Chuyên gia nói gì về lộ trình 'xanh hoá' xe buýt Thủ đô?

Hà Nội lên kế hoạch từ nay đến năm 2035 sẽ chuyển đổi được toàn bộ xe buýt chạy dầu diezel sang phương tiện năng lượng điện, năng lượng xanh.
Hà Nội: Toàn cảnh dự án Nam Đàn Plaza bỏ hoang gần 20 năm không triển khaiTương lai của năng lượng xanh tiềm ẩn những gam màu xámLiệu đến năm 2050 nhà nhà đều sử dụng xe điện thay vì xe xăng?

Trong đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng, đến năm 2030 đạt khoảng 70-90% và đến năm 2035 đạt 100%, TP Hà Nội đã đưa ra 3 kịch bản chuyển đổi.

Theo đó, kịch bản 1 là toàn bộ 100% xe buýt điện, tổng nguồn lực đầu tư là 52.354 tỷ đồng. Kịch bản 2 là, tỷ lệ chuyển đổi là 70% xe buýt điện, 30% xe buýt LNG/CNG, tổng nguồn lực là 47.003 tỷ đồng. Kịch bản 3, 50% xe buýt điện và 50% xe buýt LNG/CNG), tổng nguồn lực là 43.940 tỷ đồng.

Tương ứng với các kịch bản trên, số phương tiện dự kiến chuyển đổi lần lượt là 2.433 xe; 2.212 xe và 2.076 xe. Tổng chi phí cho 3 phương án lần lượt là hơn 60 nghìn tỷ, gần 55 nghìn tỷ và hơn 51 nghìn tỷ đồng.

Tuy vậy, nhiều ý kiến băn khoăn, cả về hiệu quả kinh tế và hiệu quả giảm phát thải của phương án này.

Xe buýt chạy điện tại Hà Nội đang thực hiện lộ trình "xanh hóa". Ảnh: VinBus

Trao đổi với Báo Công Thương, chuyên gia kinh tế, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, Học viện Tài chính cho rằng, với số tiền hơn 51 nghìn tỷ đồng cho hơn 2 nghìn phương tiện chuyển đổi từ nay đến năm 2035, bình quân gần 25,5 tỷ cho một phương tiện, nhưng chỉ sử dụng trong 10 năm là khá lãng phí.

"Tối thiểu của tài sản như ô tô thường phải khấu hao từ 15-20 năm, nhưng bây giờ chỉ sử dụng 10 năm. Rõ ràng một cái phương tiện chỉ sử dụng 10 năm rồi bỏ đi có lãng phí không?”, ông Thịnh nói.

Trước nhiều ý kiến cho rằng nếu Hà Nội đầu tư xây dựng hệ thống trạm sạc và xe chạy CNG, nhưng sau năm 2035, Hà Nội sẽ vẫn phải thay thế 100% xe buýt điện thì chẳng khác gì “ném tiền qua cửa sổ”, chuyên gia cho rằng đây là bài toán kinh tế phức tạp và vô cùng tốn kém, cần phải tính toán kĩ càng.

Ngoài ra, chuyên gia chỉ ra thêm những vướng mắc về kinh tế khi phải đầu tư mới hệ thống trạm nạp khí, hệ thống vận tải bằng khí CNG sau năm 2035, khi toàn bộ phương tiện xe buýt chuyển sang chạy điện.

“Giờ phải làm bao nhiêu thứ liên quan đến lĩnh vực mới hoàn toàn, còn chưa nói đến hệ thống trạm LNG/CNG, tự nhiên 10 năm nữa cũng bỏ; xây lên rồi lại bỏ, mỗi trạm đó bao nhiêu, mấy tỷ? Đây là bài toán không đơn giản. Cho nên tính toán thì phải tính hiệu quả đầu tư, con nhà nghèo mà cứ tính làm có mấy năm rồi bỏ thì rõ ràng lãng phí là cái chắc", chuyên gia nhấn mạnh.

Hà Nội hiện có 154 tuyến buýt đang khai thác, vận hành, trong đó 132 tuyến buýt trợ giá, 8 tuyến buýt không trợ giá, 12 tuyến buýt kế cận và 2 tuyến buýt city tour.

Về phương tiện, Hà Nội có 2.034 xe buýt trợ giá với 277 xe sử dụng năng lượng sạch. Xe buýt sử dụng CNG (Compressed Natural Gas) là một loại khí thiên nhiên có thành phần chính là khí methane - CH4 (chiếm 85-95%). CNG được khai thác từ các mỏ khí thiên nhiên hoặc từ khí đồng hành trong các mỏ dầu.

Đặc điểm của CNG là nhẹ, dễ tan trong không khí, không màu, không mùi, không gây độc hại. Còn xe buýt sử dụng LPG (Liquefied Petroleum Gas) là khí dầu mỏ hóa lỏng (thường gọi là khí gas) có thành phần gồm các loại khí hidrocacbon.

