Ẩm thực Tết: Khát vọng về một năm mới tốt lành
Văn hóa ẩm thực - Điểm nhấn để tích cực thu hút du khách Nét ẩm thực “biến tấu” trong những món ăn mùa đông Hà Nội Hương vị ô mai: Nét ẩm thực đặc trưng của Hà Thành |
Biểu tượng của đoàn viên
Ẩm thực là một trong những nét văn hoá riêng có dân tộc, đặc biệt ẩm thực ngày Tết cổ truyền luôn mang những giá trị to lớn, không chỉ là biểu tượng của đoàn viên mà còn thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, phản ánh triết lý nhân sinh của người Việt qua từng món ăn, qua từng cách bày biện trong từng mâm cỗ Tết.
![]() |
Mâm cỗ Tết mang ý nghĩa sâu sắc, không chỉ là biểu tượng của đoàn viên mà còn thể hiện lòng biết ơn tổ tiên. Ảnh: TITC |
Do văn hoá của từng vùng miền, ẩm thực Tết hay mâm cỗ Tết mỗi nơi có hương vị, cách thức chế biến và trình bày món ăn độc đáo riêng, nhưng không thể thiếu những món ăn truyền thống như bánh chưng, bánh tét, giò, canh măng miến, dưa hành cá chép hoặc cá trắm kho riềng… Vì thế, dù ở nơi đâu, mỗi người con đất Việt đều mong mỏi được sum vầy bên gia đình, được quây quần bêm mâm cỗ Tết, để được trở về với hương vị quê nhà.
Không chỉ chú trọng về hương vị, mâm cỗ Tết còn là một tác phẩm nghệ thuật, kết tinh từ sự cầu kỳ trong chế biến và tâm tình của con cháu. Theo nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết, mâm cỗ Tết truyền thống gồm 4 bát 6 đĩa hoặc 4 bát 8 đĩa, tùy thuộc vào điều kiện gia đình.
Chia sẻ về mâm cỗ Tết, nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết, các cụ xưa thường nói, đói quanh năm nhưng no 3 ngày Tết. Mâm cỗ ngày Tết vì thế rất đủ đầy, nhiều màu sắc, hương vị khó quên. "Không đơn giản chỉ là ẩm thực, mỗi món ăn trên mâm cơm ngày Tết chứa đựng những kỷ niệm, hồi ức và tình cảm mà mỗi thành viên trong gia đình dành cho nhau"- nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết nói.
Bày tỏ về ẩm thực, mâm cỗ Tết, PGS.TS Bùi Hoài Sơn – Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội hồ hởi cho hay, không chỉ mang giá trị dinh dưỡng, mâm cỗ Tết còn chứa đựng ý nghĩa xã hội, là dịp thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, cầu chúc sự may mắn, thịnh vượng và đoàn viên. Những bữa ăn đầu năm đầy đủ, phong phú không chỉ nhằm thỏa mãn vị giác mà còn tượng trưng cho sự sung túc trong năm mới.
Với ý nghĩa đó, bà Lê Thị Minh Lý, Phó Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam đã nhấn mạnh, mâm cỗ Tết chính là di sản văn hóa phi vật thể, chứa đựng những câu chuyện ký ức và hơi ấm gia đình. Giữ gìn mâm cỗ truyền thống là bảo tồn nếp nhà.
Tiếp tục nuôi dưỡng và gìn giữ nét văn hóa ẩm thực dân tộc
Trong bối cảnh giao thoa văn hóa hiện nay, ẩm thực Tết Việt Nam cũng ít nhiều chịu ảnh hưởng, dẫn đến sự thay đổi và phong phú hơn về cả nguyên liệu lẫn cách chế biến. Xu hướng hội nhập quốc tế đã giúp mở rộng nguồn nguyên liệu và đưa những phương pháp nấu ăn mới lạ vào bữa tiệc Tết. Các món ăn truyền thống được biến tấu, kết hợp với phong cách ẩm thực nước ngoài, tạo nên sự độc đáo và mới mẻ.
Mặc dù vậy, PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, nhiều gia đình vẫn giữ gìn những món ăn cổ truyền như một phần không thể thiếu để duy trì và tôn vinh bản sắc dân tộc. Các món ăn truyền thống như bánh chưng, thịt kho tàu, dưa hành vẫn chiếm vị trí quan trọng trên mâm cỗ Tết, dù có sự xuất hiện của các món ăn khác mang hơi hướng hiện đại.
“Giao thoa văn hóa không chỉ làm phong phú về mặt món ăn mà còn ảnh hưởng đến cách thức tổ chức bữa tiệc cũng như hình thức trang trí mâm cỗ, tuy nhiên, cốt lõi và ý nghĩa truyền thống của ẩm thực Tết vẫn được bảo tồn và phát huy. Trong đó, sự gắn kết gia đình, lòng biết ơn tổ tiên và khát vọng về một năm mới tốt lành vẫn là những giá trị không hề thay đổi”- PGS.TS Bùi Hoài Sơn chia sẻ.
Vì vậy, theo các chuyên gia văn hoá, để tiếp tục nuôi dưỡng và gìn giữ nét văn hóa ẩm thực dân tộc ngày Tết, tránh việc sùng ngoại thái quá mà lãng quên văn hóa dân tộc, chúng ta cần có sự cân bằng giữa truyền thống và hiện đại.
Để làm được điều đó, PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, việc giáo dục thế hệ trẻ về giá trị văn hóa ẩm thực thông qua các hoạt động trải nghiệm, học cách làm bánh chưng, bánh tét, hay tham gia vào các lễ hội truyền thống là rất quan trọng. Ngoài ra, sự sáng tạo trong ẩm thực truyền thống giúp chúng ta không chỉ giữ gìn mà còn phát triển những giá trị này theo cách mới mẻ hơn, thu hút giới trẻ mà vẫn bảo tồn bản sắc văn hóa.
“Dù những ảnh hưởng từ văn hóa ngoại nhập là không tránh khỏi, chúng ta cần khéo léo trong việc chọn lọc và kế thừa sự phong phú đó, sao cho người Việt vẫn tìm thấy cảm giác thân thuộc và tự hào về quê hương mỗi dịp Tết đến xuân về, thấy được ý nghĩa văn hóa trong từng món ăn, và cảm nhận được sự tự hào dân tộc khi trân trọng và thường thức những món ẩm thực dân tộc độc đáo”- theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn.
Ẩm thực Việt Nam từ bao đời nay là biểu tượng sinh động cho sự sáng tạo, giao thoa văn hóa, tinh hoa truyền thống. Trong đó, bữa cơm gia đình là nét đẹp văn hóa đặc sắc, là nơi gắn kết các thành viên và lưu giữ những giá trị tốt đẹp của nếp nhà. |
Tin mới cập nhật

