Cân nhắc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường

Áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường được cho là chưa hợp lý do đây không phải nguyên nhân chính gây béo phì và tác động lên nền kinh tế.
Gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước Có nên áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với game online?

Gây tác động đa chiều lên nền kinh tế

Theo bà Nguyễn Minh Thảo - Trưởng Ban Nghiên cứu Môi trường Kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), ngành nước giải khát có vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Theo thống kê, tính đến cuối năm 2020 cả nước có 1800 cơ sở sản xuất, cung cấp việc làm cho 300.000 lao động và cung cấp việc làm gián tiếp cho hàng triệu lao động. Từ năm 2015 tới nay, ngành đồ uống chiếm 4,5% tỷ trọng nhóm ngành sản xuất, kinh doanh dịch vụ.

Đại diện CIEM cũng cho hay: Bộ Tài chính đã đề xuất chính sách thuế mới đối với nước giải khát có đường, trong đó thuế giá trị gia tăng tăng từ 10% - 12%; thuế tiêu thụ đặc biệt áp mới 10%. Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đề xuất mở rộng đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó có đồ uống có đường; thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn. Thuế này nhằm mục tiêu: Hội nhập quốc tế về chính sách, tăng thu ngân sách và điều chỉnh hành vi tiêu dùng theo hướng có lợi có sức khoẻ.

Cân nhắc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường
Cân nhắc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường. Ảnh minh hoạ

Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu của CIEM, việc áp trách nhiệm thuế tiêu thụ đặc biệt lên ngành nước giải khát sẽ gây tác động đa chiều lên nền kinh tế. Ở cấp độ vĩ mô, các chỉ số kinh tế đều bị ảnh hưởng tiêu cực: Tổng giá trị tăng thêm nền kinh tế giảm 0,135%; GDP giảm 0,115%; thu nhập người lao động giảm 0,155%; thặng dư sản xuất giảm 0,083%; lao động giảm 0,092%.

Ở cấp độ vi mô, chuỗi giá trị theo chiều dọc sẽ bị ảnh hưởng xuyên suốt do thị trường được dẫn dắt bởi số ít doanh nghiệp lớn, đa số là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp trong nước khó có thể cạnh tranh, tồn tại. Cùng đó, ảnh hưởng tới kế sinh nhai của hơn 300.000 hộ gia đình trồng mía.

Mặt khác, việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt lên nước giải khát có đường sẽ khiến đa số doanh nghiệp phải tăng giá bán để chia sẻ gánh nặng thuế với người tiêu dùng; lợi nhuận giảm và có thể gây sức ép ngược lại về lợi nhuận và chi phí đối với doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất; thay vì sản xuất trong nước có thể nhập khẩu; tăng nguy cơ buôn lậu do chênh lệch giá là khoảng 6%.

Đáng nói, 2 mục tiêu lớn nhất là tăng thu ngân sách và điều chỉnh hành vi tiêu dùng của dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) có thể không đạt khi ngân sách Nhà nước có thể hụt thu 880,4 tỷ đồng và chưa có nghiên cứu nào khẳng định nước giải khát là yếu tố chính hay duy nhất gây nên tình trạng thừa cân béo phì”, bà Nguyễn Minh Thảo nói.

Cân nhắc việc áp dụng thuế

Từ thực tiễn nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế trong việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường, ông Vũ Tú Thành - Phó giám đốc điều hành Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN, thông tin: Hiện chỉ có khoảng 45 quốc gia (chưa đến ¼ các nước trên thế giới) áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường. Tuy nhiên, kinh nghiệm ở một số quốc gia cho thấy việc áp dụng thuế này đối với nước giải khát có đường đã không đạt hiệu quả trong việc làm giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì.

Một số nước đã bãi bỏ chính sách thuế này như Đan Mạch, Nauy vì không có tác động đáng kể đến sức khỏe của người dùng trong khi gây ra các tác động tiêu cực đến kinh tế và xã hội. Các chính phủ tuyên bố bãi bỏ thuế này nhằm tạo việc làm và giúp đỡ nền kinh tế địa phương”, ông Thành cho hay.

Ông Vũ Tú Thành cũng cho rằng: Cần cân nhắc việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt lên nước giải khát có đường vì tính hiệu quả của chính sách thuế này sẽ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố đặc thù của Việt Nam.

