Nhiều dư địa hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam - Ba Lan

Ba Lan là một trong những quốc gia đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam (ngày 4/2/1950). Ba Lan là thành viên Ủy ban giám sát Hiệp định Geneva 1954, Paris 1973 và luôn ủng hộ, giúp đỡ Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến giành độc lập, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam và giai đoạn xây dựng đất nước sau này.

Trong chặng đường hơn 73 năm qua, mối quan hệ Việt Nam - Ba Lan ngày càng được củng cố, phát triển qua các chuyến thăm của lãnh đạo hai nước, thể hiện qua các chương trình hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục, ngoại giao nhân dân…

Bà Justyna Pabian - Đại biện lâm thời Đại sứ quán Ba Lan tại Việt Nam nhận định, tài sản quý giá nhất trong quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Ba Lan chính là mối quan hệ đã được phát triển và vun đắp trong suốt chiều dài lịch sử hơn 73 năm qua; chuyến thăm chính thức Việt Nam của Bộ trưởng Ngoại giao Ba Lan Zbigniew Rau thêm một lần minh chứng cụ thể cho tình hữu nghị tin cậy đó.

Về kinh tế - thương mại, Ba Lan hiện là bạn hàng số 1 của Việt Nam tại Trung Đông Âu, trong khi Việt Nam là bạn hàng thứ bảy của Ba Lan ngoài Liên minh châu Âu (EU). Cùng với đó, kim ngạch thương mại song phương những năm qua tăng khá nhanh và chủ yếu là Việt Nam xuất siêu. Năm 2022, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 2.566 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu 2.291 tỷ USD và nhập khẩu 375 triệu USD.

Sáng 16/3/2023, tại Hà Nội, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đón và hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Cộng hoà Ba Lan Zbigniew Rau sang thăm chính thức Việt Nam từ ngày 16 - 17/3

Các mặt hàng Việt Nam xuất sang Ba Lan chủ yếu là máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng; hàng dệt may, thủy sản, gạo, cà phê, hạt tiêu, bánh kẹo, nông sản... Ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Ba Lan sữa bột, tân dược, thiết bị cho ngành than, đóng tàu, kim loại, phế liệu sắt thép. Hiện nay, người dân Việt Nam có thể tìm thấy các sản phẩm nông sản thực phẩm của Ba Lan tại các siêu thị như: các sản phẩm từ sữa, thịt lợn, thịt gia cầm và các sản phẩm chất lượng cao như táo, kẹo, socola... Trong khi đó, hàng dệt may, bánh kẹo, thực phẩm, nông sản… của Việt Nam đã dần trở nên quen thuộc với người tiêu dùng Ba Lan.

Về đầu tư, tính đến cuối tháng 12/2022, Ba Lan đứng thứ 35/1141 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 29 dự án đầu tư còn hiệu lực, tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 422,97 triệu USD, chiếm 0,1% tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký tại Việt Nam. Quy mô dự án bình quân là 14,6 triệu USD/dự án.

Cùng với đó, Việt Nam cũng có bốn dự án cấp mới và ba dự án điều chỉnh vốn đầu tư tại Ba Lan với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 3,61 triệu USD, xếp thứ 49/79 quốc gia và vùng lãnh thổ có vốn đầu tư của Việt Nam. Các dự án của Việt Nam đầu tư sang Ba Lan thuộc lĩnh vực bán lẻ, sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác và lĩnh vực xây dựng.

Bên cạnh những kết quả này, Việt Nam - Ba Lan cũng cần tận dụng Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA) để thúc đẩy hợp tác thương mại và đầu tư trong các lĩnh vực mà Ba Lan có lợi thế và Việt Nam có nhu cầu như nông nghiệp, dược phẩm và công nghệ số.

Về giáo dục - đào tạo, kể từ những năm 1960 đến đầu những năm 1990, Ba Lan đã đào tạo trên 4.000 sinh viên và cán bộ khoa học; trên 3.500 công nhân lành nghề, chủ yếu trong các ngành than, đóng tàu cho Việt Nam. Hiện nay, cộng đồng người Việt Nam tại Ba Lan hiện có khoảng 25 nghìn người, đóng góp đáng kể vào việc phát triển quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước và được chính quyền Ba Lan đánh giá tích cực.

Xuất phát từ mong muốn của cả hai bên, chuyến thăm chính thức của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Cộng hoà Ba Lan Zbigniew Rau từ ngày 16 - 17/3/2023 theo lời mời của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sẽ là tiền đề để hiện thực hóa khát vọng phát triển bền vững, toàn diện của hai nước và vun đắp cho tình hữu nghị Việt Nam - Ba Lan ngày càng gắn bó. Đây cũng là bản lề để hai nước sẵn sàng chuẩn bị chào đón dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025.