Cân nhắc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường

Áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường được cho là chưa hợp lý do đây không phải nguyên nhân chính gây béo phì và tác động lên nền kinh tế.
Gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước Có nên áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với game online?

Gây tác động đa chiều lên nền kinh tế

Theo bà Nguyễn Minh Thảo - Trưởng Ban Nghiên cứu Môi trường Kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), ngành nước giải khát có vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Theo thống kê, tính đến cuối năm 2020 cả nước có 1800 cơ sở sản xuất, cung cấp việc làm cho 300.000 lao động và cung cấp việc làm gián tiếp cho hàng triệu lao động. Từ năm 2015 tới nay, ngành đồ uống chiếm 4,5% tỷ trọng nhóm ngành sản xuất, kinh doanh dịch vụ.

Đại diện CIEM cũng cho hay: Bộ Tài chính đã đề xuất chính sách thuế mới đối với nước giải khát có đường, trong đó thuế giá trị gia tăng tăng từ 10% - 12%; thuế tiêu thụ đặc biệt áp mới 10%. Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đề xuất mở rộng đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó có đồ uống có đường; thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn. Thuế này nhằm mục tiêu: Hội nhập quốc tế về chính sách, tăng thu ngân sách và điều chỉnh hành vi tiêu dùng theo hướng có lợi có sức khoẻ.

Cân nhắc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường
Cân nhắc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường. Ảnh minh hoạ

Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu của CIEM, việc áp trách nhiệm thuế tiêu thụ đặc biệt lên ngành nước giải khát sẽ gây tác động đa chiều lên nền kinh tế. Ở cấp độ vĩ mô, các chỉ số kinh tế đều bị ảnh hưởng tiêu cực: Tổng giá trị tăng thêm nền kinh tế giảm 0,135%; GDP giảm 0,115%; thu nhập người lao động giảm 0,155%; thặng dư sản xuất giảm 0,083%; lao động giảm 0,092%.

Ở cấp độ vi mô, chuỗi giá trị theo chiều dọc sẽ bị ảnh hưởng xuyên suốt do thị trường được dẫn dắt bởi số ít doanh nghiệp lớn, đa số là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp trong nước khó có thể cạnh tranh, tồn tại. Cùng đó, ảnh hưởng tới kế sinh nhai của hơn 300.000 hộ gia đình trồng mía.

Mặt khác, việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt lên nước giải khát có đường sẽ khiến đa số doanh nghiệp phải tăng giá bán để chia sẻ gánh nặng thuế với người tiêu dùng; lợi nhuận giảm và có thể gây sức ép ngược lại về lợi nhuận và chi phí đối với doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất; thay vì sản xuất trong nước có thể nhập khẩu; tăng nguy cơ buôn lậu do chênh lệch giá là khoảng 6%.

Đáng nói, 2 mục tiêu lớn nhất là tăng thu ngân sách và điều chỉnh hành vi tiêu dùng của dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) có thể không đạt khi ngân sách Nhà nước có thể hụt thu 880,4 tỷ đồng và chưa có nghiên cứu nào khẳng định nước giải khát là yếu tố chính hay duy nhất gây nên tình trạng thừa cân béo phì”, bà Nguyễn Minh Thảo nói.

Cân nhắc việc áp dụng thuế

Từ thực tiễn nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế trong việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường, ông Vũ Tú Thành - Phó giám đốc điều hành Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN, thông tin: Hiện chỉ có khoảng 45 quốc gia (chưa đến ¼ các nước trên thế giới) áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường. Tuy nhiên, kinh nghiệm ở một số quốc gia cho thấy việc áp dụng thuế này đối với nước giải khát có đường đã không đạt hiệu quả trong việc làm giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì.

Một số nước đã bãi bỏ chính sách thuế này như Đan Mạch, Nauy vì không có tác động đáng kể đến sức khỏe của người dùng trong khi gây ra các tác động tiêu cực đến kinh tế và xã hội. Các chính phủ tuyên bố bãi bỏ thuế này nhằm tạo việc làm và giúp đỡ nền kinh tế địa phương”, ông Thành cho hay.

Ông Vũ Tú Thành cũng cho rằng: Cần cân nhắc việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt lên nước giải khát có đường vì tính hiệu quả của chính sách thuế này sẽ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố đặc thù của Việt Nam.

