Tăng năng suất lao động phải dựa vào kinh tế số

“Nếu không đẩy mạnh chuyển đổi số, kinh tế số, tạo ra việc làm số và việc làm trong môi trường số thì mục tiêu thu hẹp năng suất lao động ngày một xa vời”.
Kinh tế số Việt Nam: Thời cơ vàng, thách thức lớn Xu hướng thương mại điện tử và kinh tế số trong khu vực ASEAN Xuất khẩu phần mềm là điểm tựa của kinh tế số

Bà Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê dân số và Lao động (Tổng cục Thống kê) trả lời phỏng vấn về vai trò kinh tế số với việc tăng năng suất lao động.

Tăng năng suất lao động phải dựa vào kinh tế số

Bà Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê dân số và Lao động (Tổng cục Thống kê)

Tổng cục Thống kê đã từng thử đo lường tỷ trọng đóng góp của kinh tế số vào GDP. Thưa bà, hiện tại tỷ trọng này là bao nhiêu?

Năm 2023 chưa kết thúc, chưa có đầy đủ số liệu, nên Tổng cục Thống kê chưa tính toán được, nhưng ước tính tỷ trọng kinh tế số đóng góp vào GDP khoảng 12%. Còn năm 2022, ngành thống kê đã thử nghiệm tính toán tỷ trọng kinh tế số trong GDP đạt 12,6%. Theo tôi được biết, Bộ Thông tin và Truyền thông tính toán, đến tháng 6/2023, tỷ trọng kinh tế số trong GDP đạt 15,2%.

Vì sao lại có sự chênh lệch như vậy, thưa bà?

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), kinh tế số bao gồm tất cả các hoạt động kinh tế dựa vào hoặc được tăng cường đáng kể bằng cách sử dụng các yếu tố đầu vào kỹ thuật số, bao gồm công nghệ, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, dịch vụ kỹ thuật số và dữ liệu. Mặc dù các tổ chức quốc tế đã đưa ra khái niệm về kinh tế số, nhưng các khái niệm chưa đồng nhất vì hiểu thế nào về kinh tế số là khá phức tạp.

Khi chưa có cách hiểu thống nhất thì không có các tiêu chí đo lường thống nhất, khiến số liệu không đồng nhất, khó so sánh nền kinh tế nào được số hóa hơn, chuyển đổi số nhanh hơn. Ví dụ, Thống kê quốc gia Trung Quốc tính toán, tỷ trọng kinh tế số trong GDP của Trung Quốc là 40% GDP. Trong khi đó, Hoa Kỳ công bố, tỷ trọng kinh tế số của họ chỉ chiếm 10,3% GDP; Canada 6-7% GDP; Australia là 6,1% GDP; Thái Lan 14,1%...

Về lý thuyết và cả trên thực tế, nền kinh tế phát triển hơn, tiên tiến hơn thì kinh tế số đóng góp vào GDP nhiều hơn, nhưng số liệu về kinh tế số do các nền kinh tế lại không phải như vậy. Nguyên nhân là do các nước sử dụng khái niệm kinh tế số khác nhau, dẫn đến có hoạt động kinh tế nước này tính là kinh tế số, nước khác lại không. Và đây cũng lý giải số liệu khác nhau về kinh tế số do Tổng cục Thống kê tính toán khác so với Bộ Thông tin và Truyền thông.

Vậy Tổng cục Thống kê căn cứ vào khái niệm nào để tính ra kinh tế số?

Chúng tôi dựa vào khái niệm của OECD. Đây cũng là khái niệm được nhiều nước áp dụng, trong đó có khối G7.

Kinh tế số được hiểu là hoạt động kinh tế sử dụng công nghệ số và dữ liệu số làm yếu tố đầu vào chính, sử dụng môi trường số làm không gian hoạt động chính, sử dụng công nghệ thông tin - viễn thông để tăng năng suất lao động, đổi mới mô hình kinh doanh và tối ưu hóa cấu trúc nền kinh tế. Từ cách hiểu này, chúng tôi đã tính toán, năm 2022, tỷ trọng kinh tế số đóng góp vào GDP 12,6% và năm nay giảm xuống, ước chỉ đạt 12%.

Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đề ra mục tiêu, đến năm 2025, kinh tế số phải đạt 20% GDP và đạt 30% GDP vào năm 2030. Như vậy, thưa bà, dù lấy theo số liệu của Tổng cục Thống kê hay Bộ Thông tin và Truyền thông thì cũng không dễ đạt được mục tiêu này?

Như tôi đã nói, hiện có nhiều khái niệm về kinh tế số khiến cách tính giá trị tăng thêm của kinh tế số vào GDP khác nhau. Nhưng tựu trung lại, kinh tế số bao gồm kinh tế số lõi, hẹp, rộng và xã hội số.

