Cần làm gì để tăng cường liên kết phát triển cụm công nghiệp làng nghề

Phát triển cụm công nghiệp làng nghề được kỳ vọng là hạt nhân đổi mới sáng tạo tại nông thôn, nhân tố thúc đẩy cơ khí hóa, ứng dụng công nghệ vào sản xuất.

Nhân tố thúc đẩy cơ khí hóa

Theo báo cáo của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, cả nước có khoảng hơn 4.000 cụm công nghiệp làng nghề, trong đó, khu vực miền Bắc chiếm khoảng 70% số cụm công nghiệp làng nghề cả nước. Tổng số cơ sở sản xuất trong các cụm công nghiệp làng nghề khoảng 40.000 cơ sở, trong đó, hơn 80% là các hộ kinh doanh cá thể. Nhiều cụm công nghiệp làng nghề không chỉ sản xuất những sản phẩm truyền thống, sản phẩm mới mà còn áp dụng các công nghệ mới để sản xuất sản phẩm chất lượng cao, xuất khẩu ra nước ngoài. Phát triển cụm công nghiệp làng nghề được kỳ vọng là hạt nhân đổi mới sáng tạo tại nông thôn, nhân tố thúc đẩy cơ khí hóa, ứng dụng khoa học công nghệ vào hoạt động sản xuất.

Thông tin đưa ra tại hội thảo “Tăng cường liên kết phát triển cụm công nghiệp làng nghề ở Việt Nam”, do Hiệp hội Làng nghề Việt Nam phối hợp với Cục Công Thương địa phương (Bộ Công Thương) tổ chức, ngày 7/10 vừa qua, TS. Nguyễn Như Chinh - Phó Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam cho rằng, cụm công nghiệp làng nghề là sự kết hợp giữa tính chất của “cụm công nghiệp” và tính “làng” của các làng nghề ở Việt Nam. Đặc điểm của các cụm công nghiệp làng nghề có nhiều nét tương đồng với cụm công nghiệp như vị trí địa lý, lao động. Bên cạnh đó, cũng có những đặc thù riêng biệt, như tính liên kết và các mối quan hệ thuộc dòng tộc là những đặc điểm khác biệt rõ rệt của các cụm công nghiệp làng nghề.

Cần làm gì để tăng cường liên kết phát triển cụm công nghiệp làng nghề ở Việt Nam?

Theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, phát triển cụm công nghiệp làng nghề được kỳ vọng là hạt nhân đổi mới sáng tạo tại nông thôn, nhân tố thúc đẩy cơ khí hóa, ứng dụng khoa học công nghệ vào hoạt động sản xuất. Với số lượng hơn 2.000 làng nghề truyền thống có từ 100 năm tuổi trở lên, các làng nghề Việt Nam đã sản xuất ra hàng ngàn loại sản phẩm trong nhiều lĩnh vực, đóng góp cho thị trường xuất khẩu, mang lại nguồn ngoại tệ đáng kể cho ngân sách.

Tuy nhiên, đánh giá khách quan cho thấy, việc phát triển làng nghề truyền thống ở nước ta còn bộc lộ nhiều vấn đề bất cập. Đó là, công nghệ và máy móc thiết bị lạc hậu, vốn đầu tư hạn chế (80% cơ sở không đủ điều kiện đầu tư vốn cải tiến thiết bị công nghệ hiện đại). Sản xuất thiếu ổn định, nguồn nguyên liệu đầu vào phục vụ nhu cầu sản xuất còn phụ thuộc và thụ động, chất lượng nguyên liệu bảo quản chưa đáp ứng yêu cầu. Việc kiểm soát ô nhiễm môi trường trong phát triển làng nghề ở nông thôn còn nhiều yếu kém. Trong bối cảnh đó, phát triển cụm công nghiệp làng nghề là giải pháp để giải quyết nhiều vấn đề của làng nghề.

Bà Nguyễn Thị Hải - Chủ nhiệm Hợp tác xã chè La Bằng, cho biết hiện nay trên cả nước nói chung và tỉnh Thái Nguyên nói riêng có nhiều cụm công nghiệp làng nghề đang tồn tại, nhưng sự phát triển nói chung còn yếu, chưa phát huy được tiềm năng vốn có. “Các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh trong các cụm công nghiệp của làng nghề được miễn tiền thuê đất 11 năm và được xem xét vay vốn tín dụng đầu tư của Nhà nước với mức không quá 70% tổng mức đầu tư” – bà Nguyễn Thị Hải cho hay.

