Ngăn chặn tình trạng 'né' thuế trong giao dịch bất động sản

Hiện nay, tình trạng 'né' thuế trong giao dịch bất động sản vẫn tiếp diễn gây thất thu thuế rất lớn. Các chuyên gia cho rằng, cần giải pháp quyết liệt hơn.
Bộ Tài chính nói gì về việc nợ thuế và hoàn thuế thu nhập cá nhân? Tổng cục Thuế lý giải về hàng nghìn hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân tồn đọng Chuyên gia hiến kế giải pháp 'ghìm cương' giá bất động sản 'nhảy múa'

Tạo kẽ hở... 'né' thuế

Thị trường bất động sản đang chứng kiến một thực tế đáng báo động: giá nhà đất liên tục tăng cao, gần như không có dấu hiệu hạ nhiệt. Song song với đó, việc kê khai thuế thu nhập cá nhân, thuế chuyển nhượng bất động sản lại diễn ra một cách không minh bạch, tạo ra kẽ hở trốn thuế, lách thuế, gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước.

Theo các chuyên gia cho rằng, Luật thuế thu nhập cá nhân (ra đời từ năm 2007) đã qua hai lần sửa đổi, năm 2012 và 2014, nhưng các quy định không phù hợp với thực tế và không bắt kịp những thay đổi của thị trường bất động sản luôn biến động.

Cụ thể, cách tính thuế 2% trên giá chuyển nhượng, dù đơn giản nhưng bộc lộ nhiều điểm yếu, tạo ra quá nhiều kẽ hở cho việc khai báo gian dối. Việc đôi bên mua bán thỏa thuận ghi giá thấp hơn giá thực tế giao dịch vẫn đang "qua mặt" các cơ quan tổ chức có trách nhiệm, từ phòng công chứng đến văn phòng đăng ký đất đai và cơ quan thuế. Do đó cũng khó quy trách nhiệm cho công chứng viên trong việc chứng nhận hợp đồng có ghi giá thấp.

Quy định về ủy quyền chuyển nhượng bất động sản cũng tạo ra nhiều kẽ hở cho việc trốn thuế.
Cần siết tình trạng hai giá trong kê khai mua bán, chuyển nhượng bất động sản

Bên cạnh đó, để 'né' thuế, nhiều người khai thấp giá trị để đóng thuế thấp nhất có thể. Nhiều người vẫn sẵn sàng chấp nhận rủi ro vì nghĩ rằng cùng lắm là kê khai lại hoặc chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính với số tiền phạt bằng 20% số tiền thuế khai thiếu. Mức phạt này thì không đủ răn đe, vì số tiền mà họ hưởng lợi từ việc khai giá thấp (nếu trót lọt) vẫn cao hơn nhiều so với số tiền bị phạt.

Ngoài ra, phương pháp tính thuế hiện nay bộc lộ nhiều điều bất cập. Trước nhất là không khuyến khích người chuyển nhượng kê khai đúng, không khuyến khích người nhận chuyển nhượng bất động sản yêu cầu (ràng buộc) người chuyển nhượng bất động sản kê khai chính xác.

Ngoài ra, cách tính 2% trên giá chuyển nhượng là phương pháp quá lạc hậu vì sẽ phát sinh tình trạng thuế chồng thuế. Theo đó, người chuyển nhượng sau (người mua) lại phải nộp thuế trên số tiền mà người chuyển nhượng trước đã nộp trước đó cộng thêm phần tiền thuế trên số tiền chênh lệch khi bán ra bất động sản đã mua. Cách tính thuế này cũng không cần biết người chuyển nhượng bất động sản có lời hay không khi chuyển nhượng bất động sản (thực tế không phải lúc nào mua và bán bất động sản cũng có lời nếu xét theo yếu tố trượt giá của đồng tiền khi mua bất động sản).

Thêm một điểm hạn chế rất lớn trong việc đánh thuế chuyển nhượng bất động sản là đối với các hoạt động ủy quyền. Theo quy định tại khoản 5 điều 3 nghị định số 65/2013/NĐ-CP, "người được ủy quyền có quyền chuyển nhượng bất động sản hoặc có quyền như người sở hữu bất động sản theo quy định của pháp luật" thì đều phải nộp thuế như người chuyển nhượng bất động sản, không cần biết đây là ủy quyền thật hay chuyển nhượng bất động sản được che đậy dưới hình thức ủy quyền để không phải nộp thuế.

Quy định về ủy quyền chuyển nhượng bất động sản cũng tạo ra nhiều kẽ hở cho việc trốn thuế. Việc không phân biệt rõ ràng giữa ủy quyền thật và chuyển nhượng trá hình dưới hình thức ủy quyền đã khiến nhiều giao dịch bất động sản "né" được thuế.

