Cân nhắc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường

Áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường được cho là chưa hợp lý do đây không phải nguyên nhân chính gây béo phì và tác động lên nền kinh tế.
Gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước Có nên áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với game online?

Gây tác động đa chiều lên nền kinh tế

Theo bà Nguyễn Minh Thảo - Trưởng Ban Nghiên cứu Môi trường Kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), ngành nước giải khát có vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Theo thống kê, tính đến cuối năm 2020 cả nước có 1800 cơ sở sản xuất, cung cấp việc làm cho 300.000 lao động và cung cấp việc làm gián tiếp cho hàng triệu lao động. Từ năm 2015 tới nay, ngành đồ uống chiếm 4,5% tỷ trọng nhóm ngành sản xuất, kinh doanh dịch vụ.

Đại diện CIEM cũng cho hay: Bộ Tài chính đã đề xuất chính sách thuế mới đối với nước giải khát có đường, trong đó thuế giá trị gia tăng tăng từ 10% - 12%; thuế tiêu thụ đặc biệt áp mới 10%. Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đề xuất mở rộng đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó có đồ uống có đường; thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn. Thuế này nhằm mục tiêu: Hội nhập quốc tế về chính sách, tăng thu ngân sách và điều chỉnh hành vi tiêu dùng theo hướng có lợi có sức khoẻ.

Cân nhắc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường
Cân nhắc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường. Ảnh minh hoạ

Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu của CIEM, việc áp trách nhiệm thuế tiêu thụ đặc biệt lên ngành nước giải khát sẽ gây tác động đa chiều lên nền kinh tế. Ở cấp độ vĩ mô, các chỉ số kinh tế đều bị ảnh hưởng tiêu cực: Tổng giá trị tăng thêm nền kinh tế giảm 0,135%; GDP giảm 0,115%; thu nhập người lao động giảm 0,155%; thặng dư sản xuất giảm 0,083%; lao động giảm 0,092%.

Ở cấp độ vi mô, chuỗi giá trị theo chiều dọc sẽ bị ảnh hưởng xuyên suốt do thị trường được dẫn dắt bởi số ít doanh nghiệp lớn, đa số là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp trong nước khó có thể cạnh tranh, tồn tại. Cùng đó, ảnh hưởng tới kế sinh nhai của hơn 300.000 hộ gia đình trồng mía.

Mặt khác, việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt lên nước giải khát có đường sẽ khiến đa số doanh nghiệp phải tăng giá bán để chia sẻ gánh nặng thuế với người tiêu dùng; lợi nhuận giảm và có thể gây sức ép ngược lại về lợi nhuận và chi phí đối với doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất; thay vì sản xuất trong nước có thể nhập khẩu; tăng nguy cơ buôn lậu do chênh lệch giá là khoảng 6%.

Đáng nói, 2 mục tiêu lớn nhất là tăng thu ngân sách và điều chỉnh hành vi tiêu dùng của dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) có thể không đạt khi ngân sách Nhà nước có thể hụt thu 880,4 tỷ đồng và chưa có nghiên cứu nào khẳng định nước giải khát là yếu tố chính hay duy nhất gây nên tình trạng thừa cân béo phì”, bà Nguyễn Minh Thảo nói.

Cân nhắc việc áp dụng thuế

Từ thực tiễn nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế trong việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường, ông Vũ Tú Thành - Phó giám đốc điều hành Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN, thông tin: Hiện chỉ có khoảng 45 quốc gia (chưa đến ¼ các nước trên thế giới) áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường. Tuy nhiên, kinh nghiệm ở một số quốc gia cho thấy việc áp dụng thuế này đối với nước giải khát có đường đã không đạt hiệu quả trong việc làm giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì.

Một số nước đã bãi bỏ chính sách thuế này như Đan Mạch, Nauy vì không có tác động đáng kể đến sức khỏe của người dùng trong khi gây ra các tác động tiêu cực đến kinh tế và xã hội. Các chính phủ tuyên bố bãi bỏ thuế này nhằm tạo việc làm và giúp đỡ nền kinh tế địa phương”, ông Thành cho hay.

Ông Vũ Tú Thành cũng cho rằng: Cần cân nhắc việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt lên nước giải khát có đường vì tính hiệu quả của chính sách thuế này sẽ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố đặc thù của Việt Nam.

