Tận dụng EVFTA, tăng nhập khẩu từ EU phục vụ sản xuất

Hiệp định EVFTA09:32 | 13/12/2022Theo dõi https://kinhte.congthuong.vn/ trên

Doanh nghiệp Việt đã phát huy hiệu quả lợi thế từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) để tăng xuất khẩu sang EU và gần đây đã khai thác khá tốt hiệp định này để nhập khẩu hàng hóa, nguyên liệu với chi phí thấp hơn nhờ lộ trình giảm thuế theo cam kết.

Hàng châu Âu tăng hiện diện tại Việt Nam

Hai năm vừa qua, doanh nghiệp Việt khai thác lợi thế từ EVFTA cho hoạt động xuất khẩu có phần trội hơn so với nhập khẩu.

Trong 11 tháng của năm 2022, xuất khẩu của Việt Nam sang EU đạt 43,5 tỷ USD (tăng 21%), trong khi nhập khẩu từ EU chỉ khoảng 14 tỷ USD, cán cân thương mại nghiêng về Việt Nam (xuất siêu 29,5 tỷ USD). Trước đó, năm 2021, nước ta nhập xấp xỉ 17 tỷ USD hàng hóa từ 27 nước thành viên EU, tăng 15,3% so với năm 2020.

Nhưng, thời gian gần đây, hoạt động nhập khẩu hàng chất lượng từ EU đang có sự cải thiện rõ rệt, doanh nghiệp đã tận dụng được ưu đãi thuế quan thực chất hơn.

Với Công ty cổ phần Tập đoàn DKNEC, trong 2 năm qua, tính từ thời điểm EVFTA có hiệu lực, lượng máy móc, thiết bị và nguyên liệu nhập khẩu từ một số thị trường thành viên EU không tăng nhiều, nhưng Công ty lại thu lợi hơn nhờ được giảm thuế, dù mức ưu đãi trong những năm đầu thực thi Hiệp định chưa lớn.

Ông Đinh Văn Hiến, Chủ tịch HĐQT DKNEC cho biết, trước đó, thuế nhập khẩu các linh kiện và thiết bị lắp ráp (IKD) rất cao, khoảng 5 - 15% tùy loại linh kiện, nhưng từ khi EVFTA có hiệu lực (tháng 8/2020), thuế đã giảm chút ít.

Việt Nam cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu từ EU ngay khi EVFTA có hiệu lực với 48,5% số dòng thuế (tương đương 64,5% kim ngạch nhập khẩu từ EU), sau 10 năm sẽ xóa bỏ khoảng 99% số dòng thuế (tương đương 99,8% kim ngạch nhập khẩu từ EU). Đối với số dòng thuế còn lại, Việt Nam sẽ có lộ trình trên 10 năm hoặc dành ưu đãi cho EU trên cơ sở hạn ngạch thuế quan.

Trong 10 tháng của năm 2022, một số mặt hàng được doanh nghiệp Việt Nam tăng nhập khẩu từ EU, như: dược phẩm, hóa chất, gỗ và sản phẩm gỗ, thức ăn gia súc, sữa và sản phẩm sữa, chế phẩm thực phẩm khác và các nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất…

Theo lộ trình thực thi EVFTA, mức thuế sẽ tiếp tục giảm, thông thường sẽ giảm mạnh từ sau năm thứ 3 trở đi. Từ năm 2022 đến năm 2027, thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt sẽ giảm từ 10,2% xuống còn khoảng 1%.

“Nhờ EVFTA, doanh nghiệp vừa được cung cấp thiết bị, vừa ứng dụng giải pháp để nâng cao sản xuất, giảm giá thành sản phẩm, nâng cao khả năng cạnh tranh với các đối tác. EVFTA cũng tạo ra môi trường để doanh nghiệp giao lưu với các đối tác ở 27 quốc gia EU có công nghệ phát triển, từ đó phát huy vai trò của nhà cung cấp, lắp đặt, đầu tư để chuẩn hóa trình độ công nghệ”, ông Hiến chia sẻ.

Thuế nhập khẩu các nhóm hàng hóa giảm thấp hơn nữa sẽ hỗ trợ cho doanh nghiệp trong việc giảm giá thành sản xuất, nâng cao công nghệ sản xuất hàng hóa cho xuất khẩu và tiêu dùng nội địa.

Tận dụng nguồn nguyên liệu và công nghệ châu Âu để sản xuất hàng hóa có chất lượng tốt hơn là một trong những kỳ vọng lớn của doanh nghiệp Việt khi EVFTA có hiệu lực. Ngoài ra, nhiều nhóm hàng tiêu dùng thiết yếu (nông sản, thịt bò, thịt lợn, sữa…) cũng có lộ trình giảm thuế sau 10 năm, từ đó khuyến khích lượng hàng từ châu Âu vào Việt Nam gia tăng.

Số liệu của Bộ Công thương cho thấy, nhóm hàng có mức tăng trưởng nhập khẩu từ EU trong 2 năm đầu thực thi EVFTA chủ yếu là máy móc, thiết bị, linh kiện điện tử và các nguyên liệu. Ông Đỗ Hữu Hưng (Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ, Bộ Công thương) nhấn mạnh, những ưu đãi cắt giảm thuế quan theo EVFTA đã góp phần đáng kể giúp Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh và mở rộng thị phần tại EU, đồng thời được tiếp cận nguồn hàng chất lượng cao của EU.

Từ kết quả khảo sát thực tế và trao đổi với các doanh nghiệp về việc thực thi EVFTA, ông Hưng khẳng định, các doanh nghiệp đã tận dụng tương đối tốt lợi thế của EVFTA để nhập khẩu thiết bị, máy móc, nguyên liệu từ các nước châu Âu phục vụ cho chính quá trình sản xuất hàng hóa xuất khẩu.

Hơn 40% doanh nghiệp hưởng lợi từ EVFTA

Báo cáo “Việt Nam sau 2 năm thực thi EVFTA từ góc nhìn doanh nghiệp” do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) thực hiện với sự hỗ trợ của Viện FNF dựa trên kết quả khảo sát hơn 500 doanh nghiệp trên cả nước cho biết, gần 41% doanh nghiệp đã từng hưởng ít nhất một lợi ích nào đó từ EVFTA.

Trong đó, lợi ích phổ biến nhất là ưu đãi thuế quan đối với hàng xuất - nhập khẩu và hiệu ứng tích cực trong gia tăng đơn hàng, doanh thu, lợi nhuận.

Điều quan trọng hơn khi thực thi EVFTA, do EU là thị trường “khó tính”, tiêu chuẩn cao, buộc các doanh nghiệp, ngành hàng xuất khẩu phải nâng cao chất lượng để đáp ứng yêu cầu của nhà nhập khẩu, đồng thời chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu sang những nhóm hàng có giá trị gia tăng cao hơn.

Thực tế, với việc xóa bỏ ngay 85,6% dòng thuế giữa Việt Nam và EU, nhiều ngành hàng của Việt Nam có lợi thế vì giảm được chi phí nhập khẩu nguyên liệu sản xuất... Theo lộ trình cắt giảm thuế sâu hơn trong những năm tới, dự báo, nhập khẩu của Việt Nam từ EU tăng 30 - 35% so với trước khi có EVFTA.

Tags: