Thu phí đường cao tốc xây bằng ngân sách: Vì sao bị phản ứng?

Thu phí trên các tuyến đường cao tốc đầu tư bằng ngân sách là vấn đề nhận nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận, đòi hỏi cân nhắc kỹ lưỡng từ nhiều khía cạnh.
Đường cao tốc nhiều bất cập: Trách nhiệm Bộ Giao thông Vận tải đến đâu?Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt 36 trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía ĐôngNgập cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây: Bộ Giao thông Vận tải hé lộ nguyên nhân

Đề xuất của Bộ Giao thông Vận tải về thu phí các tuyến đường cao tốc đầu tư bằng ngân sách vẫn gặp phải nhiều quan điểm trái chiều. Cho thấy đây là vấn đề rất cần được xem xét, đánh giá kỹ lưỡng, cẩn trọng.

PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính), thẳng thắn: Thu phí trên các đường cao tốc do Nhà nước đầu tư bị phản đối nhiều năm, phí này không nên thu chứ không phải lùi.

TS Kinh tế Bùi Trinh cho rằng, nên xem lại chủ trương thu phí tuyến đường cao tốc do Nhà nước đầu tư.

Nhiều doanh nghiệp cũng cùng chung quan điểm. Vì sao vậy?

PGS.TS Ngô Trí Long lý giải: Đường cao tốc xây dựng bằng tiền ngân sách tức là bằng tiền thuế đóng góp của nhân dân. Thu phí tuyến cao tốc nhà nước đầu tư là bất hợp lý, khiến phí chồng phí và tạo áp lực lớn lên người dân, doanh nghiệp nhất là trong bối cảnh nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn.

Trong khi đó, TS Bùi Trinh nhấn mạnh áp dụng thu phí đường cao tốc có thể làm tăng chi phí đi lại của người dân, doanh nghiệp. Thứ nữa việc dùng tiền thuế của dân đầu tư xây dựng đường rồi lại thu phí của chính người dân sử dụng đường đó là không hợp lý.

Đại diện doanh nghiệp cũng băn khoăn việc thu phí trên các dự án đường cao tốc xây dựng bằng ngân sách có thể ảnh hưởng rất lớn đến doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực vận tải.

Cụ thể, thu phí cao tốc do Nhà nước đầu tư sẽ làm tăng cước vận tải do việc thu phí có thể làm tăng chi phí vận hành của doanh nghiệp. Điều này có thể gây áp lực tài chính lên các doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế khó khăn. Không những thế, khi cước vận tải tăng, có thể dẫn đến tăng giá sản phẩm và dịch vụ, ảnh hưởng đến người dân, từ đó ảnh hưởng đến nền kinh tế.

Thu phí đường cao tốc xây bằng ngân sách: Vì sao bị phản ứng?
Cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây là một trong số tuyến đường được đê xuất thu phí

Tuy nhiên cũng có một số ý kiến đồng tình quan điểm thu phí đường cao tốc đầu tư bằng ngân sách Nhà nước.

Theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, việc việc thu phí trên các đường cao tốc có thể được, nhưng cần phải tuân theo các nguyên tắc cụ thể để đảm bảo tính hiệu quả và công bằng. Theo đó, nguyên tắc thu phí đường cao tốc phải đảm bảo tính hiệu quả và khả năng đáp ứng của người sử dụng. Đồng thời phù hợp với khả năng của doanh nghiệp và với từng địa phương, từng vùng miền.

Một số chuyên gia giao thông cũng cho rằng thu phí trên các đường cao tốc do Nhà nước đầu tư là cần thiết. Nguyên nhân, thu phí có thể là một biện pháp hữu ích để khuyến khích phân tán giao thông. Bằng cách áp dụng một mức phí trên các tuyến cao tốc, người dân và doanh nghiệp có thể xem việc sử dụng tuyến đường nào là phù hợp nhất.

Thứ hai, việc thu phí có thể cung cấp nguồn tài chính để đầu tư vào cơ sở hạ tầng giao thông. Điều này có thể giúp cải thiện và mở rộng mạng lưới giao thông, giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn và nâng cao chất lượng dịch vụ vận chuyển.

Thu phí cũng có thể tạo nguồn vốn cho việc đầu tư vào các công trình cơ sở hạ tầng giao thông khác.

Thực tế cho thấy, trong mọi lĩnh vực, bất kỳ chính sách nào cũng có thể gặp phải sự tranh luận và quan điểm trái chiều từ các phần khác nhau của xã hội. Ngay cả những chính sách tốt nhất và được thiết kế cẩn thận cũng có thể gây ra sự phản đối hoặc tranh luận vì mỗi người có quan điểm khác nhau.