Cụ thể, về phân khúc của thị trường đồ uống, ở Việt Nam, ngoài nhóm đồ uống công nghiệp còn có sự tồn tại phổ biến của nhóm đồ uống đường phố. Đây là phân khúc khó khả thi để thu thuế và quản lý về chất lượng hàng hoá, đặc biệt là về hàm lượng đường trong sản phẩm. Tại Việt Nam, nhu cầu giải khát của người lao động phổ thông, người có thu nhập thấp là rất lớn, vì vậy nếu như không tiêu thụ các loại đồ uống được sản xuất và lưu thông hợp pháp có hóa đơn thuế thì người tiêu dùng có thể sẽ tìm cách tiêu thụ đồ uống được sản xuất thủ công hoặc nhập lậu có thể có giá thành rẻ hơn.

Tác động lên hành vi của người tiêu dùng, theo khảo sát của Decision Lab chỉ 25% người tiêu dùng đồng ý rằng việc tăng thuế đối với nước đóng chai/lon/hộp có đường sẽ khiến họ giảm tiêu thụ đường để cải thiện sức khỏe. Đặc biệt ở Việt Nam 55% người tiêu dùng có thu nhập thấp sử dụng nước uống đóng chai/lon/hộp để bổ sung năng lượng cho các hoạt động thể chất và thể thao. Việc tăng giá sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất nói riêng và cuộc sống nói chung của người tiêu dùng có thu nhập thấp.

Về nhóm hàng hoá thay thế, có rất nhiều loại thực phẩm có chứa đường và hàm lượng calo cao tồn tại trên thị trường. Nước giải khát có đường không phải là nguồn cung cấp đường và calories duy nhất và cao nhất nên nếu đánh thuế là các sản phẩm này thì người tiêu dùng vẫn có thể tiêu thụ đường và calo với hàm lượng cao hơn từ các sản phẩm khác.

Đặc biệt, tác động tổng thể lên sự phục hồi và phát triển kinh tế rất đáng xem xét.

Đồng tình với quan điểm trên, đại diện CIEM khuyến nghị: Cân nhắc việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường. Thay vào đó, tận dụng các công cụ chính sách khác, như: Xây dựng và đưa ra các khuyến cáo về dinh dưỡng; yêu cầu dán nhãn phân loại sản phẩm theo lượng đường; xây dựng các chính sách phổ cập thông tin, giáo dục cộng đồng về nếp sống lành mạnh.

Hải Linh

Tin mới cập nhật

Tổng Cục Thuế tăng cường ứng dụng công nghệ, nâng cao hiệu quả phòng chống gian lận hóa đơn điện tử

Tổng Cục Thuế tăng cường ứng dụng công nghệ, nâng cao hiệu quả phòng chống gian lận hóa đơn điện tử

Tổng Cục Thuế tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để thu thập, đánh giá và phân tích thông tin nhằm nâng cao hiệu quả phòng chống gian lận hóa đơn điện tử.
Tổng cục Thuế quản lý chặt chẽ thuế đối với sàn thương mại điện tử xuyên biên giới

Tổng cục Thuế quản lý chặt chẽ thuế đối với sàn thương mại điện tử xuyên biên giới

Thời gian gần đây, dư luận đặc biệt quan tâm đến quản lý thuế đối với các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới hoạt động tại Việt Nam, điển hình là sàn Temu.
Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Quy định tạm hoãn xuất cảnh trong quản lý thuế bộc lộ một số hạn chế, đặt ra nhiều vấn đề cần được xem xét, giải quyết.
Dự thảo Luật Quản lý thuế: Cân nhắc kỹ lưỡng khi phân cấp quyền quyết định hoàn thuế

Dự thảo Luật Quản lý thuế: Cân nhắc kỹ lưỡng khi phân cấp quyền quyết định hoàn thuế

Trong Dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế đang trình Quốc hội, một trong những điểm đáng chú ý là đề xuất trao quyền quyết định hoàn thuế cho các chi cục thuế.
Tổng cục Thuế yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

Tổng cục Thuế yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

Tổng cục Thuế vừa ban hành Thông báo số 1021/TB-TCT, trong đó yêu cầu các cơ quan thuế các cấp tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.
Thương mại điện tử: Miền đất hứa hay

Thương mại điện tử: Miền đất hứa hay 'điểm nóng' trốn thuế?