Cụ thể, về phân khúc của thị trường đồ uống, ở Việt Nam, ngoài nhóm đồ uống công nghiệp còn có sự tồn tại phổ biến của nhóm đồ uống đường phố. Đây là phân khúc khó khả thi để thu thuế và quản lý về chất lượng hàng hoá, đặc biệt là về hàm lượng đường trong sản phẩm. Tại Việt Nam, nhu cầu giải khát của người lao động phổ thông, người có thu nhập thấp là rất lớn, vì vậy nếu như không tiêu thụ các loại đồ uống được sản xuất và lưu thông hợp pháp có hóa đơn thuế thì người tiêu dùng có thể sẽ tìm cách tiêu thụ đồ uống được sản xuất thủ công hoặc nhập lậu có thể có giá thành rẻ hơn.

Tác động lên hành vi của người tiêu dùng, theo khảo sát của Decision Lab chỉ 25% người tiêu dùng đồng ý rằng việc tăng thuế đối với nước đóng chai/lon/hộp có đường sẽ khiến họ giảm tiêu thụ đường để cải thiện sức khỏe. Đặc biệt ở Việt Nam 55% người tiêu dùng có thu nhập thấp sử dụng nước uống đóng chai/lon/hộp để bổ sung năng lượng cho các hoạt động thể chất và thể thao. Việc tăng giá sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất nói riêng và cuộc sống nói chung của người tiêu dùng có thu nhập thấp.

Về nhóm hàng hoá thay thế, có rất nhiều loại thực phẩm có chứa đường và hàm lượng calo cao tồn tại trên thị trường. Nước giải khát có đường không phải là nguồn cung cấp đường và calories duy nhất và cao nhất nên nếu đánh thuế là các sản phẩm này thì người tiêu dùng vẫn có thể tiêu thụ đường và calo với hàm lượng cao hơn từ các sản phẩm khác.

Đặc biệt, tác động tổng thể lên sự phục hồi và phát triển kinh tế rất đáng xem xét.

Đồng tình với quan điểm trên, đại diện CIEM khuyến nghị: Cân nhắc việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường. Thay vào đó, tận dụng các công cụ chính sách khác, như: Xây dựng và đưa ra các khuyến cáo về dinh dưỡng; yêu cầu dán nhãn phân loại sản phẩm theo lượng đường; xây dựng các chính sách phổ cập thông tin, giáo dục cộng đồng về nếp sống lành mạnh.

Hải Linh

Tin mới cập nhật

Ngân hàng đẩy mạnh cho vay trực tuyến, phê duyệt hồ sơ chỉ trong vài phút

Ngân hàng đẩy mạnh cho vay trực tuyến, phê duyệt hồ sơ chỉ trong vài phút

Các ngân hàng đang đẩy mạnh dịch vụ cho vay trực tuyến, giờ đây nộp hồ sơ, xét duyệt, giải ngân, người vay đều không cần tới phòng giao dịch.
Hoạt động ký quỹ tại Trung Quốc lên mức cao nhất trong 9 năm

Hoạt động ký quỹ tại Trung Quốc lên mức cao nhất trong 9 năm

Các nhà đầu tư nhỏ lẻ tại Trung Quốc vẫn đổ tiền vào thị trường chứng khoán. Điều này đã thúc đẩy hoạt động ký quỹ lên mức cao nhất trong 9 năm.
Ngành Thuế triển khai các giải pháp thu ngân sách nhà nước cuối năm

Ngành Thuế triển khai các giải pháp thu ngân sách nhà nước cuối năm

Tổng cục Thuế vừa có công văn yêu cầu Thủ trưởng các đơn vị trong toàn ngành triển khai hiệu quả các giải pháp thu ngân sách nhà nước.
Tăng thuế đồ uống có cồn: Cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được mục tiêu kép

Tăng thuế đồ uống có cồn: Cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được mục tiêu kép

Các chuyên gia đã đưa ra những phân tích sâu sắc về tác động của việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đối với đồ uống có cồn.
Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền: Tăng hiệu quả quản lý thuế

Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền: Tăng hiệu quả quản lý thuế

Theo thống kê từ Tổng cục Thuế, việc triển khai hóa đơn điện tử, đặc biệt là hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, đang đạt được những kết quả khả quan.
Ngành Thuế dồn lực rà soát, đôn đốc doanh nghiệp còn nợ đọng tiền thuế

