Có nên áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với game online?

Game online là đối tượng áp dụng được đưa vào Dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), cộng đồng doanh nghiệp cho rằng chưa phù hợp.
Bộ Tài chính đề xuất tiếp tục gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô trong nướcLuật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi): Cân nhắc thời điểm áp dụng phù hợp

Theo ông Nguyễn Trọng Nghĩa- Liên Minh các nhà phát triển Game Việt Nam, ngành game (trò chơi trực tuyến) có nhiều tiềm năng, được rất nhiều quốc gia trên thế giới coi là một trong những trụ cột của kinh tế số, vì những lợi ích mang lại không chỉ là doanh thu, lợi nhuận của ngành này mà còn trực tiếp tác động đến doanh thu của các ngành khác, như: Nhân lực ngành công nghệ thông tin; sáng tạo nội dung (nhân lực ngành sáng tạo, thiết kế, quảng cáo); thiết bị phần cứng (PC, mobile, chip xử lý); truy cập internet (mạng viễn thông).

Tại Việt Nam, dù có nhiều tiềm năng để phát triển nhưng ngành game phải đối mặt với nhiều định kiến, chưa thực sự được khuyến khích phát triển. Vì vậy doanh nghiệp trong nước gặp nhiều khó khăn và có tốc độ phát triển còn hạn chế.

Game online
Có nên áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với game online? Ảnh minh hoạ

Doanh thu dự kiến từ ngành game ở thị trường Việt Nam năm 2022 là 0,8 tỷ USD, vẫn xếp sau các nước trong khu vực như Indonesia (1,8 tỷ USD), Thailand (1 tỷ USD), Malaysia (0,9 tỷ USD), Philippines (0,85 tỷ USD).

Mặt khác, trong suốt nhiều năm, doanh nghiệp phát triển game nội địa phải chịu sự cạnh tranh cực kỳ gay gắt từ các tập đoàn game và công nghệ toàn cầu, dần mất đi sức cạnh tranh ngay trên chính sân nhà. Theo thống kê của Cục Phát Thanh Truyền hình và Thông tin Điện tử, Bộ Thông tin truyền thông, hiện chưa đến 20 doanh nghiệp game Việt Nam đang còn hoạt động thường xuyên trên tổng số hơn 200 doanh nghiệp đã đăng ký. Bên cạnh việc nhiều doanh nghiệp rời bỏ thị trường thì cũng có nhiều doanh nghiệp đang dần "bán mình" cho các công ty nước ngoài.

Mặt khác, thị trường Việt Nam năm 2022, tổng doanh thu của các doanh nghiệp có nguồn gốc nội địa chỉ chiếm khoảng 22%, phần còn lại thuộc về các doanh nghiệp có nguồn gốc nước ngoài.

Cũng theo Đại diện Liên Minh các nhà phát triển Game Việt Nam, so với các ngành hàng khác, ngành game có một khác biệt rất lớn là môi trường kinh doanh chủ yếu trên internet. Với môi trường này, khoảng cách địa lý không còn quan trọng, các doanh nghiệp lớn mạnh có thể nhanh chóng phát hành sản phẩm và tiếp cận thị trường toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam, với mức tăng trưởng không giới hạn. Các doanh nghiệp nhỏ ở các nước đang phát triển phải chịu sự cạnh tranh trực tiếp ngay trên chính sân nhà của mình, việc quản lý của Chính phủ trên môi trường internet là cực kỳ khó khăn và bị động.

Ông Nghĩa cũng thẳng thắn nhìn nhận, năng lực tài chính và nhân sự ngành công nghệ của đa số các công ty nội địa chưa đủ mạnh để tạo ra các sản phẩm chất lượng để chinh phục thị trường.

Bên cạnh đó, môi trường kinh doanh của ngành game trong nước chưa nhận được sự hỗ trợ cần thiết. Điều này dẫn đến thực trạng không ít doanh nghiệp có chủ yếu là nhân sự là người Việt, thành công ở Việt Nam và cả thị trường nước ngoài nhưng lại được khai sinh ở một quốc gia khác như Singapore.

