Bộ Công Thương thực hiện Nghị quyết 01/NĐ-CP: Tháo gỡ “điểm nghẽn” kỷ cương, bịt chặt “lỗ hổng” thể chế

Cải cách thể chế để tạo động lực cho sự phát triển

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên vừa ký ban hành Quyết định số 32/QĐ-BCT ngày 9 tháng 01 năm 2023 về Chương trình hành động của ngành Công Thương thực hiện Nghị quyết thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06 tháng 01 năm 2023 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; Dự toán ngân sách nhà nước và cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2023. Chương trình hành động này nhằm mục tiêu hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ được giao của ngành.

Một trong các nhiệm vụ mà người đứng đầu Bộ Công Thương đặt ra cho ngành Công Thương đó là tăng cường xây dựng, hoàn thiện thể chế và nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương; đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Trong đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên yêu cầu cần tiếp tục quán triệt và thể chế hóa kịp thời, chính xác, đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng trong Văn kiện Đại hội XIII; các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, nghị quyết, kết luận, chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Tổ chức thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới và Kế hoạch số 11/KH-TW ngày 28/11/2022 thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW. Quán triệt và thực hiện nghiêm văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới mà lãnh đạo Bộ Công Thương đặt ra là tiếp tục cải cách thể chế, siết chặt kỷ luật, kỷ cương

Đồng thời, tập trung nguồn lực nâng cao chất lượng công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm theo đúng chỉ đạo “đầu tư cho xây dựng và hoàn thiện thể chế là đầu tư cho phát triển”. Đổi mới phương thức chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra để bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết theo định hướng xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, nhất là các dự án luật có vai trò quan trọng trong việc tạo lập môi trường thuận lợi cho đầu tư, kinh doanh như Luật Phát triển công nghiệp, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi)...

Tổ chức triển khai thực hiện đúng quy định, có chất lượng công tác hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật thống nhất trong cả nước kỳ 2019 - 2023. Tiếp tục chú trọng và phát huy hiệu quả công tác theo dõi thi hành pháp luật. Tăng cường công tác kiểm tra, rà soát văn bản theo thẩm quyền. Tiếp tục tổ chức triển khai các nhiệm vụ của tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ về rà soát văn bản quy phạm pháp luật để rà soát, khắc phục các quy định pháp luật mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, không còn phù hợp với thực tiễn .

Nâng cao hiệu quả phòng ngừa và tăng cường năng lực giải quyết các tranh chấp, khiếu kiện trong hoạt động thương mại quốc tế, bảo đảm quyền lợi của Chính phủ, người dân, doanh nghiệp; tích cực xử lý các vướng mắc pháp lý phát sinh trong quá trình hội nhập, đàm phán, ký kết, thực hiện điều ước, thỏa thuận, cam kết quốc tế…

Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, đổi mới, đa dạng hóa hình thức tiếp cận pháp luật cho doanh nghiệp. Hiện đại hóa, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hệ thống trợ giúp pháp lý; nâng cao vai trò, năng lực, tính chuyên nghiệp và chất lượng hệ thống trợ giúp pháp lý để doanh nghiệp dễ tiếp cận pháp luật.

Thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ngay từ cơ sở theo quy định pháp luật, các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước. Giải quyết kịp thời, đúng pháp luật, phù hợp thực tế đối với các vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền ngay từ khi mới phát sinh tại cơ sở, phấn đấu đạt tỷ lệ trên 85%; thực hiện tốt các quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý tố cáo đã có hiệu lực pháp luật, phấn đấu đạt tỷ lệ trên 90%.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm người đứng đầu gắn với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát và kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Tăng cường quản lý nhà nước, triển khai thực hiện đồng bộ các chủ trương, chính sách, pháp luật, các kết luận, chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về công tác phòng, chống tham nhũng. Tăng cường theo dõi, đánh giá, đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Không phải chỉ bây giờ khi thực hiện Nghị quyết 01/NQ-CP do Chính phủ vừa ban hành, thời gian qua, Bộ Công Thương dưới sự lãnh đạo của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên mới coi cải cách thể chế là một trong ba đột phá chiến lược, tạo cơ sở pháp lý, môi trường an toàn, thuận lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023, trước đại diện rất nhiều lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, bộ, ngành, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã thẳng thắn cho rằng: Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những tồn tại, hạn chế và vấn đề đặt ra cho ngành Công Thương cần tập trung giải quyết; trong đó, đáng lưu ý là: Công tác xây dựng thể chế, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, thực hiện cải cách hành chính ở một số lĩnh vực, đơn vị còn chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra.