Cụ thể, về phân khúc của thị trường đồ uống, ở Việt Nam, ngoài nhóm đồ uống công nghiệp còn có sự tồn tại phổ biến của nhóm đồ uống đường phố. Đây là phân khúc khó khả thi để thu thuế và quản lý về chất lượng hàng hoá, đặc biệt là về hàm lượng đường trong sản phẩm. Tại Việt Nam, nhu cầu giải khát của người lao động phổ thông, người có thu nhập thấp là rất lớn, vì vậy nếu như không tiêu thụ các loại đồ uống được sản xuất và lưu thông hợp pháp có hóa đơn thuế thì người tiêu dùng có thể sẽ tìm cách tiêu thụ đồ uống được sản xuất thủ công hoặc nhập lậu có thể có giá thành rẻ hơn.

Tác động lên hành vi của người tiêu dùng, theo khảo sát của Decision Lab chỉ 25% người tiêu dùng đồng ý rằng việc tăng thuế đối với nước đóng chai/lon/hộp có đường sẽ khiến họ giảm tiêu thụ đường để cải thiện sức khỏe. Đặc biệt ở Việt Nam 55% người tiêu dùng có thu nhập thấp sử dụng nước uống đóng chai/lon/hộp để bổ sung năng lượng cho các hoạt động thể chất và thể thao. Việc tăng giá sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất nói riêng và cuộc sống nói chung của người tiêu dùng có thu nhập thấp.

Về nhóm hàng hoá thay thế, có rất nhiều loại thực phẩm có chứa đường và hàm lượng calo cao tồn tại trên thị trường. Nước giải khát có đường không phải là nguồn cung cấp đường và calories duy nhất và cao nhất nên nếu đánh thuế là các sản phẩm này thì người tiêu dùng vẫn có thể tiêu thụ đường và calo với hàm lượng cao hơn từ các sản phẩm khác.

Đặc biệt, tác động tổng thể lên sự phục hồi và phát triển kinh tế rất đáng xem xét.

Đồng tình với quan điểm trên, đại diện CIEM khuyến nghị: Cân nhắc việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường. Thay vào đó, tận dụng các công cụ chính sách khác, như: Xây dựng và đưa ra các khuyến cáo về dinh dưỡng; yêu cầu dán nhãn phân loại sản phẩm theo lượng đường; xây dựng các chính sách phổ cập thông tin, giáo dục cộng đồng về nếp sống lành mạnh.

Hải Linh

Tin mới cập nhật

Thị trường chứng khoán hút dòng tiền nhờ định giá hấp dẫn

Thị trường chứng khoán hút dòng tiền nhờ định giá hấp dẫn

Thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn có nhiều yếu tố hỗ trợ như định giá hấp dẫn, triển vọng lợi nhuận doanh nghiệp tích cực trong năm 2025...
Ngân hàng Nhà nước xem xét giảm lãi suất điều hành

Ngân hàng Nhà nước xem xét giảm lãi suất điều hành

Ngân hàng Nhà nước có thể cân nhắc giảm lãi suất điều hành 25 điểm cơ bản, bao gồm cả lãi suất tái cấp vốn trong quý III/2025 để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.
Infographic | Thu ngân sách Nhà nước hai tháng đạt gần nửa tỷ đồng

Infographic | Thu ngân sách Nhà nước hai tháng đạt gần nửa tỷ đồng

Thu ngân sách nhà nước 2 tháng đầu năm đạt 499,8 nghìn tỷ đồng và bằng 25,4% dự toán, tăng 25,7% so cùng kỳ.
Tin mới nhất về đánh thuế tài sản thừa kế của giới siêu giàu

Tin mới nhất về đánh thuế tài sản thừa kế của giới siêu giàu

Nhóm người siêu giàu chiếm số ít nhưng lại nắm phần lớn tài sản trong xã hội. Vì vậy có thể xem xét áp dụng mức thuế suất 15-20% với tài sản thừa kế lớn.
Thị trường chứng khoán đang chịu áp lực chốt lời gia tăng

Thị trường chứng khoán đang chịu áp lực chốt lời gia tăng

Sau 8 tuần tăng điểm liên tiếp, thị trường chứng khoán khép lại tuần giao dịch với biến động giằng co khi gặp phải áp lực chốt lời mạnh của nhà đầu tư.
Đà Nẵng: Doanh nghiệp sản xuất khó tiếp cận tín dụng xanh

Đà Nẵng: Doanh nghiệp sản xuất khó tiếp cận tín dụng xanh

Chuyển đổi xanh, sản xuất xanh đang là hướng tất yếu của doanh nghiệp sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, việc tiếp cận nguồn tín dụng xanh còn hạn chế.
Chuyên gia thuế: Gia hạn thuế tiêu thụ đặc biệt là

Chuyên gia thuế: Gia hạn thuế tiêu thụ đặc biệt là 'cú hích' cho ngành ô tô

Theo chuyên gia thuế, dự thảo Nghị định gia hạn thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước 2025 sẽ tạo cú hích cho doanh nghiệp.
Kịch bản nào cho thị trường chứng khoán Việt Nam tháng 3/2025?