Cụ thể, kinh tế số lõi là tất cả các hoạt động kinh tế của nhà sản xuất hàng hóa công nghệ thông tin và dịch vụ kỹ thuật số theo phân ngành kinh tế; kinh tế số hẹp bao gồm phần “lõi” và các đơn vị kinh tế hoàn toàn dựa trên công nghệ và dữ liệu kỹ thuật số để vận hành, ví dụ như nền tảng thanh toán di động, nền tảng thương mại điện tử; kinh tế số rộng, bao gồm phần “hẹp” và các đơn vị kinh tế mà hoạt động sản xuất được tăng cường đáng kể nhờ công nghệ và dữ liệu số. Và cuối cùng là xã hội số, bao gồm phần “rộng” và hoạt động cá nhân trong xã hội dựa vào nền tảng số. Nếu tính theo xã hội số thì tỷ trọng đóng góp của kinh tế số vào GDP của Việt Nam không hề thấp.

Như vậy, tỷ trọng kinh tế số bao nhiêu không quan trọng, mà quan trọng là làm sao phải đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, thưa bà?

Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, tăng trưởng kinh tế không còn quá phụ thuộc vào lợi thế tài nguyên, địa chính trị hay nguồn nhân lực, mà là năng suất lao động dựa vào kinh tế số, nền tảng số. Theo tính toán của Tổng cục Thống kê, sản lượng nhóm ngành sản xuất sản phẩm công nghệ thông tin tăng một đồng sẽ kích thích các ngành khác của nền kinh tế tăng lên 0,3 đồng; nhóm ngành truyền thông và nội dung số tăng sản lượng một đồng, kích thích các ngành khác tăng sản lượng 0,39 đồng; sản lượng nhóm ngành dịch vụ công nghệ thông tin tăng một đồng làm tăng sản lượng các ngành khác 0,28 đồng.

Kinh tế số, chuyển đổi số, xã hội số ngày càng dựa vào công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, nhưng con người vẫn là trung tâm, là nhân tố quyết định, nếu không, dù được trang bị công nghệ tối tân đến đâu, trí tuệ nhân tạo phát triển thế nào đi chăng nữa, thì cũng không thể tăng được năng suất lao động, hiệu quả lao động.

Cũng như nhiều quốc gia trên thế giới, dân số Việt Nam đang trải qua những thay đổi sâu sắc trong phân bố tuổi với quá trình chuyển đổi nhân khẩu học. Vào năm 2035-2037, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ già hóa dân số, nên ngay từ bây giờ, nếu người dân không được trang bị kiến thức và làm việc trong môi trường số với công nghệ thay đổi chóng mặt, thì khi bước vào già hóa dân số sẽ thiếu lao động trầm trọng, tác động tiêu cực đến sự ổn định và phát triển kinh tế, xã hội vô cùng lớn.

baodautu.vn
baodautu.vn

Tin mới cập nhật

MasterTeck: Chìa khóa tối ưu nhân sự chất lượng cao ngành trí tuệ nhân tạo

MasterTeck: Chìa khóa tối ưu nhân sự chất lượng cao ngành trí tuệ nhân tạo

MasterTeck là nền tảng học trực tuyến mở (Massive Open Online Course - MOOC) đầu tiên về Blockchain và trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam.
Công bố Hệ thống quản lý chất lượng phù hợp Tiêu chuẩn quốc gia theo TCVN ISO 9001:2015

Công bố Hệ thống quản lý chất lượng phù hợp Tiêu chuẩn quốc gia theo TCVN ISO 9001:2015

Uỷ ban Cạnh tranh Quốc gia vừa ban hành Quyết định về việc công bố Hệ thống quản lý chất lượng phù hợp Tiêu chuẩn quốc gia theo TCVN ISO 9001:2015.

'Thay giáp’ doanh nghiệp thời đại số, tạo đà khai phá tiềm năng mới

Sáng nay, tại TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra Hội thảo "Thay giáp" doanh nghiệp thời đại số với ERP: Tạo đà khai phá tiềm năng mới cùng nền tảng Low-code.
Tuyên truyền kỹ năng nhận diện và phòng, chống lừa đảo trực tuyến trên không gian mạng

Tuyên truyền kỹ năng nhận diện và phòng, chống lừa đảo trực tuyến trên không gian mạng

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đề nghị các cơ quan thuộc Bộ Công Thương tham gia tuyên truyền kỹ năng nhận diện và phòng, chống lừa đảo trực tuyến.
Mục tiêu đến năm 2025, 100% cao tốc được quản lý, điều hành giao thông ITS

Mục tiêu đến năm 2025, 100% cao tốc được quản lý, điều hành giao thông ITS

Bộ Giao thông Vận tải đưa ra lộ trình hoàn thành hệ thống giao thông thông minh cho các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam với mục tiêu hoàn thiện đến 2025.
Đại biểu Quốc hội: Phải cấp phép cho thuốc bán online, đừng nên