Những hạn chế, yếu kém nêu trên có nhiều nguyên nhân (khách quan và chủ quan), song nguyên nhân chủ quan chủ yếu là: Kỷ cương trong chỉ đạo, điều hành và ý thức chấp hành của một số đơn vị, bộ phận, cá nhân chưa tốt; Năng lực, trình độ, trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức chưa cao; Sự phối hợp trong tổ chức thực hiện các nhiệm vụ giữa các đơn vị, bộ phận với nhau và với bộ, ngành, địa phương có lúc, có việc còn chưa tốt; công tác đôn đốc, kiểm tra, giám sát của cấp trên đối với cấp dưới ở một số đơn vị chưa sâu sát, kịp thời...

Bộ trưởng Bộ Công Thương còn cho rằng: “Đây là những điểm nghẽn đối với sự phát triển của ngành trong nhiều năm qua, vì vậy chúng ta cần thẳng thắn nhìn nhận, đánh giá rất nghiêm túc, cầu thị và kịp thời có các giải pháp khả thi để khắc phục; tiếp tục đổi mới công tác chỉ đạo, điều hành; nâng cao ý thức chấp hành; duy trì kỷ luật, kỷ cương; tăng cường kiểm tra, đôn đốc công việc nhằm tạo sự chuyển biến thực chất và mạnh mẽ hơn trong thời gian tới để tạo động lực mới, giải phóng các nguồn lực mới cho sự phát triển, nhất là trong điều kiện đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp”.

Cải cách để phục vụ tốt hơn thay vì mệnh lệnh hành chính

Với phương châm hành động bám sát thực tiễn, nói đi đôi với làm, thời gian qua lãnh đạo Bộ Công Thương đã trực tiếp chỉ đạo các đơn vị chức năng coi công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, tổ chức rà soát các vướng mắc, bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật là thường xuyên, liên tục để kịp thời đáp ứng những thay đổi của đời sống. Trong rất nhiều các cuộc họp với địa phương, doanh nghiệp trước những khó khăn, vướng mắc phát sinh từ thực tiễn nhưng chưa có quy định hoặc đã có quy định nhưng bị thực tiễn vượt qua, Bộ trưởng và lãnh đạo Bộ đều lắng nghe chỉ đạo các đơn vị chức năng thuộc thẩm quyền sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền để giải quyết nhanh chóng. Đồng thời, Bộ cũng coi trọng đẩy mạnh công tác xây dựng luật pháp, nâng cao chất lượng các quy định và tăng cường nhân lực cho xây dựng và hoàn thiện thể chế, dành ưu tiên về nhân lực cho việc khó này.

Cải cách hành chính với mục tiêu lấy người dân là trung tâm đã được ngành Công Thương quán triệt sâu sắc từ trung ương đến địa phương - Trong ảnh là 1 buổi tiếp dân của Sở Công Thương Sơn La

Minh chứng rõ nét cho những hành động này không thể không nhắc tới khi vừa qua trước những “dị biệt” của thị trường xăng dầu, lãnh đạo Bộ đứng đầu là Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có rất nhiều cuộc họp với doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu để lắng nghe những kiến nghị, bàn những giải pháp tháo gỡ khó khăn. Không những thế, để những kiến nghị này nhanh chóng giúp doanh nghiệp rơi vào cảnh “lỗ chồng lỗ” Bộ Công Thương ngay lập tức có văn bản gửi Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đề nghị rà soát và điều chỉnh mức chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về Việt Nam, chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuận định mức… theo mức phù hợp với thực tế phát sinh; đồng thời có chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu nâng hạn mức tín dụng, tiếp cận lãi suất ưu đãi, nguồn ngoại tệ nhằm giúp các doanh nghiệp tăng nguồn lực tài chính, giảm chi phí để nhập khẩu hoặc mua xăng dầu từ nguồn sản xuất trong nước, bảo đảm cung ứng đủ xăng dầu cho thị trường trong nước.

