Sóng gió bủa vây C.T Group của doanh nhân Trần Kim Chung

C.T Group là cái tên nổi bật, gây ấn tượng mạnh với giới đầu tư bất động sản. Sở hữu trên 30 năm kinh nghiệm, C.T Group được biết đến là chủ đầu tư của những dự án đình đám khu vực phía Nam như khu cao ốc chung cư và thương mại Metro Star (TP. Thủ Đức), Léman Luxury Apartments (quận 3), CT Plaza Nguyên Hồng (Gò Vấp, TP. Hồ Chí Minh), Léman Cap Residence (TP. Vũng Tàu)…

Theo tìm hiểu, nguyên thủy của C.T Group là Công ty TNHH Thương Mại Sài Gòn, được thành lập năm 1992 trên cơ sở là cửa hàng Thương mại Tổng hợp số 1 chuyên về kinh doanh hàng tiêu dùng, vật tư, mỹ phẩm. Một năm sau, doanh nghiệp đổi tên thành Công ty TNHH C&T, có nghĩa là "Challenge of the Twenty – first Century" - Thách thức của thế kỷ 21.

Ông Trần Kim Chung - Chủ tịch Hội đồng quản trị C.T Group

Người sáng lập không ai khác, chính là đương kim Chủ tịch Hội đồng quản trị C.T Group ngày nay - ông Trần Kim Chung (SN 1965), doanh nhân gốc Bình Định. Cũng trong năm 1993, ông thành lập thêm Công ty TNHH Him Lam, tạo bàn đạp cho sự ra đời chính thức của C.T Group vào năm 2006 - một tập đoàn định hướng kinh doanh đa ngành, trong đó trọng tâm trở thành nhà phát triển bất động sản hàng đầu khu vực.

Trải qua hai thập kỷ, C.T Group đã được ông Chung dẫn dắt trở thành tập đoàn tư nhân lớn của Việt Nam, với hàng chục công ty thành viên và hàng ngàn nhân viên, phủ sóng khắp các lĩnh vực tiềm năng không chỉ bất động sản, còn có tài chính, công nghệ, bán lẻ...

Trước khi đại dịch nổ ra, C.T Group giữ vững tốc độ tăng trưởng ấn tượng và chiếm một vị trí long trọng trên thị trường địa ốc phía Nam. Trong thời kỳ hệ sinh thái được kiến lập mạnh mẽ nhất, năm 2018, tập đoàn công bố kế hoạch đưa Công ty Cổ phần Bất động sản C.T (C.T Land) lên sàn chứng khoán với vốn điều lệ 4.000 tỷ đồng, kỳ vọng tạo thêm bước ngoặt lớn trong sự nghiệp của ông Trần Kim Chung và tiếp cận gần hơn với công chúng.

Tuy nhiên, mọi thứ bắt đầu đảo lộn trước "cơn bão" Covid-19, đã cuốn bay những thành tích vang dội mà C.T Group gây dựng trước đó. Cộng thêm áp lực từ vụ việc nhập nhằng về định giá quyền sử dụng đất tại dự án Metro Star trên khu đất 360 Xa Lộ Hà Nội (hiện là 360 Võ Nguyên Giáp), sức ép lên doanh nghiệp của ông Trần Kim Chung ngày một lớn thêm.

Kết quả, C.T Group sau đó gần như biến mất khỏi truyền thông, các thông tin về hoạt động M&A dự án của tập đoàn không còn rậm rộ xuất hiện như trước, báo hiệu về tương lai trầm lắng khó đoán định cho "ông lớn" bất động sản lừng lẫy miền Nam...

Xuất hiện giữa "lùm xùm" nợ nần, kiện cáo

Đến nay, quý I của năm 2024 đã khép lại với nhiều thông tin bất lợi cho phía C.T Group. Tháng 2/2024, Tòa án nhân dân TP. Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu công bố bản án có hiệu lực số 01/2023/KDTM-ST về việc "Tranh chấp hợp đồng thi công" giữa Nguyên đơn - Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình và Bị đơn - Công ty Cổ phần Bất động sản C.T (C.T Land), gây xôn xao dư luận.

Trong sự việc đối tác Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình đâm đơn kiện, Hội đồng xét xử đã chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Nguyên đơn và "Buộc C.T Land có nghĩa vụ trả cho nguyên đơn số tiền 10.348.632.067 đồng (trên 10,3 tỷ đồng)".

Đối với một chủ đầu tư của hàng loạt dự án "đất vàng" mang tính chiến lược ở TP. Hồ Chí Minh như C.T Land hay C.T Group, con số đền bù 10 tỷ đồng không đáng lo ngại, nhưng bản án này đưa ra giữa bối cảnh tập đoàn cùng nhiều đơn vị thành viên liên tiếp bị "bêu tên" vì nợ nần bảo hiểm xã hội, làm dấy lên những lo ngại nhất định.

