Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt: Gỡ điểm nghẽn, khai mở nguồn thu

Điều chỉnh sâu để phù hợp thực tiễn

Tại họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước công bố các luật đã được Quốc hội khoá XV thông qua do Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức ngày 11/7, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận đã thông tin về những nội dung chính của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt.

Theo đó, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt số 66/2025/QH15 gồm 4 chương, 11 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, so với Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt hiện hành, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025 có các điểm mới sau:

Thứ nhất, về đối tượng chịu thuế (Điều 2). Ngoài những hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt kế thừa tại Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt hiện hành, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt đã sửa đổi, bổ sung một số nội dung mới như:

Bổ sung mặt hàng nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia có hàm lượng đường trên 5g/100 ml vào đối tượng chịu thuế; quy định điều hòa nhiệt độ công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU (thay cho điều hoà nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống) thuộc đối tượng chịu thuế; sửa đổi, bổ sung mô tả một số mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (như thuốc lá, rượu, bia, ô tô, tàu bay) để đồng bộ với pháp luật chuyên ngành.

Thứ hai, về đối tượng không chịu thuế (Điều 3). Ngoài những nội dung về đối tượng không chịu thuế kế thừa tại Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt hiện hành, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt đã sửa đổi, bổ sung một số nội dung mới như:

Sửa đổi, bổ sung đối tượng không chịu thuế đối với hàng hóa do tổ chức, cá nhân sản xuất, gia công, thuê gia công trực tiếp xuất khẩu ra nước ngoài hoặc bán, ủy thác cho tổ chức, cá nhân kinh doanh khác để xuất khẩu ra nước ngoài.

Sửa đổi, bổ sung quy định đối tượng không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với: “Máy bay, trực thăng, tàu lượn, du thuyền sử dụng cho mục đích kinh doanh vận chuyển hàng hoá, hành khách, khách du lịch và máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho các mục đích an ninh, quốc phòng, cứu thương, cứu hộ, cứu nạn, chữa cháy, huấn luyện đào tạo phi công, quay phim, chụp ảnh, đo đạc bản đồ, sản xuất nông nghiệp”.

Bổ sung “xe ô tô chở người, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ không đăng ký lưu hành và chỉ chạy trong phạm vi khu vui chơi, giải trí, thể thao, di tích lịch sử, bệnh viện, trường học và xe ô tô chuyên dùng khác” vào đối tượng không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Bỏ quy định “Hàng hoá nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan, hàng hoá từ nội địa bán vào khu phi thuế quan và chỉ sử dụng trong khu phi thuế quan, hàng hoá được mua bán giữa các khu phi thuế quan với nhau, trừ xe ô tô chở người dưới 24 chỗ” ra khỏi đối tượng không chịu thuế.

Thứ ba, về căn cứ và phương pháp tính thuế (Điều 5). Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt kế thừa quy định hiện hành về căn cứ tính thuế theo phương pháp tính thuế tỷ lệ phần trăm.

“Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt bổ sung quy định về căn cứ tính thuế theo phương pháp tính thuế tuyệt đối và cách xác định số thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp”, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho hay.

Thứ tư, về giá tính thuế (Điều 6). Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt kế thừa quy định hiện hành về giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt là giá bán ra của nhà sản xuất và nhà nhập khẩu. Ngoài ra, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt đã sửa đổi, bổ sung quy định về giá tính thuế đối với một số dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (dịch vụ kinh doanh gôn, casino ...) và bổ sung quy định giá tính thuế đối với hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại là giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt của hàng hóa, dịch vụ cùng loại hoặc tương đương tại thời điểm phát sinh các hoạt động này.

Tăng minh bạch, giảm vướng mắc

Thứ năm, về thuế suất và mức thuế tuyệt đối (Điều 8). Thứ trưởng Lê Tấn Cận thông tin, đối với mặt hàng thuốc lá: Giữ nguyên mức thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm hiện hành (75%) và bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình 5 năm từ 2027-2031.