Kịch bản nào cho thị trường chứng khoán Việt Nam tháng 3/2025?

Thị trường chứng khoán Việt Nam diễn biến tích cực nhờ nền tảng vĩ mô ổn định với mục tiêu tăng trưởng GDP 8% và tín dụng tăng trưởng 16% năm 2025 của Chính phủ
Những cách tính lãi suất gửi tiết kiệm ngân hàng nhanh nhất

Những cách tính lãi suất gửi tiết kiệm ngân hàng nhanh nhất

Lãi suất gửi tiết kiệm được tính theo nhiều cách, tuỳ thuộc vào hình thức gửi tiết kiệm có kỳ hạn, gửi tiết kiệm không kỳ hạn...
Giáo viên dạy thêm ở ngoài trường nộp thuế mức nào?

Giáo viên dạy thêm ở ngoài trường nộp thuế mức nào?

Theo quy định, giáo viên dạy thêm ngoài nhà trường theo mô hình hộ kinh doanh thì phải đóng thuế thu nhập cá nhân.

Tin khác

Thị trường chứng khoán Việt Nam có một tuần bứt phá mạnh

Thị trường chứng khoán Việt Nam có một tuần bứt phá mạnh

Thị trường chứng khoán đã có một tuần giao dịch sôi động, đánh dấu tuần tăng điểm thứ bảy liên tiếp, chốt tuần tăng thêm 20,69 điểm (+1,6%) lên mức 1.326,05
Lượng tài khoản chứng khoán mở mới cao nhất 4 tháng

Lượng tài khoản chứng khoán mở mới cao nhất 4 tháng

Lượng tài khoản chứng khoán mở mới trong tháng 2/2025 đã đạt mức cao nhất trong 4 tháng trở lại đây với gần 150.000 tài khoản mở mới.
Infographic | Những ngân hàng nào giảm lãi suất huy động?

Infographic | Những ngân hàng nào giảm lãi suất huy động?

Đến nay đã có 10 ngân hàng thực hiện giảm lãi suất huy động trực tiếp và online ngay sau cuộc họp giữa Ngân hàng Nhà nước và hệ thống tổ chức tín dụng mới đây.
Infographic | Cơ cấu tổ chức mới của Cục Thuế thay Tổng cục Thuế

Infographic | Cơ cấu tổ chức mới của Cục Thuế thay Tổng cục Thuế

Bộ trưởng Bộ Tài chính vừa ban hành Quyết định số 381/QĐ-BTC ngày 26/2/2025, quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Thuế.
Đến kỳ quyết toán thuế thu nhập cá nhân cần làm những gì?

Đến kỳ quyết toán thuế thu nhập cá nhân cần làm những gì?

Chủ động tra cứu nộp thuế thu nhập cá nhân giúp người nộp thuế tránh bị phạt và phát sinh rủi ro không đáng có.
Thị trường chứng khoán có thể kiểm định lại ngưỡng 1.300 điểm

Thị trường chứng khoán có thể kiểm định lại ngưỡng 1.300 điểm

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã chinh phục ngưỡng “tâm lý” 1.300 điểm và giữ vững trên ngưỡng này bất chấp áp lực chốt lời mạnh từ một bộ phận nhà đầu tư.
Chuyển đổi số ngành thuế để tăng hiệu quả thu ngân sách

Chuyển đổi số ngành thuế để tăng hiệu quả thu ngân sách

Ngành thuế đã có những bước tiến trong việc chuyển đổi số vào công tác quản lý thuế, mang nhiều lợi ích thiết thực cho cơ quan thuế, doanh nghiệp và người dân.
HSG, NKG tăng trần, nhóm cổ phiếu thép

HSG, NKG tăng trần, nhóm cổ phiếu thép 'dậy sóng'

Kết thúc phiên giao dịch ngày 27/2/2025, cổ phiếu ngành tôn, thép như: HSG, NKG, HPG, TLH, GDA... tăng mạnh, một số cổ phiếu tăng trần, giao dịch đột biến.
Người dân quyết toán thuế thu nhập cá nhân lưu ý gì?

