Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam: 45 năm thực hiện sứ mệnh tìm dầu

Cho đến giờ, dù đã 45 năm trôi qua, nhưng ông Nguyễn Hiệp - nguyên Phó Tổng cục Trưởng Tổng Cục Dầu khí (từ những ngày đầu tiên) - vẫn không lý giải được: Tại sao trong lúc miền Nam mới giải phóng, đất nước bộn bề công việc nhưng lãnh đạo Đảng, Chính phủ đã nghĩ tới việc phải xây dựng ngành công nghiệp Dầu khí. Ngày 20/7/1975, nghĩa là chưa đầy ba tháng sau khi Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, Bộ Chính trị họp tại Sài Gòn đã ban hành Nghị quyết 244-NQ/TW về việc triển khai thăm dò dầu khí trên cả nước. Rồi ngày 20/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã phê chuẩn Quyết nghị số 33-QN/QH/K5 thành lập Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam. Hơn 10 ngày sau, ngày 3/9/1975, Hội đồng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 170/CP về việc thành lập Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam. Việc Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam ra đời đã đưa ngành Dầu khí bước sang một trang mới, chấm dứt thời kỳ hoạt động của các tổ chức riêng rẽ thuộc Tổng cục Địa chất, Tổng cục Hóa chất...

Đổi ca trên Giàn Chim Sáo

Đây có lẽ là kỷ lục "vô tiền khoáng hậu" trong lịch sử xây dựng và phát triển kinh tế nước ta. Vì chưa bao giờ có việc ra đời một đơn vị cấp Tổng cục và được giao trọng trách xây dựng một ngành kinh tế kỹ thuật cao, có tính đặc thù và hoàn toàn mới mẻ đối với Việt Nam, trong lúc tiềm lực của chúng ta gần như bằng không lại ngắn như vậy (43 ngày). Ông Nguyễn Hiệp cho rằng, hình như lúc đó, lãnh đạo Đảng vẫn mang trong mình tư tưởng "Thần tốc, táo bạo quyết thắng".

Sau năm 1975, trước yêu cầu cấp bách về tìm kiếm, thăm dò dầu khí, Đảng đã cử những tướng lĩnh quân đội dày dạn kinh nghiệm trận mạc, có ý chí và tinh thần kỷ luật cao, cùng với các đơn vị làm kinh tế của quân đội về xây dựng ngành Dầu khí. Cho đến bây giờ, các thế hệ cha anh của PVN không thể quên được vào những ngày cuối năm 1975, những anh bộ đội Cụ Hồ đã rời tay súng để xắn tay áo xây dựng một nền công nghiệp, có những yêu cầu khắt khe nhất về mặt kỹ thuật và có tính đặc thù rất cao.

Khi đó, những người lính vốn kiến thức về dầu khí hầu như chẳng có gì, nghề về dầu khí cũng hoàn toàn chẳng có, thế mà họ đã xây dựng những khu căn cứ dịch vụ cho ngành Dầu khí, đã xông ra biển để tìm kiếm, thăm dò và tranh thủ từng ngày từng giờ để học hỏi ở các chuyên gia nước ngoài...

Vào những lúc Tập đoàn gặp khó khăn nhất như thời điểm những năm 1988, các giếng dầu mới có được của Liên doanh Vietsovpetro đã suy giảm sản lượng đến mức không thể tưởng tượng nổi. Hàng loạt chuyên gia Liên Xô bị điều chuyển hoặc xử lý kỷ luật vì kết quả hoạt động quá kém của Liên doanh, thậm chí người ta đã nghĩ đến việc giải thể Liên doanh, nhưng lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ vẫn tin vào người Dầu khí và đã động viên, chia sẻ, an ủi để anh em vững tâm suy nghĩ, tìm tòi. Và kết quả, chúng ta đã tìm ra dầu ở tầng đá móng. Thành công này không chỉ cứu sống Liên doanh Vietsovpetro, mà còn mở ra chương mới cho toàn bộ công tác thăm dò, tìm kiếm ở vùng biển thuộc chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam.

Bảo dưỡng phân xưởng Flare (đốt đuốc) tại NMLD Dung Quất

Gần đây, dự án được nhiều người nhắc đến là Dự án Biển Đông 01 khai thác khí và dầu condensate ở cụm mỏ Hải Thạch - Mộc Tinh. Hiện giờ, mỗi ngày Dự án nộp cho nhà nước trên dưới 1 triệu USD và đang là “con gà đẻ trứng vàng” cho kinh tế đất nước. Nhưng không phải nhiều người đã biết, Dự án này khai thác khí và dầu condensate ở khu vực có cấu tạo địa chất vào loại khó và nguy hiểm nhất trên thế giới, bởi áp suất khí cực cao và nhiệt độ quá lớn. Tập đoàn Dầu khí BP của Anh đã phải từ bỏ sau khi đổ 500 triệu USD và 9 năm thăm dò, nghiên cứu. Nhưng với sự ủng hộ quyết liệt, mạnh mẽ của Chính phủ; sự đồng hành của các bộ, ngành có liên quan và trên hết là sự tin tưởng vào trí tuệ, bản lĩnh của người Dầu khí, cuối cùng dự án đã thành công.

Đến bây giờ, những người tham gia xây dựng Dự án Biển Đông 01 nghĩ lại vẫn toát mồ hôi, và đều khẳng định, nếu không có quyết tâm của Chính phủ, lãnh đạo Đảng, Nhà nước thì không thể làm được. Chính sự tin tưởng mà Đảng, Chính phủ đối với ngành Dầu khí, đối với người lao động Dầu khí đã giúp PVN vững bước vượt qua mọi khó khăn, làm được những việc "không tưởng" đó.

Trong khoảng 5 năm qua, do những biến cố quá lớn đối với Tập đoàn Dầu khí đã khiến cho Văn hóa Dầu khí bị mai một, dư luận nhân dân, lãnh đạo Đảng và Nhà nước mất đi phần nào niềm tin đối với người Dầu khí... Nhưng từ nỗ lực của gần 60 ngàn cán bộ công nhân viên, những người Dầu khí chân chính vẫn một lòng thầm lặng cống hiến, PVN một lần nữa khẳng định “Vàng thật không sợ lửa”.

Những ngày qua, ngành Dầu khí Việt Nam đón thêm một tin vui, đó là phát hiện mỏ khí Kèn Bầu ở Lô 144, gần bờ biển tỉnh Thừa Thiên-Huế. Đây là mỏ khí có trữ lượng khá lớn, sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển của PVN cho hàng chục năm tới, cũng như bảo đảm an ninh năng lượng đất nước.