Phát triển xe điện cần linh hoạt, đồng bộ về chính sách
Bộ Công Thương đề nghị sớm ban hành tiêu chuẩn về trụ/trạm sạc xe điện Liệu đến năm 2050 nhà nhà đều sử dụng xe điện thay vì xe xăng? Doanh số xe điện phủ sóng toàn cầu |
Mở lối cho “xe xanh”…vẫn khó
Theo Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí metan của ngành giao thông - vận tải, mục tiêu tổng quát là phát triển giao thông - vận tải xanh, hướng tới mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính về 0 vào năm 2050. Lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh đã được đề ra, áp dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa, hàng hải, hàng không, giao thông đô thị.
![]() |
Việt Nam cần có chính sách đồng bộ trong thúc đẩy chuyển đổi giao thông xanh, giảm phát thải, tăng dung lượng xe điện. Ảnh: VinFast |
Trong nỗ lực đạt được mục tiêu Net Zero, phương tiện giao thông đường bộ sẽ đóng vai trò quan trọng. Bên cạnh nhóm phương tiện giao thông công cộng như taxi hay xe buýt, các phương tiện cá nhân bao gồm xe máy và ô tô cũng được xem là trọng tâm trên tiến trình xanh hóa.
Xe điện được cho là xu thế thời đại tiêu dùng “xanh” vận hành êm ái không gây tiếng ồn, không có ống xả sẽ góp phần hạn chế khí thải và cũng là giải pháp hữu hiệu cải thiện sức khỏe cộng đồng, chặn đà ô nhiễm môi trường, nhất là tại các đô thị lớn. Cả nước đến nay có khoảng 22.000 ô tô điện, 2 triệu xe máy điện. Điều này không thể không nhắc tới sự ủng hộ của cộng đồng xã hội nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng dân số khoảng 100 triệu người đang có đến 74 triệu xe máy, 6 triệu ô tô.
Chia sẻ về nội dung này, ông Đào Công Quyết, Trưởng tiểu ban Truyền thông, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho hay, thị trường ô tô Việt Nam được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh trong tương lai, khi thu nhập đã đạt mức mô tô hóa cùng với quy mô dân số lớn. Nếu có các chính sách thúc đẩy toàn diện, xe năng lượng mới có thể chiếm 30% tổng dung lượng ô tô toàn thị trường trong giai đoạn 2026 - 2030.
Nêu ý kiến, TS Nguyễn Văn Hội - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương (Bộ Công Thương) - cho biết, ngành công nghiệp ô tô cần hướng tới là vấn đề môi trường và phát triển bền vững. Hiện nay, xu hướng toàn cầu đang tập trung nghiên cứu và phát triển các loại xe ô tô thân thiện với môi trường, xe “xanh”. Như vậy có thể thấy, vấn đề phát triển xe điện nội địa là một xu hướng và cũng là đòi hỏi bức thiết trong giai đoạn hiện nay.
Tuy nhiên, theo Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải, đến nay, số lượng ôtô điện chưa được như kỳ vọng. Các chính sách hỗ trợ thực thi ôtô điện còn khá hạn chế.
Về mảng xe máy, theo Hiệp hội Ô tô, Xe đạp, Xe máy Việt Nam (VAMOBA), tổng doanh số bán xe máy điện hiện chưa tới 400 ngàn chiếc/năm, chỉ chiếm khoảng 15% thị phần xe máy Việt Nam. Đến nay vẫn chưa có chính sách nào khuyến khích sử dụng xe máy điện rộng rãi. Nếu không có chính sách thúc đẩy, dự báo doanh số bán xe máy điện sẽ đạt “đỉnh” với con số hơn 500.000 chiếc/năm vào năm 2030.
Ngân hàng Thế giới chỉ ra, thị trường xe máy điện Việt Nam hiện khá đa dạng và sôi động, với nhiều nhà cung cấp cạnh tranh về chất lượng và giá cả. Mức độ đón nhận của người tiêu dùng đối với xe máy điện cũng khá cao, đặc biệt là ở thành thị.
Tuy nhiên, “rào cản” chính đối với việc phổ biến xe điện hai bánh nhanh chóng trên quy mô lớn là giá bán cao hơn so với xe máy xăng. Mặc dù chi phí của một số mẫu xe điện hai bánh và xe máy xăng đã tương đương nhau, nhưng những mẫu xe điện hai bánh đó lại không thực sự có hiệu suất vận hành tương đương.
Bên cạnh đó,ô tô điện còn bất tiện với hệ thống trạm sạc, quá ít so với nhu cầu. Xe máy điện vẫn còn những lo ngại, khó di chuyển được quãng đường xa, trên lộ trình đi lại tìm một chỗ xin sạc điện rất khó, khó được an toàn lúc có mưa lớn, ngập nước. Chưa kể nguy cơ cháy nổ cao nên một số chung cư, nhà ở tập thể cũng có những băn khoăn về cách thức sử dụng, sửa chữa cũng như rủi ro trong sạc pin cho xe máy điện.
Cần chính sách đồng bộ trong dài hạn
Để thúc đẩy xe điện phát triển tại thị trường trong nước, TS Nguyễn Văn Hội cho rằng, trước hết cần chú trọng các chính sách vào giá xe điện.
Hiện nay, chính sách khuyến khích phát triển xe điện tại Việt Nam hầu như chưa có. Xe điện đến nay mới chỉ nhận được ưu đãi về thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt, ở mức 15%, thấp hơn so với xe chạy xăng, dầu thông thường (35 - 50%). Chính phủ đang đề xuất giảm 5 - 12 điểm phần trăm thuế suất tiêu thụ đặc biệt với ôtô điện chạy pin trong 5 năm đầu sau khi sửa luật có hiệu lực. Nhưng, mức thuế suất tiêu thụ đặc biệt là chưa đủ giúp tạo lực đẩy mạnh mẽ cho phương tiện xanh như xe điện.
Do đó, sự hỗ trợ về chính sách của Chính phủ cho phát triển xe điện là rất cần thiết. Trong 10 năm đầu Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ, ưu đãi về thuế, phí để kích cầu và có chính sách hỗ trợ phát triển trạm sạc nhanh, trạm sạc tại nhà...
Cơ quan chức năng cần chú trọng phát triển cơ sở hạ tầng (nguồn điện, trạm sạc điện, pin và xử lý pin...). Hiện tại, hệ thống trạm sạc cho xe điện tại Việt Nam chủ yếu do VinFast đầu tư, hầu như chưa có hạ tầng cho phát triển xe điện ở Việt Nam. Bên cạnh việc nâng cấp hệ thống giao thông đường bộ, việc tăng trưởng hạ tầng sạc xe là cốt lõi trong phát triển xe điện.
Chính phủ cần có xây dựng quy hoạch trạm sạc đặt trong mối tương quan với hạ tầng lưới điện, nhất là lưới hạ thế để kết nối với các trạm sạc nhanh. Cần có chính sách hỗ trợ, khuyến khích các nhà sản xuất đầu tư hệ thống trạm sạc, phát triển trạm sạc pin xe điện tích hợp năng lượng mặt trời tương tự các nước đang làm.
Trên thế giới, các nước có lộ trình, chính sách phát triển xe điện rất bài bản và luôn cập nhật chính sách với thực tế phát triển. Như các chính sách khuyến khích nhà sản xuất, hỗ trợ người dân một khoản tiền nhất định nếu họ mua xe lần đầu... Do đó, Nhà nước cần chủ động trong việc xây dựng, thực thi các chính sách, có biện pháp hỗ trợ người dân mua xe điện lần đầu, hỗ trợ người dân chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện…
Theo Bộ phận phân tích của VnDirect, so với các chính sách hỗ trợ xe điện ở các quốc gia khác như Trung Quốc, Thái Lan và châu Âu, các ưu đãi của Việt Nam vẫn chưa nổi bật. Thị trường xe điện của Việt Nam cần nhiều chính sách hơn để phát triển, bao gồm các ưu đãi cho các nhà sản xuất, hỗ trợ người mua xe điện và hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng cho xe điện.
Xe điện có thể thay thế xe xăng, dầu ở Việt Nam hay không, phụ thuộc rất lớn vào chính sách của Chính phủ, sự nỗ lực của các doanh nghiệp và nhận thức của người dân. Nếu tất cả cùng nỗ lực, sẽ mở ra tương lai cho sự phát triển của xe điện.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, để khuyến khích người tiêu dùng chuyển sang sử dụng ô tô điện, cần có những chính sách ưu đãi lớn, đồng bộ và dài hạn. Một trong những chính sách hiệu quả nhất, đó là miễn thuế, phí, ưu đãi lãi suất, trợ cấp cho doanh nghiệp sản xuất, doanh nghiệp đầu tư hạ tầng và người dân mua ô tô điện. |
Tin mới cập nhật