Tuy nhiên trên thực tế, những khu vực hạ tầng kỹ thuật này thường chỉ là một phần rất nhỏ so với toàn bộ làng nghề xét cả về diện tích và số lượng các cơ sở sản xuất. Liên kết kinh tế giữa các doanh nghiệp mang lại lợi ích lớn cho tất cả các bên liên quan, bao gồm các doanh nghiệp và cộng đồng, dẫu vậy liên kết này chưa thực sự phát triển.

Dùng hình ảnh "bánh xe" để phác họa việc phát triển cụm công nghiệp làng nghề hiện nay, ông Nguyễn Văn Lưu - Trưởng Văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề Việt Nam tại tỉnh Hải Dương cho rằng không khác một chiếc “bánh xe” nhưng thiếu cả trục và nan hoa.

Chính quyền các cấp hầu như thả nổi để các cá nhân, doanh nghiệp tự bơi, muốn có quy hoạch các chủ doanh nghiệp, cá nhân phải tự vận động, chạy chọt, khi đã có quy hoạch thì người làm nghề phải tự đi mua ruộng đất của dân, tự thỏa thuận với dân, việc này vô cùng khó khăn. Khi đã có quỹ đất rồi việc làm dự án hộ gia đình cá thể, doanh nghiệp… phải qua các cửa ải sở ban ngành thời gian quá lâu vài năm cũng không xong - ông Nguyễn Văn Lưu cho hay.

Cần chính sách để phát triển cụm công nghiệp làng nghề

Ông Bùi Quang Huân - Phó Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề tỉnh Thái Nguyên, cho rằng hiện nay việc quy hoạch cụm công nghiệp làng nghề chưa tốt, xây dựng cơ sở hạ tầng chưa phù hợp đã gây lên những hệ lụy xấu cho kinh tế, xã hội tại các địa phương, nhất là vấn đề môi trường. Về chính sách cho phát triển cụm công nghiệp làng nghề, ông Huân kiến nghị cần có nhóm chính sách và giải pháp quy hoạch không gian phát triển cụm công nghiệp làng nghề phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội tại từng địa phương.

việc thành lập các cụm công nghiệp tại các địa phương nói chung và tại một số tỉnh thành nói riêng còn bộc lộ nhiều hạn chế
Việc thành lập các cụm công nghiệp ở nước ta còn bộc lộ nhiều hạn chế

Cụm công nghiệp làng nghề cần khai thác tốt các yếu tố lợi thế tự nhiên sẵn có của từng địa phương gồm vị trí địa lý, địa hình; giao thông; tài nguyên thiên nhiên; chất lượng đất đai thổ nhưỡng, khí hậu, diện tích; nguồn nguyên liệu. Ông Bùi Quang Huân cũng cho rằng, việc quản lý các cụm công nghiệp làng nghề còn lúng túng, buông lỏng, chưa theo kịp với đòi hỏi của quá trình phát triển và hoạt động của các làng nghề.

Theo ông Bùi Quang Huân, Nhà nước cần chú trọng xây dựng chính sách hỗ trợ các hộ gia đình làm nghề tiểu thủ công nghiệp, phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ bằng cách hình thành và phát triển các nhân tố thị trường, nhân tố vốn, nhân tố khoa học công nghệ, nguồn nguyên liệu, kết cấu hạ tầng, thể chế kinh tế, chính sách và sự quản lý của nhà nước.

Bà Nguyễn Thị Tòng – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Ứng dụng mỹ thuật Sản phẩm Làng nghề Việt Nam, cho hay kinh nghiệm phát triển cụm công nghiệp làng nghề của các quốc gia cho thấy vai trò quan trọng của Nhà nước trong việc định hướng và hỗ trợ bằng cơ chế, chính sách. Phát triển liên kết trong cụm công nghiệp làng nghề nên xây dựng liên kết ngành trục bánh xe và nan hoa, là liên kết được chi phối bởi một hay một vài doanh nghiệp lớn (đóng vai trò trục bánh xe) có các nhà cung cấp hay các doanh nghiệp liên quan với qui mô nhỏ hơn ở xung quanh (các nan hoa). Khi hình thành liên kết này, các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong làng nghề sẽ có cơ hội tiếp cận với nguồn vốn đầu tư, thị trường đầu tư và dây chuyền công nghệ hiện đại.