Siết tình trạng hai giá trong kê khai mua bán, chuyển nhượng

Trước thực trạng, việc kê khai thuế chuyển nhượng bất động sản hiện nay đang diễn ra không minh bạch, tạo ra nhiều kẽ hở để trốn thuế. Các quy định hiện hành về phương pháp tính thuế, chi phí được khấu trừ còn nhiều bất hợp lý, không khuyến khích người nộp thuế kê khai đúng. Để khắc phục những hạn chế này, dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân mới cần tập trung vào một số điểm.

Cụ thể, thay vì áp dụng thuế suất cố định 2% trên toàn bộ giá trị giao dịch, cần xây dựng biểu thuế lũy tiến từng phần. Cụ thể, số tiền chuyển nhượng càng lớn thì thuế suất càng giảm dần. Phương pháp này sẽ tạo ra sự công bằng hơn, người nộp thuế sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi kê khai đúng giá trị giao dịch.

Các chi phí mà người sở hữu bất động sản phải bỏ ra như phí mua bán, phí đăng ký, phí sửa chữa... cần được tính đúng, tính đủ và linh hoạt hơn. Khi chuyển nhượng, người nộp thuế sẽ được khấu trừ các chi phí này, giúp giảm bớt gánh nặng thuế và không làm giảm nguồn thu ngân sách.

"Suốt nhiều năm qua, không phải cơ quan thuế không biết cái "lệ" kê khai giá thấp hơn giá giao dịch thực tế nhưng do quy định như trên nên giá kê khai chỉ cần cao hơn bảng giá đất do UBND cấp tỉnh quy định là "lọt cửa"" - Luật sư Trần Xoa - giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang nói và cho rằng việc cơ quan thuế siết tình trạng hai giá trong kê khai giá chuyển nhượng nhằm lách thuế thu nhập cá nhân là đúng, đồng thời đề nghị Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế cần đề xuất để sửa quy định này.

Luật thuế thu nhập cá nhân cần có những quy định bắt buộc như bên mua phải thanh toán tiền cho bên chuyển nhượng qua ngân hàng, không dùng tiền mặt. Cơ quan thuế cần xây dựng một hệ thống dữ liệu về thị trường bất động sản để có thể đánh giá giá trị giao dịch một cách khách quan, chính xác hơn.

Bên cạnh đó, cần quy định bắt buộc các giao dịch bất động sản phải thông qua sàn giao dịch. Điều này sẽ giúp tăng tính minh bạch của thị trường, đảm bảo giá cả được công khai và dễ dàng kiểm soát.

Việc kê khai chính xác giá trị giao dịch sẽ giúp tăng nguồn thu ngân sách nhà nước và mọi người dân đều phải thực hiện nghĩa vụ thuế một cách công bằng. Việc tăng cường quản lý và giám sát sẽ giúp thị trường bất động sản phát triển ổn định, bền vững.

Việc sửa đổi Luật thuế thu nhập cá nhân là một cơ hội để hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi và đảm bảo công bằng xã hội. Các chuyên gia, doanh nghiệp và người dân cần tích cực đóng góp ý kiến để dự thảo luật ngày càng hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Nguyễn Thanh

Tin mới cập nhật

Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Quy định tạm hoãn xuất cảnh trong quản lý thuế bộc lộ một số hạn chế, đặt ra nhiều vấn đề cần được xem xét, giải quyết.
Dự thảo Luật Quản lý thuế: Cân nhắc kỹ lưỡng khi phân cấp quyền quyết định hoàn thuế

Dự thảo Luật Quản lý thuế: Cân nhắc kỹ lưỡng khi phân cấp quyền quyết định hoàn thuế

Trong Dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế đang trình Quốc hội, một trong những điểm đáng chú ý là đề xuất trao quyền quyết định hoàn thuế cho các chi cục thuế.
Tổng cục Thuế yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

Tổng cục Thuế yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

Tổng cục Thuế vừa ban hành Thông báo số 1021/TB-TCT, trong đó yêu cầu các cơ quan thuế các cấp tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.
Đề xuất áp thuế giá trị gia tăng 5% với mặt hàng phân bón: Người nông dân có được hưởng lợi?

Đề xuất áp thuế giá trị gia tăng 5% với mặt hàng phân bón: Người nông dân có được hưởng lợi?

Khi phân bón chịu thuế giá trị gia tăng 5% sẽ tạo ra môi trường cạnh tranh bình đẳng cho doanh nghiệp nội, qua đó mang lại lợi ích thiết thực cho nông dân.
Thương mại điện tử: Miền đất hứa hay

Thương mại điện tử: Miền đất hứa hay 'điểm nóng' trốn thuế?