Theo nghiên cứu của chúng tôi, chưa có bất cứ quốc gia/vùng lãnh thổ nào trên thế giới áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt cho ngành game. Một số nước áp dụng cơ chế kiểm soát về nội dung hoặc cơ chế kiểm soát thời gian chơi game tương tự như Việt Nam (điển hình là Trung Quốc, Hàn Quốc) chứ công cụ thuế thì chưa có tiền lệ”, ông Nghĩa nói.

Đại diện Liên Minh các nhà phát triển Game Việt Nam cũng nhấn mạnh: Game online mới là ngành non trẻ cần được ươm mầm chứ chưa phát triển đến mức phải đánh thuế để kiểm soát, do vậy chúng tôi đề xuất trò chơi trực tuyến không bị đưa vào danh mục đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt như trong Dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đang được xây dựng.

Ông Lã Xuân Thắng, Giám đốc phát hành trò chơi trực tuyến, VNGGames đồng tình: Bản chất của trò chơi điện tử trực tuyến nói chung là sáng tạo nội dung trên môi trường internet để phục vụ cho nhu cầu giải trí của mọi người trong xã hội, vì thế nên được đối xử bình đẳng như những phần khác của ngành công nghiệp giải trí, giống như phim ảnh, ca nhạc...

Tại Việt Nam, kinh doanh trò chơi điện tử trực tuyến là ngành kinh doanh có điều kiện, phải được thẩm định nội dung bởi cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành. Bên cạnh việc phải đảm bảo các yêu cầu về yếu tố nội dung, trò chơi trực tuyến khi đưa ra thị trường luôn có sự phân loại độ tuổi rất rõ ràng và khuyến cáo người dùng trước khi sử dụng.

Các doanh nghiệp Việt Nam đang thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ với nhà nước, phải cạnh tranh với những doanh nghiệp nước ngoài không phải thực hiện bất cứ nghĩa vụ nào. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc chỉ còn khoảng 15% số doanh nghiệp game Việt Nam đã đăng ký còn hoạt động. 85% đã ngừng hoặc chuyển hoạt động ra nước ngoài để được hưởng các cơ chế ưu đãi toàn diện từ thủ tục, hạ tầng cho đến thuế suất”, ông Thắng lý giải.

Về khó khăn của doanh nghiệp ngành game, đại diện VNGGames lấy minh chứng từ chính doanh nghiệp của mình: Năm 2022, doanh thu của doanh nghiệp giảm 12% so với năm 2021; tổng số thuế mảng game nộp cho ngân sách nhà nước là khoảng 758 tỷ đồng, giảm 14% (khoảng 883 tỷ đồng); số lượng nhân viên mảng sản xuất và kinh doanh game giảm 11% xuống còn 1.132 người và năm 2023 tiếp tục giảm xuống còn khoảng 980 người (giảm 13%).

Nếu chồng thêm thuế tiêu thụ đặc biệt, không chỉ VNGGames mà nhiều doanh nghiệp Việt Nam sẽ mất hoàn toàn khả năng cạnh tranh trên chính sân nhà. Thị phần sẽ thuộc về các sản phẩm lậu, không phép và dẫn đến công tác quản lý về nội dung, văn hoá, tài chính… sẽ trở nên rất nặng nề”, ông Thắng nhấn mạnh.

Ông Lã Xuân Thắng cũng đồng thời đề xuất: Chính phủ, Quốc hội cân nhắc kỹ lưỡng và nghiên cứu lại việc đưa trò chơi trực tuyến vào diện đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt trong dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Trong bối cảnh Nhà nước chưa thể tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp hoạt động trái phép, nếu chưa có những đánh giá đầy đủ, xác đáng, khách quan, đa chiều về tác động của chính sách với ngành thì ít nhất chúng ta cần có thêm những nghiên cứu sâu hơn trước khi đưa ra quyết định.

