Thực thi EVFTA, doanh nghiệp xuất khẩu cần làm gì để thích ứng chuyển đổi xanh?

Từ năm thứ 3 thực thi EVFTA, những lợi thế và kết quả đã phần nào bị ảnh hưởng bởi EU áp dụng nhiều tiêu chuẩn về chuyển đổi xanh, phát triển bền vững.
Việt Nam nỗ lực chuyển đổi xanh cho phát triển bền vữngDu lịch Quảng Ninh tích cực chuyển đổi "xanh," phục hồi mạnh mẽ

Phát triển bền vững trong EVFTA đề cập đến môi trường và lao động

Sau 3 năm triển khai Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) cho thấy kỳ vọng về sự tăng trưởng thương mại Việt Nam - EU đã trở thành hiện thực. Tuy nhiên, từ thực tế quá trình thực thi, những lợi thế và kết quả đã phần nào bị ảnh hưởng bởi EU áp dụng nhiều tiêu chuẩn về chuyển đổi xanh, phát triển bền vững. Điều này, buộc doanh nghiệp Việt phải thích ứng với những thách thức mới để không bị loại khỏi cuộc chơi toàn cầu.

Thông tin về vấn đề này, ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết: Ngay trong Hiệp định EVFTA có một chương riêng về phát triển bền vững. Phát triển bền vững trong EVFTA đề cập đến hai lĩnh vực là về môi trường và lao động.

Theo ông Ngô Chung Khanh, về môi trường, trong EVFTA đề cập đến bốn khía cạnh chính là biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học; quản lý rừng bền vững và thương mại lâm sản; quản lý phát triển, bảo tồn các sinh vật biển và nuôi trồng thủy sản. "Những yêu cầu này đòi hỏi doanh nghiệp cần phải tuân thủ trong quá trình lựa chọn nguyên liệu nhằm đảm bảo được quy trình sản xuất xanh hoá, thân thiện môi trường, hạn chế tối đa sử dụng các nguồn nguyên liệu gây hại môi trường" - ông Ngô Chung Khanh thông tin.

Sản xuất xanh là hướng đi bắt buộc đối với doanh nghiệp xuất khẩu

Sản xuất xanh là hướng đi bắt buộc đối với doanh nghiệp dệt may

Ảnh: Cấn Dũng

Ông Khanh cũng chỉ ra, trong quá trình sản xuất, nhất là khi nhập khẩu gỗ phải có một nguồn gốc rõ ràng, hợp pháp khi đó sản phẩm mới được công nhận tại thị trường EU. Hay trong nuôi trồng thủy sản cũng cần phải đảm bảo được các thủ tục, các tiêu chuẩn đảm bảo được chứng nhận sang thị trường EU, tuyệt đối không tham gia hay mua bán các sản phẩm có nguồn gốc từ đánh bắt cá trái phép, sử dụng các nguồn, công cụ gây thiệt hại cho đến nguồn sinh vật biển.

Không chỉ là các yêu cầu trong EVFTA, ông Khanh cũng chỉ ra, chính EU cũng đưa ra những quy định riêng đối với vấn đề về môi trường và lao động. Chẳng hạn, Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) hay quy định liên quan đến chống phá rừng, luật thẩm định chuỗi cung ứng… những quy định này tác động trực tiếp đến các nhà nhập khẩu, các chủ thể của EU.

Đồng thời, ông Khanh lưu ý: “Hiện nay xu hướng người tiêu dùng EU càng ngày càng quan tâm đến cách sản phẩm được làm, chúng có ảnh hưởng đến môi trường hay không, có bền vững không và kể cả việc đối xử người lao động như thế nào… đây là những điểm mà chúng ta cần chú ý”.

