Tiêu thụ ô tô trong nước: Xe cũ hết thời hoàng kim

Thủ tướng Chính phủ vừa ký ban hành Nghị định 122/2016, có hiệu lực từ 1/9/2016, về biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp… đối với nhiều mặt hàng, trong đó có quy định thuế nhập khẩu đối với mặt hàng ô tô đã qua sử dụng chính.

Theo đó, ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống có dung tích xy lanh nhỏ hơn 1.500cc và ô tô từ 10-15 chỗ ngồi được áp dụng mức thuế tuyệt đối. Xe ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống có dung tích xy-lanh lớn hơn 1.500cc được áp dụng mức thuế hỗn hợp, bao gồm thuế tính theo tỷ lệ phần trăm và thuế tuyệt đối. Xe chở người từ 16 chỗ trở lên và xe vận tải hàng hóa có tổng trọng tải không quá 5 tấn được áp dụng mức thuế nhập khẩu 150%. Các loại xe khác áp được dụng mức thuế bằng 1,5 lần so với mức thuế nhập khẩu ưu đãi của xe mới cùng chủng loại.

Theo Nghị định mới ban hành, mức thuế suất đối với các dòng xe đã qua sử dụng được đưa về Việt Nam, dung tích xy-lanh dưới 1.000cc là 5.000 USD/chiếc, đối với xe dung tích từ 1.000-1.500cc là 10.000 USD/chiếc. Trong khi đó, đối với các xe chở người dung tích xy lanh từ 1.500-2.500cc, mức thuế hỗn hợp được tính như sau: Giá thuế xe đã qua sử dụng nhân với mức thuế của dòng ô tô mới cùng loại và cộng thêm thuế tuyệt đối 5.000 USD/chiếc. Ở các mẫu xe nhập khẩu dung tích xy-lanh trên 2.500cc, mức thuế bằng giá tính thuế xe đã qua sử dụng nhân với mức thuế của dòng xe mới cùng loại, đồng thời cộng thêm thuế tuyệt đối 15.000 USD/chiếc; xe dung tích trên 3.000cc có mức thuế tuyệt đối là 17.000 USD/chiếc.

Giới kinh doanh xe cũ nhận định, với cách tính thuế này, “cửa” về Việt Nam của xe đã qua sử dụng là rất hẹp bởi giá thành bị đội lên quá cao, thậm chí là cao hơn xe mới. Ví dụ, một chiếc xe dung tích 2.0L nhập từ Mỹ về Việt Nam có giá khoảng 1,2 tỷ đồng nhưng nếu cùng là mẫu xe đó đã qua sử dụng thì dù giá nhập có rẻ hơn nhưng phải ghánh thêm 70% thuế suất nhập khẩu, 15.000 USD thuế tuyệt đối, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng cũng tăng thêm 5% nên giá bán của chiếc xe cũ sẽ cao hơn xe mới cùng loại.

Anh Đặng Đức Hoàng ở Phố Tôn Đức Thắng - Hà Nội, chia sẻ: “Tôi đang xem xét mua một chiếc xe Toyota đời 2015 đã qua sử dụng được nhập khẩu về Việt Nam nhưng cửa hàng báo giá chênh tới gần 70 triệu đồng so với tháng trước do cách tính thuế mới. Với quy định này thì mua ô tô cũ đã qua sử dụng 1-3 năm không có lợi so mua xe mới.”

Lâu nay, ô tô đã qua sử dụng luôn chiếm một thị phần đáng kể trên thị trường trong nước bởi người tiêu dùng ưa chuộng hàng ngoại vì luôn tin rằng hàng ngoại có chất lượng tốt hơn và “cũ người, mới ta”. Cùng với một khoản tiền bỏ ra nhưng nếu mua xe sản xuất trong nước thì sẽ chỉ mua được dòng xe dung tích thấp, ít tiện ích, trong khi mua xe đã qua sử dụng 2-3 năm sẽ được loại dung tích cao, nhiều tiện nghi và “sang” hơn. Nắm bắt được tâm lý này, giới kinh doanh xe cũ luôn đẩy mạnh việc nhập khẩu về Việt Nam những loại xe phù hợp với thị hiếu tiêu dùng của người Việt, gồm các loại xe dung tích nhỏ và các loại xe sang.

Tuy nhiên, việc kiểm soát chất lượng xe cũ, các linh kiện, tiêu chuẩn bảo vệ môi trường… đôi khi bị xem nhẹ, dễ dẫn đến tình trạng biến Việt Nam thành “bãi rác” của xe cũ. Thêm vào đó, đã có không ít trường hợp lợi dụng chính sách nhập khẩu xe cũ để đưa vào thị trường những loại xe sang, xe mới được hợp thức hóa thành xe cũ để né thuế, gây thất thu thuế cho Nhà nước.

Vì thế, quy định mới về thuế nhập khẩu ô tô cũ được xem là có tác động lớn trong việc hạn chế gian lận thương mại, chống thất thu thuế và kích thích tiêu thụ xe sản xuất trong nước. Tăng thuế nhập khẩu đối với ô tô cũ sẽ giúp siết lại thị trường xe cũ nhập khẩu, người tiêu dùng có thể ít có sự lựa chọn hơn, nhưng quy định mới này sẽ hạn chế việc trốn thuế nhập khẩu, kích thích sức mua xe lắp ráp trong nước, anh Hà Mạnh Tuấn - Giám đốc một công ty kinh doanh ô tô trên đường Lê Văn Lương (Hà Nội), chia sẻ.

Thị trường ô tô trong nước, vì thế, được dự báo sẽ có sự sôi động trong những tháng cuối năm. Bên cạnh việc các nhà sản xuất xe trong nước liên tục đưa ra các chính sách kích cầu, giới thiệu các mẫu xe mới phù hợp với nhu cầu, thị hiếu của khách hàng thì việc giá xe cũ bị đẩy lên cao do chính sách thuế mới cũng là yếu tố để các hãng bán xe mới tăng thêm thị phần. Con số mới nhất vừa được Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt nam (VAMA) công bố cho thấy, tính đến hết tháng 8, tổng doanh số bán hàng các thành viên thuộc VAMA đạt 187.407 chiếc xe các loại, tăng 32% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, xe ô tô du lịch tăng 30%; xe thương mại tăng 33% và xe chuyên dụng tăng 46% so với cùng kỳ năm ngoái. Cũng trong 8 tháng qua, doanh số bán hàng của xe lắp ráp trong nước tăng 35% và xe nhập khẩu tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái.

Duy Minh