Tình trạng trốn thuế trong hoạt động thương mại điện tử đang là vấn đề nhức nhối, đặt ra nhiều thách thức cho cơ quan thuế.
Sàn thương mại điện tử Temu ‘làm nóng’ đề xuất thu thuế hàng nhập khẩu giá trị nhỏ

Sàn thương mại điện tử Temu ‘làm nóng’ đề xuất thu thuế hàng nhập khẩu giá trị nhỏ

Việc miễn thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng với hàng hóa có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống có tạo điều kiện cho sàn thương mại điện tử Temu?
Tổng cục Thuế phối hợp với ngân hàng quản lý dữ liệu dòng tiền của Google, Facebook, Youtube, Netflix…

Tổng cục Thuế phối hợp với ngân hàng quản lý dữ liệu dòng tiền của Google, Facebook, Youtube, Netflix…

Tổng cục Thuế triển khai thu thập dữ liệu dòng tiền giao dịch qua tài khoản tổ chức, cá nhân liên quan đến các tổ chức cung cấp dịch vụ trực tuyến nước ngoài.
Tổng cục Thuế cảnh báo lừa đảo liên quan tới hoàn thuế thu nhập cá nhân

Tổng cục Thuế cảnh báo lừa đảo liên quan tới hoàn thuế thu nhập cá nhân

Cục Thuế doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế) vừa có Công văn số 1345/CT-QLT2 về việc phối hợp tuyên truyền, phổ biến công tác hoàn thuế thu nhập cá nhân.
Triển khai xác thực sinh trắc học, số lượng vụ lừa đảo đã giảm đến 50%

Triển khai xác thực sinh trắc học, số lượng vụ lừa đảo đã giảm đến 50%

Sau hơn 3 tháng triển khai xác thực sinh trắc học, số lượng vụ lừa đảo đã giảm đến 50%, số lượng tài khoản nhận tiền lừa đảo cũng giảm trên 70%.

Tin khác

Bước tiến mới trong quản lý thuế, nâng cao hiệu quả kiểm soát rủi ro

Bước tiến mới trong quản lý thuế, nâng cao hiệu quả kiểm soát rủi ro

Tổng cục Thuế đã ban hành Quyết định số 1386/QĐ-TCT để hướng dẫn áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuế và hóa đơn đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Thuế bất động sản có giúp

Thuế bất động sản có giúp 'kiềm' giá nhà đất?

Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang có những biến động phức tạp, Bộ Xây dựng có động thái mới nhằm siết chặt quản lý thị trường này.
Dự thảo Luật Quản lý thuế: Các sàn thương mại điện tử kêu

Dự thảo Luật Quản lý thuế: Các sàn thương mại điện tử kêu 'khó' thu thuế thay

Việc sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế đang là tâm điểm, đặc biệt trong bối cảnh thương mại điện tử và kinh doanh trên nền tảng số ngày càng phát triển mạnh mẽ
Tổng cục Thuế cảnh báo cẩn trọng với các hình thức lừa đảo, mạo danh cán bộ thuế

Tổng cục Thuế cảnh báo cẩn trọng với các hình thức lừa đảo, mạo danh cán bộ thuế

Lợi dụng việc ngành thuế triển khai các dịch vụ thuế điện tử phục vụ người nộp thuế, các đối tượng lừa đảo đã sử dụng nhiều hình thức lừa đảo mới.
Bộ Tài chính yêu cầu rà soát và phân bổ vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia

Bộ Tài chính yêu cầu rà soát và phân bổ vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia

Bộ Tài chính đề nghị các địa phương thực hiện rà soát và phân bổ vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia theo đúng mục tiêu, đối tượng, địa bàn.
Thuế là giải pháp hiệu quả để hạn chế sử dụng thuốc lá?

Thuế là giải pháp hiệu quả để hạn chế sử dụng thuốc lá?

Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đề nghị tăng thuế suất với mặt hàng thuốc lá để góp phần điều tiết tiêu dùng và thực hiện cam kết quốc tế.
Tổng cục Thuế tăng cường các hoạt động chống thất thu, thúc đẩy chuyển đổi số

Tổng cục Thuế tăng cường các hoạt động chống thất thu, thúc đẩy chuyển đổi số

Tổng cục Thuế chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có việc thực hiện các chuyên đề chống thất thu thuế.
Infographics | Tổng quan bức tranh ngành thuế 9 tháng năm 2024

Infographics | Tổng quan bức tranh ngành thuế 9 tháng năm 2024

Theo Tổng cục Thuế, tổng thu ngân sách lũy kế 9 tháng đầu năm 2024 do cơ quan thuế quản lý ước đạt 1.229.788 tỷ đồng, bằng 82,7% so với dự toán pháp lệnh.
Tăng thuế thuốc lá: Cân nhắc giữa giảm thiểu tác hại và khả năng gia tăng thuốc lá lậu

