Công nghệ số: Tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho ngành hàng không
Ứng dụng công nghệ số trong khám chữa bệnh y học cổ truyền Ứng dụng công nghệ số để chống hàng giả, hàng nhái Tài sản số: Xu hướng và cơ hội cạnh tranh kinh tế trong khu vực |
Chuyển đổi số trong ngành hàng không: Lựa chọn hay tất yếu?
Theo báo cáo của SITA - Công ty toàn cầu chuyên về công nghệ thông tin và dịch vụ cho ngành hàng không, trước những thách thức của ngành hàng không đặt ra trong bối cảnh mới, các hãng hàng không và sân bay trên thế giới đang tìm kiếm các giải pháp công nghệ quan trọng để cải thiện và nâng cấp hoạt động, đồng thời tự động hóa trải nghiệm của hành khách. Điều này đã thúc đẩy quá trình số hóa của ngành hàng không.
Hiện trên thế giới nhiều hãng hàng không đang tích cực áp dụng công nghệ vào quá trình số hóa trong hoạt động của mình để mang lại trải nghiệm tốt hơn cho hành khách, điển hình có thể kể đến: Singapore Airlines, Emirates Airline, Qantas…
Vietnam Airlines tăng tốc trong quá trình chuyển đổi số. Ảnh: VietNamAirlines |
Do vậy, nhằm thực hiện mục tiêu chuyển đổi số quốc gia, Bộ Giao thông vận tải đã ban hành chương trình chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó, ngành hàng không Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong mối liên kết với hệ thống ngành hàng không quốc tế. Đồng thời, nhiệm vụ chuyển đổi số toàn ngành đang được triển khai mạnh mẽ, góp phần đạt được những hiệu quả thiết thực, củng cố hiệu quả an ninh an toàn hàng không.
Để gỡ khó cho ngành hàng không, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số của ngành, thời gian gần đây, việc triển khai One ID - ứng dụng công nghệ số nhằm định danh và nhận dạng sinh trắc học, góp phần tạo ra chuyến đi không tiếp xúc, tối ưu hóa các quy trình làm thủ tục tại sân bay cho hành khách được cho là một xu hướng không thể đảo ngược của các hãng hàng không Việt.
Đánh giá cao giải pháp vai trò của công nghệ số đối với ngành hàng không, ông Đỗ Hồng Cẩm, Phó cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam nhấn mạnh, công nghệ thông tin và kỹ thuật số có vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu quả dây chuyền phục vụ bay.
“Chuyển đổi số tạo đột phá kinh tế-xã hội, đổi mới căn bản hoạt động của cơ quan, doanh nghiệp. Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành chương trình Chuyển đổi số. Ngành hàng không trong mối liên kết quốc tế toàn cầu cần sớm triển khai mạnh mẽ nhằm củng cố an ninh, an toàn hàng không gắn với phát triển bền vững”, ông Cẩm nói.
Tuy nhiên, ông Cẩm cũng chỉ ra những thách thức trong việc triển khai One ID đó là việc đầu tư vào hệ thống phần mềm, phần cứng, cân đối tính toán lợi nhuận chi phí hiệu quả kinh tế; an ninh mạng hàng không, an toàn thông tin, sử dụng nền tảng số với dữ liệu dùng chung phải đồng bộ hóa trang thiết bị.
“Các cơ quan doanh nghiệp, tổ chức quốc tế cần có sự kết nối chia sẻ dữ liệu, ràng buộc về phạm vi khai thác bảo vệ thông tin. Ở một số nước, việc chia sẻ dữ liệu là nhạy cảm, chưa được thống nhất dẫn đến chậm chễ triển khai so với mục tiêu đề ra”, ông Cẩm cho hay.
Tối ưu hoá hiệu quả vận hành
Trao đổi với Báo Công Thương, ông Bùi Doãn Nề - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam (VABA) cho rằng, hàng không luôn là một trong những ngành sớm ứng dụng công nghệ mới, áp dụng số hoá vào quản trị, điều hành, đảm bảo an toàn và hiệu quả. Do vậy, One ID sẽ là xu hướng không thể đảo ngược của các hãng hàng không Việt
“Việc tìm hiểu, áp dụng công nghệ One ID tạo ra hành trình thuận lợi cho hành khách, giảm ùn tắc là cần thiết cùng những bước đi phù hợp với sự phát triển hội nhập của ngành hàng không Việt Nam. Tuy nhiên, cần có những quy định để bảo đảm bí mật dữ liệu cá nhân khi thực hiện chia sẻ”, ông Cẩm nhấn mạnh.
Cũng theo lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam, hiện một số cơ quan, doanh nghiệp ngành hàng không Việt Nam đã sử dụng các nền tảng dùng chung như Vietnam Airlines khai thác các nền tảng số GPS, AITS. Vietnam Airlines đã đẩy mạnh quá trình số hóa qua các hình thức như: Đặt vé và check-in trực tuyến; tích hợp công nghệ trên máy bay; quản lý hành khách bằng ứng dụng di động riêng của hãng,…
Với Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam đã triển khai nền tảng số dùng chung tại Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất và Nội Bài. Việc áp dụng nền tảng số đã giúp giảm thời gian lăn bánh của máy bay, góp phần giảm phát thải CO2, xây dựng cảng hàng không thông minh, hiện đại.
Chia sẻ thêm, ông Vinoop Goel, Giám đốc phụ trách sân bay và quan hệ đối ngoại IATA tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương đánh giá, hiện nay có nhiều sân bay, hạ tầng hàng không quá tải. Để đáp ứng lưu lượng hành khách tăng lên trong 20 năm nữa, ngành hàng không thế giới cần làm nhiều việc hơn nữa, trong đó có việc đẩy mạnh công nghệ số.
"Hiện nhiều quy trình như check in, lên máy bay vẫn dựa trên các công nghệ đã được xây dựng từ lâu, sử dụng nhiều giấy tờ. Đây là những công nghệ đã lỗi thời trong bối cảnh hiện tại và là điều chúng ta phải giải quyết", ông Vinoop Goel nhận định.
Chia sẻ về giải pháp xác thực sinh trắc học toàn trình cho hành khách (ACV-ID) đã được áp dụng tại một số sân bay, ông Huỳnh Bảo Quốc, Trưởng phòng Công nghệ thông tin, Ban Công nghệ Môi trường, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam cho biết doanh nghiệp đã tiên phong thử nghiệm giải pháp xác thực sinh trắc học toàn trình cho hành khách tại sân bay Phú Bài (Thừa Thiên Huế) và sân bay Điện Biên (Điện Biên).
ACV ID cho phép tự động hóa mọi thủ tục kiểm tra an ninh, đồng thời đối chiếu chính xác thông tin hành khách và giấy tờ tùy thân với thông tin tại trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư.
Việc ứng dụng công nghệ trong việc làm thủ tục đi máy bay tại các cảng hàng không được áp dụng rộng rãi trong thời gian tới sẽ giúp giảm thời gian thông quan, tăng năng lực vận chuyển tại các cảng hàng không, cải thiện tính chính xác, tăng hiệu quả quy trình đảm bảo tiện nghi, trải nghiệm đối với khách hàng.