Dù còn nhiều ý kiến trái chiều, song hầu hết đều thống nhất, nếu việc thu phí đường cao tốc xây dựng bằng ngân sách được thực thi, cần phải thực hiện một cách minh bạch, đảm bảo tính công bằng và không tạo gánh nặng quá lớn cho người dân và doanh nghiệp. Điều này đòi hỏi một quy trình quản lý chặt chẽ và việc áp dụng công nghệ để giảm thiểu thất thoát nguồn thu và đảm bảo rằng việc thu phí thực sự mang lại lợi ích cho cả xã hội.

Quan trọng là cân nhắc kỹ lưỡng tác động của việc thu phí lên cộng đồng và xem xét cách tốt nhất để đảm bảo mọi người dân có thể tiếp cận hệ thống giao thông hiệu quả và bền vững.

Hoàng Hưng
Bình luận

Đọc nhiều

Từ làng nghề đến thị trường thế giới: Truyền thông mở đường cho OCOP

Từ làng nghề đến thị trường thế giới: Truyền thông mở đường cho OCOP

Tại Hội nghị kết nối, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP, vai trò của truyền thông được nhấn mạnh như chìa khóa nâng tầm thương hiệu làng nghề.
Dệt may là mặt hàng dẫn đầu xuất khẩu sang Nga

Dệt may là mặt hàng dẫn đầu xuất khẩu sang Nga

8 tháng đầu năm 2025 Việt Nam xuất khẩu hàng hóa sang Nga đạt hơn 1,5 tỷ USD, tăng 0,09% so với cùng kỳ năm 2024.
Tiêu thụ điện khởi sắc, lợi nhuận ngành điện cải thiện

Tiêu thụ điện khởi sắc, lợi nhuận ngành điện cải thiện

Trong quý 3/2025, tiêu thụ điện phục hồi với mức tăng 7,7%, giúp biên lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp nhiệt điện và điện khí cải thiện rõ rệt.
Xuất khẩu cá rô phi tăng mạnh, vượt xa 5 năm trở lại đây

Xuất khẩu cá rô phi tăng mạnh, vượt xa 5 năm trở lại đây

8 tháng năm 2025, xuất khẩu cá rô phi (trong đó bao gồm cả cá diêu hồng) đạt hơn 63 triệu USD, tăng 174% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngân hàng Nhà nước ấn định hạn mức nhập khẩu vàng

Ngân hàng Nhà nước ấn định hạn mức nhập khẩu vàng

Trước 15/12 hàng năm, Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp hạn mức nhập khẩu vàng cho từng doanh nghiệp, ngân hàng thương mại có hồ sơ đề nghị.
Sơn La: Những kết quả ấn tượng sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 35

Sơn La: Những kết quả ấn tượng sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 35

Kết quả 10 năm thực hiện Chỉ thị 35 ở Sơn La cho thấy quyết tâm của hệ thống chính trị: Hàng nghìn vụ việc khiếu nại, tố cáo được giải quyết, giữ vững ổn định từ cơ sở.
Infographic | Thương mại  Việt Nam - Trung Quốc đạt gần 160 tỷ USD

Infographic | Thương mại Việt Nam - Trung Quốc đạt gần 160 tỷ USD

Theo thống kê mới nhất của Cục Hải quan, hết tháng 8, thương mại Việt Nam - Trung Quốc đạt 159,94 tỷ USD và nhập siêu của Việt Nam lên tới 75,92 tỷ USD.
Hợp tác kinh tế biên giới Việt Nam - Trung Quốc: Mô hình nào hợp lý?

Hợp tác kinh tế biên giới Việt Nam - Trung Quốc: Mô hình nào hợp lý?

Việt Nam và Trung Quốc đang phối hợp xây dựng khu hợp tác kinh tế qua biên giới, đây là mô hình chưa có tiền lệ nên nhận được nhiều ý kiến tham vấn.
Thị trường xăng dầu biến động trái chiều giữa xuất và nhập khẩu

Thị trường xăng dầu biến động trái chiều giữa xuất và nhập khẩu

Số liệu Hải quan cho thấy, xuất khẩu xăng dầu giảm sâu, còn nhập khẩu vẫn ở mức cao, phản ánh sự lệ thuộc ngày càng lớn vào nguồn cung bên ngoài.
Nhập khẩu ô tô tăng hơn 38%, đạt mốc kỷ lục 3 tỷ USD trong 8 tháng

Nhập khẩu ô tô tăng hơn 38%, đạt mốc kỷ lục 3 tỷ USD trong 8 tháng

8 tháng năm 2025, Việt Nam nhập khẩu 137.821 ô tô nguyên chiếc các loại với trị giá 3,02 tỷ USD, tăng 38,3% so cùng kỳ năm trước và đạt mức cao nhất từ trước đến nay.