Tăng năng suất lao động phải dựa vào kinh tế số

“Nếu không đẩy mạnh chuyển đổi số, kinh tế số, tạo ra việc làm số và việc làm trong môi trường số thì mục tiêu thu hẹp năng suất lao động ngày một xa vời”.
Kinh tế số Việt Nam: Thời cơ vàng, thách thức lớn Xu hướng thương mại điện tử và kinh tế số trong khu vực ASEAN Xuất khẩu phần mềm là điểm tựa của kinh tế số

Bà Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê dân số và Lao động (Tổng cục Thống kê) trả lời phỏng vấn về vai trò kinh tế số với việc tăng năng suất lao động.

Tăng năng suất lao động phải dựa vào kinh tế số

Bà Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê dân số và Lao động (Tổng cục Thống kê)

Tổng cục Thống kê đã từng thử đo lường tỷ trọng đóng góp của kinh tế số vào GDP. Thưa bà, hiện tại tỷ trọng này là bao nhiêu?

Năm 2023 chưa kết thúc, chưa có đầy đủ số liệu, nên Tổng cục Thống kê chưa tính toán được, nhưng ước tính tỷ trọng kinh tế số đóng góp vào GDP khoảng 12%. Còn năm 2022, ngành thống kê đã thử nghiệm tính toán tỷ trọng kinh tế số trong GDP đạt 12,6%. Theo tôi được biết, Bộ Thông tin và Truyền thông tính toán, đến tháng 6/2023, tỷ trọng kinh tế số trong GDP đạt 15,2%.

Vì sao lại có sự chênh lệch như vậy, thưa bà?

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), kinh tế số bao gồm tất cả các hoạt động kinh tế dựa vào hoặc được tăng cường đáng kể bằng cách sử dụng các yếu tố đầu vào kỹ thuật số, bao gồm công nghệ, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, dịch vụ kỹ thuật số và dữ liệu. Mặc dù các tổ chức quốc tế đã đưa ra khái niệm về kinh tế số, nhưng các khái niệm chưa đồng nhất vì hiểu thế nào về kinh tế số là khá phức tạp.

Khi chưa có cách hiểu thống nhất thì không có các tiêu chí đo lường thống nhất, khiến số liệu không đồng nhất, khó so sánh nền kinh tế nào được số hóa hơn, chuyển đổi số nhanh hơn. Ví dụ, Thống kê quốc gia Trung Quốc tính toán, tỷ trọng kinh tế số trong GDP của Trung Quốc là 40% GDP. Trong khi đó, Hoa Kỳ công bố, tỷ trọng kinh tế số của họ chỉ chiếm 10,3% GDP; Canada 6-7% GDP; Australia là 6,1% GDP; Thái Lan 14,1%...

Về lý thuyết và cả trên thực tế, nền kinh tế phát triển hơn, tiên tiến hơn thì kinh tế số đóng góp vào GDP nhiều hơn, nhưng số liệu về kinh tế số do các nền kinh tế lại không phải như vậy. Nguyên nhân là do các nước sử dụng khái niệm kinh tế số khác nhau, dẫn đến có hoạt động kinh tế nước này tính là kinh tế số, nước khác lại không. Và đây cũng lý giải số liệu khác nhau về kinh tế số do Tổng cục Thống kê tính toán khác so với Bộ Thông tin và Truyền thông.

Vậy Tổng cục Thống kê căn cứ vào khái niệm nào để tính ra kinh tế số?

Chúng tôi dựa vào khái niệm của OECD. Đây cũng là khái niệm được nhiều nước áp dụng, trong đó có khối G7.

Kinh tế số được hiểu là hoạt động kinh tế sử dụng công nghệ số và dữ liệu số làm yếu tố đầu vào chính, sử dụng môi trường số làm không gian hoạt động chính, sử dụng công nghệ thông tin - viễn thông để tăng năng suất lao động, đổi mới mô hình kinh doanh và tối ưu hóa cấu trúc nền kinh tế. Từ cách hiểu này, chúng tôi đã tính toán, năm 2022, tỷ trọng kinh tế số đóng góp vào GDP 12,6% và năm nay giảm xuống, ước chỉ đạt 12%.

Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đề ra mục tiêu, đến năm 2025, kinh tế số phải đạt 20% GDP và đạt 30% GDP vào năm 2030. Như vậy, thưa bà, dù lấy theo số liệu của Tổng cục Thống kê hay Bộ Thông tin và Truyền thông thì cũng không dễ đạt được mục tiêu này?

Như tôi đã nói, hiện có nhiều khái niệm về kinh tế số khiến cách tính giá trị tăng thêm của kinh tế số vào GDP khác nhau. Nhưng tựu trung lại, kinh tế số bao gồm kinh tế số lõi, hẹp, rộng và xã hội số.