"Lá cờ tiên phong" của tập đoàn, Công ty Cổ phần Tập đoàn CT Group (C.T Group - thành lập tháng 4/2009, trụ sở tại Quận 3, TP. Hồ Chí Minh) bất ngờ xuất hiện trong tình trạng chậm đóng 7 tháng bảo hiểm xã hội (tính đến hết năm 2023), với số tiền hơn 208 triệu đồng.

C.T Group đóng vai trò trung tâm, nơi luân chuyển vốn cho tập đoàn với số vốn điều lệ lên tới 6.000 tỷ đồng, do đích thân ông Trần Kim Chung giữ ghế "nóng" Chủ tịch Hội đồng quản trị. Vậy nhưng, đối lập sự kỳ vọng của ban lãnh đạo, C.T Group lại chính là đơn vị làm ăn kém hiệu quả nhất, với 5 năm liên tiếp từ 2018 đến 2022, thua lỗ tổng cộng trên 300 tỷ đồng.

C.T Group hoạt động như một doanh nghiệp đầu tư tài chính, khối tài sản 6.511 tỷ đồng, tính đến cuối năm 2022 của họ được phân bổ đến 1.709 tỷ đồng cho khoản đầu tư vào công ty liên doanh liên kết và 834 tỷ đồng vào công ty con, tương đương 40% tài sản. Trong khi đó, gần 60% giá trị tài sản còn lại được hạch toán vào khoản Phải thu ngắn hạn khác, nôm na là đang được đối tác khác chiếm dụng.

Khái quát tình hình tài chính của C.T Group để thấy, việc doanh nghiệp chậm đóng Bảo hiểm xã hội là điều không mong muốn nhưng buộc phải làm khi dòng tiền chủ yếu phụ thuộc vào bên ngoài, khó khăn của toàn thị trường có thể cũng đang bủa vây lấy những đối tác đang vay mượn/chiếm giữ vốn liếng của C.T Group.

Tiếp nối, Công ty Cổ phần Dịch vụ quản lý CTM (Công ty CTM) - thành viên của C.T Group mới đây cũng bị Bảo hiểm xã hội TP. Hồ Chí Minh "điểm danh" do chậm đóng bảo hiểm 9 tháng, với số tiền lên tới hơn 8 tỷ đồng.

Cần lưu ý, đây là doanh nghiệp vừa lập ra từ tháng 2/2023 với nhiệm vụ kinh doanh lắp đặt hệ thống cấp thoát nước, hệ thống sưởi, điều hòa không khí và hệ thống xây dựng. Số vốn điều lệ ban đầu là 20 tỷ đồng, trong đó C.T Group sở hữu 98%. Chập chững hoạt động ở lĩnh vực tương đối mới mẻ của tập đoàn, song Công ty CTM vẫn nhanh chóng góp mặt trong danh sách "chây ì" nộp bảo hiểm xã hội cho thấy chế độ đãi ngộ và thu hút nhân tài đang rất có vấn đề.

Bên cạnh đó, Công ty Cổ phần Bon Grocer - doanh nghiệp do bà Trần Thị Mỹ Hòa (em gái ông Trần Kim Chung) góp vốn chi phối, cũng bị Bảo hiểm xã hội TP. Hồ Chí Minh nhắc nhở do phát sinh khoản chậm đóng 10 tháng cho người lao động, số tiền hơn 376 triệu đồng. C.T Group từng giới thiệu, Bon Grocer là siêu thị cao cấp chuyên sản phẩm hữu cơ sạch, sử dụng công nghệ mới, đảm bảo chất lượng cao, có uy tín được tập đoàn này hậu thuẫn phát triển.

Năm 2018, C.T Group mở siêu thị Bon Grocer và giới thiệu đây là siêu thị cao cấp đầu tiên tại Việt Nam sở hữu hơn 20.000 mã ngành hàng nội địa và nhập khẩu đến từ nhiều quốc gia trên thế giới

Cổ phần thế chấp ngân hàng

Như phân tích, tài sản C.T Group phần lớn là cổ phần, các khoản phải thu đang nằm ở doanh nghiệp khác. Vì vậy, để đáp ứng quy định về huy động vốn từ ngân hàng, C.T Group chỉ có thể đưa số cổ phần này ra để làm tài sản đảm bảo cho các chủ nợ.

Chẳng hạn tháng 10/2023, C.T Group đã thế chấp 85,768 triệu cổ phần của C.T Land tương đương hơn 20% vốn điều lệ cho phía Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam Á Bank), theo hợp đồng số 0407/2023/100-BĐ. Đáng chú ý trước đó, tháng 6/2023 và tháng 2/2023, giữa hai bên cũng xuất hiện hợp đồng số 0072/2023/100-BĐ và 0062/2023/100-BĐ, với tài sản thế chấp tương tự là 85,768 triệu cổ phần của C.T Land.

