Thủ tướng Phạm Minh Chính: Người dân nhận tái định cư ít nhất phải bằng hoặc hơn nơi ở cũ

Quan điểm của Đảng, Nhà nước rất rõ, khi thu hồi đất, người dân nhận tái định cư, chuyển đi nơi khác thì nơi ở mới ít nhất phải bằng hoặc hơn nơi ở cũ.

10 ha đất lúa, đất rừng mà phải lên tới Thủ tướng

Nhiều vấn đề lớn - là những vướng mắc trong thực tiễn liên quan quản lý, sử dụng đất đai - được Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ ra khi thảo luận tại tổ về dự án Luật Đất đai sửa đổi, sáng 9.6.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Luật Đất đai là dự án luật rất quan trọng; Trung ương đã có Nghị quyết 18 để sửa luật này. Về phía Chính phủ, ông mong các Đại biểu Quốc hội rà soát lại thật kỹ, bởi những vấn đề sửa đổi lần này phải tháo gỡ được các vướng mắc thực tiễn.

"Khi sửa đổi dự án Luật Đất đai, điều quan trọng nhất phải bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo. Tất nhiên không thể đòi hỏi lần sửa đổi này bao quát, xử lý hết các vướng mắc từ thực tiễn. Song, chúng ta phải cố gắng giải quyết tối đa các vướng mắc, bất cập đang phải xử lý trong việc khai thác, sử dụng nguồn lực đất đai - nguồn lực rất quan trọng để phát triển đất nước" - Thủ tướng nói và cho biết, phát triển đất nước dựa vào 3 trụ cột chính: con người - thiên nhiên (có đất đai) - văn hoá, truyền thống lịch sử.

"Giải quyết được những vấn đề tồn đọng từ thực tiễn để khai thác tối đa nguồn lực từ đất, nhưng cũng phải nâng cao tầm nhìn dự báo, để luật khi sửa đổi có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lựợc hơn. Rất mong các đại biểu Quốc hội rà soát theo tinh thần như vậy, làm sao để luật khi ban hành đáp ứng được mong mỏi của nhân dân, bởi luật này đã nhận được hơn 12 triệu ý kiến tham gia, đóng góp, chứng tỏ nhân dân rất quan tâm và cũng có rất nhiều việc cần phải xử lý" - ông khẳng định.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Ảnh: Phạm Đông

Theo Thủ tướng, khi luật này được thông qua sẽ góp phần rất quan trọng giải phóng nguồn lực đất đai, đảm bảo hài hoà lợi ích của nhà nước - nhân dân - nhà đầu tư. Ông cũng mong muốn rà soát lại việc phân cấp, phân quyền.

Ông dẫn câu chuyện 10 ha đất lúa, đất rừng mà phải lên tới Thủ tướng Chính phủ. Trong khi đó, lên tới Chính phủ phải qua những quy trình nhiều bước, mất nhiều thời gian, lãng phí về nguồn lực, lãng phí về cơ hội.

"Do vậy, việc phân cấp, phân quyền phải được quy định trong luật thì Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ mới làm được. Phân cấp, phân quyền cũng phải đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao khả năng thực thi của cấp được phân quyền. Đặc biệt tăng cường công tác giám sát, kiểm tra để không chệch hướng, chệch mục tiêu" - Thủ tướng nói, đồng thời cho biết, việc phân cấp, phân quyền này đang có những vướng mắc trên thực tiễn, trong đó có cả những tỉnh thành có cơ chế ưu đãi.

"Chúng ta phải tin tưởng vì các cấp chính quyền đều hoàn chỉnh cả, đều có cấp uỷ, tổ chức Đảng lãnh đạo, cơ quan nhà nước, hội đồng nhân dân, mặt trận, đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội, có nhân dân làm chủ, vậy tại sao không mạnh dạn để làm" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Định giá đất nên như thế nào cho phù hợp

Một điều khiến Thủ tướng trăn trở là thủ tục hành chính về đất đai còn nhiều, cần tháo gỡ. Làm sao giảm được các thủ tục hành chính, chi phí và việc đi lại cho người dân, doanh nghiệp; rà soát lại thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai, để thủ tục hành chính không còn phiền hà.

Bên cạnh đó, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, theo Thủ tướng Chính phủ, đây cũng là vấn đề cần phải quy định rõ thẩm quyền, cũng vừa phải phân cấp phân quyền, vừa phải giảm các thủ tục hành chính.

"Quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất vừa giải quyết các vấn đề cấp thiết trước mắt, vừa phải có tầm nhìn dài hạn để phát triển bền vững, lâu dài. Bởi, đất đai là hằng số, không sinh ra được, nên sử dụng khai thác như thế nào cho hiệu quả, bao gồm cả không gian trên trời, mặt đất, không gian ngầm, không gian biển. Do vậy, cần đánh giá tác động, nghiên cứu kỹ; đặc biệt phải sử dụng tiết kiệm tài nguyên đất” - Thủ tướng cho hay.

Về công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư, Thủ tướng cho rằng, đây là vấn đề được nhân dân quan tâm. Quan điểm của Đảng, Nhà nước rất rõ, khi thu hồi đất, người dân tái định cư, chuyển đi nơi khác để ở thì nơi ở mới ít nhất phải bằng hoặc hơn nơi ở cũ.

"Bằng hoặc hơn nơi ở cũ được thực hiện như thế nào rất cần các ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội để cụ thể hoá vấn đề này. Đồng thời phải luật hoá, lượng hoá, giải thích rõ thế nào là bằng, thế nào là hơn" - Thủ tướng nói.

Vấn đề định giá đất, người đứng đầu Chính phủ cũng cho hay, đây là vấn đề được cử tri rất quan tâm, định thế nào để phù hợp với kinh tế thị trường nhưng có sự định hướng của Nhà nước. "Định giá đất nên như thế nào cho phù hợp, bởi hiện nay luật cũng đã quy định, nhưng đây là vấn đề khó vì thị trường luôn lên xuống, tuân thủ thị trường nhưng có sự can thiệp khi cần thiết, vì phát triển kinh tế thị trường cần có sự định hướng xã hội chủ nghĩa.

Nghĩa là vừa để thị trường phát triển lành mạnh nhưng không tạo nên xáo trộn, khó khăn cho người dân, doanh nghiệp lúc triển khai hoặc nhường đất để triển khai các dự án. Do vậy, cần nâng cao năng lực quản lý của cán bộ, trong đó có cán bộ địa chính, đồng thời phải xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai có tính chất bao quát. Khi tra cứu có thể liên thông được giữa các địa phương” - Thủ tướng nêu vấn đề.