Làm gì để giữ vững thị trường xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc?

Đón thời cơ xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc Đón thời cơ xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc: Chinh phục “miền đất hứa”

Tuy nhiên, Trung Quốc đang có những quy định mới về xuất khẩu nông sản mà doanh nghiệp cần nắm rõ để xuất khẩu thuận lợi sang thị trường này.

Theo ông Tô Ngọc Sơn, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công Thương), Trung Quốc là thị trường quan trọng hàng đầu, là đối tác thương mại số 1 của Việt Nam. Kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Trung Quốc năm 2022 đạt 175,5 tỷ USD. Tỷ trọng xuất nhập khẩu với Trung Quốc trong tổng xuất nhập khẩu của Việt Nam chiếm đến 24%.

Đưa ra lí do vì sao Trung Quốc là thị trường xuất khẩu quan trọng đối với một số mặt hàng nông sản Việt Nam, đại diện Bộ Công Thương nhấn mạnh, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của mặt hàng rau quả với tỷ trọng 53,7%; sắn và các sản phẩm từ sắn với tỷ trọng 91,47%; cao su với tỷ trọng 71%. Ngoài ra, Trung Quốc cũng là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của thủy sản Việt Nam (sau Hoa Kỳ và Nhật Bản).

Chính vì vậy, việc Trung Quốc ra thông báo mở các cửa khẩu biên giới để đẩy mạnh thương mại hàng hóa, trong đó có thương mại nông sản từ ngày 8/1 vừa qua là tin mừng cho các doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc nói chung nhằm xuất nhập khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản.

Cho biết về tình hình xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện tại Lào Cai, một ngày có trên 500 xe xuất khẩu nông sản, còn tại Lạng Sơn bình quân mỗi ngày có trên 800 xe được thông quan. Như vậy, lưu lượng xe bắt đầu đã tăng lên.

Cũng theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thực hiện triển khai truyền thông mạnh mẽ các quy định 248 và 249 về đăng ký doanh nghiệp xuất nhập khẩu sang Trung Quốc và quản lý an toàn thực phẩm. Đến nay, Hải quan Trung Quốc đã cấp 2.492 mã số doanh nghiệp xuất nhập khẩu theo Lệnh 248. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng cấp trên 2.000 mã số vùng trồng và 1.438 mã số cơ sở đóng gói sản phẩm nông sản xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã triển khai rất mạnh xây dựng vùng nguyên liệu đảm bảo đạt chuẩn phục vụ xuất khẩu.

Đáng chú ý, mới đây Trung Quốc đã khai thông tuyến đường sắt giữa Lào và Thái Lan. Như vậy, thời gian vận chuyển hàng hóa, trong đó có các sản phẩm nông sản từ Thái Lan sang Trung Quốc sẽ giảm bớt 1 ngày, cùng với đó chi phí vận chuyển sẽ giảm trên 20%. Đây là một vấn đề đặt ra cho các doanh nghiệp xuất khẩu, yêu cầu các doanh nghiệp phải cải tiến chất lượng, mẫu mã sản phẩm và giảm chi phí.

Việt Nam với nhiều sản phẩm nông, thủy sản có lợi thế khi xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc

Theo ông Tô Ngọc Sơn, một trong những giải pháp để giữ vững thị trường xuất khẩu bền vững, trước hết phải là chất lượng nông sản, thực phẩm. Doanh nghiệp đảm bảo thực thi nghiêm túc các quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn của Trung Quốc.

Những năm gần đây, Trung Quốc điều chỉnh các chính sách, quy định theo hướng đặt yêu cầu cao hơn đối với thực phẩm, nông sản nhập khẩu vào Trung Quốc. Cụ thể, sau Lệnh 248 và Lệnh 249, trong năm 2022, Trung Quốc đã đưa vào áp dụng, thực thi Lệnh 259, yêu cầu các đơn vị, tổ chức nước ngoài đang tham gia giám sát, cấp chứng nhận các tiêu chuẩn cho nông sản, hàng hóa của nước xuất khẩu phải có đăng ký với Tổng cục Hải quan Trung Quốc, để kết quả giám sát, chứng nhận này được sử dụng khi làm thủ tục thông quan.

Sau Lệnh 248 về "Quy định quản lý đăng ký doanh nghiệp sản xuất thực phẩm nước ngoài nhập khẩu" và Lệnh 249 về "Biện pháp quản lý an toàn thực phẩm xuất nhập khẩu", nông sản xuất khẩu Trung Quốc phải tuân thủ Lệnh 259, yêu cầu đơn vị, tổ chức nước ngoài tham gia giám sát, chứng nhận chất lượng ở nước xuất khẩu phải có đăng ký với Trung Quốc.

Để đáng ứng về mặt tiêu chuẩn, quy chuẩn ngày càng nâng cao, đặc biệt là yêu cầu từ Lệnh 248, 249, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện theo đúng các yêu cầu kỹ thuật; kết hợp với các đơn vị nông nghiệp địa phương để xây dựng vùng nguyên liệu; phối hợp với các đơn vị thực hiện cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói để đáp ứng yêu cầu phía bạn.

Về thực hiện liên kết, các doanh nghiệp cần chủ động liên hệ các đơn vị như Ban Quản lý Cửa khẩu để nắm bắt thông tin về tiến độ thông quan, tránh ùn tắc, đảm bảo chất lượng hàng nông sản, thời gian thông quan và chi phí vận tải.

Về kết quả thực hiện Lệnh 248, Lệnh 249, ông Huỳnh Tấn Đạt, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, đến nay Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã cấp 435 mã số đăng ký cho các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu các nhóm hàng hóa, gồm: ngũ cốc làm thực phẩm; rau tươi, rau tách nước; gia vị có nguồn gốc tự nhiên; quả hạch và các loại hạt; trái cây sấy khô; trái cây đông lạnh... Ngoài ra, Trung Quốc đã ký nghị định thư nhập khẩu chuối, măng cụt, thạch đen, cám gạo, cám, khoai lang, sầu riêng. Cục Bảo vệ thực vật và Tổng cục Hải quan Trung Quốc đang đàm phán để ký nghị định thư xuất khẩu các loại quả tươi truyền thống, như: dưa hấu, thanh long, xoài, mít, nhãn, vải và chôm chôm.