Chưa hết, nhằm giải quyết tận gốc khó khăn của doanh nghiệp gặp phải, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã chủ trì cuộc họp với 2 nội dung quan trọng về Kế hoạch phân giao tổng nguồn xăng dầu tối thiểu năm 2023 và rà soát, đề xuất nội dung sửa đổi Nghị định số 95/2021/NĐ-CP và Nghị định số 83/2014/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu để kịp thời tham mưu cho Chính phủ sửa đổi, bổ sung các chính sách để có cách tiếp cận nhanh và thích ứng, sát hơn với thị trường xăng dầu đầy biến động khó lường.

Quyết liệt siết chặt kỷ cương

Có thể thấy, trong thời gian qua, công tác bảo đảm, duy trì kỷ cương, đạo đức công vụ đã được lãnh đạo Bộ Công Thương đặc biệt chú trọng, coi đây là một trong những nhiệm vụ cần thiết. Theo đó, một trong năm nhiệm vụ mà Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đặt ra trong năm 2023 đó là tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính; nâng cao hiệu lực, hiệu quả chỉ đạo, điều hành và ý thức chấp hành, gắn với đề cao đạo đức công vụ, cá thể hóa trách nhiệm, nhất là trách nhiệm người đứng đầu trong triển khai thực hiện nhiệm vụ. Tiếp tục đổi mới lề lối, phương thức làm việc, đẩy mạnh cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục, tạo thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh; chủ động phối hợp xử lý công việc gắn với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong mọi hoạt động, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong toàn hệ thống. Thông điệp này đã góp phần đẩy lùi công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng ta khởi xướng với tinh thần “Tiền hô, hậu ủng”, “trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”.

Mới đây, tại Hội nghị Tổng kết của Tổng cục Quản lý thị trường, thông điệp này lại một lần nữa được Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đặt ra. Theo đó, Bộ trưởng chỉ rõ, công tác quản lý, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức công vụ cho công chức, người lao động trong lực lượng Quản lý thị trường còn hạn chế, chưa đạt yêu cầu đề ra, sức ì trong đội ngũ cán bộ, công chức (nhất ở cấp cơ sở) còn lớn.

Chỉ ra nguyên nhân của những hạn chế, Bộ trưởng cho rằng, có cả chủ quan và khách quan; trong đó nguyên nhân chủ quan chủ yếu đến từ việc quán triệt các chủ trương, nguyên tắc, quy định của Nhà nước và của Ngành ở một số đơn vị chưa nghiêm túc, sâu sắc, dẫn tới việc công tác chỉ đạo, điều hành, triển khai thực hiện nhiệm vụ một số mặt còn bị động, lúng túng, thiếu quyết liệt. Việc phối hợp với các ngành, các cấp, các lực lượng (nhất là ở cấp địa phương) có lúc, có việc còn thiếu đồng bộ, chưa tranh thủ được sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương trong triển khai thực hiện nhiệm vụ. Không những vậy, kỷ cương trong chỉ đạo, điều hành và ý thức chấp hành của một số đơn vị, bộ phận, cá nhân chưa tốt; Tính nêu gương của tập thể lãnh đạo, người đứng đầu một số nơi chưa rõ. Ngoài ra, năng lực, trình độ và tinh thần trách nhiệm của một bộ phận công chức (kể cả đội ngũ lãnh đạo, quản lý) ở một số đơn vị còn hạn chế, chậm được cải thiện, chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu đề ra.

Chỉ ra những điều này để thấy rằng, lãnh đạo ngành Công Thương đã dám nhìn thẳng vào sự thật, coi đó là những “điểm nghẽn” cho sự phát triển và có tháo gỡ được điều này mới huy động sức mạnh tổng hợp để thúc đẩy quyết liệt việc thực hiện các nhiệm vụ quan trọng mà Đảng, Nhà nước, Chính phủ giao phó, tất cả vì mục tiêu vì sự phát triển đất nước, vì hạnh phúc ấm no của nhân dân.