Đại biểu Quốc hội: Phải cấp phép cho thuốc bán online, đừng nên 'không quản được thì cấm'

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, thuốc bán online phải được cấp phép lưu hành tại Việt Nam, đừng nên theo kiểu "không quản được thì cấm".
Doanh nghiệp Việt chủ động ứng dụng hợp đồng điện tử trong thương mại điện tử

Doanh nghiệp Việt chủ động ứng dụng hợp đồng điện tử trong thương mại điện tử

Luật Giao dịch điện tử 2023 có hiệu lực từ 1/7/2024 đã quy định nhiều nội dung quan trọng liên quan đến hợp đồng điện tử trong các giao dịch thương mại điện tử.
Nhận diện thách thức trong chuyển đổi ‘kép’ của doanh nghiệp

Nhận diện thách thức trong chuyển đổi ‘kép’ của doanh nghiệp

Dù đã đạt thành quả đáng kể trong chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, doanh nghiệp trong nước vẫn gặp vô vàn thách thức.
Đà Nẵng: Chậm chuyển đổi số, doanh nghiệp sẽ ‘đi lùi’

Đà Nẵng: Chậm chuyển đổi số, doanh nghiệp sẽ ‘đi lùi’

Nhiều doanh nghiệp trên địa bàn TP. Đà Nẵng đã ứng dụng chuyển đổi số, chuyển dần sang quản trị số và điều hành sản xuất số để nâng cao năng lực cạnh tranh.
Techsauce Global Summit 2024 Ho Chi Minh: Hướng đến thúc đẩy nền kinh tế số bền vững

Techsauce Global Summit 2024 Ho Chi Minh: Hướng đến thúc đẩy nền kinh tế số bền vững

Hội nghị quốc tế Techsauce Global Summit 2024 Ho Chi Minh đã diễn ra thành công vào ngày 10/10 tại TP. Hồ Chí Minh, cập nhật các xu hướng công nghệ mới nhất.

Tin khác

Hà Nội ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong phát triển thành phố thông minh

Hà Nội ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong phát triển thành phố thông minh

Hội Tin học Viễn thông Hà Nội phối hợp với Sở Thông tin Truyền thông Hà Nội tổ chức Hội thảo “An toàn thông tin mạng và Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).
iPhone 16 và loạt siêu phẩm mới của Apple sẽ ra mắt trong đêm nay

iPhone 16 và loạt siêu phẩm mới của Apple sẽ ra mắt trong đêm nay

Sự kiện 'It's Glowtime' diễn ra vào 0h ngày 10/9 đêm nay sẽ là nơi Apple lần nữa tỏa sáng với màn ra mắt siêu phẩm iPhone 16 cùng loạt sản phẩm mới.
Kết hợp giữa kiến thức và thực hành, tạo cơ hội cho sinh viên thương mại điện tử bước ra thương trường

Kết hợp giữa kiến thức và thực hành, tạo cơ hội cho sinh viên thương mại điện tử bước ra thương trường

Cuộc thi Sinh viên kinh doanh số là cơ hội để sinh viên tiếp cận với thực tế thương mại điện tử và kinh tế số từ đó vững bước ra thương trường.
Thanh toán gửi xe không dùng tiền mặt: "Lợi bất cập hại

Thanh toán gửi xe không dùng tiền mặt: "Lợi bất cập hại''

Hệ thống lỗi thường xuyên, người lớn tuổi gặp khó khăn khi sử dụng công nghệ mới là những vấn đề khiến thanh toán gửi xe không tiền mặt gây nhiều phiền toái.
Giải pháp tăng trưởng kinh doanh bền vững trên các nền tảng số

Giải pháp tăng trưởng kinh doanh bền vững trên các nền tảng số

Các giải pháp tăng trưởng kinh doanh mạnh mẽ trên các nền tảng số và chiến lược phát triển vừa được cập nhật tại sự kiện Social & Affiliate Global Summit 2024.
nTrust - phần mềm phòng, chống lừa đảo miễn phí chính thức ra mắt

nTrust - phần mềm phòng, chống lừa đảo miễn phí chính thức ra mắt

Ngày 30/7, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia chính thức ra mắt ứng dụng Phần mềm phòng, chống lừa đảo nTrust hoàn toàn miễn phí, sử dụng cho điện thoại thông minh.
Người Việt chi tiền mua hàng online nhiều hơn đi siêu thị

Người Việt chi tiền mua hàng online nhiều hơn đi siêu thị

Nửa đầu năm, 5 sàn thương mại điện tử hàng đầu Việt Nam ghi nhận doanh số 143.900 tỷ đồng với 1,533 triệu sản phẩm giao thành công tới tay khách hàng.
Việt Nam phát triển thương mại điện tử nhanh nhất Đông Nam Á

Việt Nam phát triển thương mại điện tử nhanh nhất Đông Nam Á

Theo báo cáo mới đây của nền tảng OpenGov Asia, Việt Nam và Thái Lan trở thành hai thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á.
Thị trường ví điện tử Việt Nam: Tăng trưởng mạnh mẽ nhưng bài toán lợi nhuận vẫn còn bỏ ngỏ?