Bà Nguyễn Thị Tòng kiến nghị, cần nâng cao vai trò của Nhà nước trong việc hình thành và phát triển các liên kết trong cụm công nghiệp làng nghề. Điều cần nhấn mạnh là "Vai trò của Nhà nước thể hiện rõ nét, không phải bằng các can thiệp trực tiếp, mà bằng các cơ chế chính sách tổng hợp hay tạo ra một môi trường tốt nhất với hạ tầng cơ sở thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động trong cùng một lĩnh vực liên kết với nhau.

Cùng quan điểm, ông Trần Anh Sơn - Trưởng phòng Quản lý công nghiệp và năng lượng (Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên) cũng cho rằng, chính quyền địa phương cần quan tâm bố trí nguồn ngân sách hỗ trợ, xây dựng cơ chế, chế tài, vận động các hộ kinh doanh gây ô nhiễm di dời vào cụm công nghiệp, có chính sách hỗ trợ các chủ đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp làng nghề và cơ sở sản xuất kinh doanh trong cụm công nghiệp làng nghề.

Nhật Khôi

Tin mới cập nhật

Cải tiến mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Hiện đại hay truyền thống?

Cải tiến mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Hiện đại hay truyền thống?

Đổi mới hoàn toàn hay giữ lại phần nào nét truyền thống để tạo sự khác biệt là vấn đề cần cân nhắc trong cải tiến mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ.
Kết nối tiêu thụ cho sản phẩm công nghiệp nông thôn

Kết nối tiêu thụ cho sản phẩm công nghiệp nông thôn

Nhiều doanh nghiệp kỳ vọng Hội chợ triển lãm hàng công nghiệp nông thôn tiêu biểu năm 2024 sẽ giúp quảng bá sản phẩm tới đông đảo khách tiêu dùng Thủ đô.
Khai mạc không gian hàng trưng bày sản phẩm tiêu biểu vùng Đông Bắc tại thành phố Hà Giang

Khai mạc không gian hàng trưng bày sản phẩm tiêu biểu vùng Đông Bắc tại thành phố Hà Giang

Tối 27/10, tại Quảng trường 26/3, UBND tỉnh Hà Giang long trọng tổ chức lễ khai mạc không gian trưng bày sản phẩm tiêu biểu vùng Đông Bắc.
Kết nối giao thương giữa khu vực Đông Bắc với doanh nghiệp xuất khẩu

Kết nối giao thương giữa khu vực Đông Bắc với doanh nghiệp xuất khẩu

Chiều ngày 27/10, Hội nghị kết nối giao thương giữa khu vực Đông Bắc với các doanh nghiệp xuất khẩu đã diễn ra tại thành phố Hà Giang, tỉnh Hà Giang.
“Đòn bẩy” thúc đẩy công nghiệp nông thôn tỉnh Quảng Ninh

“Đòn bẩy” thúc đẩy công nghiệp nông thôn tỉnh Quảng Ninh

Với nhiều giải pháp chủ động, đảm bảo đúng đối tượng thụ hưởng, hoạt động khuyến công trên địa bàn tỉnh trong năm 2023 tiếp tục đạt nhiều hiệu quả thiết thực.
Phó Chủ tịch Quảng Ninh: Hội chợ hàng công nghiệp nông thôn là "đòn bẩy" quảng bá thương hiệu hiệu quả

Phó Chủ tịch Quảng Ninh: Hội chợ hàng công nghiệp nông thôn là "đòn bẩy" quảng bá thương hiệu hiệu quả

Hội chợ hàng công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực phía Bắc năm 2023 là "đòn bẩy" hiệu quả giúp các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất mở rộng thị trường.
Ông Cao Tường Huy: Ngành Công Thương giữ vai trò chủ lực, động lực phát triển kinh tế tỉnh Quảng Ninh

