Ẩm thực Tết: Khát vọng về một năm mới tốt lành

Ẩm thực Tết cổ truyền Việt Nam mang đậm nét văn hóa dân tộc, là biểu tượng của sự đoàn viên và khát vọng về một năm mới tốt lành.
Văn hóa ẩm thực - Điểm nhấn để tích cực thu hút du khách Nét ẩm thực “biến tấu” trong những món ăn mùa đông Hà Nội Hương vị ô mai: Nét ẩm thực đặc trưng của Hà Thành

Biểu tượng của đoàn viên

Ẩm thực là một trong những nét văn hoá riêng có dân tộc, đặc biệt ẩm thực ngày Tết cổ truyền luôn mang những giá trị to lớn, không chỉ là biểu tượng của đoàn viên mà còn thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, phản ánh triết lý nhân sinh của người Việt qua từng món ăn, qua từng cách bày biện trong từng mâm cỗ Tết.

Mâm cỗ Tết mang ý nghĩa sâu sắc, không chỉ là biểu tượng của đoàn viên mà còn thể hiện lòng biết ơn tổ tiên
Mâm cỗ Tết mang ý nghĩa sâu sắc, không chỉ là biểu tượng của đoàn viên mà còn thể hiện lòng biết ơn tổ tiên. Ảnh: TITC

Do văn hoá của từng vùng miền, ẩm thực Tết hay mâm cỗ Tết mỗi nơi có hương vị, cách thức chế biến và trình bày món ăn độc đáo riêng, nhưng không thể thiếu những món ăn truyền thống như bánh chưng, bánh tét, giò, canh măng miến, dưa hành cá chép hoặc cá trắm kho riềng… Vì thế, dù ở nơi đâu, mỗi người con đất Việt đều mong mỏi được sum vầy bên gia đình, được quây quần bêm mâm cỗ Tết, để được trở về với hương vị quê nhà.

Không chỉ chú trọng về hương vị, mâm cỗ Tết còn là một tác phẩm nghệ thuật, kết tinh từ sự cầu kỳ trong chế biến và tâm tình của con cháu. Theo nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết, mâm cỗ Tết truyền thống gồm 4 bát 6 đĩa hoặc 4 bát 8 đĩa, tùy thuộc vào điều kiện gia đình.

Chia sẻ về mâm cỗ Tết, nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết, các cụ xưa thường nói, đói quanh năm nhưng no 3 ngày Tết. Mâm cỗ ngày Tết vì thế rất đủ đầy, nhiều màu sắc, hương vị khó quên. "Không đơn giản chỉ là ẩm thực, mỗi món ăn trên mâm cơm ngày Tết chứa đựng những kỷ niệm, hồi ức và tình cảm mà mỗi thành viên trong gia đình dành cho nhau"- nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết nói.

Bày tỏ về ẩm thực, mâm cỗ Tết, PGS.TS Bùi Hoài Sơn – Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội hồ hởi cho hay, không chỉ mang giá trị dinh dưỡng, mâm cỗ Tết còn chứa đựng ý nghĩa xã hội, là dịp thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, cầu chúc sự may mắn, thịnh vượng và đoàn viên. Những bữa ăn đầu năm đầy đủ, phong phú không chỉ nhằm thỏa mãn vị giác mà còn tượng trưng cho sự sung túc trong năm mới.

Với ý nghĩa đó, bà Lê Thị Minh Lý, Phó Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam đã nhấn mạnh, mâm cỗ Tết chính là di sản văn hóa phi vật thể, chứa đựng những câu chuyện ký ức và hơi ấm gia đình. Giữ gìn mâm cỗ truyền thống là bảo tồn nếp nhà.

Tiếp tục nuôi dưỡng và gìn giữ nét văn hóa ẩm thực dân tộc

Trong bối cảnh giao thoa văn hóa hiện nay, ẩm thực Tết Việt Nam cũng ít nhiều chịu ảnh hưởng, dẫn đến sự thay đổi và phong phú hơn về cả nguyên liệu lẫn cách chế biến. Xu hướng hội nhập quốc tế đã giúp mở rộng nguồn nguyên liệu và đưa những phương pháp nấu ăn mới lạ vào bữa tiệc Tết. Các món ăn truyền thống được biến tấu, kết hợp với phong cách ẩm thực nước ngoài, tạo nên sự độc đáo và mới mẻ.

Mặc dù vậy, PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, nhiều gia đình vẫn giữ gìn những món ăn cổ truyền như một phần không thể thiếu để duy trì và tôn vinh bản sắc dân tộc. Các món ăn truyền thống như bánh chưng, thịt kho tàu, dưa hành vẫn chiếm vị trí quan trọng trên mâm cỗ Tết, dù có sự xuất hiện của các món ăn khác mang hơi hướng hiện đại.