Cụ thể: Đối với thuốc lá điếu, giữ nguyên mức thuế suất thuế tỷ lệ hiện hành là 75% và bổ sung mức thuế tuyệt đối, tăng theo lộ trình 2.000 đồng/bao/năm từ năm 2027 đến năm 2031 là 10.000 đồng/bao.

Đối với xì gà, giữ nguyên mức thuế suất thuế tỷ lệ hiện hành là 75% và bổ sung mức thuế tuyệt đối, tăng theo lộ trình 20.000 đồng/điếu/năm từ 2027 đến năm 2031 là 100.000 đồng/điếu.

Đối với thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác: Giữ nguyên mức thuế suất thuế tỷ lệ hiện hành là 75% và bổ sung mức thuế tuyệt đối, tăng theo lộ trình 20.000 đồng/100g hoặc 100ml/năm từ 2027 đến năm 2031 lên 100.000 đồng/100g hoặc 100ml.

“Mức thuế tuyệt đối đối với thuốc lá điếu áp dụng với bao thuốc lá có 20 điếu, đối với xì gà có trọng lượng 20g/điếu. Chính phủ sẽ có hướng dẫn quy đổi đối với bao thuốc lá khác 20 điếu, xì gà có trọng lượng khác 20g/điếu”, Thứ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ.

Bên cạnh đó, đối với mặt hàng rượu, bia, tăng thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm theo lộ trình 5%/năm trong 5 năm từ năm 2027-2031.

Cụ thể như sau: Đối với mặt hàng rượu từ 20 độ trở lên áp dụng mức thuế suất hiện hành 65% vào 2026 và tăng theo lộ trình 5%/năm lên 70% vào năm 2027 và đến năm 2031 tăng lên 90%.

Đối với mặt hàng rượu dưới 20 độ áp dụng mức thuế suất hiện hành 35% vào 2026 và tăng theo lộ trình 5%/năm lên 40% vào năm 2027 và đến năm 2031 tăng lên 60%.

Đối với mặt hàng bia áp dụng mức thuế suất hiện hành 65% vào 2026 và tăng theo lộ trình 5%/năm lên 70% vào năm 2027 và đến năm 2031 tăng lên 90%.

Đồng thời, điều chỉnh thuế suất đối với mặt hàng xe ô tô pick-up chở hàng cabin kép, xe ô tô tải VAN có từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng theo lộ trình tăng 3%/năm trong 3 năm từ năm 2027-2029.

Đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia có hàm lượng đường trên 5g/100ml áp dụng mức thuế suất 8% (từ năm 2027) và 10% (từ năm 2028).

Thứ sáu, về hoàn thuế, khấu trừ thuế (Điều 9). Thứ trưởng thông tin thêm, sửa đổi, bổ sung quy định không áp dụng hoàn thuế tiêu thụ đặc biệt đối với trường hợp doanh nghiệp chuyển đổi sở hữu, chuyển đổi doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, chấm dứt hoạt động.

“Bổ sung quy định hoàn thuế đối với số thuế tiêu thụ đặc biệt chưa được khấu trừ hết của xăng khoáng nguyên liệu dùng để sản xuất, pha chế xăng sinh học. Ngoài ra, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt bổ sung 1 Điều quy định về thời điểm xác định thuế tiêu thụ đặc biệt (Điều 7) và một số nội dung khác để tránh vướng mắc trong thực hiện và bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với pháp luật có liên quan”, Thứ trưởng Lê Tấn Cận nhấn mạnh.

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt số 66/2025/QH15 đã được Quốc hội khóa XV, kỳ họp thứ 9 thông qua ngày 14/6/2025 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt được sửa đổi nhằm mục đích: Hoàn thiện quy định về chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt để mở rộng cơ sở thu; khắc phục các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt thời gian qua; tháo gỡ bất cập, chồng chéo, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với pháp luật có liên quan.