Hoàn thiện cơ chế, chính sách để ngành than thực hiện vai trò trụ cột an ninh năng lượng quốc gia

Đoàn giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Quảng Ninh mới đây đã có cuộc làm việc với Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

Thay mặt lãnh đạo Tập đoàn TKV, Tổng Giám đốc Tập đoàn Đặng Thanh Hải đã báo cáo, trong giai đoạn 2016-2021, mặc dù gặp nhiều khó khăn, bất ổn do tình hình thế giới và khu vực, hoạt động sản xuất, kinh doanh của Tập đoàn vẫn đạt được những kết quả tích cực. Tổng sản lượng than nguyên khai khai thác đạt trên 216 triệu tấn, trung bình 36 triệu tấn/năm, bảo đảm việc làm cho trên 90.000 công nhân lao động (CNLĐ), trong đó có trên 80.000 CNLĐ tại Quảng Ninh, nộp ngân sách trên 79.000 tỷ đồng, hằng năm, TKV đóng góp từ 35-40% số thu nội địa của tỉnh.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH Ngô Hoàng Ngân phát biểu tại buổi làm việc

Trong các năm 2020-2022, mặc dù ảnh hưởng của dịch COVID-19, TKV đã chủ động phòng chống dịch hiệu quả và duy trì sản xuất, hoàn thành xuất sắc kế hoạch sản xuất kinh doanh (SXKD), đáp ứng than cho nền kinh tế, đóng góp quan trọng cho phát triển KT-XH của tỉnh Quảng Ninh và đất nước. Riêng năm 2022, TKV đóng góp ngân sách cho tỉnh Quảng Ninh gần 19.000 tỷ đồng, chiếm gần 50% thu nội địa của tỉnh, góp phần để tỉnh Quảng Ninh đạt tăng trưởng 2 con số 7 năm liên tục…

Cũng theo ông Hải, thực hiện Chiến lược phát triển ngành công nghiệp than Việt Nam và Quyết định số 403 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển ngành than Việt Nam đến năm 2020, có xét triển vọng đến năm 2030 (QH403), TKV đã thực hiện 21/21 đề án thăm dò, 32/39 dự án đầu tư các mỏ mới. Đồng thời, nâng cấp các dự án sàng tuyển, cảng xuất, nhập khẩu than, hoàn thành các mục tiêu đề ra trong công tác bảo vệ môi trường…

Để ngành than phát triển bền vững, Tập đoàn đề nghị Đoàn ĐBQH tỉnh báo cáo, kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương điều chỉnh quy định của pháp luật trong việc cấp phép thăm dò, khai thác, điều hành giá bán than và một số quy định khác. Xây dựng chính sách hỗ trợ ngành than trong việc đào tạo lao động, chuyển đổi sản xuất khi kết thúc khai thác một số mỏ…

Tại buổi làm việc, Đoàn ĐBQH tỉnh và các thành viên Đoàn giám sát đã trao đổi nhiều nội dung quan trọng về quy hoạch phát triển ngành than, những khó khăn vướng mắc trong sản xuất; chồng lấn các quy hoạch của TKV với quy hoạch của tỉnh; các vấn đề liên quan giữa sản xuất với nhập khẩu than, giá bán than; giải pháp về nguồn vốn, nhân lực, tăng năng lực sản xuất, đáp ứng than cho nền kinh tế; công tác quản lý, khai thác hiệu quả tài nguyên than; thực hiện Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm; sử dụng đất đá thải mỏ sau khai thác; vấn đề nhà ở cho công nhân ngành than.

Ông Ngô Hoàng Ngân, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Quảng Ninh, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh khẳng định, trong thời gian qua, Quảng Ninh và TKV đã triển khai công tác phối hợp một cách chặt chẽ, hiệu quả. Qua đó, bảo đảm ổn định hoạt động và phát triển SXKD đồng thời góp phần quan trọng phát triển KT-XH của tỉnh. Ông Ngân nhấn mạnh, để ngành than có những bước phát triển bền vững trong giai đoạn tới, trên cơ sở QH 403 và quy hoạch của tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021-2030, cần xây dựng quy hoạch chi tiết từng khu vực khai thác than trên địa bàn tỉnh, xây dựng lộ trình, kế hoạch thăm dò, khai thác cụ thể và đề nghị TKV tiếp tục hoàn thiện báo cáo đối với Đoàn giám sát, trong đó cụ thể hóa các nội dung đề xuất, kiến nghị, nhất là việc sửa đổi các quy định pháp luật hiện nay.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, ĐBQH tỉnh Quảng Ninh ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực của ngành than trong hoạt động SXKD, bảo vệ môi trường. Những kết quả này đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển của tỉnh Quảng Ninh cũng như cả nước, đặc biệt là trong vấn đề bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, thu ngân sách, tạo việc làm cho người lao động. Đồng thời nhấn mạnh, TKV có vai trò quan trọng đối với tỉnh Quảng Ninh và đất nước, ngành than là ngành chủ lực trong chiến lược phát triển năng lượng của Việt Nam. Do vậy, những bất cập, vướng mắc, mâu thuẫn trong sản xuất với phát triển KT-XH cần được giải quyết, hoàn thiện cơ chế, chính sách để ngành than phát triển, thực hiện vai trò trụ cột an ninh năng lượng Quốc gia.

Về định hướng phát triển trong giai đoạn tới, nhiệm vụ quan trọng nhất của Tập đoàn là phải tiếp tục giữ vị trí là một trong ba trụ cột an ninh năng lượng quốc gia, đặc biệt là trong bối cảnh quốc tế đang có những diễn biến rất phức tạp, nhất là đối với việc cung ứng năng lượng. Trong công tác quy hoạch, Tập đoàn phải tiến hành thăm dò, xác định được toàn bộ trữ lượng than ở các tầng địa chất, từ đó xây dựng quy hoạch khai thác trên cơ sở bám sát quy hoạch phát triển KT-XH của địa phương và quốc gia. Đồng thời, phù hợp với quy hoạch của các ngành khác, nhất là ngành điện, mục tiêu cuối cùng là vì sự phát triển chung của tỉnh, của đất nước, vì lợi ích của quốc gia.

Đối với các đề xuất, kiến nghị, Tập đoàn tiếp tục báo cáo cụ thể các nội dung liên quan, trên cơ sở đó, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh sẽ cùng các bộ, ngành nghiên cứu, đóng góp trực tiếp với Quốc hội, Chính phủ những vấn đề liên quan đến ngành than như công tác quy hoạch, điều hành giá bán than, cơ chế, chính sách hỗ trợ để ngành than xây dựng nhà ở cho công nhân, các giải pháp nhằm cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản và xử lý, tận dụng đất đá thải mỏ, điều chỉnh các quy định pháp luật, chính sách để ngành than phát triển…