Đồng tình với ý kiến của ông Khanh, bà Nguyễn Hồng Loan - chuyên gia Dự án Hỗ trợ kỹ thuật về đánh giá tác động của CBAM cho hay, EU vốn là thị trường có tiêu chuẩn liên quan đến môi trường rất cao. Các quy định của EU đối với các sản phẩm trong nước liên quan đến môi trường đã được quy định từ rất sớm (năm 1987).

Tuy nhiên, theo bà Loan, gần đây các quy định này được quy định chặt chẽ hơn, tăng tốc hơn, bắt đầu từ việc EU phê duyệt Thỏa thuận xanh với mục tiêu giảm 55% phát thải khí nhà kính vào năm 2030 so với năm 1990 và hướng tới mục tiêu rất tham vọng đạt được phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

"Cùng với quy định này họ đưa ra các đề xuất khác nhau, toàn diện trong tất cả các lĩnh vực để đảm bảo đạt được mục tiêu này và bao trùm tất cả các lĩnh vực từ nông, lâm nghiệp, thủy sản, giao thông vận tải, hàng không" - bà Nguyễn Hồng Loan cho hay.

Doanh nghiệp Việt dần thích ứng

Trên thực tế hiện nay nhiều ngành của Việt Nam đã, đang thực hiện xanh hoá và nhiều quy định của EU đã đang được thực hiện. Khảo sát nhanh cho thấy, gần 70% doanh nghiệp Việt Nam đã biết về “chương trình từ nông trại đến bàn ăn” của EU trong chiến lược xanh áp dụng đối với các sản phẩm nông sản thực phẩm, gần 80% doanh nghiệp có liên quan biết đến luật chống phá rừng của EU, gần 60% doanh nghiệp may biết đến Chiến lược dệt may của EU… Điều này cho thấy các doanh nghiệp của Việt Nam đã bắt đầu biết đến.

Bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam - VCCI) cho biết: Hiện nay, vẫn chưa có thông tin đầy đủ về việc các doanh nghiệp Việt Nam đang thích ứng hay đang sẵn sàng ở mức độ nào đối với việc tuân thủ các tiêu chuẩn xanh hay yêu cầu về bền vững của EU.

"Nhưng chắc chắn những tiêu chuẩn xanh hay bền vững của EU bao trùm gần như tất cả những sản phẩm được xem là thế mạnh của chúng ta khi xuất khẩu vào thị trường EU như nông thủy sản, đồ gỗ, những mặt hàng công nghiệp và hàng tiêu dùng như dệt may, da giày… Những mặt hàng này đều là một trong những đối tượng được xem là trọng tâm trong việc chuyển đổi xanh của phía EU. Cho nên chắc chắn là số lượng, phạm vi các doanh nghiệp và hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam bị ảnh hưởng bởi các quy định trên là rất lớn" - bà Trang khẳng định.

Theo bà Trang, các quy định này là một thách thức đối với doanh nghiệp Việt Nam. Dù vậy, bà Trang vẫn lạc quan cho rằng bức tranh hoàn toàn không phải màu xám xịt mà cũng có những khoảng sáng để dần thích ứng.

"Trước hết, chuyển đổi xanh của EU là một quá trình, được thực hiện theo lộ trình từng bước và có thời gian để các doanh nghiệp của EU, doanh nghiệp đối tác của EU, nhà cung cấp có thể thích ứng từ từ. Đây chính là cơ sở để đi từ “biết đến hành động” và có sự chuẩn bị" - Bà Nguyễn Thị Thu Trang cho hay.