“Giao thoa văn hóa không chỉ làm phong phú về mặt món ăn mà còn ảnh hưởng đến cách thức tổ chức bữa tiệc cũng như hình thức trang trí mâm cỗ, tuy nhiên, cốt lõi và ý nghĩa truyền thống của ẩm thực Tết vẫn được bảo tồn và phát huy. Trong đó, sự gắn kết gia đình, lòng biết ơn tổ tiên và khát vọng về một năm mới tốt lành vẫn là những giá trị không hề thay đổi”- PGS.TS Bùi Hoài Sơn chia sẻ.

Vì vậy, theo các chuyên gia văn hoá, để tiếp tục nuôi dưỡng và gìn giữ nét văn hóa ẩm thực dân tộc ngày Tết, tránh việc sùng ngoại thái quá mà lãng quên văn hóa dân tộc, chúng ta cần có sự cân bằng giữa truyền thống và hiện đại.

Để làm được điều đó, PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, việc giáo dục thế hệ trẻ về giá trị văn hóa ẩm thực thông qua các hoạt động trải nghiệm, học cách làm bánh chưng, bánh tét, hay tham gia vào các lễ hội truyền thống là rất quan trọng. Ngoài ra, sự sáng tạo trong ẩm thực truyền thống giúp chúng ta không chỉ giữ gìn mà còn phát triển những giá trị này theo cách mới mẻ hơn, thu hút giới trẻ mà vẫn bảo tồn bản sắc văn hóa.

“Dù những ảnh hưởng từ văn hóa ngoại nhập là không tránh khỏi, chúng ta cần khéo léo trong việc chọn lọc và kế thừa sự phong phú đó, sao cho người Việt vẫn tìm thấy cảm giác thân thuộc và tự hào về quê hương mỗi dịp Tết đến xuân về, thấy được ý nghĩa văn hóa trong từng món ăn, và cảm nhận được sự tự hào dân tộc khi trân trọng và thường thức những món ẩm thực dân tộc độc đáo”- theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn.

Ẩm thực Việt Nam từ bao đời nay là biểu tượng sinh động cho sự sáng tạo, giao thoa văn hóa, tinh hoa truyền thống. Trong đó, bữa cơm gia đình là nét đẹp văn hóa đặc sắc, là nơi gắn kết các thành viên và lưu giữ những giá trị tốt đẹp của nếp nhà.
Bảo Thoa

Tin mới cập nhật

Sau sáp nhập, có cần ký lại hợp đồng mới với người lao động?

Sau sáp nhập, có cần ký lại hợp đồng mới với người lao động?

Theo các quy định pháp luật hiện hành, khi cơ quan hoặc doanh nghiệp tiến hành sáp nhập, việc ký lại hợp đồng lao động mới với người lao động không bắt buộc.
Việt Nam đứng thứ mấy về chỉ số hạnh phúc?

Việt Nam đứng thứ mấy về chỉ số hạnh phúc?

Báo cáo Hạnh phúc thế giới năm 2025 vừa công bố cho thấy Việt Nam đã tăng mạnh về chỉ số hạnh phúc. Vậy Việt Nam đứng thứ mấy?
Sẽ điều chỉnh lương tối thiểu sau sáp nhập tỉnh?

Sẽ điều chỉnh lương tối thiểu sau sáp nhập tỉnh?

Bộ Nội vụ cho biết sẽ tập trung điều chỉnh các quy định về tiền lương phù hợp với thay đổi về địa bàn hành chính sau khi sáp nhập tỉnh, thành thời gian tới.
Infographic | Trường hợp được tăng lương hưu lần 3 từ 1/7/2025

Infographic | Trường hợp được tăng lương hưu lần 3 từ 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, một số nhóm đối tượng sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng lương hưu lần thứ 3, sau hai đợt tăng trước đó vào năm 2024.
Chi cục Hải quan Khu vực II được giao 1.625 biên chế

Chi cục Hải quan Khu vực II được giao 1.625 biên chế

Cục Hải quan vừa giao chỉ tiêu biên chế công chức năm 2025 cho các đơn vị trực thuộc, trong đó Chi cục Hải quan Khu vực II được giao 1.625 chỉ tiêu.
Cách tính hưởng chính sách nghỉ hưu sớm đối với công chức

Cách tính hưởng chính sách nghỉ hưu sớm đối với công chức

Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động nghỉ hưu sớm sẽ được hưởng ngay lương hưu mà không bị trừ tỉ lệ đồng thời được hưởng 1 số khoản trợ cấp.
Tiềm năng du lịch từ hiệu ứng MV

