Khi nhân lực Việt Nam tham gia vào hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn thế giới

Đây là chia sẻ tại Tọa đàm “Phát huy vai trò của doanh nghiệp Việt Nam trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn” do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC)- Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Tập đoàn Cadence, Tập đoàn FPT và tổ chức Tresemi, Hoa Kỳ tổ chức tại Hà Nội chiều 9/8/2024 dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng.

Tọa đàm nỗ lực và là kết quả từ sự hợp tác chặt chẽ giữa 3 Nhà: Nhà nước (bao gồm các cơ quan trung ương và địa phương) - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp trong đó Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, Nhà trường đóng vai trò trung tâm, doanh nghiệp đóng vai trò đồng hành, hỗ trợ, để nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu của thị trường.

Tọa đàm nỗ lực và là kết quả từ sự hợp tác chặt chẽ giữa 3 Nhà: Nhà nước (bao gồm các cơ quan trung ương và địa phương) - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp

Báo cáo tại toạ đàm cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư được giao chủ trì và phối hợp với các Bộ ban ngành và các bên liên quan xây dựng Đề án “Phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng tới năm 2050” với mục tiêu đến năm 2030, nhân lực ngành bán dẫn Việt Nam tham gia sâu vào quy trình thiết kế các vi mạch bán dẫn hiện đại; tham gia sâu và làm chủ được một phần công nghệ thuộc công đoạn đóng gói và kiểm thử vi mạch bán dẫn; tham gia làm việc và từng bước nắm bắt được công nghệ trong công đoạn sản xuất bán dẫn; và Việt Nam đào tạo được ít nhất 50.000 kỹ sư, cử nhân phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn trong tất cả các công đoạn của chuỗi giá trị và đến năm 2050, Việt Nam trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu với đội ngũ kỹ sư, chuyên gia đủ khả năng đáp ứng được yêu cầu phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam cả về chất lượng và số lượng.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại toạ đàm

Tại tọa đàm, lãnh đạo các địa phương, trường đại học và các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực bán dẫn đã tập trung vào việc làm thế nào để doanh nghiệp có thể đóng góp tích cực vào quá trình đào tạo và phát triển kỹ năng cho nguồn nhân lực, từ việc đa dạng hóa các nguồn lực cho đào tạo, đẩy mạnh hợp tác công - tư, đa dạng hóa các loại hình đào tạo, doanh nghiệp cung cấp các chương trình thực tập, hợp tác nghiên cứu phát triển, đến việc xây dựng môi trường làm việc và tạo điều kiện phát triển nghề nghiệp thuận lợi.

Toạ đàm là cơ hội để các bên liên quan cùng nhau từng bước thúc đẩy và đa dạng hóa hệ sinh thái bán dẫn Việt Nam, góp phần vào sự phát triển kinh tế và công nghệ của đất nước.

Ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng cho biết, là thành phố triển khai rất sớm chiến lược về công nghệ thông tin, Đà Nẵng nỗ lực kiến tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp tham gia vào phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn, thành phố đã và đang triển khai nhiều giải pháp, nhiệm vụ, trong đó, tập trung vào 3 nhóm giải pháp: xây dựng các cơ sở pháp lý tạo ra chính sách thu hút đầu tư; chuẩn bị quỹ đất, cơ sở hạ tầng; liên kết, hợp tác với các doanh nghiệp trong đào tạo, phát triển nhân lực và thu hút chuyên gia lĩnh vực vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.

Trong khi đó, Giám đốc Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh Vũ Hải Quân khẳng định việc tham gia của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp trong quá trình đào tạo là vô cùng cần thiết. Sự tham gia và hợp tác này giúp nâng cao chất lượng đào tạo, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho học viên sau khi tốt nghiệp và đáp ứng nhu cầu thị trường. Mô hình hợp tác như hiện nay giữa NIC và Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, FPT và các trường đào tạo, cơ sở giáo dục, doanh nghiệp cần được nhân rộng.

“Việc hợp tác đào tạo nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn không chỉ cho Việt Nam mà từ đó nhân lực ngành này còn có điều kiện đi ra thế giới”, ông Quân nêu rõ.

Đại diện phía doanh nghiệp, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT cho rằng yếu tố then chốt giúp tăng cường hợp tác giữa Nhà nước - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn là sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả giữa ba bên. Cụ thể, cần có cơ chế rõ ràng để chia sẻ thông tin, nguồn lực và kinh nghiệm giữa các bên liên quan.

Trong khuôn khổ toạ đàm đã diễn ra Lễ bế giảng chương trình “Thiết kế vật lý vi mạch VLSI cơ bản”. Đây là khóa đào tạo thiết kế vi mạch chuyên sâu trong 3 tháng do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia Việt Nam phối hợp với Tập đoàn FPT, Tổ chức Tresemi từ Silicon Valley và Tập đoàn Cadence số một thế giới về thiết kế chip, cùng sự hỗ trợ của các trường đại học trong lĩnh vực bán dẫn.

Trao chứng nhận hoàn thành khoá đào tạo thiết kế vi mạch cho các học viên

Khóa học tập trung vào quy trình và nguyên tắc thiết kế vật lý cho vi mạch tích hợp quy mô lớn (VLSI), bao gồm các kỹ năng tối ưu hóa định thời, diện tích, năng lượng tiêu thụ, độ tin cậy và tính khả thi sản xuất của vi mạch bán dẫn. Ngoài ra, học viên sẽ có kiến thức thực tế chuyên sâu về việc sử dụng các công cụ EDA chuẩn công nghiệp cho việc thiết kế và phân tích vật lý vi mạch.

Chương trình đào tạo tuyển chọn được hơn 70 học viên xuất sắc từ các trường đại học lớn trên cả nước để cấp học bổng và tham gia chương trình đào tạo. Theo đánh giá của các chuyên gia, các học viên tốt nghiệp chương trình đều có thể tham gia hoạt động tại doanh nghiệp.

Theo lãnh đạo Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia, với mỗi mô hình đào tạo kết hợp giữa 3 Nhà: Nhà nước (bao gồm các cơ quan trung ương và địa phương) - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp như thế này, mỗi năm có thể đào tạo được khoảng 540 kỹ sư thiết kế vi mạch. Như vậy, nếu nhân rộng mô hình này tại 10 cơ sở đào tạo và địa phương, mỗi năm sẽ có thể đào tạo được hơn 5.000 kỹ sư thiết kế vi mạch có chất lượng. Đến năm 2030, chúng ta có thể đào tạo được ít nhất là 25.000 kỹ sư thiết kế vi mạch. Điều này cho thấy mục tiêu đến năm 2030 chúng ta sẽ đào tạo 15.000 kỹ sư thiết kế vi mạch trên tổng số 50.000 kỹ sư bán dẫn là hoàn toàn khả thi.

Phát biểu kết luận tại buổi lễ, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, việc Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia phối hợp với các đối tác trong nước và quốc tế để xây dựng các chương trình đào tạo thiết kế vi mạch là bước tiến quan trọng trên hành trình từng bước làm chủ công nghệ của người Việt Nam trong ngành công nghiệp bán dẫn. Đây là một giải pháp quan trọng để phát huy khâu đột phá về giá trị con người Việt Nam trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030.

“Sự hợp tác giữa Chính phủ - Viện, trường - Doanh nghiệp mà chúng ta đang chứng kiến ngày hôm nay chính là đòn bẩy cho sự phát triển và đổi mới chưa từng có trong lĩnh vực công nghệ của Việt Nam”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.