Chính sách miễn thuế đối với giao dịch hàng hóa giá trị nhỏ qua biên giới liệu có còn phù hợp?

Nhiều chuyên gia cho rằng, việc miễn thuế cho hàng hóa xuyên biên giới giá trị nhỏ đang khiến ngân sách nhà nước thất thoát hàng tỷ USD mỗi năm.
80.000 tấn gạo miễn thuế sẽ “bước chân” vào thị trường EU mỗi nămNhiều hoạt động báo chí sẽ được áp dụng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp?Việc bỏ miễn thuế với hàng hoá giá trị nhỏ phù hợp với xu thế quốc tế

Những con số ấn tượng

Theo số liệu từ các tổ chức thống kê, doanh thu thuế từ thương mại điện tử tăng đều qua các năm, từ 83.000 tỷ đồng vào năm 2022 lên 97.000 tỷ đồng vào năm 2023. Tính riêng 7 tháng đầu năm nay, số thu cũng đã đạt hơn 78.000 tỷ đồng. Sự gia tăng không chỉ đến từ các doanh nghiệp trong nước mà còn từ các nền tảng quốc tế như nhiều ông lớn công nghệ nước ngoài Google, Meta và Amazon.

Việc phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử đang kéo theo nhiều "điểm nghẽn" cần được khơi thông. Đánh giá về tốc độ tăng trưởng của thương mại điện tử, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cho hay, thương mại điện tử có tốc độ thay đổi nhanh chóng và sản sinh nhiều mô hình kinh doanh mới trong khoảng thời gian rất ngắn. Kéo theo đó, việc quản lý thương mại điện tử đối mặt rất nhiều khó khăn.

Việc làm sao thu đúng thu đủ, thu chính xác đối với thương mại điện tử trở thành khó khăn chung của hầu hết cơ quan thuế trên thế giới, kể cả những quốc gia phát triển như Mỹ hay EU... Ở Việt Nam, việc chúng ta nghiên cứu, đề ra các biện pháp thu đối với lĩnh vực này cũng chưa có gì mới”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nhận định.

Tuy nhiên, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng, giá trị nộp thuế của các ông lớn nước ngoài chưa tương xứng với quy mô doanh thu. Việc miễn thuế cho hàng hóa xuyên biên giới giá trị nhỏ đang khiến ngân sách nhà nước thất thoát hàng tỷ USD mỗi năm.

doanh thu thuế từ thương mại điện tử tăng đều qua các năm, từ 83.000 tỷ đồng vào năm 2022 lên 97.000 tỷ đồng vào năm 2023
Doanh thu thuế từ thương mại điện tử tăng đều qua các năm, từ 83.000 tỷ đồng vào năm 2022 lên 97.000 tỷ đồng vào năm 2023. Ảnh: chinhphu.vn

Theo ước tính của Bộ Thông tin và Truyền thông, mỗi tháng có khoảng 1,3-1,9 tỷ USD hàng hóa giá trị nhỏ được miễn thuế khi đi qua biên giới Việt Nam. Con số này cho thấy một lượng lớn hàng hóa đang không phải chịu bất kỳ loại thuế nào, gây ra tình trạng thất thu ngân sách đáng kể.

Nhiều quốc gia trên thế giới đã nhận thức được vấn đề này và có những điều chỉnh chính sách phù hợp. Liên minh châu Âu (EU) từ năm 2021 đã bỏ quy định miễn thuế đối với hàng hóa có giá trị dưới 22 euro. Anh cũng đã bỏ chính sách miễn thuế cho hàng hóa có giá trị dưới 135 bảng. Thậm chí, Thái Lan còn áp dụng thuế đồng bộ 7% cho tất cả hàng hóa xuất nhập khẩu.

Tại Việt Nam, đã có quyết định miễn thuế đối với những khoản thu nhỏ dưới 1 triệu đồng từ năm 2010 để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thông quan và kiểm tra hải quan, nhưng theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, với công nghệ hiện nay, chỉ cần 1 giây là cơ quan quản lý đã có thể nắm bắt đầy đủ thông tin về hàng hóa. Việc tiếp tục miễn thuế trong bối cảnh này là không còn phù hợp.

Bà Nguyễn Thị Lan Anh, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh và cá nhân (Tổng cục Thuế), Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng trong đó bao gồm đề xuất bỏ quy định miễn thuế giá trị gia tăng với hàng hóa nhỏ lẻ.

Không chỉ Việt Nam mà tất cả các nước trên thế giới cũng đang chú ý đến việc này và họ cũng có đề xuất như vậy. Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng trình Chính phủ đã đưa quy định đó vào để làm sao hoàn thiện chính sách với hoạt động thương mại điện tử”, đại diện cơ quan quản lý thông tin.

Cần sớm áp dụng cơ chế sàn thương mại điện tử khai thuế thay cho người bán

Việc giao cho các sàn thương mại điện tử khai thuế thay đang được xem là một giải pháp đột phá để nâng cao hiệu quả quản lý thuế trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ.

Việc giao cho sàn thương mại điện tử khai thuế thay sẽ đạt được nhiều lợi ích như các nhà bán hàng nhỏ lẻ, đặc biệt là những người mới bắt đầu kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, sẽ được giảm bớt các thủ tục hành chính phức tạp liên quan đến khai thuế. Cơ quan thuế sẽ có đầy đủ thông tin về các giao dịch trên sàn thương mại điện tử, từ đó dễ dàng quản lý, kiểm soát và thu thuế. Việc giao cho sàn thương mại điện tử khai thuế thay sẽ giúp giảm thiểu tình trạng trốn thuế, gian lận thuế. Tất cả các nhà bán hàng trên sàn thương mại điện tử đều phải tuân thủ quy định về thuế, tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng.

