Bánh đa nem làng Chều - sản phẩm làng nghề mang lại doanh thu trăm tỷ
Lan tỏa giá trị làng nghề truyền thống đá mỹ nghệ Non Nước Bảo tàng gốm Bát Tràng: Cầu nối lan toả văn hoá gốm đến du khách Phát triển vùng nguyên liệu cho sản phẩm làng nghề |
Bánh đa nem làng Chều ở xã Nguyên Lý, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam có lịch sử hình thành lâu đời hàng trăm năm tuổi. Theo gia phả của làng Chều, vào năm 1349 (đời vua Trần Dụ Tông), cuộc sống của dân làng khó khăn, gạo làm ra tiêu thụ chậm; trong làng có gia đình cụ Trần Văn Hám làm nghề xay xát gạo, để giải quyết gạo tồn cụ đã nghĩ ra cách ngâm gạo rồi giã nghiền thành bột nước đem hấp trên nồi nước sôi sau đó đưa ra ngoài phơi khô tạo nên chiếc bánh đa nem. Sau đó, cụ truyền dạy kĩ thuật này cho dân làng và cũng từ đây làng Chều gắn liền với nghề làm bánh đa nem. Theo truyền thống, cứ vào ngày 10/02 âm lịch hàng năm, người dân trong làng tổ chức lễ dâng hương tưởng nhớ tới ông tổ nghề tại đình làng.
Doanh thu từ nghề bánh đa nem ở làng Chều ước đạt khoảng 336 tỷ đồng năm 2023 |
Không chỉ với lịch sử lâu đời gần 700 năm, bánh đa nem làng Chều còn được ưa chuộng bởi nguyên liệu làm bánh 100% tự nhiên không có hóa chất độc hại. Bánh đa nem được làm từ gạo tẻ lựa chọn một cách kỹ lưỡng, để chất lượng bánh được đảm bảo, loại gạo thường được người dân sử dụng là gạo Khang Dân. Trải qua nhiều công đoạn, từ ngâm gạo, cho vào cối xay, làm chín qua nồi áp suất, đem phơi trên những chiếc phên tre và cuối cùng là hoàn thiện sản phẩm. Những chiếc bánh đa nem làng Chều có màu trắng, mềm và có độ dẻo cao, thơm mùi gạo.
Ngoài ra, để bánh thêm phần dẻo và dai người dân làng Chều pha thêm muối, tùy vào thời tiết mà tỷ lệ muối khác nhau, thời tiết khô hanh thì lượng muối sẽ nhiều hơn, cũng tùy thuộc vào kinh nghiệm và bí quyết của mỗi hộ gia đình.
Theo ông Trần Văn Tường, chủ cơ sở sản xuất bánh đa nem Chúc Tường. Ban đầu, làng nghề sản xuất theo quy trình thủ công thô sơ, tốn nhiều thời gian và công đoạn, quá trình làm còn gặp nhiều khó khăn, cơ sở vật chất, hạ tầng chưa đáp ứng nhu cầu làng nghề; có thời điểm, nghề chỉ tồn tại trong 3 tháng cuối năm phục vụ cho tết Nguyên Đán, thu nhập của người dân còn thấp. Nhưng đến nay, khi công nghệ ngày càng phát triển, người dân làng nghề đã đúc kết kinh nghiệm và áp dụng khoa học kỹ thuật, từng bước hoàn thiện công nghệ sản xuất.
“Hiện nay làng nghề đã, đang giải quyết được những khâu còn yếu kém, tăng cường đầu tư, mở rộng sản xuất, quan tâm cải tiến công nghệ, đa dạng hóa mẫu mã, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng khả năng cạnh tranh. Hiện sản lượng tiêu thụ của cơ sở đạt khoảng 50 tấn bánh đa nem/năm” - ông Tường cho biết.
Ông Trần Văn Chúc, Phó Chủ tịch UBND xã Nguyên Lý |
Ông Trần Văn Chúc, Phó Chủ tịch UBND xã Nguyên Lý, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam chia sẻ về sản phẩm truyền thống bánh đa nem làng Chều đã được duy trì từ nhiều thế kỷ qua. Tại xã Nguyên Lý hiện có 176 máy đang sản xuất trực tiếp bánh đa nem. Nhờ đó công việc của người dân khá ổn định, với mức thu nhập đều hàng tháng, tận dụng được cả những lao động phụ… Doanh thu từ nghề bánh đa nem ở làng Chều ước đạt khoảng 336 tỷ đồng năm 2023.
Về thị trường xuất khẩu, ông Trần Văn Chúc cho biết bánh đa nem làng Chều đã được xuất khẩu đi nhiều nước như: Trung Quốc, Ấn Độ, Pháp và các nước Đông Âu. Còn ở trong nước bánh đa nem làng Chều có mặt tại khắp mọi miền đất nước, tiêu thụ nhiều nhất là các dịp lễ, hội và Tết Nguyên Đán.