Elon Musk – Gã “phù thủy” công nghệ và những phép thuật thành công

Elon Musk sinh năm 1971, là một kỹ sư, nhà tài phiệt, nhà phát minh, doanh nhân công nghệ và nhà từ thiện người Mỹ gốc Nam Phi. Ông khiến truyền thông tốn nhiều giấy mực, đặc biệt là sau vụ đổi biểu tượng “con chim màu xanh” quen thuộc của Twitter thành logo “X” vào ngày 23/7 vừa qua.

ộng thái mới đây nhất của gã “quái vật” làng công nghệ ngày 31/7 vừa qua là khởi kiện Trung tâm đấu tranh chống thù địch trên không gian số (CCDH) - vì Trung tâm này cho rằng các phát ngôn thù địch đối với cộng đồng người thiểu số gia tăng đáng kể trên nền tảng X kể từ khi Elon Musk mua lại công ty.

Liệu nhà tỷ phú này có một lần nữa chiến thắng giống như việc ông tạo ra một loạt những kỳ tích như: Hệ thống thanh toán trực tuyến Paypal, ô tô điện Tesla, tên lửa tái sử dụng SpaceX, công nghệ tàu siêu tốc hơn 1.000km/h Hyperloop?

Những thói quen, tố chất và bí kíp thành công của nhà tài phiệt người Mỹ gốc Nam Phi này là gì? Hãy cùng Báo Công Thương điểm qua.

Cuồng công việc

Theo lời của nữ diễn viên/nhà văn Justine Musk, người vợ cũ đã chung sống với Elon Musk trong hơn 9 năm. Musk nổi tiếng là người cuồng công việc. “Những ngày của tôi dài và phức tạp hơn những gì bạn có thể tưởng tượng”, Musk nói. “Thường thì không phải lúc nào cũng cố định mỗi ngày một công ty. Thứ Ba dành Tesla, thứ Tư dành cho Twitter, nhưng cũng có thể nửa ngày thứ Năm dành cho Tesla, nửa ngày còn lại dành cho Twitter”.

Thời gian làm việc của ông không ai có thể theo kịp được. Ông thường làm 80-100h mỗi tuần. Ông nói “Hãy làm việc chăm chỉ. Tôi muốn nói nếu bạn làm việc 80-100h hàng tuần, điều đó sẽ giúp bạn tăng cơ hội thành công. Nếu như người khác chỉ làm việc có 40h/tuần và bạn làm 100h/tuần và nếu cùng làm một công việc thì bạn sẽ hoàn thành chỉ trong vòng 4 tháng trong khi người khác phải mất đến cả năm trời mới xong được”.

Chàng trai trẻ mạo hiểm

Khi còn trẻ, trông Elon lúc nào cũng tràn đầy năng lượng

Elon khuyên mọi người nên dấn thân thử thách rủi ro và làm tất cả để theo đuổi ước mơ ngay từ khi còn trẻ. Ông nói “Khi già đi đồng nghĩa với việc bạn sẽ có nhiều nghĩa vụ phải làm hơn. Bởi vậy tôi khuyến khích các bạn hãy dám mạo hiểm ngay từ bây giờ, hãy làm điều gì đó táo bạo để không phải hối tiếc về sau”.

Và đây là điều mà Elon đã làm ngay để chứng minh những điều mình nói:

Đọc 2 quyển sách mỗi ngày từ lúc còn nhỏ

Năm 12 tuổi: Bán game “Blastar” với giá 500 USD

Năm 24 tuổi: Lấy bằng Cử nhân kinh tế của trường Wharton Business School và Cử nhân Vật lý

Năm 27 tuổi: Bán công ty Zip2 cho Compap với giá 27 triệu euro và bỏ túi 20 triệu euro

Năm 28 tuổi: Lập trang Web: http://X.com sau này tên là Paypal

Năm 30 tuổi: Paypal được mua lại với giá 1,35 tỷ euro và Elon Musk thu về 150 triệu euro