Mô hình giao sàn thương mại điện tử khai thuế thay đã được áp dụng thành công tại nhiều quốc gia trên thế giới, với các sàn thương mại điện tử lớn như Amazon, eBay. Tại Việt Nam, Tổng cục Thuế đã và đang tích cực nghiên cứu, đề xuất các sửa đổi pháp luật để triển khai mô hình này.

Bộ Tài chính cũng đang trình Chính phủ sửa Nghị định 12, trong đó đề xuất các tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh có thể ủy quyền cho các sàn giao dịch để các sàn này xuất hóa đơn thay. Thông qua giải pháp này, tất cả giao dịch thương mại điện tử dù lớn hay nhỏ, giá trị bao nhiêu cũng sẽ được xuất hóa đơn đầy đủ.

Xuất hóa đơn đầy đủ sẽ hỗ trợ quản lý thuế, doanh thu và xác định giao dịch có hợp pháp hay không, giúp người bán chứng minh được nguồn gốc hàng hóa. Nhờ đó, hàng hóa trên thị trường có thể nâng cao tính cạnh tranh, chống hàng giả, hàng nhái và hàng kém chất lượng, đặc biệt là sẽ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Thời gian tới, Tổng cục Thuế sẽ đưa vào vận hành Cổng thông tin điện tử dành cho các cá nhân, hộ kinh doanh phát sinh hoạt động kinh doanh thương mại điện tử có thể thực hiện các nghĩa vụ thuế một cách thuận tiện. Đây cũng là kênh thông tin để cho người nộp thuế thực hiện theo đúng quy định pháp luật.

Nguyễn Thanh
Bình luận

Đọc nhiều

Triển lãm thành tựu đất nước: Động lực tăng trưởng kinh tế

Triển lãm thành tựu đất nước: Động lực tăng trưởng kinh tế

Triển lãm thành tựu đất nước không chỉ là sự kiện chính trị – văn hóa trọng đại mà còn trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia.
Infographic | Bức tranh xuất khẩu 8 tháng năm 2025

Infographic | Bức tranh xuất khẩu 8 tháng năm 2025

8 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 305,96 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ năm 2024.
Infographic | Bán lẻ hàng hóa và dịch vụ của Hà Nội 8 tháng tăng 12,6%

Infographic | Bán lẻ hàng hóa và dịch vụ của Hà Nội 8 tháng tăng 12,6%

8 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trên địa bàn Hà Nội đạt 615,7 nghìn tỷ đồng, tăng 12,6% so với cùng kỳ năm 2024.
Infographic | 10 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của ngành giáo dục

Infographic | 10 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của ngành giáo dục

Nhằm thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách về giáo dục và đào tạo, ngành Giáo dục xác định chủ đề năm học 2025-2026: “Kỷ cương - Sáng tạo - Đột phá - Phát triển”.
Infographic | Việt Nam thu hút hơn 26 tỷ USD vốn FDI trong 8 tháng

Infographic | Việt Nam thu hút hơn 26 tỷ USD vốn FDI trong 8 tháng

8 tháng năm 2025 tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam đạt 26,14 tỷ USD, tăng 27,3% so với cùng kỳ năm trước.
 NEPCON Vietnam 2025 sẽ trình diễn loạt công nghệ điện tử mới nhất

NEPCON Vietnam 2025 sẽ trình diễn loạt công nghệ điện tử mới nhất

Ngày 10/9, tại Hà Nội, gần 300 thương hiệu doanh nghiệp quốc tế sẽ quy tụ ở triển lãm quốc tế NEPCON Vietnam 2025, giới thiệu nhiều công nghệ điện tử mới nhất.
Thanh Hóa: Phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã công nghệ cao

Thanh Hóa: Phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã công nghệ cao

Tỉnh Thanh Hóa xác định, sẽ chú trọng phát triển kinh tế tập thể, mà nòng cốt đó là các hợp tác xã nông nghiệp sẽ ứng dụng công nghệ cao, thúc đẩy sản xuất, giao thương.
Infographic | Bán lẻ hàng hóa và tiêu dùng đạt 4.579 nghìn tỷ đồng

Infographic | Bán lẻ hàng hóa và tiêu dùng đạt 4.579 nghìn tỷ đồng

8 tháng đầu năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 4.579,0 nghìn tỷ đồng, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước.
Quảng Ngãi: Chủ động quảng bá, xúc tiến thương mại trên nền tảng số

Quảng Ngãi: Chủ động quảng bá, xúc tiến thương mại trên nền tảng số

Xúc tiến thương mại các sản phẩm OCOP, sản phẩm nông sản trên nền tảng số giúp các chủ thể tại Quảng Ngãi quảng bá thương hiệu, tiếp cận thị trường rộng lớn hơn.
Thương mại điện tử xuyên biên giới: Chìa khóa xuất khẩu toàn cầu

Thương mại điện tử xuyên biên giới: Chìa khóa xuất khẩu toàn cầu

Theo bà Nguyễn Thị Hoài An – Phó Chủ tịch ACBC Global, Chủ tịch ACBC Việt Nam, đây là “thời khắc vàng để bứt phá” của Việt Nam khi sở hữu những lợi thế chiến lược.