Làm gì để tăng "sức khoẻ", bảo đảm vai trò dẫn dắt, tiên phong của doanh nghiệp nhà nước?

Báo cáo mới đây của Chính phủ yêu cầu các doanh nghiệp nhà nước cần có những đóng góp lớn hơn cho nền kinh tế thời gian tới đây.
Đổi mới quản trị - yếu tố quan trọng để tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước hiệu quảDoanh nghiệp Nhà nước đang gánh nợ hơn 1,9 triệu tỷ đồng

Liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước, trong báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội về hoạt động đầu tư, quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp năm 2022 có nêu nhận định “các doanh nghiệp nhà nước vẫn đạt được những điểm sáng”.

Những điểm sáng này của doanh nghiệp nhà nước thể hiện trên các lĩnh vực tổng doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách, giá trị vốn đầu tư phát triển thực hiện và thu nhập bình quân của người lao động tăng lên, một số tập đoàn, tổng công ty đạt kim ngạch xuất khẩu lớn. Trong đó tổng doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách có mức tăng trưởng hai con số.

Trong bối cảnh hậu Covid-19, sự tăng trưởng của doanh nghiệp nhà nước là điều đáng được ghi nhận, xứng đáng với vai trò dẫn dắt nền kinh tế, điểm tựa cho tăng trưởng.

Tuy nhiên so với nguồn lực nắm giữ cùng vị thế và những kỳ vọng thì rõ ràng là doanh nghiệp nhà nước cho thấy nhiều điểm chưa thật “khỏe” để từ đó tăng cường sức chống chịu của nền kinh tế.

Một trong những điểm chưa thật "khỏe" đó như nhận định trong báo cáo được Chính phủ nêu lên là thời gian qua doanh nghiệp Nhà nước còn ít triển khai các dự án đầu tư mới. Điều này có nghĩa là phần nào làm giảm vai trò động lực cũng như đóng góp của khu vực này với nền kinh tế trong 5 năm tới sẽ rất hạn chế.

Những dự án của các doanh nghiệp Nhà nước trong nhiều năm qua đã thực sự đóng vai trò động lực cho nền kinh tế. Tuy nhiên, việc ít triển khai các dự án mang tính động lực cũng như tạo giá trị tăng thêm cho nền kinh tế cho thấy khâu quản trị, đặc biệt là quản trị rủi ro của doanh nghiệp nhà nước chưa thực sự được cải thiện, theo nhận định của các chuyên gia.

Ảnh minh hoạ (Ảnh: TTXVN)

Không những vậy việc cổ phần hoá, thoái vốn, tái cơ cấu còn nặng về hình thức trong khi thiếu tính khả thi cũng như chưa sát với thực tế.

Một số chuyên gia phân tích, hiện tâm lý e ngại, sợ trách nhiệm, thậm chí né tránh ở khu vực hành chính có dấu hiệu “lan” sang cả một bộ phận lãnh đạo các doanh nghiệp.

Câu hỏi lúc này là cần làm gì để tăng "sức khoẻ" cho đội ngũ doanh nghiệp nhà nước?

Giải pháp có lẽ phải bắt nguồn từ việc giảm dần sự hiện diện trong nhiều ngành mà Nhà nước không cần duy trì sở hữu vốn.

Cần nói thêm rằng, quan điểm của Chính phủ về vấn đề này là rất dứt khoát. Các dự án đầu tư dàn trải, ngoài ngành, ngoài lĩnh vực kinh doanh chính của doanh nghiệp nhà nước cần được giải quyết dứt điểm, bảo đảm các doanh nghiệp nhà nước chỉ tập trung vào lĩnh vực kinh doanh chính; tiết kiệm chi phí, nâng cao chất lượng, hàng hóa dịch vụ, uy tín và thương hiệu trên thị trường.

Ở mức độ cao hơn, Chính phủ yêu cầu doanh nghiệp nhà nước cần phát huy tối đa nguồn lực đang nắm giữ (khoảng 3,8 triệu tỷ đồng tài sản, đóng góp 29% vào GDP) để phát triển trên tất cả các lĩnh vực, đóng vai trò dẫn dắt, tiên phong, góp phần thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế. Đồng thời, doanh nghiệp nhà nước phải là khu vực đi đầu trong đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh, tập trung chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ…

Cùng đó các doanh nghiệp nhà nước cần đề cao đạo đức doanh nhân, trách nhiệm xã hội; khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do và quan hệ tốt đẹp với các nước; tập trung đào tạo nguồn nhân lực.