Năm 30 tuổi: Trở thành công dân Mỹ, tìm hiểu về tên lửa qua sách vở và tự học

Năm 30 tuổi: SpaceX ra đời

Năm 32 tuổi: Đầu tư vào Công ty Tesla Motors

Năm 35 tuổi: SpaceX có được hợp đồng trị giá 1,45 tỷ euro giúp cứu sống các doanh nghiệp của Elon Musk

Năm 36 tuổi: Trở thành CEO Tesla và bắt đầu vực dậy doanh nghiệp này đang trên đà khủng hoảng

Năm 38 tuổi: Đưa Tesla lên sàn chứng khoán và bắt đầu làm mưa gió nền công nghiệp ô tô

Năm 39 tuổi: SpaceX trở thành doanh nghiệp công nghệ không gian đầu tiên có tàu cập Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS)

Năm 40 tuổi: Tesla bắt đầu bàn giao mẫu xe điện Model S

Năm 40 tuổi: Công bố bản thiết kế tàu siêu tốc Hyperloop

Năm 44 tuổi: phóng tên lửa tái sử dụng đầu tiên vào quỹ đạo

Năm 45 tuổi: Siêu nhà máy Gigafactory của Tesla bắt đầu đi vào sản xuất

Điều tuyệt vời về Elon Musk không phải là thành tích của ông mà là sự kiên trì đối với những thất bại. Ông đã trải qua vô vàn thất bại, thảm họa và khó khăn trong cuộc sống nên thật đáng kinh ngạc khi Elon đã vượt qua tất cả những gì đã xảy ra với mình.

Hãy trở nên khác biệt

Elon Musk kiếm được 180 triệu đô la nhờ bán Paypal (bán cho ebay). Bất kỳ người bình thường nào cũng sẽ dùng số tiền kiếm được để mua nhà to, xe sang nhưng Elon Musk thì không. Ông đã đầu tư 100 triệu USD vào SpaceX, 70 triệu USD vào Tesla và 10 triệu USD khác vào SolarCity - công ty năng lượng chuyên thiết kế và lắp đặt các tấm pin năng lượng mặt trời cũng như các trạm sạc xe điện.

Lúc đó mọi người đều cho rằng ông bị điên nhưng ông không nghe bất cứ ai và cương quyết làm theo kế hoạch của mình. Và cuối cùng thành công đã đến như chúng ta thấy. Đó chính là những gì đã tạo nên một quái vật Elon Musk đầy khác biệt.

Elon Musk từng lên kế hoạch đưa con người lên sinh sống tại các hành tinh khác, “thay áo” ngành công nghiệp xe hơi, rồi kì vọng đưa nhân loại chuyển sang sử dụng năng lượng xanh hoàn toàn.

Dư luận vẫn còn rất kinh ngạc trước ý tưởng “cân đẩu vân” của Musk, rằng con người sẽ di chuyển trong những đường hầm bất tận chỉ trong vòng vài tích tắc đồng hồ, cũng như cứu loài người khỏi mối nguy hiểm từ trí tuệ nhân tạo mà chính Musk phải thừa nhận “sớm hay muộn sẽ thao túng trái đất”.

Đừng để nỗi sợ thất bại ngăn cản bước chân bạn

Trong một bài phỏng vấn ông đã tâm sự rằng ban đầu ông cũng nghĩ là Tesla có thể sẽ thất bại. Tuy nhiên điều đó cũng không ngăn ông thành lập công ty này bởi lẽ ông cho rằng việc đó đáng để thử và chấp nhận rủi ro.

Khi được hỏi tại sao lại thành lập một doanh nghiệp mà có thể sẽ không hoạt động được, ông đã đáp như sau: “Nếu như có điều gì đó đủ quan trọng trong mắt bạn thì bạn nên thử ngay cả khi kết quả gần như rõ ràng nhất là thật bại”.

Elon Musk từng chi 100 triệu USD để thử nghiệm 3 chuyến bay vào vũ trụ của SpaceX nhưng kết quả thất bại. Không bỏ cuộc, ông tiếp tục thử sức với chuyến bay thứ 4 và đạt thành công. Cuối cùng, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã ký hợp đồng trị giá 1,6 tỷ USD với SpaceX.