Tiềm năng du lịch từ hiệu ứng MV 'Bắc Bling'

Làng nhạc Việt đã và đang chứng kiến 'cơn lốc' mang tên Bắc Bling, sản phẩm đánh dấu sự trở lại của Hòa Minzy đang phủ sóng khắp mạng xã hội.
Infographic |Những trường hợp nghỉ hưu trước tuổi được hưởng lương ngay

Infographic |Những trường hợp nghỉ hưu trước tuổi được hưởng lương ngay

Những trường hợp nghỉ hưu trước tuổi được hưởng chính sách khi sắp xếp tổ chức bộ máy tại Nghị định 178/2024/NĐ-CP.
Chưa tới nghỉ lễ 30/4, giá vé máy bay đã tăng

Chưa tới nghỉ lễ 30/4, giá vé máy bay đã tăng

Khảo sát từ các hãng hàng không và đại lý vé máy bay cho thấy giá vé khứ hồi các chặng nội địa trong dịp lễ 30/4 và 1/5 năm nay bắt đầu tăng đáng kể.
Tái hiện khởi nghĩa Hai Bà Trưng bằng công nghệ màn led

Tái hiện khởi nghĩa Hai Bà Trưng bằng công nghệ màn led

Tối 4/3, Sở Du lịch thành phố Hà Nội và quận Hai Bà Trưng tổ chức chương trình Du lịch Hà Nội chào 2025 - Geton Hanoi 2025 và tái hiện khởi nghĩa Hai Bà Trưng.

Tin khác

Infographic | Cơ cấu tổ chức mới Bảo hiểm xã hội Việt Nam

Infographic | Cơ cấu tổ chức mới Bảo hiểm xã hội Việt Nam

Từ ngày 1/3, Bảo hiểm xã hội Việt Nam chính thức áp dụng cơ cấu tổ chức bộ máy mới với 14 đơn vị tham mưu tại Trung ương, giảm 7 đầu mối sau sắp xếp.
TP. Hồ Chí Minh: 6 lãnh đạo công an cấp phòng xin nghỉ hưu

TP. Hồ Chí Minh: 6 lãnh đạo công an cấp phòng xin nghỉ hưu

Công an TP. Hồ Chí Minh vừa trao Quyết định nghỉ công tác nghỉ hưu theo nguyện vọng đối với lãnh đạo cấp phòng.
Hà Nội: Hạn chế xe 16 chỗ vào phố cổ từ 1/3

Hà Nội: Hạn chế xe 16 chỗ vào phố cổ từ 1/3

Từ mai ngày 1/3, Hà Nội hạn chế xe ô tô trên 16 chỗ di chuyển vào khu vực phố cổ và xung quanh hồ Hoàn Kiếm đến hết ngày 31/8.
Thành phố Huế đảm bảo cung ứng nguồn điện

Thành phố Huế đảm bảo cung ứng nguồn điện

Những năm qua, được sự quan tâm, hỗ trợ các Bộ, ban ngành, hệ thống lưới điện và trạm nguồn tại thành phố Huế được đầu tư, đảm bảo cung ứng điện.
Điểm danh phim Việt chính thức vượt mốc 100 tỉ đồng

Điểm danh phim Việt chính thức vượt mốc 100 tỉ đồng

Sau 5 ngày chính thức ra rạp từ 21/2/2025, "Nhà gia tiên" vào top 5 phim Việt có doanh thu mở màn cao nhất mọi thời đại, cán mốc doanh thu 100 tỷ đồng.
Công nhân dầm mưa cải tạo công viên Cầu Giấy

Công nhân dầm mưa cải tạo công viên Cầu Giấy

Sau thời gian dài xuống cấp trầm trọng, đến nay công viên Cầu Giấy (Hà Nội) đang được tiến hành cải tạo, sửa chữa, với mức đầu tư hơn 66 tỷ đồng.
Thành phố Huế: Vốn khuyến công ‘đòn bẩy

Thành phố Huế: Vốn khuyến công ‘đòn bẩy' công nghiệp nông thôn

Tại thành phố Huế, nguồn vốn hoạt động khuyến công là ‘‘đòn bẩy’’ tạo động lực, hỗ trợ cho nhiều cơ sở công nghiệp nông thôn mở rộng sản xuất, kinh doanh.
Hoàn thiện về chất Bộ tiêu chí nông thôn mới 2026-2030