Ông Cao Tường Huy: Ngành Công Thương giữ vai trò chủ lực, động lực phát triển kinh tế tỉnh Quảng Ninh

Ngành Công Thương đóng vai trò chủ lực và động lực quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn tới.
Hội nghị ngành công thương 28 tỉnh, thành khu vực phía Bắc năm 2023: Tháo gỡ khó khăn, tạo đà tăng trưởng

Hội nghị ngành công thương 28 tỉnh, thành khu vực phía Bắc năm 2023: Tháo gỡ khó khăn, tạo đà tăng trưởng

Hội nghị Ngành Công Thương 28 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2023 lắng nghe nhiều ý kiến tập trung tháo gỡ khó khăn, tạo đà tăng trưởng bứt phá.
Phát triển vùng nguyên liệu cho sản phẩm làng nghề

Phát triển vùng nguyên liệu cho sản phẩm làng nghề

Hà Nội - mảnh đất trăm nghề với nhiều tiềm năng phát triển cho các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Tình trạng thiếu hụt nguyên liệu đã diễn ra trên diện rộng.
Bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu: Còn nhiều băn khoăn

Bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu: Còn nhiều băn khoăn

Tại cuộc họp Hội đồng bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp quốc gia năm 2023 tổ chức gần đây, thành viên Hội đồng bình chọn, Ban giám khảo bày tỏ băn khoăn.

Tin khác

Lâm Đồng tăng giá trị cho sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu

Lâm Đồng tăng giá trị cho sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu

Sở Công Thương Lâm Đồng đã và đang tạo điều kiện cho sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh xây dựng thương hiệu, gia tăng giá trị trên thị trường.
Bộ Công Thương bền bỉ xây dựng chính sách cho phát triển cụm công nghiệp

Bộ Công Thương bền bỉ xây dựng chính sách cho phát triển cụm công nghiệp

Với các chính sách do Bộ Công Thương xây dựng và trình Chính phủ phê duyệt, cụm công nghiệp dần có hành lang pháp lý thuận lợi, thống nhất cho phát triển.
Nam Định chủ trương không thu hút đầu tư dự án ngoài khu, cụm công nghiệp

Nam Định chủ trương không thu hút đầu tư dự án ngoài khu, cụm công nghiệp

Nhằm đảm bảo yếu tố môi trường, tỉnh Nam Định chủ trương không thu hút đầu tư dự án ngoài khu, cụm công nghiệp, trừ những dự án trọng điểm.
Thái Bình đề xuất gỡ vướng cho phát triển cụm công nghiệp

Thái Bình đề xuất gỡ vướng cho phát triển cụm công nghiệp

Trước một số khó khăn còn tồn tại, lãnh đạo Sở Công Thương Thái Bình đã đề xuất giải pháp tạo thuận lợi cho quản lý và phát triển cụm công nghiệp.
Hội nghị về Cơ chế, chính sách quản lý, phát triển cụm công nghiệp

Hội nghị về Cơ chế, chính sách quản lý, phát triển cụm công nghiệp

Ngày 27/4, tại TP. Nam Định, Cục Công Thương địa phương đã tổ chức Hội nghị về Cơ chế chính sách quản lý, phát triển cụm công nghiệp.
Khẳng định vị thế hàng Việt Nam qua các sản phẩm làng nghề

Khẳng định vị thế hàng Việt Nam qua các sản phẩm làng nghề

Để khẳng định vị thế hàng Việt, các làng nghề cần chú trọng xây dựng thương hiệu, quy hoạch và phát triển nguồn nguyên liệu; tập trung phát triển sản xuất sạch, ứng dụng công nghệ cao.
Địa phương gặp khó với chính sách về cụm công nghiệp

Địa phương gặp khó với chính sách về cụm công nghiệp

Trong công tác quản lý, phát triển cụm công nghiệp hiện nay, nhiều địa phương đang “tiến thoái lưỡng nan” bởi sự chồng chéo của nhiều văn bản quy phạm pháp luật.
Đánh thức tiềm lực sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt

Đánh thức tiềm lực sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt

Hội thi sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam năm 2022 được đánh giá đã tạo sân chơi cũng như đánh thức tiềm lực làng nghề của các nghệ nhân, thợ giỏi.
Bàn giải pháp hoàn thiện khung pháp lý về cụm công nghiệp