Top 10 ô tô bán chạy nhất tại Việt Nam tháng 2/2025

Tháng sau Tết, thị trường ô tô phục hồi rõ rệt

Trạm sạc điện liên tục mở rộng nhưng vẫn lo quy chuẩn, tiêu chuẩn

Hãng xe Việt Nam xuất khẩu 2.500 ô tô điện tới Indonesia

Mỹ: Lý do đại lý xe nộp phạt hàng triệu USD

Nhập khẩu ô tô nguyên chiếc tháng 2 tăng mạnh

Infographic | Mẫu giấy phép lái xe mới do lực lượng công an cấp

Xe điện đồng loạt giảm giá, có loại giảm 200 triệu đồng

Vì sao không nên đổ xô đi đổi giấy phép lái xe?

Thị trường xe điện thế giới năm 2025 khởi động mạnh mẽ
Tin khác

Nissan và Honda hủy bỏ thỏa thuận sáp nhập 60 tỷ USD

Năm 2025- ưu thế nghiêng về dòng xe điện, xe hybrid

Thông tin về mẫu xe điện gầm cao đầu tiên của Mazda

Việt Nam nhập khẩu hơn 7.200 ô tô trong tháng 1/2025

Ôtô nhập khẩu vào Việt Nam tăng mạnh nửa tháng đầu năm

Mở cánh cửa nội địa hóa cho ngành công nghiệp ô tô

Thế khó của ‘xe hybrid’ trong ngành công nghiệp ô tô

Cận cảnh mẫu xe buýt điện đô thị vừa được bàn giao

Nhiều mẫu xe hybrid đa dạng tầm giá cập bến Việt Nam năm 2024

Nửa đầu tháng 12, Việt Nam nhập khẩu 5.914 ô tô nguyên chiếc các loại
Đọc nhiều

Infographic | Những tỉnh, thành có thu nhập bình quân cao nhất nước

Infographic | Những điểm cần lưu ý thi tốt nghiệp lớp 10 công lập

Xu hướng đầu tư bất động sản nào 'lên ngôi' trước sáp nhập tỉnh?

Hà Nội: Gian nan tìm hạn sử dụng thực phẩm trong siêu thị

Nhận định chứng khoán 20/3: Giải ngân thăm dò

Vắng người mua, đồ chơi Baby Three ‘ế ẩm’

Infographic | Trường hợp được hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế từ 1/7/2025

Vì sao xuất khẩu rau quả đang ‘gặp khó’?

Hỗ trợ thanh niên lập nghiệp về chuyển đổi số