Cụ thể, kinh tế số lõi là tất cả các hoạt động kinh tế của nhà sản xuất hàng hóa công nghệ thông tin và dịch vụ kỹ thuật số theo phân ngành kinh tế; kinh tế số hẹp bao gồm phần “lõi” và các đơn vị kinh tế hoàn toàn dựa trên công nghệ và dữ liệu kỹ thuật số để vận hành, ví dụ như nền tảng thanh toán di động, nền tảng thương mại điện tử; kinh tế số rộng, bao gồm phần “hẹp” và các đơn vị kinh tế mà hoạt động sản xuất được tăng cường đáng kể nhờ công nghệ và dữ liệu số. Và cuối cùng là xã hội số, bao gồm phần “rộng” và hoạt động cá nhân trong xã hội dựa vào nền tảng số. Nếu tính theo xã hội số thì tỷ trọng đóng góp của kinh tế số vào GDP của Việt Nam không hề thấp.

Như vậy, tỷ trọng kinh tế số bao nhiêu không quan trọng, mà quan trọng là làm sao phải đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, thưa bà?

Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, tăng trưởng kinh tế không còn quá phụ thuộc vào lợi thế tài nguyên, địa chính trị hay nguồn nhân lực, mà là năng suất lao động dựa vào kinh tế số, nền tảng số. Theo tính toán của Tổng cục Thống kê, sản lượng nhóm ngành sản xuất sản phẩm công nghệ thông tin tăng một đồng sẽ kích thích các ngành khác của nền kinh tế tăng lên 0,3 đồng; nhóm ngành truyền thông và nội dung số tăng sản lượng một đồng, kích thích các ngành khác tăng sản lượng 0,39 đồng; sản lượng nhóm ngành dịch vụ công nghệ thông tin tăng một đồng làm tăng sản lượng các ngành khác 0,28 đồng.

Kinh tế số, chuyển đổi số, xã hội số ngày càng dựa vào công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, nhưng con người vẫn là trung tâm, là nhân tố quyết định, nếu không, dù được trang bị công nghệ tối tân đến đâu, trí tuệ nhân tạo phát triển thế nào đi chăng nữa, thì cũng không thể tăng được năng suất lao động, hiệu quả lao động.

Cũng như nhiều quốc gia trên thế giới, dân số Việt Nam đang trải qua những thay đổi sâu sắc trong phân bố tuổi với quá trình chuyển đổi nhân khẩu học. Vào năm 2035-2037, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ già hóa dân số, nên ngay từ bây giờ, nếu người dân không được trang bị kiến thức và làm việc trong môi trường số với công nghệ thay đổi chóng mặt, thì khi bước vào già hóa dân số sẽ thiếu lao động trầm trọng, tác động tiêu cực đến sự ổn định và phát triển kinh tế, xã hội vô cùng lớn.

baodautu.vn
baodautu.vn

Tin mới cập nhật

Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh song song để thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn

Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh song song để thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn

Thúc đẩy song song chuyển đổi số và chuyển đổi xanh sẽ giải quyết được 'bài toán' tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và giữ được mục tiêu bảo vệ môi trường.
Lễ hội công nghệ ngoài trời đầu tiên tại Việt Nam hút 12,5 triệu lượt theo dõi trực tuyến

Lễ hội công nghệ ngoài trời đầu tiên tại Việt Nam hút 12,5 triệu lượt theo dõi trực tuyến

Thủ Đức Innovation Fest 2024 - Lễ hội công nghệ ngoài trời đầu tiên tại Việt Nam thu hút hơn 115.000 lượt tham gia và hơn 12,5 triệu lượt theo dõi trực tuyến.
Chuyển đổi số để ngăn hành vi rao bán hàng thật nhưng nhận hàng giả

Chuyển đổi số để ngăn hành vi rao bán hàng thật nhưng nhận hàng giả

Hôm nay, tại TP. Hồ Chí Minh, các doanh nghiệp, chuyên gia và nhà quản lý đã bàn luận về chuyển đổi số trong lĩnh vực chống hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ.
Người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn hình thức mua sắm nào trong mùa lễ hội cuối năm?

Người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn hình thức mua sắm nào trong mùa lễ hội cuối năm?