Tháng 1/2024, Sở Giao thông Vận tải Hà Nội cũng đã kiến nghị UBND TP Hà Nội cho phép thí điểm đặt hàng sử dụng xe buýt điện trong thời hạn 1 năm đối với 9 tuyến xe buýt hết hạn thầu vào năm 2024.

Cụ thể, trong quý 1/2024, Hà Nội có 9 tuyến xe buýt sẽ hết hạn thầu vào ngày 31/3, gồm các tuyến như khu đô thị Linh Đàm - Phú Diễn, bến xe Gia Lâm - Phố Nỉ, Long Biên - Nội Bài và nhiều tuyến khác.

Khi 9 tuyến xe buýt trên hết hạn thầu, Sở Giao thông vận tải sẽ thí điểm đặt hàng sử dụng xe buýt điện. Hoàn tất thủ tục đặt hàng, Sở sẽ chọn đơn vị tư vấn xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật và đơn giá đối với xe buýt điện loại trung bình và nhỏ, làm cơ sở cho các đấu thầu tuyến buýt sau khi thời gian thí điểm kết thúc.

Dự kiến đến năm 2025, Hà Nội sẽ có khoảng 68 tuyến xe buýt hết hạn thầu và cần phải chuyển đổi sang sử dụng xe buýt điện. Hiện tại, Hà Nội dành khoảng 2.300 tỷ đồng mỗi năm từ ngân sách để trợ giá cho xe buýt.

Ngọc Hoa
Bình luận

Đọc nhiều

Khai thác phân khúc gạo chất lượng cao, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu

Khai thác phân khúc gạo chất lượng cao, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Công điện số 160/CĐ-TTg về việc tăng cường thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu và ổn định thị trường gạo.
Dòng vốn trở lại chứng khoán tháng 9, cơ hội mở ra cho cổ phiếu nào?

Dòng vốn trở lại chứng khoán tháng 9, cơ hội mở ra cho cổ phiếu nào?

Sau giai đoạn tăng mạnh và phân hóa trong tháng 8, thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào chu kỳ biến động mới với kỳ vọng nâng hạng và dòng tiền nội lên ngôi.
Những động lực nào sẽ dẫn dắt tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2025?

Những động lực nào sẽ dẫn dắt tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2025?

Năm 2025, kinh tế Việt Nam được WB dự báo tăng trưởng 6,6%, với xuất khẩu, du lịch và đầu tư công trở thành những động lực then chốt giữ nhịp GDP.
Bộ Công Thương cùng gần 4.000 điểm cầu tham gia tập huấn ứng dụng AI

Bộ Công Thương cùng gần 4.000 điểm cầu tham gia tập huấn ứng dụng AI

Đảng uỷ Bộ Công Thương đã tiếp nối đường truyền, tổ chức Hội nghị tập huấn ứng dụng trí tuệ nhân tạo từ ngày 9 đến 12/9 tại trụ sở Bộ Công Thương 54 Hai Bà Trưng, Hà Nội.
Infographic | Hà Nội: Sản xuất công nghiệp tăng 6,5% trong 8 tháng

Infographic | Hà Nội: Sản xuất công nghiệp tăng 6,5% trong 8 tháng

8 tháng năm 2025, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) TP. Hà Nội tăng 6,5% so với cùng kỳ năm trước.
EXPO 2025 Osaka: Việt Nam tự hào lịch sử hào hùng, kinh tế năng động

EXPO 2025 Osaka: Việt Nam tự hào lịch sử hào hùng, kinh tế năng động

Tham gia Triển lãm Thế giới EXPO 2025 Osaka, Nhật Bản, Việt Nam mong muốn chia sẻ các câu chuyện đầy tự hào về lịch sử hào hùng, kinh tế năng động, văn hoá phong phú.
Trí tuệ nhân tạo biến đổi thương mại điện tử xuyên biên giới thế nào?

Trí tuệ nhân tạo biến đổi thương mại điện tử xuyên biên giới thế nào?

AI đang định hình kỷ nguyên thương mại xuyên biên giới mới từ cá nhân hóa trải nghiệm, tối ưu chuỗi cung ứng đến bản địa hóa nội dung.
Infographic | Số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại tăng 24,5%

Infographic | Số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại tăng 24,5%

8 tháng năm 2025, cả nước có 128.200 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới (tăng 15,7%) và 81.000 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động (tăng 41,4%).
Tháng 8/2025, hơn 20 nghìn doanh nghiệp thành lập mới

Tháng 8/2025, hơn 20 nghìn doanh nghiệp thành lập mới

Tháng 8/2025, cả nước có 20,5 nghìn doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 326,1 nghìn tỷ đồng.
Xuất khẩu hồ tiêu khởi sắc, nhập khẩu chững lại trong tháng 8

Xuất khẩu hồ tiêu khởi sắc, nhập khẩu chững lại trong tháng 8

Tháng 8/2025, hồ tiêu xuất khẩu khởi sắc, đạt hơn 21.000 tấn, còn nhập khẩu chững lại, phản ánh sự cân chỉnh cung cầu trên thị trường.