Chính sách miễn thuế đối với giao dịch hàng hóa giá trị nhỏ qua biên giới liệu có còn phù hợp?

Nhiều chuyên gia cho rằng, việc miễn thuế cho hàng hóa xuyên biên giới giá trị nhỏ đang khiến ngân sách nhà nước thất thoát hàng tỷ USD mỗi năm.
80.000 tấn gạo miễn thuế sẽ “bước chân” vào thị trường EU mỗi nămNhiều hoạt động báo chí sẽ được áp dụng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp?Việc bỏ miễn thuế với hàng hoá giá trị nhỏ phù hợp với xu thế quốc tế

Những con số ấn tượng

Theo số liệu từ các tổ chức thống kê, doanh thu thuế từ thương mại điện tử tăng đều qua các năm, từ 83.000 tỷ đồng vào năm 2022 lên 97.000 tỷ đồng vào năm 2023. Tính riêng 7 tháng đầu năm nay, số thu cũng đã đạt hơn 78.000 tỷ đồng. Sự gia tăng không chỉ đến từ các doanh nghiệp trong nước mà còn từ các nền tảng quốc tế như nhiều ông lớn công nghệ nước ngoài Google, Meta và Amazon.

Việc phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử đang kéo theo nhiều "điểm nghẽn" cần được khơi thông. Đánh giá về tốc độ tăng trưởng của thương mại điện tử, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cho hay, thương mại điện tử có tốc độ thay đổi nhanh chóng và sản sinh nhiều mô hình kinh doanh mới trong khoảng thời gian rất ngắn. Kéo theo đó, việc quản lý thương mại điện tử đối mặt rất nhiều khó khăn.

Việc làm sao thu đúng thu đủ, thu chính xác đối với thương mại điện tử trở thành khó khăn chung của hầu hết cơ quan thuế trên thế giới, kể cả những quốc gia phát triển như Mỹ hay EU... Ở Việt Nam, việc chúng ta nghiên cứu, đề ra các biện pháp thu đối với lĩnh vực này cũng chưa có gì mới”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nhận định.

Tuy nhiên, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng, giá trị nộp thuế của các ông lớn nước ngoài chưa tương xứng với quy mô doanh thu. Việc miễn thuế cho hàng hóa xuyên biên giới giá trị nhỏ đang khiến ngân sách nhà nước thất thoát hàng tỷ USD mỗi năm.

doanh thu thuế từ thương mại điện tử tăng đều qua các năm, từ 83.000 tỷ đồng vào năm 2022 lên 97.000 tỷ đồng vào năm 2023
Doanh thu thuế từ thương mại điện tử tăng đều qua các năm, từ 83.000 tỷ đồng vào năm 2022 lên 97.000 tỷ đồng vào năm 2023. Ảnh: chinhphu.vn

Theo ước tính của Bộ Thông tin và Truyền thông, mỗi tháng có khoảng 1,3-1,9 tỷ USD hàng hóa giá trị nhỏ được miễn thuế khi đi qua biên giới Việt Nam. Con số này cho thấy một lượng lớn hàng hóa đang không phải chịu bất kỳ loại thuế nào, gây ra tình trạng thất thu ngân sách đáng kể.

Nhiều quốc gia trên thế giới đã nhận thức được vấn đề này và có những điều chỉnh chính sách phù hợp. Liên minh châu Âu (EU) từ năm 2021 đã bỏ quy định miễn thuế đối với hàng hóa có giá trị dưới 22 euro. Anh cũng đã bỏ chính sách miễn thuế cho hàng hóa có giá trị dưới 135 bảng. Thậm chí, Thái Lan còn áp dụng thuế đồng bộ 7% cho tất cả hàng hóa xuất nhập khẩu.

Tại Việt Nam, đã có quyết định miễn thuế đối với những khoản thu nhỏ dưới 1 triệu đồng từ năm 2010 để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thông quan và kiểm tra hải quan, nhưng theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, với công nghệ hiện nay, chỉ cần 1 giây là cơ quan quản lý đã có thể nắm bắt đầy đủ thông tin về hàng hóa. Việc tiếp tục miễn thuế trong bối cảnh này là không còn phù hợp.

Bà Nguyễn Thị Lan Anh, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh và cá nhân (Tổng cục Thuế), Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng trong đó bao gồm đề xuất bỏ quy định miễn thuế giá trị gia tăng với hàng hóa nhỏ lẻ.

Không chỉ Việt Nam mà tất cả các nước trên thế giới cũng đang chú ý đến việc này và họ cũng có đề xuất như vậy. Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng trình Chính phủ đã đưa quy định đó vào để làm sao hoàn thiện chính sách với hoạt động thương mại điện tử”, đại diện cơ quan quản lý thông tin.

Cần sớm áp dụng cơ chế sàn thương mại điện tử khai thuế thay cho người bán

Việc giao cho các sàn thương mại điện tử khai thuế thay đang được xem là một giải pháp đột phá để nâng cao hiệu quả quản lý thuế trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ.

Việc giao cho sàn thương mại điện tử khai thuế thay sẽ đạt được nhiều lợi ích như các nhà bán hàng nhỏ lẻ, đặc biệt là những người mới bắt đầu kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, sẽ được giảm bớt các thủ tục hành chính phức tạp liên quan đến khai thuế. Cơ quan thuế sẽ có đầy đủ thông tin về các giao dịch trên sàn thương mại điện tử, từ đó dễ dàng quản lý, kiểm soát và thu thuế. Việc giao cho sàn thương mại điện tử khai thuế thay sẽ giúp giảm thiểu tình trạng trốn thuế, gian lận thuế. Tất cả các nhà bán hàng trên sàn thương mại điện tử đều phải tuân thủ quy định về thuế, tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng.