Các sự kiện mua sắm trong mùa lễ hội cuối năm như: Ngày lễ độc thân, Black Friday đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng.
Công nghệ AI gia tăng cơ hội nghề nghiệp quốc tế cho sinh viên

Công nghệ AI gia tăng cơ hội nghề nghiệp quốc tế cho sinh viên

Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA) vừa tổ chức sự kiện dành cho sinh viên với chủ đề “Ứng dụng Blockchain và AI: Chìa khóa thành công trong kỷ nguyên số”.
MasterTeck: Chìa khóa tối ưu nhân sự chất lượng cao ngành trí tuệ nhân tạo

MasterTeck: Chìa khóa tối ưu nhân sự chất lượng cao ngành trí tuệ nhân tạo

MasterTeck là nền tảng học trực tuyến mở (Massive Open Online Course - MOOC) đầu tiên về Blockchain và trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam.
Công bố Hệ thống quản lý chất lượng phù hợp Tiêu chuẩn quốc gia theo TCVN ISO 9001:2015

Công bố Hệ thống quản lý chất lượng phù hợp Tiêu chuẩn quốc gia theo TCVN ISO 9001:2015

Uỷ ban Cạnh tranh Quốc gia vừa ban hành Quyết định về việc công bố Hệ thống quản lý chất lượng phù hợp Tiêu chuẩn quốc gia theo TCVN ISO 9001:2015.

'Thay giáp’ doanh nghiệp thời đại số, tạo đà khai phá tiềm năng mới

Sáng nay, tại TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra Hội thảo "Thay giáp" doanh nghiệp thời đại số với ERP: Tạo đà khai phá tiềm năng mới cùng nền tảng Low-code.
Tuyên truyền kỹ năng nhận diện và phòng, chống lừa đảo trực tuyến trên không gian mạng

Tuyên truyền kỹ năng nhận diện và phòng, chống lừa đảo trực tuyến trên không gian mạng

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đề nghị các cơ quan thuộc Bộ Công Thương tham gia tuyên truyền kỹ năng nhận diện và phòng, chống lừa đảo trực tuyến.
Mục tiêu đến năm 2025, 100% cao tốc được quản lý, điều hành giao thông ITS

Mục tiêu đến năm 2025, 100% cao tốc được quản lý, điều hành giao thông ITS

Bộ Giao thông Vận tải đưa ra lộ trình hoàn thành hệ thống giao thông thông minh cho các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam với mục tiêu hoàn thiện đến 2025.

Tin khác

Đại biểu Quốc hội: Phải cấp phép cho thuốc bán online, đừng nên

Đại biểu Quốc hội: Phải cấp phép cho thuốc bán online, đừng nên 'không quản được thì cấm'

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, thuốc bán online phải được cấp phép lưu hành tại Việt Nam, đừng nên theo kiểu "không quản được thì cấm".
Doanh nghiệp Việt chủ động ứng dụng hợp đồng điện tử trong thương mại điện tử

Doanh nghiệp Việt chủ động ứng dụng hợp đồng điện tử trong thương mại điện tử

Luật Giao dịch điện tử 2023 có hiệu lực từ 1/7/2024 đã quy định nhiều nội dung quan trọng liên quan đến hợp đồng điện tử trong các giao dịch thương mại điện tử.
Nhận diện thách thức trong chuyển đổi ‘kép’ của doanh nghiệp

Nhận diện thách thức trong chuyển đổi ‘kép’ của doanh nghiệp

Dù đã đạt thành quả đáng kể trong chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, doanh nghiệp trong nước vẫn gặp vô vàn thách thức.
Đà Nẵng: Chậm chuyển đổi số, doanh nghiệp sẽ ‘đi lùi’

Đà Nẵng: Chậm chuyển đổi số, doanh nghiệp sẽ ‘đi lùi’

Nhiều doanh nghiệp trên địa bàn TP. Đà Nẵng đã ứng dụng chuyển đổi số, chuyển dần sang quản trị số và điều hành sản xuất số để nâng cao năng lực cạnh tranh.
Techsauce Global Summit 2024 Ho Chi Minh: Hướng đến thúc đẩy nền kinh tế số bền vững

Techsauce Global Summit 2024 Ho Chi Minh: Hướng đến thúc đẩy nền kinh tế số bền vững

Hội nghị quốc tế Techsauce Global Summit 2024 Ho Chi Minh đã diễn ra thành công vào ngày 10/10 tại TP. Hồ Chí Minh, cập nhật các xu hướng công nghệ mới nhất.
Hà Nội ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong phát triển thành phố thông minh

Hà Nội ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong phát triển thành phố thông minh

Hội Tin học Viễn thông Hà Nội phối hợp với Sở Thông tin Truyền thông Hà Nội tổ chức Hội thảo “An toàn thông tin mạng và Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).
iPhone 16 và loạt siêu phẩm mới của Apple sẽ ra mắt trong đêm nay

iPhone 16 và loạt siêu phẩm mới của Apple sẽ ra mắt trong đêm nay

Sự kiện 'It's Glowtime' diễn ra vào 0h ngày 10/9 đêm nay sẽ là nơi Apple lần nữa tỏa sáng với màn ra mắt siêu phẩm iPhone 16 cùng loạt sản phẩm mới.
Kết hợp giữa kiến thức và thực hành, tạo cơ hội cho sinh viên thương mại điện tử bước ra thương trường

