Cũng như các dân tộc anh em khác, lễ cưới của người dân tộc Nùng, lấy vợ, lấy chồng là một sự kiện hệ trọng, vô cùng thiêng liêng của đời người.
|
Lễ cưới của người dân tộc Nùng là sự kiện vô cùng hệ trọng |
|
Nhà trai sửa soạn lễ vật mang sang nhà gái |
Mở đầu lễ cưới của người dân tộc Nùng, đoàn nhà trai đến nhà gái thực hiện lễ đón dâu. Đoàn nhà trai sang nhà gái gồm có ông mối, cô đón rồi đến chú rể và các bạn chú rể, hai chàng trai khiêng một con lợn quay vàng óng, một cậu con trai gánh xôi, một cô gái gánh tám con gà sống thiến, một con gà luộc, một dải lụa hồng và một mảnh vải đẹp.
|
Đoàn nhà trai trong lễ đón dâu |
|
Chú rể thực hiện việc đá chân vào mâm |
Khi đến nhà gái, ông mối - cũng là người am hiểu phong tục nghi lễ cúng bái của dân tộc Nùng trong lễ cưới sẽ làm nghi lễ cúng ma trước sân và tống tiễn những thành phần đó đi về. Chú rể thực hiện việc đá chân vào mâm lễ và lật úp chiếc mâm với ý nghĩa bảo vệ sự bình an cho gia đình.
|
Màn chào hỏi nhà trai, nhà gái bằng câu hát |
Ngay lúc đó, phù dâu sẽ có lời chào hỏi nhà trai, bằng câu hát: Cô đón ơi/Hôm nay thật là đẹp/Có lời mời cô đón/Đến tận nhà gái chơi/Có rượu và có trà/Cô đến đây cùng ai... Cô đón đáp lại để xin vào nhà bằng câu hát: Phù dâu ơi/Xin hãy lắng nghe/hôm nay thật là đẹp/Tôi đến đây vài người/Chú rể và ông mối/Mặc những bộ áo mới/Đến đón bông hoa tươi/Bông hoa đẹp nghìn vàng.
|
Lễ cúng gia tiên bên nhà gái |
|
Ông mối bổ quả cau ra làm đôi để tượng trưng cho đôi lứa đã được tổ tiên chứng giám |
|
Ông đưa (bên nhà gái) sẽ giao tờ giấy đã ghi số mệnh cô dâu cho ông mối |
Sau màn thi tài đối xướng tưng bừng, đoàn nhà trai vào nhà, ổn định chỗ ngồi, uống nước. Trong không khí trang trọng, trước sự chứng kiến của đông đủ khách mời hai họ, ông đón làm thủ tục giao lễ cho nhà gái để đưa lên bàn thờ gia tiên và xin được đưa rể ra trình diện họ hàng, quan khách bên nhà gái. Chú rể tay cầm hương thành kính lễ bái, dâng rượu lên bàn thờ gia tiên nhà gái.
Đến giờ lành, ông mối xin cô dâu ra cửa. Lúc này ông mối tiến hành nghi lễ bổ cau, quả cau chính là vật phẩm dâng cúng cho tổ tiên cũng là biểu tượng cho hạnh phúc lứa đôi trong lễ cưới của dân tộc Nùng. Ông mối bổ quả cau ra làm đôi để tượng trưng cho đôi lứa đã được tổ tiên chứng giám, hai bên gia đình và họ hàng chấp thuận, hạnh phúc viên mãn. Đáp lại nghi lễ bổ cau, ông đưa (bên nhà gái) sẽ giao tờ giấy đã ghi số mệnh của cô dâu cho ông mối, hai ông vui vẻ đáp từ bằng những câu chúc hạnh phúc.
|
Cô dâu được trang điểm sửa soạn khăn áo rất kỹ càng |
|
Đoàn đưa dâu đưa cô dâu rời nhà gái về nhà chồng với của hồi môn được chuẩn bị sẵn |
Tiễn cô dâu về nhà chồng, đoàn đưa dâu trong lễ cưới gồm một bà đưa dâu, một cô phù dâu, một cô mang theo tặng phẩm. Trước khi về nhà chồng cô dâu phải mặc những bộ trang phục mới và đẹp. Cô dâu được trang điểm rất kỹ càng, phải chọn người biết chải tóc và đội khăn.
|
Cô dâu chú rể thực hiện nghi lễ cúng gia tiên |
|
Cô dâu theo đoàn rước về nhà chồng |
Cô đón vào đón cô dâu ra trước bàn thờ tổ tiên để bái lạy trước khi ra cửa. Cô dâu lạy gia tiên, được đội nón và ra cửa. Trước khi xuất giá tòng phu, cô dâu được cô đón, bạn bè, người nhà xiêm y, sửa soạn khăn áo và rửa mặt ngay trước nhà. Cô dâu mời nước mọi người rồi mới theo đoàn rước về nhà chồng trong lễ cưới.
|
Cô dâu xinh đẹp rạng rỡ trong ngày cưới |
Khi đến nhà trai, cô dâu phải đứng ngoài sân làm một số thủ tục rồi mới được vào nhà, theo phong tục của người Nùng. Sau khi làm lễ xong, cô đón sẽ đưa cô dâu vào nhà lạy gia tiên. Cô dâu chú rể được ông mối, bà đón trải chiếu lạy gia tiên. Cô đâu được đưa vào buồng tân hôn, thực hiện nghi lễ đốt bốn que diêm rải bốn góc tường, với ý nghĩa tẩy uế và cầu cho sự ấm áp tràn đầy yêu thương. Kế đó, nhà trai sẽ thắp một ngọn đèn trong phòng tân nương trong lễ cưới.
|
Thực hiện nghi lễ đốt diêm rải bốn góc tường, cầu cho sự ấm áp tràn đầy yêu thương |
Nhà trai mời nhà gái dùng tiệc trong lễ cưới. Cô dâu được phù dâu đưa ra đi kính rượu, mời trà và mời khăn mặt mẹ chồng, bố chồng. Tiếp đó là nghi lễ mở hòm, mời bên nhà trai mở ra chứng giám. Chú rể xin ông đưa chìa khóa mở hòm.
|
Cô dâu mời khăn mời trà bố mẹ và khách |
Bên nhà trai đáp lại bên nhà gái có nhiều của hồi môn, mọi thứ đều quý giá, trang trọng. Sau đó, các cặp nam nữ hát sli và cỏ lẩu trong lễ cưới. Cuộc vui cứ như vậy đến tận thâu đêm, người trả lời kẻ đáp lại câu sli cuốn hút nam thanh nữ tú, phù dâu phù rể, bạn bè hai bên tưng bừng tham gia.
|
Ông mối chúc phúc cho vợ chồng cô dâu chú rể |
Kết thúc nghi lễ truyền thống, mọi người trong họ và khách mời cùng thưởng thức sản vật núi rừng, mừng hạnh phúc cô dâu chú rể, mừng gia tộc thêm một gia đình mới. Lễ cưới của dân tộc Nùng là phong tục đặc sắc, truyền thống văn hóa lâu đời, không chỉ thể hiện lòng biết ơn, sự mong muốn mà ở đó còn thể hiện tinh thần đoàn kết và sức mạnh của cộng đồng.