Năm 2008 cả thế giới chìm trong đại suy thoái toàn cầu, tỷ phú Elon Musk tự bỏ 40 triệu đô tiền túi để duy trì hoạt động của Tesla. Cho đến bây giờ, vốn hóa của Tesla đã lên tới 1.200 tỷ đô la và trở thành nhà sản xuất xe điện hàng đầu thế giới.

Đừng bao giờ ngừng học

Elon nổi tiếng là một người ham đọc sách. Ông đã đọc toàn bộ cuốn bách khoa Encyclopaedia Britannica ngay từ khi còn nhỏ. Thậm chí ngày nay mặc dù rất bận rộn, ông cũng vẫn dành nhiều giờ để đọc. Đọc sách có thể có tác động rất lớn đến cuộc sống của chúng ta, mang lại kiến thức và trí tuệ. Bạn càng học nhiều, bạn càng kiếm được nhiều tiền.

Elon Musk đọc rất nhiều sách, ông dùng sách để giảm bớt sự thiếu hiểu biết của mình, đồng thời giúp anh không ngừng tiến bộ nhanh chóng trong mọi lĩnh vực. Khi nghĩ về SpaceX, nhiều người sẽ chọn từ bỏ dự án vì mục tiêu này quá tham vọng, nhưng đó không phải là con người của Elon Musk. Bằng cách đọc nhiều cuốn sách về tên lửa, Elon Musk đã tìm cách xây dựng các kỹ năng của mình, giúp ông có đủ kiến thức để bắt đầu SpaceX.

Hãy đầu tư vào cải tiến sản phẩm chứ không phải cho quảng cáo

Thành lập từ ngày 1/3/2003 nhưng trong suốt thời gian hoạt động đến nay, Tesla chưa từng có CMO - Giám đốc Marketing. Tesla cũng không thuê bất cứ agency ngoài nào phụ trách hoạt động truyền thông, không có hệ thống đại lý phân phối như một số hãng xe tên tuổi khác. Thay vào đó ở Tesla, sản phẩm được bán trực tiếp từ nhà sản xuất tới người tiêu dùng thông qua website và hệ thống 200 cửa hàng của họ trên toàn cầu, trong đó có 80 cửa hàng đặt tại Mỹ.

Từ 2015, Tesla không chi bất cứ đồng nào để chạy quảng cáo. Cách đây không lâu, một nhà đầu tư kiến nghị Tesla nên chi ít nhất 50 USD trên mỗi một chiếc ô tô được sản xuất ra để quảng cáo nhưng CEO Elon Musk kiên quyết phản đối. Thậm chí ông còn chỉ trích những công ty khác chỉ biết bỏ tiền ra để chạy quảng cáo, thay vì cải thiện sản phẩm để trở nên tốt hơn.

Động thái mới nhất là trong bản kế hoạch gửi tới các nhà đầu tư vào tháng 5, vị tỷ phú người Mỹ gốc Nam Phi đề xuất một số cải tiến thúc đẩy doanh thu của Twitter lên gấp 5 lần vào thời điểm năm 2028. Ông cũng tiết lộ dự định cắt giảm một nửa đầu tư vào quảng cáo đem lại doanh thu, đồng thời đặt mục tiêu tăng doanh thu trung bình trên mỗi người dùng lên 25% trong vòng 6 năm tới.

Lời phàn nàn chính là cơ hội

Mọi người đều hay thích kêu ca phàn nàn. Nhưng Elon Musk thì không. Ông từng nói: “Những lời phàn nàn là dấu hiệu cho thấy vẫn còn khiếm khuyết cần được khắc phục. Lắng nghe những lời phàn nàn này chính là cách tuyệt vời giúp bạn tìm được những ý tưởng đổi mới mà mọi người đang cần”.