Tình trạng trốn thuế trong hoạt động thương mại điện tử đang là vấn đề nhức nhối, đặt ra nhiều thách thức cho cơ quan thuế.
Sàn thương mại điện tử Temu ‘làm nóng’ đề xuất thu thuế hàng nhập khẩu giá trị nhỏ

Sàn thương mại điện tử Temu ‘làm nóng’ đề xuất thu thuế hàng nhập khẩu giá trị nhỏ

Việc miễn thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng với hàng hóa có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống có tạo điều kiện cho sàn thương mại điện tử Temu?
Tổng cục Thuế phối hợp với ngân hàng quản lý dữ liệu dòng tiền của Google, Facebook, Youtube, Netflix…

Tổng cục Thuế phối hợp với ngân hàng quản lý dữ liệu dòng tiền của Google, Facebook, Youtube, Netflix…

Tổng cục Thuế triển khai thu thập dữ liệu dòng tiền giao dịch qua tài khoản tổ chức, cá nhân liên quan đến các tổ chức cung cấp dịch vụ trực tuyến nước ngoài.
Tổng cục Thuế cảnh báo lừa đảo liên quan tới hoàn thuế thu nhập cá nhân

Tổng cục Thuế cảnh báo lừa đảo liên quan tới hoàn thuế thu nhập cá nhân

Cục Thuế doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế) vừa có Công văn số 1345/CT-QLT2 về việc phối hợp tuyên truyền, phổ biến công tác hoàn thuế thu nhập cá nhân.
Bước tiến mới trong quản lý thuế, nâng cao hiệu quả kiểm soát rủi ro

Bước tiến mới trong quản lý thuế, nâng cao hiệu quả kiểm soát rủi ro

Tổng cục Thuế đã ban hành Quyết định số 1386/QĐ-TCT để hướng dẫn áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuế và hóa đơn đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Thuế bất động sản có giúp

Thuế bất động sản có giúp 'kiềm' giá nhà đất?

Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang có những biến động phức tạp, Bộ Xây dựng có động thái mới nhằm siết chặt quản lý thị trường này.

Tin khác

Dự thảo Luật Quản lý thuế: Các sàn thương mại điện tử kêu

Dự thảo Luật Quản lý thuế: Các sàn thương mại điện tử kêu 'khó' thu thuế thay

Việc sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế đang là tâm điểm, đặc biệt trong bối cảnh thương mại điện tử và kinh doanh trên nền tảng số ngày càng phát triển mạnh mẽ
Tổng cục Thuế cảnh báo cẩn trọng với các hình thức lừa đảo, mạo danh cán bộ thuế

Tổng cục Thuế cảnh báo cẩn trọng với các hình thức lừa đảo, mạo danh cán bộ thuế

Lợi dụng việc ngành thuế triển khai các dịch vụ thuế điện tử phục vụ người nộp thuế, các đối tượng lừa đảo đã sử dụng nhiều hình thức lừa đảo mới.
Thuế là giải pháp hiệu quả để hạn chế sử dụng thuốc lá?

Thuế là giải pháp hiệu quả để hạn chế sử dụng thuốc lá?

Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đề nghị tăng thuế suất với mặt hàng thuốc lá để góp phần điều tiết tiêu dùng và thực hiện cam kết quốc tế.
Tổng cục Thuế tăng cường các hoạt động chống thất thu, thúc đẩy chuyển đổi số

Tổng cục Thuế tăng cường các hoạt động chống thất thu, thúc đẩy chuyển đổi số

Tổng cục Thuế chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có việc thực hiện các chuyên đề chống thất thu thuế.
Infographics | Tổng quan bức tranh ngành thuế 9 tháng năm 2024

Infographics | Tổng quan bức tranh ngành thuế 9 tháng năm 2024

Theo Tổng cục Thuế, tổng thu ngân sách lũy kế 9 tháng đầu năm 2024 do cơ quan thuế quản lý ước đạt 1.229.788 tỷ đồng, bằng 82,7% so với dự toán pháp lệnh.
Tăng thuế thuốc lá: Cân nhắc giữa giảm thiểu tác hại và khả năng gia tăng thuốc lá lậu

Tăng thuế thuốc lá: Cân nhắc giữa giảm thiểu tác hại và khả năng gia tăng thuốc lá lậu

Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) với mức tăng thuế như các phương án của đưa ra sẽ làm tăng giá thuốc lá, vậy có nguy cơ gia tăng thuốc lá lậu?
Xem xét điều chỉnh mức thuế giá trị gia tăng để tăng nguồn thu ngân sách

Xem xét điều chỉnh mức thuế giá trị gia tăng để tăng nguồn thu ngân sách

Theo Bộ Tài chính, khi thảo luận về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi, có một số đại biểu đề nghị Chính phủ nghiên cứu lộ trình tăng thuế suất thuế VAT.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nợ, nâng cao hiệu quả thu hồi nợ thuế

