Thách thức với doanh nghiệp Việt Nam

(VEN) - Theo lộ trình thực hiện Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA), từ 2015 - 2018, Việt Nam sẽ xóa bỏ 7% tổng số dòng thuế còn lại, đảm bảo gỡ bỏ hoàn toàn các dòng thuế vào năm 2018. Điều này đã có nhiều tác động lên các doanh nghiệp.
thach thuc voi doanh nghiep viet nam

Việt Nam thực thi cam kết ATIGA

Trong một phát biểu gần đây về chủ đề “Các ưu đãi từ cam kết thuế quan trên cơ sở Hiệp định ATIGA”, bà Mai Thị Lê Mai - Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Tài chính cho biết, trong nội khối ASEAN, Việt Nam đã ký kết 6 hiệp định thương mại tự do (FTA) và đang đàm phán 2 hiệp định. Trong số 6 FTA kể trên, Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) giữa 10 nước ASEAN có lộ trình giảm thuế sâu nhất và hoàn tất sớm nhất.

ATIGA là hiệp định toàn diện đầu tiên của ASEAN điều chỉnh toàn bộ thương mại hàng hóa nội khối và được xây dựng trên cơ sở tổng hợp các cam kết đã được thống nhất trong CEPT/AFTA cùng các hiệp định, nghị định thư có liên quan. Nguyên tắc xây dựng cam kết trong ATIGA là các nước ASEAN phải dành cho nhau mức ưu đãi tương đương hoặc thuận lợi hơn mức ưu đãi dành cho các nước đối tác trong các FTA mà ASEAN là một bên của thỏa thuận.

Thực hiện cam kết ATIGA, đến hết năm 2014, Việt Nam đã cắt giảm 6.859 dòng thuế (chiếm 72% tổng Biểu thuế xuất nhập khẩu) xuống thuế suất 0%. Đến năm 2015, đã có thêm 1.720 dòng thuế được cắt giảm xuống thuế suất 0%.

Số còn lại gồm 669 dòng thuế (chiếm 7% biểu thuế), chủ yếu là những sản phẩm nhạy cảm trong thương mại giữa Việt Nam và ASEAN, sẽ cắt giảm xuống 0% vào năm 2018, bao gồm: Ô tô, xe máy, phụ tùng linh kiện ô tô, xe máy, dầu thực vật, hoa quả nhiệt đới, đồ điện dân dụng như tủ lạnh, máy điều hòa, sữa và các sản phẩm sữa….

Nhìn chung, việc đưa 1.720 dòng thuế xuống 0% vào năm 2015 đã tác động mạnh góp phần gia tăng kim ngạch nhập khẩu và xu hướng dịch chuyển thương mại sang các nước ASEAN, trong khi kim ngạch xuất khẩu không có nhiều cơ hội gia tăng đột biến dưới tác động của tự do hóa thuế quan do các nước ASEAN 6 đã cắt giảm hoàn toàn thuế quan dành cho Việt Nam xuống 0% từ năm 2010.

Thách thức với các doanh nghiệp

Về cơ bản, Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước có cơ hội tiếp cận nguồn nguyên liệu phong phú với giá cả hợp lý. Tuy nhiên, giai đoạn 2015 - 2018 sẽ có nhiều tác động mạnh đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp Việt Nam.

Việc gỡ bỏ hàng rào thuế quan càng đến gần, tính chất tự do hóa kinh doanh thị trường sẽ đậm nét hơn, hàng rào kỹ thuật càng trở nên đa dạng, phức tạp hơn, cao hơn đối với các doanh nghiệp và hàng xuất khẩu Việt Nam.

Ngành ô tô còn non trẻ của Việt Nam sẽ cảm nhận sức ép ấy đầu tiên. Từ trước tới nay, nhằm bảo hộ ngành công nghiệp ô tô trong nước, Chính phủ luôn duy trì thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc ở mức 100 - 150%. Bước vào sân chơi ATIGA, thuế nhập khẩu ô tô được điều chỉnh giảm theo lộ trình từ 70% năm 2012, 50% năm 2014 xuống 0% năm 2018.

Mức thuế 0% thực sự là mối đe dọa lớn đối với những doanh nghiệp lắp ráp xe trong nước. Ngành công nghiệp ô tô Việt Nam, với rất ít thành tựu sau 20 năm phát triển, sẽ phải đương đầu với làn sóng ồ ạt những doanh nghiệp xuất khẩu ô tô trong khu vực, với mức giá và chất lượng cạnh tranh hơn. Điều tương tự cũng xảy ra với ngành lắp ráp điện tử và ngành sản xuất dầu thực vật trong nước.

Theo bà Mai Thị Lê Mai, với lộ trình cắt giảm thuế quan trong ATIGA, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến các bộ, ngành, cũng như các hiệp hội doanh nghiệp nhằm hoàn thiện việc xây dựng danh mục 7% số dòng thuế linh hoạt sẽ được xóa bỏ vào năm 2018.

