khẩu toàn cầu tới EU có thể giảm vì chính sách điều chỉnh carbon

Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của EU có thể sẽ làm giảm thương mại toàn cầu và xuất khẩu của châu Á sang EU.
AI - Trí tuệ nhân tạo: Mối đe dọa lớn hiện nay với con người

AI - Trí tuệ nhân tạo: Mối đe dọa lớn hiện nay với con người

Sự phát triển mạnh mẽ của AI (trí tuệ nhân tạo) đã và đang khiến các công ty công nghệ lớn sa thải nhân viên và chuyên gia đưa ra nhiều cảnh báo.
Trung Quốc: Thường Châu lần đầu cán mốc GDP vượt 1 nghìn tỷ Nhân dân tệ

Trung Quốc: Thường Châu lần đầu cán mốc GDP vượt 1 nghìn tỷ Nhân dân tệ

Mới đây, trang The Paper của Trung Quốc đưa tin thành phố Thường Châu trở thành thành phố thứ 25 của Trung Quốc có GDP vượt ngưỡng 1 nghìn tỷ Nhân dân tệ.
Tết Nguyên đán chính thức trở thành ngày nghỉ lễ của Liên Hợp Quốc

Tết Nguyên đán chính thức trở thành ngày nghỉ lễ của Liên Hợp Quốc

Mới đây, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã nhất trí thông qua nghị quyết lấy Tết Nguyên đán (hay còn gọi là Tết Âm lịch) làm ngày nghỉ của Liên Hợp Quốc.
Trung Quốc tiếp tục rơi vào tình trạng giảm phát trong tháng 11

Trung Quốc tiếp tục rơi vào tình trạng giảm phát trong tháng 11

Nối tiếp tháng 10, Trung Quốc tiếp tục rơi vào tình trạng giảm phát cả giá tiêu dùng và giá sản xuất trong tháng 11.
Trung Quốc đặt mục tiêu tăng trưởng đầy tham vọng trong năm 2024

Trung Quốc đặt mục tiêu tăng trưởng đầy tham vọng trong năm 2024

Trong tháng 12, Bộ Chính trị Trung Quốc gồm 24 thành viên của Đảng Cộng sản dự kiến ​​sẽ sớm tập hợp để hoạch định chính sách cho năm tới.
EC tài trợ 1,2 tỷ euro cho dự án điện toán đám mây

EC tài trợ 1,2 tỷ euro cho dự án điện toán đám mây

Ủy ban châu Âu đã thông qua gói tài trợ 1,2 tỷ euro (1,3 tỷ USD) cho dự án điện toán đám mây của châu Âu.
Chủ tịch Fed nhận định còn quá sớm để suy đoán về thời điểm hạ lãi suất

Chủ tịch Fed nhận định còn quá sớm để suy đoán về thời điểm hạ lãi suất

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell nhận định rằng vẫn còn quá sớm để suy đoán về thời điểm Fed bắt đầu cắt giảm lãi suất.
Thụy Sĩ đóng băng gần 9 tỷ USD tài sản của Nga trong năm 2023

Thụy Sĩ đóng băng gần 9 tỷ USD tài sản của Nga trong năm 2023

Ngày 1/12, Thụy Sĩ thông báo, từ đầu năm đến nay, nước này đã đóng băng các tài sản của Nga trị giá khoảng 7,7 tỷ franc Thụy Sĩ (8,81 tỷ USD).
Việc đồng USD giảm giá tác động như thế nào đến kinh tế thế giới?

Việc đồng USD giảm giá tác động như thế nào đến kinh tế thế giới?

Đối với các quốc gia phụ thuộc vào hàng hóa nhập khẩu, đồng USD yếu hơn có nghĩa là họ phải trả ít hơn cho những mặt hàng thiết yếu.

Tin khác

Góc nhìn: Kinh tế Mỹ sẽ như thế nào vào năm 2024?

Góc nhìn: Kinh tế Mỹ sẽ như thế nào vào năm 2024?