Mô hình giao sàn thương mại điện tử khai thuế thay đã được áp dụng thành công tại nhiều quốc gia trên thế giới, với các sàn thương mại điện tử lớn như Amazon, eBay. Tại Việt Nam, Tổng cục Thuế đã và đang tích cực nghiên cứu, đề xuất các sửa đổi pháp luật để triển khai mô hình này.

Bộ Tài chính cũng đang trình Chính phủ sửa Nghị định 12, trong đó đề xuất các tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh có thể ủy quyền cho các sàn giao dịch để các sàn này xuất hóa đơn thay. Thông qua giải pháp này, tất cả giao dịch thương mại điện tử dù lớn hay nhỏ, giá trị bao nhiêu cũng sẽ được xuất hóa đơn đầy đủ.

Xuất hóa đơn đầy đủ sẽ hỗ trợ quản lý thuế, doanh thu và xác định giao dịch có hợp pháp hay không, giúp người bán chứng minh được nguồn gốc hàng hóa. Nhờ đó, hàng hóa trên thị trường có thể nâng cao tính cạnh tranh, chống hàng giả, hàng nhái và hàng kém chất lượng, đặc biệt là sẽ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Thời gian tới, Tổng cục Thuế sẽ đưa vào vận hành Cổng thông tin điện tử dành cho các cá nhân, hộ kinh doanh phát sinh hoạt động kinh doanh thương mại điện tử có thể thực hiện các nghĩa vụ thuế một cách thuận tiện. Đây cũng là kênh thông tin để cho người nộp thuế thực hiện theo đúng quy định pháp luật.

Nguyễn Thanh
Bình luận

Đọc nhiều

Triển vọng ngành điện: Sản lượng duy trì đà tăng, cơ cấu dịch chuyển

Triển vọng ngành điện: Sản lượng duy trì đà tăng, cơ cấu dịch chuyển

Năm 2025, sản lượng điện tiếp tục tăng trưởng mạnh, trong khi cơ cấu nguồn cung dần dịch chuyển từ nhiệt điện truyền thống sang LNG và năng lượng tái tạo.
Đại hội thi đua yêu nước ngành Công Thương: Dấu mốc phát triển mới

Đại hội thi đua yêu nước ngành Công Thương: Dấu mốc phát triển mới

Sáng ngày 30/9, Đại hội thi đua yêu nước ngành Công Thương lần thứ IV giai đoạn 2025-2030 đã diễn ra đánh dấu bước phát triển mới của ngành.
Từ làng nghề đến thị trường thế giới: Truyền thông mở đường cho OCOP

Từ làng nghề đến thị trường thế giới: Truyền thông mở đường cho OCOP

Tại Hội nghị kết nối, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP, vai trò của truyền thông được nhấn mạnh như chìa khóa nâng tầm thương hiệu làng nghề.
Dệt may là mặt hàng dẫn đầu xuất khẩu sang Nga

Dệt may là mặt hàng dẫn đầu xuất khẩu sang Nga

8 tháng đầu năm 2025 Việt Nam xuất khẩu hàng hóa sang Nga đạt hơn 1,5 tỷ USD, tăng 0,09% so với cùng kỳ năm 2024.
Tiêu thụ điện khởi sắc, lợi nhuận ngành điện cải thiện

Tiêu thụ điện khởi sắc, lợi nhuận ngành điện cải thiện

Trong quý 3/2025, tiêu thụ điện phục hồi với mức tăng 7,7%, giúp biên lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp nhiệt điện và điện khí cải thiện rõ rệt.
Xuất khẩu cá rô phi tăng mạnh, vượt xa 5 năm trở lại đây

Xuất khẩu cá rô phi tăng mạnh, vượt xa 5 năm trở lại đây

8 tháng năm 2025, xuất khẩu cá rô phi (trong đó bao gồm cả cá diêu hồng) đạt hơn 63 triệu USD, tăng 174% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngân hàng Nhà nước ấn định hạn mức nhập khẩu vàng

Ngân hàng Nhà nước ấn định hạn mức nhập khẩu vàng

Trước 15/12 hàng năm, Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp hạn mức nhập khẩu vàng cho từng doanh nghiệp, ngân hàng thương mại có hồ sơ đề nghị.
Sơn La: Những kết quả ấn tượng sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 35

Sơn La: Những kết quả ấn tượng sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 35

Kết quả 10 năm thực hiện Chỉ thị 35 ở Sơn La cho thấy quyết tâm của hệ thống chính trị: Hàng nghìn vụ việc khiếu nại, tố cáo được giải quyết, giữ vững ổn định từ cơ sở.
Infographic | Thương mại  Việt Nam - Trung Quốc đạt gần 160 tỷ USD

Infographic | Thương mại Việt Nam - Trung Quốc đạt gần 160 tỷ USD

Theo thống kê mới nhất của Cục Hải quan, hết tháng 8, thương mại Việt Nam - Trung Quốc đạt 159,94 tỷ USD và nhập siêu của Việt Nam lên tới 75,92 tỷ USD.
Hợp tác kinh tế biên giới Việt Nam - Trung Quốc: Mô hình nào hợp lý?

Hợp tác kinh tế biên giới Việt Nam - Trung Quốc: Mô hình nào hợp lý?

Việt Nam và Trung Quốc đang phối hợp xây dựng khu hợp tác kinh tế qua biên giới, đây là mô hình chưa có tiền lệ nên nhận được nhiều ý kiến tham vấn.