Cần chiến lược tiếp cận bài bản, phù hợp

Thị trường tiềm năng

Những năm gần đây, trao đổi thương mại giữa Việt Nam với các nước trong khu vực châu Mỹ có những bước phát triển đáng ghi nhận. Tại Diễn đàn Thương mại và Công nghiệp với các đối tác châu Mỹ năm 2020 kết hợp hình thức trực tiếp và trực tuyến được tổ chức mới đây, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải – cho biết, châu Mỹ liên tục là châu lục đạt mức tăng trưởng kim ngạch thương mại cao nhất trong các đối tác của Việt Nam. Giá trị thương mại hai chiều trong vòng 10 năm qua đã tăng 3,5 lần, từ 28 tỷ USD vào năm 2011 lên 96,8 tỷ USD vào năm 2019; trong đó, xuất khẩu (XK) hàng hóa của Việt Nam sang châu Mỹ đạt 73,6 tỷ USD và nhập khẩu (NK) từ châu Mỹ đạt hơn 23,2 tỷ USD.

Mặc dù bị ảnh hưởng do tác động của dịch Covid-19, nhưng 8 tháng năm 2020, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam với các nước châu Mỹ vẫn đạt 69,3 tỷ USD, tăng 11,8%; trong đó, XK của Việt Nam tăng 15,9% so với cùng kỳ năm 2019.

Thời gian tới, cơ hội để hàng hóa Việt thâm nhập sâu vào thị trường châu Mỹ tiềm năng đang rất rộng mở với “bệ phóng” chính là các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà chúng ta đã ký kết cùng nhiều nước tại châu Mỹ, như: FTA với Chile, Cuba, đặc biệt là Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Bà Đỗ Thị Thu Hương - Tham tán thương mại Việt Nam tại Canada – cho biết: Việt Nam và Canada hai nền kinh tế mang tính bổ sung, không cạnh tranh trực tiếp, nhất là các mặt hàng nông sản, thực phẩm. Hơn nữa, nhiều DN, tập đoàn lớn của Canada đánh giá, Việt Nam có chiến lược chống dịch bệnh tốt, có tình hình chính trị, an ninh ổn định, có dân số trẻ. Đây là cơ hội để sản phẩm của DN Việt thâm nhập sâu hơn vào thị trường Canada.

Trong khi đó, Argentina - là một trong số thị trường quan trọng của Việt Nam tại khu vực châu Mỹ La tinh, năm 2019, kim ngạch XK của Việt Nam sang Argentina lần đầu tiên đạt mức tăng trưởng hơn 30%, đặc biệt các DN Argentina đều đánh giá khá tốt chất lượng hàng hóa Việt Nam. Theo Bí thư thứ ba, phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Argentina Phạm Hồng Trang, hiện nay, DN Argentina đang định vị lại thị hiếu và nhu cầu khách hàng, có xu hướng đa dạng hóa nguồn cung, tránh phụ thuộc vào một vài thị trường cố định.

“Đây là thời điểm hàng hóa Việt Nam có cơ hội có thể thay thế sản phẩm truyền thống mà Argentina vẫn NK trong chuỗi cung cấp của mình. Ngoài ra, trong ngắn hạn và trung hạn, các mặt hàng tiềm năng của Việt Nam vẫn có thể XK sang thị trường này như giày thể thao, nội thất bằng gỗ, mây tre, đan trang trí trong gia đình, một số sản phẩm vật tư y tế…”- bà Phạm Hồng Trang nhấn mạnh.

Hiểu tập quán, đáp ứng tốt tiêu chuẩn để chinh phục thị trường

Mặc dù, hàng hóa của Việt Nam bước đầu đã thâm nhập vào thị trường châu Mỹ, song kết quả này vẫn còn khá khiêm tốn. Theo các DN, trở ngại khi tiến sâu vào thị trường này đó là khoảng cách xa xôi về địa lý. Hiện nay, chưa có đường bay thẳng từ Việt Nam tới các quốc gia châu Mỹ, ngoài ra, rào cản ngôn ngữ cũng gây trở ngại đối với DN Việt Nam. Bởi, ở châu Mỹ, phần lớn người dân nói tiếng Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.

Thêm vào đó, các DN Việt Nam cũng chưa nắm được quy định về NK hàng hóa, quy định về chất lượng an toàn thực phẩm và nhiều quy tắc đặc thù của thị trường này.

Kim ngạch thương mại 2 chiều Việt Nam - châu Mỹ tăng trong 8 tháng đầu năm

Nhằm tháo gỡ những trở ngại về địa lý, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho rằng, DN cần lựa chọn đơn vị logistics phù hợp, để giúp sản phẩm Việt Nam có thể cạnh tranh được về chi phí và thời gian với dòng sản phẩm khác, bên cạnh yếu tố chất lượng. Mặt khác, DN cần phải tìm hiểu phong tục, tập quán và nhu cầu sản phẩm của thị trường châu Mỹ, đây là yếu tố sống còn nếu DN muốn XK vào khu vực này.

Chia sẻ thêm về những khó khăn, ông Phạm Hoàng Việt - Phó Chủ tịch Tập đoàn An Phát Holdings (APH) – cho hay, khó khăn lớn nhất chính là sản phẩm phải đảm bảo tiêu chí chất lượng của người tiêu dùng. Chưa kể, một số đối tác, nhất là tại Mỹ thường đưa ra những yêu cầu riêng về nhà xưởng phải đảm bảo vệ sinh, tiêu chuẩn cải tiến quy trình sản xuất...

"Châu Mỹ là thị trường lớn, được xem là khách hàng khó tính bậc nhất và có nhiều tiêu chuẩn riêng cho các DN, sản phẩm XK. Vì thế không còn cách nào khác là DN phải tìm hiểu, nghiên cứu thị trường kỹ trước khi đưa hàng sang khu vực này"- ông Phạm Hoàng Việt chia sẻ.

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đã có những tác động xấu tới nền kinh tế thế giới cũng như Việt Nam và các nước châu Mỹ. Đơn hàng giảm, chuỗi cung ứng đứt gãy, thất nghiệp gia tăng là những khó khăn lớn mà cộng đồng DN đang gặp phải. Tuy nhiên, khó khăn tới cũng là lúc cơ hội phát triển mới cho những DN biết thích ứng, nắm thông tin và có chiến lược phát triển phù hợp, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam được đánh giá đang và sẽ là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư châu Mỹ trong xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.