Thời điểm kết thúc năm 2023 sắp tới cũng là lúc thị trường “băn khoăn” về bối cảnh kinh tế trong năm 2024 sẽ biến động như thế nào?
Kinh tế sụt giảm, Eurozone đối mặt với nguy cơ suy thoái ngày càng cao

Kinh tế sụt giảm, Eurozone đối mặt với nguy cơ suy thoái ngày càng cao

Các cuộc khảo sát hoạt động khu vực tư nhân cho thấy một cuộc suy thoái ở Khu vực đồng euro (Eurozone) ngày càng có khả năng xảy ra.
OPEC+ tuyên bố hoãn cuộc họp cấp bộ trưởng đến cuối tháng 11

OPEC+ tuyên bố hoãn cuộc họp cấp bộ trưởng đến cuối tháng 11

Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) ra tuyên bố cho biết tổ chức này và các đối tác (OPEC+) đã hoãn hội nghị cấp bộ trưởng đến ngày 30/11
Điện Kremlin khẳng định Nga tránh được nguy cơ đổ vỡ nền kinh tế

Điện Kremlin khẳng định Nga tránh được nguy cơ đổ vỡ nền kinh tế

Điện Kremlin của Nga cho biết Moskva đã ngăn chặn được nguy cơ đổ vỡ nền kinh tế sau khi phải hứng chịu hàng loạt các biện pháp trừng phạt của Mỹ và phương tây.
Ukraine cho biết 151 tàu đã sử dụng “hành lang nhân đạo” kể từ tháng 8

Ukraine cho biết 151 tàu đã sử dụng “hành lang nhân đạo” kể từ tháng 8

Ukraine cho biết rằng 151 tàu đã sử dụng tuyến đường vận chuyển mới của Kiev ở biển Đen kể từ khi được thiết lập vào tháng 8.
Tổng thống Putin nêu quan điểm của Nga về khả năng ‘đóng cửa với châu Âu’

Tổng thống Putin nêu quan điểm của Nga về khả năng ‘đóng cửa với châu Âu’

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết, nước này hiện không có kế hoạch “đóng cửa với châu Âu”, dù đôi khi cũng tính đến việc đó.
Doanh số bán lẻ của Mỹ giảm lần đầu tiên trong 7 tháng qua

Doanh số bán lẻ của Mỹ giảm lần đầu tiên trong 7 tháng qua

Số liệu cho thấy doanh số bán lẻ ở Mỹ đã giảm 0,1% trong tháng 10, thấp hơn mức kỳ vọng 0,3% mà các chuyên gia kinh tế đưa ra trong một cuộc khảo sát của Reuter
Trung Quốc: Nhập khẩu thiết bị sản xuất chip tăng hơn 90% so với cùng kỳ 2023

Trung Quốc: Nhập khẩu thiết bị sản xuất chip tăng hơn 90% so với cùng kỳ 2023

Nhập khẩu thiết bị sản xuất chất bán dẫn (chip) của Trung Quốc, trong tháng 10/2023, đã tăng hơn 90% so với cùng kỳ năm trước.
Trung Quốc: Kinh tế Hong Kong tiếp tục đà phục hồi trong quý 3

Trung Quốc: Kinh tế Hong Kong tiếp tục đà phục hồi trong quý 3

Chính quyền Khu hành chính đặc biệt Hong Kong (Trung Quốc) đã công bố Báo cáo kinh tế và số liệu Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý 3/2023.
Ngành dược phẩm châu Âu nguy cơ thiệt hại vì đề xuất cải cách của EC

Ngành dược phẩm châu Âu nguy cơ thiệt hại vì đề xuất cải cách của EC

Liên đoàn công nghiệp và Hiệp hội dược phẩm châu Âu cho rằng Đức, Bỉ và Pháp sẽ chịu tác động nặng nề nhất từ các quy định mới được Ủy ban châu Âu đề xuất.
Xem thêm

Đọc nhiều

Tổng cục Thuế cảnh báo việc giả danh cơ quan thuế để lừa đảo

Tổng cục Thuế cảnh báo việc giả danh cơ quan thuế để lừa đảo

Tổng cục Thuế khẳng định, không ủy quyền cho bất cứ tổ chức, cá nhân ngoài ngành Thuế nào thu thuế hộ.
Giá tiêu hôm nay 22/3/2024: Đắk Lắk và Đắk Nông tăng 500 đồng/kg