Chúng ta hay kêu ca về tình trạng giao thông trên đường, thay vì ngồi đó rên rỉ rầu rĩ thì Musk đã thành lập công ty The Boring Company giúp làm giảm tình trạng ùn tắc giao thông bằng cách xây dựng hệ thống đường hầm xuyên thành phố - một dự án gặt hái thành công ngoài mong đợi và được định giá gần 6 tỷ đô.

Tạo ra xu hướng mới

Doanh nghiệp thành công nhất là doanh nghiệp tập trung vào việc tạo ra những cải tiến mới chứ không cố gắng để cạnh tranh với các doanh nghiệp hiện có. Musk nói “Đừng đi theo xu hướng”. Hãy tập trung vào những gì khiến bạn trở nên độc đáo duy nhất thay vì chạy theo bắt chước người khác. Hãy là người dẫn đầu xu thế. Những gì vị tỷ phú này làm được cho đến nay đã chứng minh cho điều này.

Chú trọng tạo ra giá trị

Một trong những thành tựu nổi bật nhất của Elon Musk là nghiên cứu và phát triển ô tô điện Tesla nhằm giải quyết vấn đề gây ô nhiễm môi trường của các loại xe hơi truyền thống. Ngoài ra, hệ thống tàu siêu tốc Hyperloop được giới thiệu lần đầu năm 2013 hứa hẹn đem lại những trải nghiệm có một không hai trong giao thông tương lai.

Nổi tiếng và ý nghĩa không kém Tesla là SpaceX, công ty hàng không ra đời năm 2002 với sứ mệnh nghiên cứu công nghệ cho phép con người giảm chi phí du hành trong vũ trụ, đồng thời tham vọng khám phá sao Hỏa bằng các tên lửa đẩy tái sử dụng.

Trong hơn chục năm qua, SpaceX đã liên tục đạt được rất nhiều thành tựu thần kỳ, khiến Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) phải “ngã mũ bái phục”.

Những điều chưa được biết đến của Elon Musk

1. Sợ trí tuệ nhân tạo

Vì tin rằng trí tuệ nhân tạo sẽ vượt quá khả năng của con người nên Elon Musk lo sợ mối hiểm họa từ trí tuệ nhân tạo, ông cho rằng nó sẽ còn “nguy hiểm hơn cả vũ khí hạt nhân”. Đó là một trong những lý do tại sao ông quyết định thành lập Neuralink, một công ty phát triển công nghệ thần kinh phát triển giao diện não–máy tính cấy ghép với mục đích gia tăng khả năng não bộ con người để trong tương lai con người vẫn làm chủ thế giới.

Tháng 4/2023, Elon Musk đã gặp lãnh đạo đa số tại Thượng viện Mỹ, ông Chuck Schumer và các nghị sĩ Quốc hội khác để thảo luận về quy định đối với AI, giữa bối cảnh các nhà hoạch định chính sách Mỹ ngày càng tranh luận về việc giám sát công nghệ này.

Trước đó, tỉ phú Elon Musk cùng một nhóm chuyên gia và giám đốc điều hành AI đã viết thư kêu gọi tạm dừng việc phát triển các hệ thống mạnh hơn GPT-4 của công ty OpenAI, viện dẫn những rủi ro tiềm ẩn cho xã hội.

2. Kẻ mộng mơ xây nhà trên sao Hỏa

Elon Musk muốn xây dựng một thành phố với khoảng một triệu người sẽ sinh sống trên hành tinh sao Hỏa vào năm 2050 để "cứu thế" và giúp con người có nhiều hành tinh sinh sống. Để hiện thực hóa ý tưởng dường như không tưởng này, ông dự định đẩy nhanh việc sản xuất tàu vũ trụ Starship với tốc độ 100 chiếc mỗi năm.

3. Quảng cáo trong... không gian

Tên lửa Falcon 9 của SpaceX có kế hoạch phóng một vệ tinh quảng cáo nhỏ do Geometric Energy Corporation phát triển. Từ Trái đất chúng ta sẽ không nhìn thấy được màn hình, nhưng nó sẽ được phát sóng trực tiếp bằng cách quay phim bằng một chiếc gậy tự sướng nhỏ. Các công ty và nghệ sĩ sẽ có thể mua độ phân giải màn hình của vệ tinh này bằng đồng tiền điện tử Ethereum. Các quảng cáo sẽ được hiển thị trên các nền tảng như Twitch và YouTube.