Kết hợp giữa kiến thức và thực hành, tạo cơ hội cho sinh viên thương mại điện tử bước ra thương trường

Cuộc thi Sinh viên kinh doanh số là cơ hội để sinh viên tiếp cận với thực tế thương mại điện tử và kinh tế số từ đó vững bước ra thương trường.
Thanh toán gửi xe không dùng tiền mặt: "Lợi bất cập hại

Thanh toán gửi xe không dùng tiền mặt: "Lợi bất cập hại''

Hệ thống lỗi thường xuyên, người lớn tuổi gặp khó khăn khi sử dụng công nghệ mới là những vấn đề khiến thanh toán gửi xe không tiền mặt gây nhiều phiền toái.
Giải pháp tăng trưởng kinh doanh bền vững trên các nền tảng số

Giải pháp tăng trưởng kinh doanh bền vững trên các nền tảng số

Các giải pháp tăng trưởng kinh doanh mạnh mẽ trên các nền tảng số và chiến lược phát triển vừa được cập nhật tại sự kiện Social & Affiliate Global Summit 2024.
Xem thêm

Đọc nhiều

Nhu cầu thị trường tăng: Xuất khẩu hồ tiêu khởi sắc

Nhu cầu thị trường tăng: Xuất khẩu hồ tiêu khởi sắc

Theo dự báo, xuất khẩu hồ tiêu Việt Nam sẽ có nhiều thuận lợi vào đầu năm 2025, nhờ nhu cầu tăng từ thị trường Trung Quốc.
Kỳ vọng vụ thu hoạch mới, giá hồ tiêu thay đổi ra sao?

Kỳ vọng vụ thu hoạch mới, giá hồ tiêu thay đổi ra sao?

Các yếu tố như sự cạnh tranh từ cà phê, biến động tỷ giá, và kỳ vọng về vụ thu hoạch mới đã tác động mạnh đến giá hồ tiêu tuần qua.
Chàng trai xây nhà tiểu cảnh từ rác thải tái chế

Chàng trai xây nhà tiểu cảnh từ rác thải tái chế

Những ngôi nhà tiểu cảnh về làng quê ở Tây Nam Bộ cho đến Bắc Bộ được làm từ rác thải tái chế qua đôi bàn tay khéo léo của chàng trai Hoàng Thanh Tùng.
Quảng Nam: Đẩy lùi hủ tục, đưa ánh sáng về bản làng

Quảng Nam: Đẩy lùi hủ tục, đưa ánh sáng về bản làng

Với sự nỗ lực từng bước đẩy lùi hủ tục, đưa ánh sáng về bản làng của chính quyền địa phương, cuộc sống của đồng bào huyện Phước Sơn đã ngày càng tốt đẹp hơn.
Xuất khẩu hồ tiêu có xu hướng chững lại

Xuất khẩu hồ tiêu có xu hướng chững lại

Theo số liệu mới nhất từ Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA), xuất khẩu hồ tiêu trong nước đang có dấu hiệu chậm lại so với cùng kỳ năm trước.
Nhận định chứng khoán 18/11: Thị trường có quay về mốc 1.200 điểm?

Nhận định chứng khoán 18/11: Thị trường có quay về mốc 1.200 điểm?

Theo chuyên gia chứng khoán nhận định, sau những phiên lao dốc mạnh, nhà đầu tư được khuyến nghị tránh bán đuổi giá thấp.
Xuất khẩu hồ tiêu thu về 1,17 tỷ USD

Xuất khẩu hồ tiêu thu về 1,17 tỷ USD

Lũy kế từ đầu năm đến 15/11, Việt Nam đã xuất khẩu tổng cộng 234.824 tấn hồ tiêu, kim ngạch thu về 1,17 tỷ USD.
Infographic | Brazil là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh

Infographic | Brazil là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh

Theo thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan, hết tháng 10/2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam – Brazil đạt 6,58 tỷ USD.
Cà phê Robusta đang tiến đến mốc 5.000 USD/tấn

Cà phê Robusta đang tiến đến mốc 5.000 USD/tấn

Thị trường cà phê thế giới đang chứng kiến những diễn biến hết sức tích cực, đặc biệt là đối với loại cà phê Robusta.
Quy định EUDR là cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Việt

Quy định EUDR là cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Việt

Việc tuân thủ Quy định EUDR giúp cà phê Việt Nam thêm cơ hội được người tiêu dùng quốc tế tin tưởng hơn về chất lượng và tính bền vững.
Phiên bản di động