Hoàn thiện về chất Bộ tiêu chí nông thôn mới 2026-2030

Giai đoạn 2026-2030, Bộ tiêu chí nông thôn mới tiếp tục được hoàn thiện theo hướng nâng cao chất lượng, phù hợp với điều kiện từng vùng.
Điện ảnh Việt Nam hợp tác với Pháp vươn ra thế giới

Điện ảnh Việt Nam hợp tác với Pháp vươn ra thế giới

Điện ảnh Việt Nam với sự hợp tác với Pháp sẽ có bước hội nhập ở thể loại phim hoạt hình khi tham gia tại Liên hoan phim hoạt hình quốc tế Annecy 2025.
HĐND TP. Hồ Chí Minh họp xem xét công tác nhân sự

HĐND TP. Hồ Chí Minh họp xem xét công tác nhân sự

Chiều 20/2, HĐND TP. Hồ Chí Minh khóa X sẽ tổ chức kỳ họp thứ 21 để xem xét các nội dung về sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan chuyên môn và công tác nhân sự...

Đọc nhiều

Infographic | Những tỉnh, thành có thu nhập bình quân cao nhất nước

Infographic | Những tỉnh, thành có thu nhập bình quân cao nhất nước

Trong số 63 tỉnh, thành phố, địa phương nào có thu nhập bình quân đầu người cao nhất nước?
Xu hướng đầu tư bất động sản nào 'lên ngôi' trước sáp nhập tỉnh?

Xu hướng đầu tư bất động sản nào 'lên ngôi' trước sáp nhập tỉnh?

Thông tin về việc sáp nhập tỉnh đã tạo ra biến động đáng chú ý trên thị trường bất động sản. Vậy, phân khúc nào đang dẫn dắt thị trường?
Hà Nội: Gian nan tìm hạn sử dụng thực phẩm trong siêu thị

Hà Nội: Gian nan tìm hạn sử dụng thực phẩm trong siêu thị

Người tiêu dùng đã rất khó khăn trong việc tìm kiếm hạn sử dụng khi mua đồ ăn tại siêu thị ăn vặt Mlem Mlem và LOOKLOOK Đồng giá 19k.
Nhận định chứng khoán 20/3: Giải ngân thăm dò

Nhận định chứng khoán 20/3: Giải ngân thăm dò

Các chuyên gia chứng khoán khuyến nghị, nhà đầu tư có thể cân nhắc giải ngân thăm dò tỷ trọng nhỏ ở các nhịp rung lắc trong các phiên tiếp theo.
Infographic | Trường hợp được hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế từ 1/7/2025

Infographic | Trường hợp được hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế từ 1/7/2025

Theo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế 2024, số 51/2024/QH15 đã được Quốc hội thông qua, từ 1/7/2025, thêm 4 trường hợp được hỗ trợ mức đóng BHYT.
Vắng người mua, đồ chơi Baby Three ‘ế ẩm’

Vắng người mua, đồ chơi Baby Three ‘ế ẩm’

Sau lùm xùm liên quan đến chủ quyền quốc gia, đồ chơi Baby Three ‘ế chỏng chơ’ và đã mất dần sự yêu thích của người tiêu dùng Việt Nam.
Infographic | Những điểm cần lưu ý thi tốt nghiệp lớp 10 công lập

Infographic | Những điểm cần lưu ý thi tốt nghiệp lớp 10 công lập

Kỳ thi tốt nghiệp lớp 10 THPT năm học 2025-2026 của Hà Nội diễn ra vào đầu tháng 6. Dưới đây là các mốc thời gian quan trọng thí sinh cần nhớ.
Vì sao xuất khẩu rau quả đang ‘gặp khó’?

Vì sao xuất khẩu rau quả đang ‘gặp khó’?

Tình trạng kiểm soát chất lượng gắt gao từ Trung Quốc đang tạo ra những trở ngại lớn đối với ngành xuất khẩu rau quả Việt Nam.
Thị trường xe máy: Giá giảm, cạnh tranh khốc liệt

Thị trường xe máy: Giá giảm, cạnh tranh khốc liệt

Thị trường xe máy Việt Nam đang có những chuyển biến đáng chú ý, đặc biệt là xu hướng giảm giá rõ rệt ở nhiều dòng xe, từ xe tay ga cao cấp đến xe số phổ thông.
Hỗ trợ thanh niên lập nghiệp về chuyển đổi số

Hỗ trợ thanh niên lập nghiệp về chuyển đổi số

Dự án: “Hướng tới tương lai chuyển đổi số ở Việt Nam” sau 1 năm triển khai đã hỗ trợ nhiều bạn trẻ kỹ năng lập nghiệp và thúc đẩy bình đẳng giới.
Phiên bản di động