Nắm bắt cơ hội, gia tăng thị phần hạt điều tại Vương quốc Anh

Sản lượng và năng suất hạt điều Việt Nam tăng trưởng tích cực trong những năm gần đây, khẳng định vị thế nhà sản xuất, chế biến và cung ứng điều nhân lớn hàng đầu thế giới.

Cơ hội rộng mở cho hạt điều Việt Nam tại thị trường Anh

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, tháng 5/2024, Việt Nam xuất khẩu hạt điều đạt 67,71 nghìn tấn, trị giá 370,34 triệu USD, tăng 1,0% về lượng và tăng 3,3% về trị giá so với tháng 4/2024, tăng 18,1% về lượng và tăng 9,0% về trị giá so với tháng 5/2023. Tính chung 5 tháng đầu năm 2024, Việt Nam xuất khẩu hạt điều đạt 285,1 nghìn tấn, trị giá 1,53 tỷ USD, tăng 29,5% về lượng và tăng 18,5% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái.

Tháng 5/2024, giá xuất khẩu bình quân hạt điều của Việt Nam đạt mức 5.469 USD/ tấn, tăng 2,2% so với tháng 4/2024, nhưng giảm 7,7% so với tháng 5/2023. Tính chung 5 tháng đầu năm 2024, giá xuất khẩu bình quân hạt điều của Việt Nam đạt mức 5.387 USD/tấn, giảm 8,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Hạt điều Việt Nam có đầy đủ cơ hội để mở rộng thị phần và khẳng định vị thế trên thị trường Anh. Ảnh: TT

Trong cơ cấu hàng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Anh, hạt điều luôn là một trong những ngành hàng chủ lực, đóng góp không nhỏ vào quy mô xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường bạn.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, 5 tháng năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hạt điều sang thị trường này đạt hơn 8,1 triệu tấn với trị giá hơn 40,1 triệu USD, tăng 13% về lượng và tăng 5,8% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Đây cũng là thị trường đứng thứ 6 trong số các thị trường xuất khẩu hạt điều của Việt Nam.

Giá nhập khẩu hạt điều của Anh từ thế giới trong quý I/2024 đạt mức 5.521 USD/tấn, giảm 5,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, giá nhập khẩu hạt điều của Anh từ Việt Nam giảm 3,3%, xuống còn 5.484 USD/tấn; từ Bờ Biển Ngà giảm 19,8%, xuống còn 5.223 USD/ tấn; từ Ấn Độ giảm 19,4%, xuống còn 7.170 USD/tấn…

Cũng theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), trong quý I/2024, Anh nhập khẩu hạt điều chủ yếu từ Việt Nam, đạt trên 5,55 nghìn tấn, trị giá gần 30,47 triệu USD, tăng 23,9% về lượng và tăng 19,8% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái.

Thị phần hạt điều của Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Anh từ thế giới tăng từ 89,06% trong quý I/2023 lên 91,63% trong quý I/2024. Quý I/2024, Anh cũng tăng nhập khẩu hạt điều từ các thị trường Bờ Biển Ngà, Ấn Độ, Nigeria với mức tăng lên đến 3 con số. Tuy nhiên, lượng nhập khẩu hạt điều của Anh từ các thị trường trên ở mức thấp. Như vậy, hạt điều Việt Nam có nhiều cơ hội để mở rộng thị phần tại thị trường Anh.

Những lưu ý để hạt điều luôn là ngành hàng chủ lực khi sang thị trường Anh

Hiện nay, Việt Nam và Anh đã có Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Vương quốc Anh (UKVFTA), hai bên thỏa thuận cắt giảm ngay 65% số dòng thuế khi Hiệp định UKVFTA có hiệu lực từ tháng 5/2021. Điều này đồng nghĩa với việc tăng lên tới 99% số dòng thuế được cắt giảm sau từ 6-9 năm.

Đối với hạt điều, trong UKVFTA, Vương quốc Anh cam kết xóa bỏ ngay thuế quan đối với mặt hàng hạt điều tươi của Việt Nam, bao gồm: Hạt điều tươi hoặc khô, đã hoặc chưa bóc vỏ (HS 08013100, 08013200). Bên cạnh đó, các sản phẩm hạt đã chế biến, trong đó có hạt điều nhập khẩu từ Việt Nam (mã HS 200819) cũng được Vương quốc Anh cam kết xóa bỏ hoàn toàn thuế quan kể từ khi Hiệp định chính thức có hiệu lực.

Bên cạnh đó, theo Cục Xuất nhập khẩu, để thành công trên thị trường Anh, doanh nghiệp xuất khẩu Việt cần lưu ý một số vấn đề như nắm vững quy tắc xuất xứ. Theo UKVFTA, hạt điều (bóc vỏ hoặc chưa bóc vỏ) muốn được hưởng ưu đãi thuế quan phải có xuất xứ thuần túy tại Việt Nam. Đồng thời, nắm bắt và thấu hiểu xu hướng tiêu dùng của thị trường Anh là ưa chuộng hạt điều rang muối.

Trong phân khúc các loại hạt, có hai xu hướng khác nhau đang ảnh hưởng đến tiêu dùng. Một là phát triển các hương vị rang khác nhau hoặc bọc vị để đa dạng hóa sản phẩm và phù hợp với sở thích khẩu vị khác nhau. Xu hướng khác là ngày càng có nhiều loại hạt điều chưa ướp muối và chưa rang như một sự thay thế lành mạnh hơn cho đồ ăn nhẹ ướp muối.

Vương quốc Anh được coi là thị trường có nhiều đổi mới nhất trong việc tiêu thụ hạt điều tại các quốc gia phát triển. Hạt điều được sử dụng như một món ăn nhẹ rang mặn hoặc được sử dụng rộng rãi với nhiều hương vị khác nhau. Do vậy, doanh nghiệp cần đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thị trường.

Về chất lượng, các tiêu chuẩn của Vương quốc Anh cơ bản vẫn dựa trên nền tảng của EU, vốn được xây dựng theo tiêu chuẩn của Ủy ban Kinh tế Liên hợp quốc về châu Âu (UNECE) và Tiêu chuẩn Codex (Codex Alimentarius). Các loại nông sản, thực phẩm, bao gồm cả hạt điều phải tuân thủ các tiêu chuẩn thị trường chung. Các sản phẩm phù hợp với các tiêu chuẩn của UNECE sẽ được coi là phù hợp với các tiêu chuẩn thị trường…

Vì vậy, khi xuất khẩu hạt điều sang thị trường này doanh nghiệp cần nâng cao năng lực cạnh tranh, kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất, ứng dụng khoa học kỹ thuật và liên kết chặt chẽ trong chuỗi sản xuất - chế biến - xuất khẩu. Doanh nghiệp nên nghiên cứu thị trường, lựa chọn phân khúc thị trường và kênh phân phối phù hợp với sản phẩm và quy mô của doanh nghiệp. Ngoài ra, doanh nghiệp cần tìm kiếm và tiếp cận nhà nhập khẩu, kênh phân phối và hệ thống bán lẻ tại Anh để thâm nhập thị trường này hiệu quả.

Với tiềm năng to lớn và những lợi thế từ Hiệp định UKVFTA, hạt điều Việt Nam có đầy đủ cơ hội để mở rộng thị phần và khẳng định vị thế trên thị trường Anh. Doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam cần nắm bắt cơ hội này, nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng linh hoạt với những thay đổi của thị trường để gặt hái thành công.