Tăng thuế thuốc lá: Cân nhắc giữa giảm thiểu tác hại và khả năng gia tăng thuốc lá lậu

Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) với mức tăng thuế như các phương án của đưa ra sẽ làm tăng giá thuốc lá, vậy có nguy cơ gia tăng thuốc lá lậu?
Xem xét điều chỉnh mức thuế giá trị gia tăng để tăng nguồn thu ngân sách

Xem xét điều chỉnh mức thuế giá trị gia tăng để tăng nguồn thu ngân sách

Theo Bộ Tài chính, khi thảo luận về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi, có một số đại biểu đề nghị Chính phủ nghiên cứu lộ trình tăng thuế suất thuế VAT.
Xem thêm

Đọc nhiều

Nhu cầu vàng toàn cầu đạt mức cao kỷ lục

Nhu cầu vàng toàn cầu đạt mức cao kỷ lục

Lần đầu tiên trong lịch sử, tổng giá trị nhu cầu vàng toàn cầu vượt 100 tỷ USD, tăng 35% so cùng kỳ năm ngoái do các khoản đầu tư vào vàng tăng mạnh.
Thị trường vàng ảnh hưởng thế nào sau cuộc bầu cử Hoa Kỳ?

Thị trường vàng ảnh hưởng thế nào sau cuộc bầu cử Hoa Kỳ?

Thị trường vàng sẽ tiếp tục giằng co do tâm lý bấp bênh của nhà đầu tư: Chốt lời hoặc tâm lý sợ bỏ lỡ trước khi bầu cử ở Hoa Kỳ có kết quả.
Trường Đại học Kinh tế quốc dân: Cập nhật nhiều nội dung đào tạo gắn với thực tiễn

Trường Đại học Kinh tế quốc dân: Cập nhật nhiều nội dung đào tạo gắn với thực tiễn

Thời gian qua, Trường Đại học Kinh tế quốc dân có nhiều nỗ lực trong việc cập nhật hình thức, nội dung đào tạo theo hướng gắn thực tiễn và doanh nghiệp.
10 tháng năm 2024, Việt Nam chi hơn 900 triệu USD để nhập khẩu đậu tương

10 tháng năm 2024, Việt Nam chi hơn 900 triệu USD để nhập khẩu đậu tương

10 tháng năm 2024, Việt Nam nhập khẩu đậu tương lên tới 1,85 triệu tấn, ước đạt 953 triệu USD, tăng 15,1% về khối lượng, nhưng giảm 6,4% về giá trị so cùng kỳ.
Nhận định chứng khoán 30/10: Liệu VN-Index có tiếp tục nhịp phục hồi?

Nhận định chứng khoán 30/10: Liệu VN-Index có tiếp tục nhịp phục hồi?

Chuyên gia cho rằng thị trường chứng khoán có thể sẽ tiếp tục phục hồi trong phiên hôm nay 30/10.
Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp lớn hoàn thuế

Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp lớn hoàn thuế

Bộ Tài chính vừa đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về an toàn giao thông xe máy

Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về an toàn giao thông xe máy

Hội thảo quốc tế "An toàn giao thông xe máy: Những thách thức và bài học kinh nghiệm" diễn ra sáng 4/11, tại Hà Nội.
Cấm xe máy ở các quận nội đô: Cần tính đến an sinh cho người dân

Cấm xe máy ở các quận nội đô: Cần tính đến an sinh cho người dân

Hà Nội thí điểm mô hình vùng phát thải thấp và hạn chế phương tiện gây ô nhiễm tại khu vực nội đô từ đầu 2025, tiến tới dừng hoạt động xe máy vào 2030.
Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Quy định tạm hoãn xuất cảnh trong quản lý thuế bộc lộ một số hạn chế, đặt ra nhiều vấn đề cần được xem xét, giải quyết.
Quảng Bình: Khó thu hút dự án quy mô vì thiếu ‘mặt bằng sạch’

Quảng Bình: Khó thu hút dự án quy mô vì thiếu ‘mặt bằng sạch’

Theo Ban Quản lý Khu Kinh tế Quảng Bình, do thiếu nguồn lực tạo “mặt bằng sạch” nên khó thu hút được các dự án đầu tư có quy mô lớn, công nghệ cao và hiện đại.
Phiên bản di động