Người dân quyết toán thuế thu nhập cá nhân lưu ý gì?

Người dân cần nắm bắt các quy định để tránh rơi vào tình trạng bị phạt và truy thu thuế thu nhập cá nhân.
Nhóm bất động sản sẽ có 100.000 tỷ trái phiếu đáo hạn

Nhóm bất động sản sẽ có 100.000 tỷ trái phiếu đáo hạn

Năm 2025, dự kiến có 217.000 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn, trong đó bất động sản nhà ở chiếm 100.000 tỷ đồng, ngân hàng 30.000 tỷ đồng, xây dựng 10.000 tỷ đồng.

Đọc nhiều

Infographic | Những thay đổi mới nhất về quy chế tuyển sinh đại học 2025

Infographic | Những thay đổi mới nhất về quy chế tuyển sinh đại học 2025

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành Thông tư 06/2025 sửa đổi, bổ sung quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng ngành giáo dục mầm non, áp dụng từ năm 2025.
Infographic | Những tỉnh, thành có thu nhập bình quân cao nhất nước

Infographic | Những tỉnh, thành có thu nhập bình quân cao nhất nước

Trong số 63 tỉnh, thành phố, địa phương nào có thu nhập bình quân đầu người cao nhất nước?
Infographic | Những điểm cần lưu ý thi tốt nghiệp lớp 10 công lập

Infographic | Những điểm cần lưu ý thi tốt nghiệp lớp 10 công lập

Kỳ thi tốt nghiệp lớp 10 THPT năm học 2025-2026 của Hà Nội diễn ra vào đầu tháng 6. Dưới đây là các mốc thời gian quan trọng thí sinh cần nhớ.
Hà Nội: Gian nan tìm hạn sử dụng thực phẩm trong siêu thị

Hà Nội: Gian nan tìm hạn sử dụng thực phẩm trong siêu thị

Người tiêu dùng đã rất khó khăn trong việc tìm kiếm hạn sử dụng khi mua đồ ăn tại siêu thị ăn vặt Mlem Mlem và LOOKLOOK Đồng giá 19k.
Nhận định chứng khoán 20/3: Giải ngân thăm dò

Nhận định chứng khoán 20/3: Giải ngân thăm dò

Các chuyên gia chứng khoán khuyến nghị, nhà đầu tư có thể cân nhắc giải ngân thăm dò tỷ trọng nhỏ ở các nhịp rung lắc trong các phiên tiếp theo.
Vắng người mua, đồ chơi Baby Three ‘ế ẩm’

Vắng người mua, đồ chơi Baby Three ‘ế ẩm’

Sau lùm xùm liên quan đến chủ quyền quốc gia, đồ chơi Baby Three ‘ế chỏng chơ’ và đã mất dần sự yêu thích của người tiêu dùng Việt Nam.
Vì sao xuất khẩu rau quả đang ‘gặp khó’?

Vì sao xuất khẩu rau quả đang ‘gặp khó’?

Tình trạng kiểm soát chất lượng gắt gao từ Trung Quốc đang tạo ra những trở ngại lớn đối với ngành xuất khẩu rau quả Việt Nam.
Hỗ trợ thanh niên lập nghiệp về chuyển đổi số

Hỗ trợ thanh niên lập nghiệp về chuyển đổi số

Dự án: “Hướng tới tương lai chuyển đổi số ở Việt Nam” sau 1 năm triển khai đã hỗ trợ nhiều bạn trẻ kỹ năng lập nghiệp và thúc đẩy bình đẳng giới.
Nhận định chứng khoán 19/3: Hạn chế mua mới

Nhận định chứng khoán 19/3: Hạn chế mua mới

Các chuyên gia chứng khoán khuyến nghị, nhà đầu tư cân nhắc hạn chế việc mua mới và kiên nhẫn chờ đợi nhịp chỉnh về vùng hỗ trợ 1.286-1.290 điểm.
Infographic | Trường hợp được tăng lương hưu lần 3 từ 1/7/2025

Infographic | Trường hợp được tăng lương hưu lần 3 từ 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, một số nhóm đối tượng sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng lương hưu lần thứ 3, sau hai đợt tăng trước đó vào năm 2024.
Phiên bản di động