Giá tiêu hôm nay 22/3/2024: Đắk Lắk và Đắk Nông tăng 500 đồng/kg

Cập nhật giá tiêu hôm nay ngày 22/3/2024, giá tiêu Đắk Lắk, Gia Lai, giá tiêu Bà Rịa - Vũng Tàu hôm nay tăng hay giảm; giá tiêu mới nhất ngày 22/3 thế nào?
Giá tiêu hôm nay 27/3/2024: Đồng loạt chững lại, cao nhất 96.000 đồng/kg

Giá tiêu hôm nay 27/3/2024: Đồng loạt chững lại, cao nhất 96.000 đồng/kg

Cập nhật giá tiêu hôm nay ngày 27/3/2024, giá tiêu Đắk Lắk, Gia Lai, giá tiêu Bà Rịa - Vũng Tàu hôm nay tăng hay giảm; giá tiêu mới nhất ngày 27/3 thế nào?
Giá xăng dầu hôm nay ngày 26/3/2024: Giá dầu thế giới đồng loạt quay đầu tăng mạnh, vì sao?

Giá xăng dầu hôm nay ngày 26/3/2024: Giá dầu thế giới đồng loạt quay đầu tăng mạnh, vì sao?

Giá xăng dầu hôm nay ngày 26/3/2024, giá dầu thế giới đồng loạt quay đầu tăng mạnh, cụ thể dầu WTI tăng 1,64% dầu Brent tăng 1,46%.
Giá tiêu hôm nay 24/3/2024: Tăng 500 đồng/kg, cao nhất 96.000 đồng/kg

Giá tiêu hôm nay 24/3/2024: Tăng 500 đồng/kg, cao nhất 96.000 đồng/kg

Cập nhật giá tiêu hôm nay ngày 24/3/2024, giá tiêu Đắk Lắk, Gia Lai, giá tiêu Bà Rịa - Vũng Tàu hôm nay tăng hay giảm; giá tiêu mới nhất ngày 24/3 thế nào?
Giá tiêu hôm nay 26/3/2024: Ngày thứ 2 liên tiếp đứng giá, cao nhất 96.000 đồng/kg

Giá tiêu hôm nay 26/3/2024: Ngày thứ 2 liên tiếp đứng giá, cao nhất 96.000 đồng/kg

Cập nhật giá tiêu hôm nay ngày 26/3/2024, giá tiêu Đắk Lắk, Gia Lai, giá tiêu Bà Rịa - Vũng Tàu hôm nay tăng hay giảm; giá tiêu mới nhất ngày 26/3 thế nào?
Giá xăng dầu hôm nay ngày 23/3/2024: Giá dầu thế giới đà giảm chưa dừng trong ngày cuối tuần

Giá xăng dầu hôm nay ngày 23/3/2024: Giá dầu thế giới đà giảm chưa dừng trong ngày cuối tuần

Giá xăng dầu hôm nay ngày 23/3/2024, giá dầu thế giới đà giảm chưa dừng trong ngày cuối tuần, cụ thể, giá dầu WTI giảm 0,54%, dầu Brent giảm 0,13%
Giá vàng chiều nay 24/3/2024: Vàng SJC mất hơn 1 triệu đồng mỗi lượng tuần qua

Giá vàng chiều nay 24/3/2024: Vàng SJC mất hơn 1 triệu đồng mỗi lượng tuần qua

Giá vàng chiều nay 24/3/2024: Vàng SJC mất hơn 1 triệu đồng mỗi lượng so với cuối tuần trước, trong khi đó, vàng thế giới ghi nhận tăng mạnh tuần qua.
Đặc sắc Lễ hội làng Bát Tràng năm 2024

Đặc sắc Lễ hội làng Bát Tràng năm 2024

Những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể với nghề gốm được tái hiện tưng bừng trong Lễ hội làng Bát Tràng năm 2024.
Giá vàng chiều nay 26/3/2024: Vàng SJC giành lại mốc 80 triệu đồng/lượng

Giá vàng chiều nay 26/3/2024: Vàng SJC giành lại mốc 80 triệu đồng/lượng

Giá vàng chiều nay 26/3/2024: Vàng SJC nhích nhẹ 100.000 đồng mỗi lượng, đưa giá vàng trở lại mức 80 triệu đồng/lượng ở chiều bán, vàng thế giới tiếp đà đi lên.
Phiên bản di động