Siết chặt quản lý hóa đơn điện tử, truy quét gian lận thuế
Lành mạnh hóa môi trường kinh doanh
Việc lợi dụng hóa đơn để trốn thuế, hợp thức hóa hàng hóa lậu không chỉ gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngân sách nhà nước mà còn tạo ra một môi trường kinh doanh không lành mạnh, làm méo mó cạnh tranh.
Theo Tổng cục Thuế, một bộ phận cá nhân, doanh nghiệp lợi dụng sự thông thoáng về thủ tục hành chính đã thành lập doanh nghiệp, sau đó bán hóa đơn khống nhằm thu lợi bất chính. Trong khi đó, doanh nghiệp, đơn vị mua sẽ sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để kê khai khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào, từ đó giảm số thuế phải nộp ngân sách, tăng số thuế được hoàn. Hóa đơn bất hợp pháp này còn được sử dụng để hợp thức hóa cho hàng hóa trôi nổi, hàng lậu, hay lập khống chi phí phát sinh để tham ô, giảm thu nhập chịu thuế...
Nguyên nhân của tình trạng này rất đa dạng, từ việc lợi dụng kẽ hở trong quy định pháp luật, áp lực cạnh tranh đến ý thức tuân thủ pháp luật còn hạn chế của một bộ phận doanh nghiệp. Để giải quyết vấn đề này, các cơ quan chức năng cần tăng cường phối hợp, ứng dụng công nghệ hiện đại để phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm. Ngành thuế cần đẩy mạnh việc phân loại doanh nghiệp, xây dựng hệ thống cảnh báo sớm để ngăn chặn kịp thời các hành vi gian lận.
Các cơ quan chức năng cần tăng cường phối hợp, ứng dụng công nghệ hiện đại để phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm. Ảnh minh họa |
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cho rằng, việc mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp không chỉ gây thất thu ngân sách nhà nước mà còn tạo ra môi trường kinh doanh không lành mạnh. Vì vậy, tình trạng này cần được ngăn chặn triệt để.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cần nâng cao ý thức trách nhiệm, tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật. Việc xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, cạnh tranh lành mạnh là trách nhiệm của cả cộng đồng.
Để ngăn chặn hiệu quả tình trạng mua bán hóa đơn bất hợp pháp, cần có sự phối hợp đồng bộ của nhiều bên, từ cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp đến người dân. Chỉ có như vậy, chúng ta mới bảo vệ được ngân sách nhà nước, tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và phát triển bền vững.
Truy quét gian lận thuế
Với việc phân tích dữ liệu lớn, hệ thống cảnh báo mới có thể nhanh chóng phát hiện ra những dấu hiệu bất thường trong hoạt động của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các cảnh báo kịp thời. Bên cạnh đó, sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan thuế với công an, hải quan và các cơ quan chức năng khác đã giúp tăng cường hiệu quả trong việc truy quét và xử lý các hành vi vi phạm, công khai danh sách doanh nghiệp không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký. Đồng thời, ngành thuế tuyên truyền đến người dân, doanh nghiệp về các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực hóa đơn, chứng từ.
Đáng chú ý, từ ngày 5/4/2024, Tổng cục Thuế đã nâng cấp chức năng cảnh báo sử dụng hóa đơn trên ứng dụng quản lý hóa đơn điện tử. Ứng dụng sẽ phân tích dữ liệu, đưa ra danh sách các trường hợp thuộc diện giám sát theo ngành nghề trọng điểm. Hệ thống còn đồng bộ dữ liệu từ đăng ký thuế, tờ khai thuế, báo cáo tài chính và các nguồn khác để tính toán và đưa ra danh sách thuộc diện cảnh báo sử dụng hóa đơn. Tiếp đến, từ ngày 15/5/2024, ứng dụng gửi email thông báo tự động đến cá nhân, đơn vị thuộc danh sách cảnh báo khi có phát sinh hóa đơn trong ngày.
Kết quả ban đầu cho thấy, việc áp dụng các giải pháp trên đã mang lại hiệu quả tích cực. Hàng ngàn doanh nghiệp đã bị đưa vào danh sách kiểm tra, nhiều vụ việc gian lận thuế đã được phát hiện và xử lý nghiêm minh. Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, các đối tượng gian lận cũng không ngừng tìm kiếm những thủ đoạn mới.
Phó Cục trưởng Cục Thanh tra, kiểm tra (Tổng cục Thuế) Nguyễn Tiến Trung cho biết, để ngăn chặn mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, cơ quan thuế sẽ tiếp tục rà soát thông tin rao bán hóa đơn điện tử trên mạng, thu thập thông tin của tổ chức, cá nhân bán trái phép hóa đơn, truy xuất nguồn gốc hóa đơn rao bán (tên, mã số thuế, địa chỉ, điện thoại...).
Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý hóa đơn, Tổng cục Thuế cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật thuế.
Bên cạnh đó, ngành thuế sẽ xử lý nghiêm công chức thiếu trách nhiệm, lơ là, bỏ sót công việc; làm ngơ, tiếp tay, tham gia vào hoạt động mua, bán, gian lận về hóa đơn điện tử. Tổng cục Thuế cũng trình Bộ Tài chính, báo cáo Chính phủ hoàn thiện chính sách theo hướng quy định chặt chẽ hơn đối với tổ chức, cá nhân đăng ký thông tin sử dụng hóa đơn điện tử để có thể đối chiếu với thông tin định danh...