Doanh nhân này đặt mục tiêu sẽ thực hiện các giao dịch này bằng đồng tiền điện tử Dogecoin, một loại tiền cứ như một trò đùa lớn hiện đang được Elon Musk hoan nghênh. Tuy nhiên, giá cả như thế nào thì vẫn còn đang bỏ ngỏ.

4. Từng bị đuổi cổ khỏi PayPal

Năm 1999, Elon Musk thành lập X.com, một ngân hàng trực tuyến, cùng với anh trai Kimbal. Sau đó vào năm 2000, công ty này sáp nhập với Confinity để trở thành PayPal. Vị tỷ phú này là người đứng đầu công ty với tư cách là Giám đốc điều hành. Tuy nhiên, do sự khác biệt trong việc xây dựng thương hiệu và quản lý vi mô, cũng như việc vắng mặt do đi nghỉ tuần trăng mật, CEO này đã bị sa thải trong năm đó. Quyết định này được Max Levchin, đồng sáng lập và Peter Thiel, nhà đầu tư ban đầu đưa ra. Tuy nhiên, Elon Musk vẫn giữ cổ phần của công ty và sau đó ông đã trở nên rất giàu có khi PayPal lên sàn với giá 1,5 tỷ USD vào năm 2002.

5. Một nhà lãnh đạo độc tài

Trong cuộc khủng hoảng Covid-19, không giống như các nhà lãnh đạo khác, Elon Musk không ủng hộ làm việc từ xa. Theo các nhân viên, Musk có lẽ đã gửi email cho nhân viên để yêu cầu họ quay lại văn phòng làm việc 40 giờ/ tuần hoặc chọn cách rời khỏi Tesla. Theo Kevin Brogan, cựu nhân viên Space X, Elon Musk yêu cầu nhân viên có khi phải làm quần quật tận 90 giờ một tuần khi lịch trình dày đặc vì Elon Musk đưa ra thời hạn hoàn thành mà không được phép thương lượng. Điều kiện làm việc thì quá khắt khe, ngay cả đi đâu một lát cũng phải xin phép cấp trên.

6. Mất trắng 2 tỷ đô trong một buổi chiều

Trong một cuộc nói chuyện điện thoại về tình hình hoạt động của Tesla, Elon Musk được cho là đã trả lời một câu hỏi như này: “Xin thứ lỗi, câu hỏi tiếp theo đi. Thật nhàm chán quá, những câu hỏi ngớ ngẩn chẳng hay ho chút nào!”. Phản ứng đã khiến nhà tài phiệt mất gần 2 tỷ đô la trên thị trường chứng khoán. Tính cách quái gở của ông cũng là một huyền thoại khi ông đích thân hủy các đơn đặt hàng trước xe Tesla của những người dám chỉ trích ông cho dù đó là những nhân vật tầm cỡ.

7. Xung đột với người dân Pháp

Saint-Senier-de-Beuvron, một ngôi làng nhỏ ở Normandy (Pháp) với 350 người dân, đang chống lại các kế hoạch của tỉ phú Elon Musk trong việc truyền internet vệ tinh Starlink tốc độ cao cho cư dân. Saint-Senier-de-Beuvron là một trong những địa điểm được đề xuất lắp đặt ăng-ten Starlink, ăng-ten này sẽ thu tín hiệu từ không gian và truyền đến người dùng qua dây cáp. Saint-Senier-de-Beuvron đã ban hành một nghị định vào tháng 12/2020 để ngăn chặn công trình xây dựng, lắp đặt ăng-ten Starlink. Vụ việc này đã tạo ra làn sóng lan sang vùng khác và Gravelines, một thành phố thuộc vùng Hauts-de-France cũng từ chối việc xây dựng công trình trên đất của mình.