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nợ, nâng cao hiệu quả thu hồi nợ thuế

Trong bối cảnh nợ thuế ngày càng phức tạp, Tổng cục Thuế đã triển khai nhiều giải pháp mạnh mẽ nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý và thu hồi nợ.
Tổng cục Thuế tháo gỡ vướng mắc trong quy định tạm hoãn xuất cảnh vì nợ thuế

Tổng cục Thuế tháo gỡ vướng mắc trong quy định tạm hoãn xuất cảnh vì nợ thuế

Tổng cục Thuế tiếp thu, nghiên cứu và báo cáo các cấp có thẩm quyền về ngưỡng nợ thuế phù hợp với từng đối tượng nợ thuế trong việc áp dụng tạm hoãn xuất cảnh.
Miễn thuế thu nhập cá nhân đối với 5 khoản thu nhập từ bất động sản năm 2024

Miễn thuế thu nhập cá nhân đối với 5 khoản thu nhập từ bất động sản năm 2024

Có một số khoản thu nhập từ bất động sản được miễn thuế thu nhập cá nhân năm 2024 người dân cần nắm được để đảm bảo quyền lợi.
Xem thêm

Đọc nhiều

Nhu cầu vàng toàn cầu đạt mức cao kỷ lục

Nhu cầu vàng toàn cầu đạt mức cao kỷ lục

Lần đầu tiên trong lịch sử, tổng giá trị nhu cầu vàng toàn cầu vượt 100 tỷ USD, tăng 35% so cùng kỳ năm ngoái do các khoản đầu tư vào vàng tăng mạnh.
Thị trường vàng ảnh hưởng thế nào sau cuộc bầu cử Hoa Kỳ?

Thị trường vàng ảnh hưởng thế nào sau cuộc bầu cử Hoa Kỳ?

Thị trường vàng sẽ tiếp tục giằng co do tâm lý bấp bênh của nhà đầu tư: Chốt lời hoặc tâm lý sợ bỏ lỡ trước khi bầu cử ở Hoa Kỳ có kết quả.
Trường Đại học Kinh tế quốc dân: Cập nhật nhiều nội dung đào tạo gắn với thực tiễn

Trường Đại học Kinh tế quốc dân: Cập nhật nhiều nội dung đào tạo gắn với thực tiễn

Thời gian qua, Trường Đại học Kinh tế quốc dân có nhiều nỗ lực trong việc cập nhật hình thức, nội dung đào tạo theo hướng gắn thực tiễn và doanh nghiệp.
10 tháng năm 2024, Việt Nam chi hơn 900 triệu USD để nhập khẩu đậu tương

10 tháng năm 2024, Việt Nam chi hơn 900 triệu USD để nhập khẩu đậu tương

10 tháng năm 2024, Việt Nam nhập khẩu đậu tương lên tới 1,85 triệu tấn, ước đạt 953 triệu USD, tăng 15,1% về khối lượng, nhưng giảm 6,4% về giá trị so cùng kỳ.
Nhận định chứng khoán 30/10: Liệu VN-Index có tiếp tục nhịp phục hồi?

Nhận định chứng khoán 30/10: Liệu VN-Index có tiếp tục nhịp phục hồi?

Chuyên gia cho rằng thị trường chứng khoán có thể sẽ tiếp tục phục hồi trong phiên hôm nay 30/10.
Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp lớn hoàn thuế

Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp lớn hoàn thuế

Bộ Tài chính vừa đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về an toàn giao thông xe máy

Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về an toàn giao thông xe máy

Hội thảo quốc tế "An toàn giao thông xe máy: Những thách thức và bài học kinh nghiệm" diễn ra sáng 4/11, tại Hà Nội.
Cấm xe máy ở các quận nội đô: Cần tính đến an sinh cho người dân

Cấm xe máy ở các quận nội đô: Cần tính đến an sinh cho người dân

Hà Nội thí điểm mô hình vùng phát thải thấp và hạn chế phương tiện gây ô nhiễm tại khu vực nội đô từ đầu 2025, tiến tới dừng hoạt động xe máy vào 2030.
Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Quy định tạm hoãn xuất cảnh trong quản lý thuế bộc lộ một số hạn chế, đặt ra nhiều vấn đề cần được xem xét, giải quyết.
Quảng Bình: Khó thu hút dự án quy mô vì thiếu ‘mặt bằng sạch’

Quảng Bình: Khó thu hút dự án quy mô vì thiếu ‘mặt bằng sạch’

Theo Ban Quản lý Khu Kinh tế Quảng Bình, do thiếu nguồn lực tạo “mặt bằng sạch” nên khó thu hút được các dự án đầu tư có quy mô lớn, công nghệ cao và hiện đại.
Phiên bản di động