Nhật Khôi
Bình luận

Đọc nhiều

Nhập khẩu ô tô tăng hơn 38%, đạt mốc kỷ lục 3 tỷ USD trong 8 tháng

Nhập khẩu ô tô tăng hơn 38%, đạt mốc kỷ lục 3 tỷ USD trong 8 tháng

8 tháng năm 2025, Việt Nam nhập khẩu 137.821 ô tô nguyên chiếc các loại với trị giá 3,02 tỷ USD, tăng 38,3% so cùng kỳ năm trước và đạt mức cao nhất từ trước đến nay.
Các thị trường ô tô nhập khẩu của Việt Nam nửa đầu tháng 9/2025

Các thị trường ô tô nhập khẩu của Việt Nam nửa đầu tháng 9/2025

Đến hết tháng 8/2025, Indonesia, Thái Lan và Trung Quốc là ba thị trường chủ lực, chiếm tới 94% tổng lượng ô tô nhập khẩu vào Việt Nam.
Di sản Tràng An: Nâng tầm ngành công nghiệp văn hóa

Di sản Tràng An: Nâng tầm ngành công nghiệp văn hóa

Giá trị của Di sản Tràng An được lan tỏa mạnh mẽ mỗi ngày, từ đó trở thành động lực phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, góp phần thúc đẩy du lịch xanh bền vững.
Dự báo lợi nhuận các ngân hàng tăng trưởng 21,5% nhờ tín dụng khả quan

Dự báo lợi nhuận các ngân hàng tăng trưởng 21,5% nhờ tín dụng khả quan

Công ty chứng khoán dự báo lợi nhuận sau thuế các ngân hàng sẽ tăng khoảng 21,5% so với cùng kỳ trong quý 3/2025, khả quan hơn so với mức 18,7% trong quý 2/2025.
Đẩy mạnh xúc tiến thương mại tìm đầu ra cho sản phẩm nghề truyền thống

Đẩy mạnh xúc tiến thương mại tìm đầu ra cho sản phẩm nghề truyền thống

Cần đẩy mạnh hơn hoạt động xúc tiến thương mại sản phẩm nghề truyền thống, với sự tham gia ngày một chủ động hơn của các làng nghề, cơ sở ngành nghề nông thôn.
Infographic | Những mặt hàng xuất khẩu sang Nga 8 tháng năm 2025

Infographic | Những mặt hàng xuất khẩu sang Nga 8 tháng năm 2025

Top 10 nhóm hàng chủ lực góp phần vào kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nga bao gồm dệt may, cà phê, máy móc thiết bị, cùng nhiều mặt hàng nông sản và công nghiệp.
Quy mô gấp ba GDP, bất động sản Việt Nam vẫn ''khát'' vốn

Quy mô gấp ba GDP, bất động sản Việt Nam vẫn ''khát'' vốn

Bất động sản Việt Nam quy mô gấp ba GDP nhưng còn nhiều nút thắt; mở rộng nguồn vốn và thúc đẩy hạ tầng đồng bộ là chìa khóa cho tăng trưởng bền vững.
Lãnh đạo và quản trị rủi ro mở đường cho kinh tế tư nhân bền vững

Lãnh đạo và quản trị rủi ro mở đường cho kinh tế tư nhân bền vững

Tại Hội thảo quốc tế FASPS7, các chuyên gia nhấn mạnh vai trò lãnh đạo trong hoạch định chiến lược và quản trị rủi ro, mở đường cho kinh tế tư nhân phát triển bền vững.
Giá tiêu xuất khẩu lập đỉnh, chạm mốc cao nhất trong nhiều năm

Giá tiêu xuất khẩu lập đỉnh, chạm mốc cao nhất trong nhiều năm

Giá tiêu xuất khẩu bình quân từ đầu năm đến ngày 15/9 đạt 6.789 USD/tấn, tăng 40% so với cùng kỳ năm 2024, mức giá cao nhất trong nhiều năm trở lại đây.
Khách sạn Việt Nam hút 125 triệu USD vốn đầu tư nhờ du lịch bứt phá

Khách sạn Việt Nam hút 125 triệu USD vốn đầu tư nhờ du lịch bứt phá

JLL dự báo, thị trường khách sạn Việt Nam hút hơn 125 triệu USD vốn đầu tư năm 2025, nhờ du lịch phục hồi vượt trước đại dịch và làn sóng hạ tầng mới.