Lịch sử hình thành Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA)

- Ký kết vào tháng 2/2009 và có hiệu lực từ ngày 17/5/2010, tiền thân là Hiệp định Ưu đãi thuế quan có hiệu lực chung (CEPT/AFTA) ký năm 1992.

- ATIGA là hiệp định toàn diện đầu tiên của ASEAN điều chỉnh toàn bộ thương mại hàng hóa nội khối, và được xây dựng trên cơ sở tổng hợp các cam kết cắt giảm/loại bỏ thuế quan đã được thống nhất trong CEPT/AFTA cùng các hiệp định, nghị định thư có liên quan.

- Việt Nam tham gia ASEAN từ năm 1995 và bắt đầu thực hiện CEPT/AFTA từ năm 1996 và sau này tiếp tục thực hiện ATIGA.

Nhật Quang
Bình luận

Đọc nhiều

Doanh nghiệp hàng không Việt đặt mua 100 máy bay A321neo

Doanh nghiệp hàng không Việt đặt mua 100 máy bay A321neo

Vietjet, hãng hàng không tư nhân Việt Nam đã chính thức đặt mua 100 máy bay Airbus A321neo.
Hợp tác y tế Việt Nam - Anh, mở đường tự chủ sản xuất thuốc, vắc xin

Hợp tác y tế Việt Nam - Anh, mở đường tự chủ sản xuất thuốc, vắc xin

Việt Nam - Anh hợp tác chiến lược, mở rộng cơ hội tiếp cận thuốc, vắc xin thế hệ mới, tăng năng lực sản xuất dược phẩm sinh học hiện đại, hướng tới tự chủ y tế.
Ông Vũ Bá Phú: Cần cuộc cách mạng trong tư duy về kinh tế đối ngoại

Ông Vũ Bá Phú: Cần cuộc cách mạng trong tư duy về kinh tế đối ngoại

“Đã đến lúc doanh nghiệp Việt Nam phải chủ động, sáng tạo và nuôi dưỡng khát vọng vươn ra thị trường quốc tế. Chỉ có ra thế giới, chúng ta mới có thể lớn mạnh thực sự".
Infographic| Thương mại song phương Việt Nam-Hàn Quốc đạt 65,82 tỷ USD

Infographic| Thương mại song phương Việt Nam-Hàn Quốc đạt 65,82 tỷ USD

9 tháng năm 2025, thương mại song phương Việt Nam-Hàn Quốc đạt 65,82 tỷ USD, tương đương hơn 80% của cả năm 2024.
Khai mạc ‘Lễ hội thương hiệu sản phẩm thời trang Việt năm 2025’

Khai mạc ‘Lễ hội thương hiệu sản phẩm thời trang Việt năm 2025’

Tối 30/10, Sở Công Thương Hà Nội tổ chức khai mạc “Lễ hội thương hiệu sản phẩm thời trang Việt năm 2025”.
Nhà máy LTP dùng điện mặt trời giảm gần 500 tấn CO₂ mỗi năm

Nhà máy LTP dùng điện mặt trời giảm gần 500 tấn CO₂ mỗi năm

Nhà máy LTP tại thành phố Hồ Chí Minh chính thức vận hành hệ thống điện mặt trời, thể hiện vai trò tiên phong của doanh nghiệp trong chuyển đổi xanh Việt Nam – Đan Mạch
Hơn 15.000 lượt khách tham quan IEAE 2025

Hơn 15.000 lượt khách tham quan IEAE 2025

Triển lãm Quốc tế Điện tử và Thiết bị thông minh Việt Nam 2025 (IEAE 2025) khai mạc sáng 30/10, thu hút hơn 260 đơn vị tham gia triển lãm với quy mô hơn 350 gian hàng. 
Tại sao kỷ luật tài chính bị thách thức trong kỷ nguyên số?

Tại sao kỷ luật tài chính bị thách thức trong kỷ nguyên số?

Trong bối cảnh hiện nay, việc chi tiêu tiết kiệm, nền tảng tự chủ tài chính đang bị thử thách bởi thói quen tiêu dùng ngắn hạn.
CASA tăng 4 quý liền, MSB củng cố vị thế huy động vốn giá rẻ

CASA tăng 4 quý liền, MSB củng cố vị thế huy động vốn giá rẻ

CASA tăng đều 4 quý, MSB củng cố lợi thế cạnh tranh dài hạn nhờ khai thác tệp khách hàng số và đa dạng hóa sản phẩm huy động.
Thị trường xăng dầu ngày 30/10: Giá xăng dầu cùng tăng mạnh

Thị trường xăng dầu ngày 30/10: Giá xăng dầu cùng tăng mạnh

Từ ngày 30/10, xăng E5RON92 tăng 710 đồng/lít, giá bán không cao hơn 19.760 đồng/lít; xăng RON95-III tăng 762 đồng/lít, giá bán không cao hơn 20.488 đồng/lít.