Ngành điều Việt Nam củng cố vị thế xuất khẩu bằng chế biến sâu

Cục Xuất nhập khẩu dẫn số liệu của Cục Hải quan cho biết, tháng 9/2025, Việt Nam xuất khẩu được 72,44 nghìn tấn hạt điều, với trị giá 491,29 triệu USD, tăng 4,2% về lượng và tăng 3,9% về trị giá so với tháng 8/2025; so với tháng 9/2024 tăng 26,5% về lượng và tăng 31,5% về trị giá, đánh dấu tháng thứ 6 liên tiếp xuất khẩu hạt điều tăng trưởng so với cùng kỳ năm 2024.

Tính chung 9 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu được gần 554,76 nghìn tấn hạt điều, với trị giá 3,77 tỷ USD, tăng 1,6% về lượng và tăng 19,5% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024, đây là tín hiệu tích cực cho ngành điều Việt Nam trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu đang dần phục hồi.

Tháng 9/2025, giá bình quân xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đạt mức 6.781 USD/tấn, giảm 0,3% so với tháng 8/2025, nhưng tăng 3,9% so với tháng 9/2024. Tính chung 9 tháng đầu năm 2025, giá bình quân xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đạt mức 6.801 USD/tấn, tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2024.

Tháng 9/2025, Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hà Lan, Đức và Các Tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE) là 5 thị trường xuất khẩu hạt điều lớn nhất của Việt Nam, chiếm 58,31% tổng lượng hạt điều xuất khẩu của cả nước. Trừ Hoa Kỳ, lượng hạt điều xuất khẩu sang các thị trường còn lại đều tăng trưởng tốt so với cùng kỳ năm 2024.

Trung Quốc tiếp tục là thị trường xuất khẩu hạt điều lớn nhất của Việt Nam trong tháng 9/2025, với 17,3 nghìn tấn, trị giá 110,97 triệu USD, tăng 41,7% về lượng và tăng 41,3% về trị giá so với tháng 8/2025, tăng tới 103,1% về lượng và tăng 107,4% về trị giá so với tháng 9/2024, chiếm 23,89% tổng lượng điều xuất khẩu của cả nước. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hạt điều sang Trung Quốc đạt 125,69 nghìn tấn, trị giá 797,42 triệu USD, tăng 37,4% về lượng và tăng 54,1% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Xuất khẩu hạt điều sang Hoa Kỳ có sự cải thiện so với tháng trước, nhưng vẫn giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước.

Trong tháng 9/2025, xuất khẩu hạt điều sang thị trường Hoa Kỳ đạt 12,76 nghìn tấn, với trị giá 83,7 triệu USD, tăng 8,9% về lượng và tăng 9,5% về trị giá so với tháng 8/2025, nhưng so với tháng 9/2024 vẫn giảm 21,6% về lượng và giảm 22,5% về trị giá. Tính chung 9 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ 107,51 nghìn tấn hạt điều, với trị giá 721,28 triệu USD, giảm 28,8% về lượng và giảm 17,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.

Trong 9 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hạt điều Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng khả quan tại nhiều thị trường như: Trung Quốc, Đức, UAE, Anh, Ả Rập Xê-út, Thái Lan, Pakistan, Litvia, Nhật Bản, Bỉ... Sự mở rộng xuất khẩu sang các thị trường này đã tạo động lực mới cho tăng trưởng, cho thấy nỗ lực đa dạng hóa thị trường và khả năng thích ứng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, xuất khẩu sang một số thị trường truyền thống như Hoa Kỳ, Hà Lan, Canada Úc, Nga, Tây Ban Nha, Ý, Israel... lại giảm mạnh, phản ánh tác động từ biến động nhu cầu tiêu dùng, cạnh tranh ngày càng gay gắt và tiêu chuẩn nhập khẩu nghiêm ngặt.

Bước sang quý IV/2025, ngành điều thế giới bước vào mùa tiêu thụ cao điểm khi nhu cầu nhập khẩu từ Hoa Kỳ, EU và Trung Quốc tăng mạnh phục vụ mùa lễ hội cuối năm. Đây là thời điểm quan trọng để doanh nghiệp điều Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu và mở rộng thị phần.

Tuy nhiên, ngành điều cũng phải đối mặt với nhiều thách thức khi các thị trường lớn ngày càng siết chặt tiêu chuẩn nhập khẩu, đòi hỏi doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm và chứng nhận bền vững. Cùng với đó, cạnh tranh gia tăng từ các nước châu Phi vốn đang đẩy mạnh đầu tư chế biến và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu - tạo thêm áp lực cho ngành điều Việt Nam.

Cục Xuất nhập khẩu nhận đinh để tận dụng tối đa cơ hội trong mùa xuất khẩu cao điểm, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động xây dựng chiến lược thị trường, đa dạng hóa kênh phân phối và tăng cường quản trị rủi ro trước biến động chi phí, chính sách thương mại. Đầu tư vào chế biến sâu, phát triển sản phẩm giá trị gia tăng và đáp ứng tiêu chuẩn bền vững được xem là hướng đi then chốt giúp ngành điều Việt Nam củng cố vị thế trên thị trường quốc tế.