Bàn giải pháp hoàn thiện khung pháp lý về cụm công nghiệp

Tại Hội nghị về cơ chế, chính sách quản lý, phát triển cụm công nghiệp, nhiều đại biểu đã thẳng thắn chỉ ra những vướng mắc và đề xuất giải pháp.
Tạo đà cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội phát triển

Tạo đà cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội phát triển

90 sản phẩm thủ công mỹ nghệ với tính sáng tạo, thân thiện với môi trường,… vừa được vinh danh tại Cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội 2022.
Xem thêm

Đọc nhiều

Áp lực từ nhiều yếu tố, giá hồ tiêu biến động không ngừng

Áp lực từ nhiều yếu tố, giá hồ tiêu biến động không ngừng

Giá hồ tiêu trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp, chịu tác động từ nhiều yếu tố trong và ngoài nước.
Sản lượng giảm, giá hồ tiêu có tăng trở lại trong niên vụ mới?

Sản lượng giảm, giá hồ tiêu có tăng trở lại trong niên vụ mới?

Do nắng nóng kéo dài đầu năm 2024 ảnh hưởng lớn tới năng suất hồ tiêu dẫn tới sản lượng năm 2025 tiếp tục giảm, dự báo giá hồ tiêu vụ 2025 sẽ cao hơn vụ 2024
Chàng trai xây nhà tiểu cảnh từ rác thải tái chế

Chàng trai xây nhà tiểu cảnh từ rác thải tái chế

Những ngôi nhà tiểu cảnh về làng quê ở Tây Nam Bộ cho đến Bắc Bộ được làm từ rác thải tái chế qua đôi bàn tay khéo léo của chàng trai Hoàng Thanh Tùng.
Kỳ vọng vụ thu hoạch mới, giá hồ tiêu thay đổi ra sao?

Kỳ vọng vụ thu hoạch mới, giá hồ tiêu thay đổi ra sao?

Các yếu tố như sự cạnh tranh từ cà phê, biến động tỷ giá, và kỳ vọng về vụ thu hoạch mới đã tác động mạnh đến giá hồ tiêu tuần qua.
Quảng Nam: Đẩy lùi hủ tục, đưa ánh sáng về bản làng

Quảng Nam: Đẩy lùi hủ tục, đưa ánh sáng về bản làng

Với sự nỗ lực từng bước đẩy lùi hủ tục, đưa ánh sáng về bản làng của chính quyền địa phương, cuộc sống của đồng bào huyện Phước Sơn đã ngày càng tốt đẹp hơn.
Xuất khẩu hồ tiêu có xu hướng chững lại

Xuất khẩu hồ tiêu có xu hướng chững lại

Theo số liệu mới nhất từ Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA), xuất khẩu hồ tiêu trong nước đang có dấu hiệu chậm lại so với cùng kỳ năm trước.
Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền: Tăng hiệu quả quản lý thuế

Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền: Tăng hiệu quả quản lý thuế

Theo thống kê từ Tổng cục Thuế, việc triển khai hóa đơn điện tử, đặc biệt là hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, đang đạt được những kết quả khả quan.
Xuất khẩu hồ tiêu sẽ không thuận lợi trong ngắn hạn?

Xuất khẩu hồ tiêu sẽ không thuận lợi trong ngắn hạn?

Trong ngắn hạn, dự báo giá hồ tiêu thế giới biến động theo xu hướng giảm nhưng sẽ không kéo dài do nguồn cung hạn chế, nhu cầu nhập khẩu tăng theo yếu tố mùa vụ
Tăng thuế đồ uống có cồn: Cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được mục tiêu kép

Tăng thuế đồ uống có cồn: Cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được mục tiêu kép

Các chuyên gia đã đưa ra những phân tích sâu sắc về tác động của việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đối với đồ uống có cồn.
Giá cà phê biến động ra sao sau quyết định thời điểm thực thi EUDR?

Giá cà phê biến động ra sao sau quyết định thời điểm thực thi EUDR?

EU vừa đưa ra quyết định chính thức về thời điểm thực thi quy định EUDR, quyết định này sẽ tác động mạnh mẽ đến thị trường cà phê toàn cầu.
Phiên bản di động