Bản thân C.T Land cũng có rất nhiều giao dịch đảm bảo tại ngân hàng mà tài sản đảm bảo là cổ phần, phần vốn góp. Tại Ngân hàng TMCP Công Thương (Vietinbank) họ cũng có giao dịch đảm bảo là hơn 38,9 triệu cổ phần tương ứng 18,52% vốn điều lệ tại Công ty Cổ phần Quốc tế C&T. Giá trị số cổ phần này sau các lần thay đổi, đến tháng 7/2019 là hơn 334,8 tỷ đồng.

Tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương (Vietcombank), phát sinh giao dịch đảm bảo mà tài sản đảm bảo là phần vốn góp tại Công ty Cổ phần CT Sóng Thần có tổng giá trị tại thời điểm góp vốn 58,8 tỷ đồng, tương ứng 24,5% vốn điều lệ doanh nghiệp.

Đáng chú ý, C.T Land còn có loạt giao dịch đảm bảo mà tài sản đảm bảo là giá trị quyền tài sản đối với phần vốn góp 588 tỷ đồng tại Công ty Cổ phần Đầu tư Metro Star - chủ đầu tư dự án cùng tên có vai trò quan trọng đối với sự phát triển và ổn định của tập đoàn, cho Nam Á Bank.

Trước đó tháng 9/2019, C.T Land phát sinh giao dịch đảm bảo khác với tài sản đảm bảo là 99% phần vốn góp tại Công ty TNHH Bất động sản Nguyên Hồng, cho khoản vay hạn mức 99 tỷ đồng, tại Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB). Tại NCB, ông Trần Kim Chung từng được bổ nhiệm vị trí Thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2015 - 2020, đánh dấu việc lấn sang lĩnh vực ngân hàng của C.T Group.

Về C.T Land, thời điểm hết năm 2022, vốn điều lệ cán ngưỡng 4.200 tỷ đồng, tuy nhiên, lỗ sau thuế lũy kế gần 129 tỷ đồng, qua đó kéo vốn chủ sở hữu xuống 4.071 tỷ đồng. Tương tự C.T Group, 3.605 tỷ đồng tức 83% tài sản của C.T Land đang được mang đi đầu tư tài chính dài hạn, trong đó 901 tỷ đồng cho công ty liên doanh liên kết và 2.703 tỷ đồng cho các công ty con. Phần lớn của cải còn sót lại, tiếp tục nằm ở các khoản phải thu ngắn hạn.

Nam Á Bank là ngân hàng nhận thế chấp 98% cổ phần lưu hành của Công ty Cổ phần Đầu tư Metro Star, chủ đầu tư dự án Metro Star

Trong khi đó, Công ty Cổ phần Đầu tư Metro Star, chủ đầu tư Metro Star lại gặp khó khăn về nguồn vốn khi nợ phải trả lên tới 1.364 tỷ đồng, cao hơn hai lần vốn điều lệ 600 tỷ đồng và cũng đang chịu lỗ trong ba năm gần đây (2020 - 2022). Điều đó có nghĩa, lô cổ phần trị giá 588 tỷ đồng (98% vốn điều lệ) mà C.T Land đang thế chấp cho Nam Á Bank, cũng đang tồn tại những rủi ro nhất định.

Đặc biệt nếu trong trường hợp không mong muốn xảy đến, việc xử lý tài sản bảo đảm (ở đây là cổ phần) cho các nghĩa vụ thanh toán, trả nợ hoặc nghĩa vụ khác là vô cùng khó khăn và hóc búa.

Khi cổ phần doanh nghiệp thành viên phần nhiều được thế chấp, C.T Group tiếp tục tìm hướng đi mới trong hoạt động huy động vốn, bên cạnh phát hành trái phiếu, nổi bật là sự ra đời của CT Finance (Công ty Cổ phần Quản lý đầu tư CT Finance), trên cơ sở chuyển đổi hoạt động của Công ty TNHH Sản xuất thương mại dịch vụ Xuân Yên từ cuối tháng 11/2022.

Cũng kể từ khi C.T Group tiếp quản doanh nghiệp này, vốn điều lệ được nâng từ 300 triệu đồng lên 106 tỷ đồng, với 88% cổ phần thuộc về C.T Group. CT Finance được tập đoàn quảng bá là nơi tập hợp các chuyên gia tư vấn, lập kế hoạch tài chính có trình độ cao và giàu kinh nghiệm, cung cấp cho khách hàng sự giàu có chất lượng và hướng dẫn tài chính để biến ước mơ thành hiện thực.

Đặc biệt, CT Finance đưa ra ưu đãi "khủng" cho nhà đầu tư, được hưởng tỷ suất lợi tức cao lên tới 14% năm, bỏ xa lãi suất tiền gửi ngân hàng và cả trái phiếu, cùng với thời gian hợp tác đầu tư linh hoạt, phù hợp với nhu cầu của từng cá nhân.

Song, không rõ hiệu quả hoạt động quản lý đầu tư của CT Finance tới đâu, nhưng trong hai năm đầu tiên (2021 - 2022), doanh nghiệp công bố lợi nhuận đều là con số âm lần lượt 338 triệu đồng và 968 triệu đồng.