Sau sáp nhập, có cần ký lại hợp đồng mới với người lao động?

Việt Nam đứng thứ mấy về chỉ số hạnh phúc?

Sẽ điều chỉnh lương tối thiểu sau sáp nhập tỉnh?

Infographic | Trường hợp được tăng lương hưu lần 3 từ 1/7/2025

Chi cục Hải quan Khu vực II được giao 1.625 biên chế

Cách tính hưởng chính sách nghỉ hưu sớm đối với công chức

Tiềm năng du lịch từ hiệu ứng MV 'Bắc Bling'

Infographic |Những trường hợp nghỉ hưu trước tuổi được hưởng lương ngay

Chưa tới nghỉ lễ 30/4, giá vé máy bay đã tăng

Tái hiện khởi nghĩa Hai Bà Trưng bằng công nghệ màn led
Tin khác

Infographic | Cơ cấu tổ chức mới Bảo hiểm xã hội Việt Nam

TP. Hồ Chí Minh: 6 lãnh đạo công an cấp phòng xin nghỉ hưu

Hà Nội: Hạn chế xe 16 chỗ vào phố cổ từ 1/3

Thành phố Huế đảm bảo cung ứng nguồn điện

Điểm danh phim Việt chính thức vượt mốc 100 tỉ đồng

Công nhân dầm mưa cải tạo công viên Cầu Giấy

Thành phố Huế: Vốn khuyến công ‘đòn bẩy' công nghiệp nông thôn

Hoàn thiện về chất Bộ tiêu chí nông thôn mới 2026-2030

Điện ảnh Việt Nam hợp tác với Pháp vươn ra thế giới

HĐND TP. Hồ Chí Minh họp xem xét công tác nhân sự
Đọc nhiều

Infographic | Những tỉnh, thành có thu nhập bình quân cao nhất nước

Xu hướng đầu tư bất động sản nào 'lên ngôi' trước sáp nhập tỉnh?

Hà Nội: Gian nan tìm hạn sử dụng thực phẩm trong siêu thị

Nhận định chứng khoán 20/3: Giải ngân thăm dò

Infographic | Trường hợp được hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế từ 1/7/2025

Vắng người mua, đồ chơi Baby Three ‘ế ẩm’

Infographic | Những điểm cần lưu ý thi tốt nghiệp lớp 10 công lập

Vì sao xuất khẩu rau quả đang ‘gặp khó’?

Thị trường xe máy: Giá giảm, cạnh tranh khốc liệt
