Đề xuất chưa áp dụng thuế tiêu thụ đối với nước giải khát có đường
Đề xuất này được đưa ra tại hội thảo công bố Báo cáo nghiên cứu “Đánh giá tác động kinh tế của dự thảo thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường”. Hội thảo do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức tại Hà Nội ngày 17/10/2024.
Kết quả tính toán cho thấy khi áp thuế tiêu thụ đặc biệt 10% đối với nước giải khát có đường thì các tác động cụ thể tới ngành nước giải khát cả về quy mô sản xuất lẫn giá trị tăng thêm (VA) và giá trị sản xuất (GO) của nhóm ngành nước giải khát đều giảm. Trong đó, giá trị tăng thêm giảm 0,772%, tương đương giảm 5.650 tỷ đồng.
Báo cáo này cũng còn cho thấy, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt này không chỉ tác động tới ngành nước giải khát mà còn tác động tới 24 ngành khác trong quan hệ liên ngành. Theo đó tổng giá trị tăng thêm của nền kinh tế giảm 0,601%; tương đương 55.077 tỷ đồng. Điều này kéo theo sự sụt giảm về GDP ở mức 0,448%, tương đương giảm 42.570 tỷ đồng. Cùng đó khấu hao tài sản cố định giảm ở mức -0,654% (tương đương giảm 7.767 tỷ đồng); lợi nhuận giảm với mức -0,561% (tương đương giảm 8.773 tỷ đồng). Vì thế, nguồn thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp (thuế trực thu) sụt giảm 2.152 tỷ đồng.
“Cũng như thực trạng chung của doanh nghiệp ngành đồ uống, ngành nước giải khát là ngành dễ bị tổn thương trước các cú sốc, bao gồm cả những thay đổi về chính sách. Vì thế, quá trình soạn thảo các văn bản, chính sách tác động tới doanh nghiệp ngành nước giải khát đòi hỏi phải thận trọng, cân nhắc kỹ lưỡng”, CIEM nêu quan điểm.
Từ góc nhìn đó, báo cáo của CIEM đề xuất chưa áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường.
Cần có những đánh giá toàn diện về việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường. Ảnh minh hoạ. |
Trong thảo luận về vấn đề này, Phó trưởng Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trần Thị Nhị Hà cho rằng, việc áp dụng với thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường sẽ tác động lớn tới người tiêu dùng, doanh nghiệp. Do đó cần có cơ sở đánh giá khoa học, cũng như có những bằng chứng thuyết phục hơn nữa về việc áp thuế hay không áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường.
“Mục tiêu cải thiện sức khỏe của người dân là quan trọng nhất, vì vậy vì vậy cần có đánh giá của ngành Y tế về vấn đề này”, bà Hà lưu ý.
Còn theo quan điểm của bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, để có thể điều chỉnh hành vi người tiêu dùng, tăng thuế tiêu thụ đặc biệt chỉ là một phần, còn lại phải có các biện pháp khác quan trọng để định hướng hành vi, thay đổi tiêu dùng. Do đó, khi đưa ra một chính sách thuế cần phải cân nhắc tính khả thi của chính sách khi đi vào thực tiễn.
Ông Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) nêu quan điểm, trong bối cảnh các doanh nghiệp còn khó khăn hiện nay, để góp phần dự thảo luật được ban hành hài hòa lợi ích giữa nhà nước, người tiêu dùng và doanh nghiệp, cũng như góp phần bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội và mục tiêu sức khỏe của người tiêu dùng Việt Nam, các doanh nghiệp ngành nước giải khát dựa trên các cơ sở khoa học, thực tiễn, kinh nghiệm quốc tế, VBA kiến nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc chưa bổ sung nước giải khát theo tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml, vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.