Ngành Thuế dồn lực rà soát, đôn đốc doanh nghiệp còn nợ đọng tiền thuế

Trong những tháng cuối năm, cơ quan thuế các địa phương đang dồn lực thực hiện quyết liệt các biện pháp đôn đốc, cưỡng chế theo đúng quy trình quản lý nợ thuế.
Tổng cục Thuế làm rõ việc áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh với người nợ thuế

Tổng cục Thuế làm rõ việc áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh với người nợ thuế

Tổng cục Thuế vừa thông tin làm rõ những băn khoăn về quy định tạm hoãn xuất cảnh của doanh nghiệp và người nộp thuế.
Infographic | Kết quả thanh tra, kiểm tra thuế 10 tháng năm 2024

Infographic | Kết quả thanh tra, kiểm tra thuế 10 tháng năm 2024

Tổng cục Thuế đã công bố báo cáo sơ bộ về tình hình thực hiện công tác thuế trong 10 tháng đầu năm 2024 với những kết quả khả quan.
Thu thuế từ hoạt động thương mại điện tử tăng trưởng mạnh

Thu thuế từ hoạt động thương mại điện tử tăng trưởng mạnh

Số thuế từ các hoạt động thương mại điện tử đã đạt mức tăng trưởng ấn tượng, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số tại Việt Nam.
Tổng cục Thuế công bố báo cáo sơ bộ tình hình thực hiện công tác thuế 10 tháng đầu năm 2024

Tổng cục Thuế công bố báo cáo sơ bộ tình hình thực hiện công tác thuế 10 tháng đầu năm 2024

Tổng cục Thuế đã công bố báo cáo sơ bộ về tình hình thực hiện công tác thuế trong 10 tháng đầu năm 2024 với những kết quả khả quan.

Tin khác

Mua bán hóa đơn điện tử: Thách thức mới trong quản lý thuế

Mua bán hóa đơn điện tử: Thách thức mới trong quản lý thuế

Việc chuyển đổi sang hóa đơn điện tử kỳ vọng giúp tăng cường quản lý thuế và ngăn chặn gian lận nhưng thực tế tình trạng mua bán hóa đơn trái phép vẫn phức tạp.
Ngành Thuế phấn đấu hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ công tác thuế năm 2024

Ngành Thuế phấn đấu hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ công tác thuế năm 2024

Tổng cục Thuế chỉ đạo đẩy mạnh công tác quản lý thu, chống thất thu, rà soát, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các đề án, nhiệm vụ trọng tâm công tác thuế năm 2024.
Tháo gỡ nút thắt trong quản lý thuế đối với thương mại điện tử

Tháo gỡ nút thắt trong quản lý thuế đối với thương mại điện tử

Trong bối cảnh thương mại điện tử và nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ, việc quản lý thuế đối với các hoạt động này đặt ra nhiều thách thức mới cho cơ quan thuế
Tổng Cục Thuế tăng cường ứng dụng công nghệ, nâng cao hiệu quả phòng chống gian lận hóa đơn điện tử

Tổng Cục Thuế tăng cường ứng dụng công nghệ, nâng cao hiệu quả phòng chống gian lận hóa đơn điện tử

Tổng Cục Thuế tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để thu thập, đánh giá và phân tích thông tin nhằm nâng cao hiệu quả phòng chống gian lận hóa đơn điện tử.
Tổng cục Thuế quản lý chặt chẽ thuế đối với sàn thương mại điện tử xuyên biên giới

Tổng cục Thuế quản lý chặt chẽ thuế đối với sàn thương mại điện tử xuyên biên giới

Thời gian gần đây, dư luận đặc biệt quan tâm đến quản lý thuế đối với các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới hoạt động tại Việt Nam, điển hình là sàn Temu.
Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp lớn hoàn thuế

Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp lớn hoàn thuế

Bộ Tài chính vừa đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Quy định tạm hoãn xuất cảnh trong quản lý thuế bộc lộ một số hạn chế, đặt ra nhiều vấn đề cần được xem xét, giải quyết.
Dự thảo Luật Quản lý thuế: Cân nhắc kỹ lưỡng khi phân cấp quyền quyết định hoàn thuế

Dự thảo Luật Quản lý thuế: Cân nhắc kỹ lưỡng khi phân cấp quyền quyết định hoàn thuế

Trong Dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế đang trình Quốc hội, một trong những điểm đáng chú ý là đề xuất trao quyền quyết định hoàn thuế cho các chi cục thuế.
Tổng cục Thuế yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

Tổng cục Thuế yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

Tổng cục Thuế vừa ban hành Thông báo số 1021/TB-TCT, trong đó yêu cầu các cơ quan thuế các cấp tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.
Thương mại điện tử: Miền đất hứa hay

Thương mại điện tử: Miền đất hứa hay 'điểm nóng' trốn thuế?

