Về miền quả ngọt Lục Ngạn

Giám đốc Sở Công Thương Trần Quang Tấn (trái) bên một vườn cam tại Lục Ngạn

Mùa cây trái quanh năm

Mùa này, Lục Ngạn không chỉ có những đồi vải thiều đang xanh lá, chờ “tái tạo, hồi sinh” đơm hoa kết trái cho vụ sau mà còn vàng óng những cam Vinh, cam đường, bưởi Diễn... đang vào mùa thu hoạch. Những xã có diện tích cây ăn quả lớn của huyện Lục Ngạn như: Hồng Giang, Thanh Hải, Tân Quang… ngày nào cũng nghìn nghịt xe tải từ tỉnh ngoài về “ăn hàng”. Người dân thì vừa thoăn thoắt thu hoạch vừa vui vẻ cười nói râm ran với nhau chuyện cây cam, cây bưởi… năm nay được mùa lại được giá.

Trang trại cam đầu tiên chúng tôi vào thăm là của gia đình anh Bùi Đình Hậu (xã Tân Mộc). Với diện tích vườn rộng gần 4 ha, anh Hậu quy hoạch trồng hai loại cây ăn quả chính là cam Vinh và cam đường Canh, ngoài ra một phần anh trồng khảo nghiệm bưởi Da Xanh, cam V2. Nhờ kỹ thuật chăm sóc tốt nên 5 năm gần đây, vườn cam của gia đình anh luôn được mùa, cho thu hoạch từ 50-65 tấn quả/vụ, giá trị đạt từ 1,2-1,5 tỷ đồng/năm. Riêng vụ cam năm 2016 này, anh Hậu ước thu hoạch khoảng 70 tấn quả. Hiện tiểu thương ở Hà Nội đã đến đặt mua cả vườn cam Vinh với giá 30.000 đồng/kg.

Theo lãnh đạo huyện Lục Ngạn, trước đây, người dân Lục Ngạn chủ yếu sống nhờ vào cây vải. Thế nhưng, cái nghịch lý “được mùa rớt giá” lại liên tục bủa vây người nông dân. Vì thế, còm cõi quanh năm, người dân nơi đây vẫn chỉ tạm gọi là đủ ăn chứ chưa thể giàu. Nhưng từ năm 2012, nhận thấy sản xuất cây ăn quả đặc sản cam đường Canh, cam Vinh, bưởi Diễn… cho giá trị kinh tế cao, nên chính quyền và người dân ở một số xã trong huyện đã tích cực chủ động mở rộng diện tích sản xuất.

Hiện nay, cây có múi là cây mang lại hiệu quả kinh tế cao cho huyện Lục Ngạn. Nơi đây cũng đã và đang hình thành vùng cây ăn quả tập trung lớn nhất miền Bắc với diện tích hơn 26 nghìn hecta. Nhiều loại cây trồng ở Lục Ngạn cho quả thơm, ngon, chất lượng hơn quê gốc.

Vậy là cả 10 tháng trong năm, mảnh đất Lục Ngạn trải dài các loại cây ăn quả. Đời sống của người dân cũng khấm khá hơn, nhiều hộ đã vươn lên làm giàu.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân (UBND) huyện Lục Ngạn hồ hởi nói với chúng tôi: “Chỉ tính riêng diện tích cây có múi (gần 4.000 ha) đã mang lại giá trị doanh thu trong năm 2016 khoảng 700-800 tỷ đồng. Tính chung các loại cây ăn quả trên địa bàn huyện mỗi năm mang về cho người dân hơn 3 nghìn tỷ đồng. Qua đó đã tạo sức bật mới cho phát triển kinh tế - xã hội, góp phần thúc đẩy nông nghiệp hàng hóa và xây dựng nông thôn mới với nét đặc trưng riêng có của Lục Ngạn”.

Đáng nói hơn, nhiều sản phẩm trái cây của Lục Ngạn giờ không chỉ cạnh tranh tốt trên thị trường nội địa mà còn xuất khẩu sang nhiều thị trường khó tính như Mỹ, EU, Hàn Quốc, Nhật Bản… và được người tiêu dùng ưa thích.

Nối dài những ước mơ

Vụ nọ nối vụ kia bội thu, người dân địa phương không bao giờ hết việc. Thế nên việc hộ nông dân thu nhập hơn một tỷ đồng/năm ở Lục Ngạn hiện không phải là hiếm. Mô hình trang trại cây ăn quả cho thu nhập từ hơn 100 triệu đồng/năm cũng lên tới vài nghìn hộ.

“Ngoài thiên nhiên ưu đãi, thì điều làm nên một vùng đất có nhiều nông dân triệu phú và tỷ phú này chính là sự nhạy bén của người dân. Họ dám nghĩ, dám làm và biết khai thác lợi thế của địa phương, cũng như thế mạnh của gia đình để làm giàu một cách chính đáng”, lãnh đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Lục Ngạn cho biết.

Khi trò chuyện với phóng viên, không chỉ lãnh đạo mà người dân Lục Ngạn mong ước, một ngày không xa nơi đây sẽ trở thành “thủ phủ” hoa quả lớn nhất miền Bắc. Để dần hiện thực hóa ước mơ này, ông Trần Quang Tấn, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bắc Giang cho biết: Ngoài việc tổ chức các hội nghị kết nối cung cầu tiêu thụ nông sản với các tỉnh có cửa khẩu và các thành phố lớn như Lào Cai, Lạng Sơn, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, trong năm 2016, Sở Công Thương Bắc Giang đã tham mưu với UBND tỉnh ký kết kế hoạch hợp tác, tạo chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ các sản phẩm chủ lực...; thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu sản phẩm, kiểu dáng bao bì, tem, nhãn hiệu hàng hóa, hình ảnh sản phẩm đặc sản, chủ lực của tỉnh, nhất là các sản phẩm sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP với khách hàng trong và ngoài nước trên các phương tiện thông tin đại chúng. Sở cũng đã tham mưu tổ chức thành công Tuần lễ vải thiều Lục Ngạn - Bắc Giang tại Hà Nội năm 2016 lần thứ nhất và Ngày hội trái cây lần thứ nhất năm 2016 tại huyện Lục Ngạn… nhằm giúp Bắc Giang nói chung và Lục Ngạn nói riêng tìm kiếm, mở rộng thị trường tiêu thụ ổn định và phát triển tại các chợ đầu mối, trung tâm thương mại....

Tuy nhiên, cũng như nhiều loại trái cây của cả nước, trái cây Lục Ngạn đang đối mặt với không ít thách thức: Thị trường tiêu thụ chưa ổn định, chưa có công nghệ đại trà để bảo quản, chế biến sau thu hoạch, phần lớn nông sản tiêu thụ và xuất khẩu ở dạng sơ chế, thô... nên giá trị gia tăng còn thấp. Chính vì vậy, thời gian tới, Lục Ngạn sẽ tập trung phát triển cây ăn quả có giá trị kinh tế cao với quy mô đủ lớn, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Huyện cũng đang hướng tới thành lập mới các hợp tác xã, tổ sản xuất, để xây dựng một nền sản xuất quả hàng hóa tập trung có tính cạnh tranh cao, phát triển bền vững và hiệu quả; xây dựng chuỗi các sản phẩm hàng hóa chủ lực của huyện như: Chuỗi giá trị vải, chuỗi giá trị cam, bưởi….