Thị trường ví điện tử Việt Nam: Tăng trưởng mạnh mẽ nhưng bài toán lợi nhuận vẫn còn bỏ ngỏ?

Tiềm năng phát triển của thị trường ví điện tử Việt vẫn còn rất lớn, hứa hẹn bùng nổ trong tương lai.
Người Việt chi bao nhiêu tiền mua sắm online trên các sàn thương mại điện tử?

Người Việt chi bao nhiêu tiền mua sắm online trên các sàn thương mại điện tử?

Nửa đầu năm 2024, doanh thu 5 sàn thương mại điện tử lớn nhất Việt Nam khoảng 156.000 tỷ đồng, tăng 78% so với cùng kỳ năm 2023.
Xem thêm

Đọc nhiều

Nhu cầu vàng toàn cầu đạt mức cao kỷ lục

Nhu cầu vàng toàn cầu đạt mức cao kỷ lục

Lần đầu tiên trong lịch sử, tổng giá trị nhu cầu vàng toàn cầu vượt 100 tỷ USD, tăng 35% so cùng kỳ năm ngoái do các khoản đầu tư vào vàng tăng mạnh.
Thị trường vàng ảnh hưởng thế nào sau cuộc bầu cử Hoa Kỳ?

Thị trường vàng ảnh hưởng thế nào sau cuộc bầu cử Hoa Kỳ?

Thị trường vàng sẽ tiếp tục giằng co do tâm lý bấp bênh của nhà đầu tư: Chốt lời hoặc tâm lý sợ bỏ lỡ trước khi bầu cử ở Hoa Kỳ có kết quả.
Trường Đại học Kinh tế quốc dân: Cập nhật nhiều nội dung đào tạo gắn với thực tiễn

Trường Đại học Kinh tế quốc dân: Cập nhật nhiều nội dung đào tạo gắn với thực tiễn

Thời gian qua, Trường Đại học Kinh tế quốc dân có nhiều nỗ lực trong việc cập nhật hình thức, nội dung đào tạo theo hướng gắn thực tiễn và doanh nghiệp.
10 tháng năm 2024, Việt Nam chi hơn 900 triệu USD để nhập khẩu đậu tương

10 tháng năm 2024, Việt Nam chi hơn 900 triệu USD để nhập khẩu đậu tương

10 tháng năm 2024, Việt Nam nhập khẩu đậu tương lên tới 1,85 triệu tấn, ước đạt 953 triệu USD, tăng 15,1% về khối lượng, nhưng giảm 6,4% về giá trị so cùng kỳ.
Nhận định chứng khoán 30/10: Liệu VN-Index có tiếp tục nhịp phục hồi?

Nhận định chứng khoán 30/10: Liệu VN-Index có tiếp tục nhịp phục hồi?

Chuyên gia cho rằng thị trường chứng khoán có thể sẽ tiếp tục phục hồi trong phiên hôm nay 30/10.
Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp lớn hoàn thuế

Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp lớn hoàn thuế

Bộ Tài chính vừa đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về an toàn giao thông xe máy

Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về an toàn giao thông xe máy

Hội thảo quốc tế "An toàn giao thông xe máy: Những thách thức và bài học kinh nghiệm" diễn ra sáng 4/11, tại Hà Nội.
Cấm xe máy ở các quận nội đô: Cần tính đến an sinh cho người dân

Cấm xe máy ở các quận nội đô: Cần tính đến an sinh cho người dân

Hà Nội thí điểm mô hình vùng phát thải thấp và hạn chế phương tiện gây ô nhiễm tại khu vực nội đô từ đầu 2025, tiến tới dừng hoạt động xe máy vào 2030.
Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Bất cập trong quy định tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật doanh nghiệp nợ thuế

Quy định tạm hoãn xuất cảnh trong quản lý thuế bộc lộ một số hạn chế, đặt ra nhiều vấn đề cần được xem xét, giải quyết.
Quảng Bình: Khó thu hút dự án quy mô vì thiếu ‘mặt bằng sạch’

Quảng Bình: Khó thu hút dự án quy mô vì thiếu ‘mặt bằng sạch’

Theo Ban Quản lý Khu Kinh tế Quảng Bình, do thiếu nguồn lực tạo “mặt bằng sạch” nên khó thu hút được các dự án đầu tư có quy mô lớn, công nghệ cao và hiện đại.
Phiên bản di động