Hải Linh
Bình luận

Đọc nhiều

Từ làng nghề đến thị trường thế giới: Truyền thông mở đường cho OCOP

Từ làng nghề đến thị trường thế giới: Truyền thông mở đường cho OCOP

Tại Hội nghị kết nối, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP, vai trò của truyền thông được nhấn mạnh như chìa khóa nâng tầm thương hiệu làng nghề.
Dệt may là mặt hàng dẫn đầu xuất khẩu sang Nga

Dệt may là mặt hàng dẫn đầu xuất khẩu sang Nga

8 tháng đầu năm 2025 Việt Nam xuất khẩu hàng hóa sang Nga đạt hơn 1,5 tỷ USD, tăng 0,09% so với cùng kỳ năm 2024.
Tiêu thụ điện khởi sắc, lợi nhuận ngành điện cải thiện

Tiêu thụ điện khởi sắc, lợi nhuận ngành điện cải thiện

Trong quý 3/2025, tiêu thụ điện phục hồi với mức tăng 7,7%, giúp biên lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp nhiệt điện và điện khí cải thiện rõ rệt.
Xuất khẩu cá rô phi tăng mạnh, vượt xa 5 năm trở lại đây

Xuất khẩu cá rô phi tăng mạnh, vượt xa 5 năm trở lại đây

8 tháng năm 2025, xuất khẩu cá rô phi (trong đó bao gồm cả cá diêu hồng) đạt hơn 63 triệu USD, tăng 174% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngân hàng Nhà nước ấn định hạn mức nhập khẩu vàng

Ngân hàng Nhà nước ấn định hạn mức nhập khẩu vàng

Trước 15/12 hàng năm, Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp hạn mức nhập khẩu vàng cho từng doanh nghiệp, ngân hàng thương mại có hồ sơ đề nghị.
Sơn La: Những kết quả ấn tượng sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 35

Sơn La: Những kết quả ấn tượng sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 35

Kết quả 10 năm thực hiện Chỉ thị 35 ở Sơn La cho thấy quyết tâm của hệ thống chính trị: Hàng nghìn vụ việc khiếu nại, tố cáo được giải quyết, giữ vững ổn định từ cơ sở.
Infographic | Thương mại  Việt Nam - Trung Quốc đạt gần 160 tỷ USD

Infographic | Thương mại Việt Nam - Trung Quốc đạt gần 160 tỷ USD

Theo thống kê mới nhất của Cục Hải quan, hết tháng 8, thương mại Việt Nam - Trung Quốc đạt 159,94 tỷ USD và nhập siêu của Việt Nam lên tới 75,92 tỷ USD.
Hợp tác kinh tế biên giới Việt Nam - Trung Quốc: Mô hình nào hợp lý?

Hợp tác kinh tế biên giới Việt Nam - Trung Quốc: Mô hình nào hợp lý?

Việt Nam và Trung Quốc đang phối hợp xây dựng khu hợp tác kinh tế qua biên giới, đây là mô hình chưa có tiền lệ nên nhận được nhiều ý kiến tham vấn.
Thị trường xăng dầu biến động trái chiều giữa xuất và nhập khẩu

Thị trường xăng dầu biến động trái chiều giữa xuất và nhập khẩu

Số liệu Hải quan cho thấy, xuất khẩu xăng dầu giảm sâu, còn nhập khẩu vẫn ở mức cao, phản ánh sự lệ thuộc ngày càng lớn vào nguồn cung bên ngoài.
Nhập khẩu ô tô tăng hơn 38%, đạt mốc kỷ lục 3 tỷ USD trong 8 tháng

Nhập khẩu ô tô tăng hơn 38%, đạt mốc kỷ lục 3 tỷ USD trong 8 tháng

8 tháng năm 2025, Việt Nam nhập khẩu 137.821 ô tô nguyên chiếc các loại với trị giá 3,02 tỷ USD, tăng 38,3% so cùng kỳ năm trước và đạt mức cao nhất từ trước đến nay.