Tình trạng trốn thuế trong hoạt động thương mại điện tử đang là vấn đề nhức nhối, đặt ra nhiều thách thức cho cơ quan thuế.
Xem thêm

Đọc nhiều

Áp lực từ nhiều yếu tố, giá hồ tiêu biến động không ngừng

Áp lực từ nhiều yếu tố, giá hồ tiêu biến động không ngừng

Giá hồ tiêu trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp, chịu tác động từ nhiều yếu tố trong và ngoài nước.
Sản lượng giảm, giá hồ tiêu có tăng trở lại trong niên vụ mới?

Sản lượng giảm, giá hồ tiêu có tăng trở lại trong niên vụ mới?

Do nắng nóng kéo dài đầu năm 2024 ảnh hưởng lớn tới năng suất hồ tiêu dẫn tới sản lượng năm 2025 tiếp tục giảm, dự báo giá hồ tiêu vụ 2025 sẽ cao hơn vụ 2024
Kỳ vọng vụ thu hoạch mới, giá hồ tiêu thay đổi ra sao?

Kỳ vọng vụ thu hoạch mới, giá hồ tiêu thay đổi ra sao?

Các yếu tố như sự cạnh tranh từ cà phê, biến động tỷ giá, và kỳ vọng về vụ thu hoạch mới đã tác động mạnh đến giá hồ tiêu tuần qua.
Chàng trai xây nhà tiểu cảnh từ rác thải tái chế

Chàng trai xây nhà tiểu cảnh từ rác thải tái chế

Những ngôi nhà tiểu cảnh về làng quê ở Tây Nam Bộ cho đến Bắc Bộ được làm từ rác thải tái chế qua đôi bàn tay khéo léo của chàng trai Hoàng Thanh Tùng.
Quảng Nam: Đẩy lùi hủ tục, đưa ánh sáng về bản làng

Quảng Nam: Đẩy lùi hủ tục, đưa ánh sáng về bản làng

Với sự nỗ lực từng bước đẩy lùi hủ tục, đưa ánh sáng về bản làng của chính quyền địa phương, cuộc sống của đồng bào huyện Phước Sơn đã ngày càng tốt đẹp hơn.
Xuất khẩu hồ tiêu có xu hướng chững lại

Xuất khẩu hồ tiêu có xu hướng chững lại

Theo số liệu mới nhất từ Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA), xuất khẩu hồ tiêu trong nước đang có dấu hiệu chậm lại so với cùng kỳ năm trước.
Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền: Tăng hiệu quả quản lý thuế

Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền: Tăng hiệu quả quản lý thuế

Theo thống kê từ Tổng cục Thuế, việc triển khai hóa đơn điện tử, đặc biệt là hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, đang đạt được những kết quả khả quan.
Xuất khẩu hồ tiêu sẽ không thuận lợi trong ngắn hạn?

Xuất khẩu hồ tiêu sẽ không thuận lợi trong ngắn hạn?

Trong ngắn hạn, dự báo giá hồ tiêu thế giới biến động theo xu hướng giảm nhưng sẽ không kéo dài do nguồn cung hạn chế, nhu cầu nhập khẩu tăng theo yếu tố mùa vụ
Tăng thuế đồ uống có cồn: Cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được mục tiêu kép

Tăng thuế đồ uống có cồn: Cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được mục tiêu kép

Các chuyên gia đã đưa ra những phân tích sâu sắc về tác động của việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đối với đồ uống có cồn.
Giá cà phê biến động ra sao sau quyết định thời điểm thực thi EUDR?

Giá cà phê biến động ra sao sau quyết định thời điểm thực thi EUDR?

EU vừa đưa ra quyết định chính thức về thời điểm thực thi quy định EUDR, quyết định này sẽ tác động mạnh mẽ đến thị trường cà phê toàn cầu.
Phiên bản di động