Cũng nhằm tăng “sức khoẻ” cho đội ngũ các doanh nghiệp nhà nước, nhiệm vụ đặt ra tới đây là không chỉ tập trung tái cơ cấu vốn mà còn tập trung cao cho tăng năng suất lao động, hiệu quả sử dụng vốn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động.

Đặc biệt, doanh nghiệp nhà nước phải chủ động vào cuộc cũng như tham gia tích cực, hiệu quả hơn nữa vào các chương trình, dự án lớn của Nhà nước, đặc biệt là 3 đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng, nguồn nhân lực; tích cực tham gia các dự án mang tính đột phá.

Quang Lộc
Bình luận

Đọc nhiều

Triển vọng ngành điện: Sản lượng duy trì đà tăng, cơ cấu dịch chuyển

Triển vọng ngành điện: Sản lượng duy trì đà tăng, cơ cấu dịch chuyển

Năm 2025, sản lượng điện tiếp tục tăng trưởng mạnh, trong khi cơ cấu nguồn cung dần dịch chuyển từ nhiệt điện truyền thống sang LNG và năng lượng tái tạo.
Đại hội thi đua yêu nước ngành Công Thương: Dấu mốc phát triển mới

Đại hội thi đua yêu nước ngành Công Thương: Dấu mốc phát triển mới

Sáng ngày 30/9, Đại hội thi đua yêu nước ngành Công Thương lần thứ IV giai đoạn 2025-2030 đã diễn ra đánh dấu bước phát triển mới của ngành.
Từ làng nghề đến thị trường thế giới: Truyền thông mở đường cho OCOP

Từ làng nghề đến thị trường thế giới: Truyền thông mở đường cho OCOP

Tại Hội nghị kết nối, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP, vai trò của truyền thông được nhấn mạnh như chìa khóa nâng tầm thương hiệu làng nghề.
Dệt may là mặt hàng dẫn đầu xuất khẩu sang Nga

Dệt may là mặt hàng dẫn đầu xuất khẩu sang Nga

8 tháng đầu năm 2025 Việt Nam xuất khẩu hàng hóa sang Nga đạt hơn 1,5 tỷ USD, tăng 0,09% so với cùng kỳ năm 2024.
Tiêu thụ điện khởi sắc, lợi nhuận ngành điện cải thiện

Tiêu thụ điện khởi sắc, lợi nhuận ngành điện cải thiện

Trong quý 3/2025, tiêu thụ điện phục hồi với mức tăng 7,7%, giúp biên lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp nhiệt điện và điện khí cải thiện rõ rệt.
Xuất khẩu cá rô phi tăng mạnh, vượt xa 5 năm trở lại đây

Xuất khẩu cá rô phi tăng mạnh, vượt xa 5 năm trở lại đây

8 tháng năm 2025, xuất khẩu cá rô phi (trong đó bao gồm cả cá diêu hồng) đạt hơn 63 triệu USD, tăng 174% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngân hàng Nhà nước ấn định hạn mức nhập khẩu vàng

Ngân hàng Nhà nước ấn định hạn mức nhập khẩu vàng

Trước 15/12 hàng năm, Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp hạn mức nhập khẩu vàng cho từng doanh nghiệp, ngân hàng thương mại có hồ sơ đề nghị.
Sơn La: Những kết quả ấn tượng sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 35

Sơn La: Những kết quả ấn tượng sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 35

Kết quả 10 năm thực hiện Chỉ thị 35 ở Sơn La cho thấy quyết tâm của hệ thống chính trị: Hàng nghìn vụ việc khiếu nại, tố cáo được giải quyết, giữ vững ổn định từ cơ sở.
Infographic | Thương mại  Việt Nam - Trung Quốc đạt gần 160 tỷ USD

Infographic | Thương mại Việt Nam - Trung Quốc đạt gần 160 tỷ USD

Theo thống kê mới nhất của Cục Hải quan, hết tháng 8, thương mại Việt Nam - Trung Quốc đạt 159,94 tỷ USD và nhập siêu của Việt Nam lên tới 75,92 tỷ USD.
Hợp tác kinh tế biên giới Việt Nam - Trung Quốc: Mô hình nào hợp lý?

Hợp tác kinh tế biên giới Việt Nam - Trung Quốc: Mô hình nào hợp lý?

Việt Nam và Trung Quốc đang phối hợp xây dựng khu hợp tác kinh tế qua biên giới, đây là mô hình chưa có tiền lệ nên nhận được nhiều ý kiến tham vấn.