Doanh nghiệp đầu tư cụm công nghiệp kiến nghị gì với tỉnh Thanh Hóa?

Doanh nghiệp ‘kêu khó’ với chính quyền

Trong những năm gần đây, việc phát triển các cụm công nghiệp tại tỉnh Thanh Hóa đang mang lại nhiều lợi ích to lớn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao đời sống người dân. Qua đó góp phần lớn đưa tỉnh Thanh Hóa trở thành trung tâm kinh tế trọng điểm của khu vực Bắc Trung Bộ, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.

Tuy nhiên bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp khi quyết định đầu tư cụm công nghiệp, cụ thể là hạ tầng các cụm công nghiệp cũng đang gặp phải một vài khó khăn, vướng mắc.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn Minh Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa chia sẻ, theo quy định của tỉnh Thanh Hóa thì các nhà đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp phải đầu tư hoàn chỉnh phần hạ tầng như đường giao thông nội bộ, hệ thống điện, nước, xử lý nước thải... thì mới đủ điều kiện chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc cấp giấy chứng nhận đăng kí đầu tư cho nhà đầu tư thứ cấp vào cụm công nghiệp, việc này đã gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Nhiều doanh nghiệp đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp gặp khó trong thủ tục đất đai, giải phóng mặt bằng, chấp thuận nhà đầu tư thứ cấp

Ông Hải dẫn chứng một số địa phương khác như Hải Phòng, Nghệ An, Nam Định, Hưng Yên cho phép thực hiện song song thủ tục đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp và thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư cho nhà đầu tư thứ cấp. Việc này đồng nghĩa với nhà đầu tư thứ cấp sẽ triển khai dự án của doanh nghiệp mình song song với chủ đầu tư thi công hạ tầng cụm công nghiệp, giúp cụm công nghiệp nhanh chóng đi vào hoạt động, tránh lãng phí thời gian, lãng phí tài nguyên đất đai cũng sẽ không để ‘vụt mất’ các doanh nghiệp tiềm năng, đồng thời cũng sẽ giúp tăng thu ngân sách địa phương.

Một vấn đề khác đang khiến các doanh nghiệp khó khăn trong đầu tư cụm công nghiệp đó là việc tính tiền thuê đất cho các cụm công nghiệp còn chậm dẫn đến tình trạng doanh nghiệp muốn thuê đất trong cụm công nghiệp nhưng không thể ký hợp đồng chính thức vì chưa có đơn giá thuê đất rõ ràng. Doanh nghiệp có nhu cầu đầu tư nhưng phải chờ đợi quá lâu, họ có thể chuyển hướng đầu tư sang địa phương khác có chính sách nhanh gọn hơn.

“Nhiều nhà đầu tư thứ cấp hỏi giá thuê các lô đất trong cụm công nghiệp nhưng chúng tôi cũng không biết phải trả lời cụ thể bao nhiêu vì còn phải chờ giá đất của nhà nước. Điều này ảnh hưởng đến tiến độ của cả chủ đầu tư hạ tầng lẫn nhà đầu tư thứ cấp, ảnh hưởng đến tỷ lệ lấp đầy của cụm công nghiệp, làm giảm hiệu quả đầu tư và sử dụng đất công nghiệp trên địa bàn tỉnh”, ông Nguyễn Minh Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa chia sẻ thêm.

Đơn cử như tại Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Xuân Lai – Chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp Xuân Lai đang gặp khó khăn liên quan đến vướng mắc trong thực hiện song song thủ tục đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp và thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư cho nhà đầu tư thứ cấp.

Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Xuân Lai hiện đang xây dựng hệ thống trạm xử lý nước thải để hoàn thiện phần hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp Xuân Lai, tuy nhiên do chưa xác định rõ số lượng cũng như chất nước thải ra của nhà đầu tư thứ cấp nên khó khăn trong xây dựng nhà máy xử lý nước thải phù hợp với công suất và công nghệ.

Theo doanh nghiệp này, đây là một yếu tố quan trọng, nếu đầu tư sai về máy móc sẽ gây lãng phí, không sử lý được nước thải của các nhà máy và không thể đưa vào sử dựng, ảnh hưởng đến khả năng vận hành của dự án.

Một cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Ảnh: Nguyễn Chung

Một khó khăn khác mà doanh nghiệp gặp phải trong khi đầu tư cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đó là liên quan đến thủ tục đất đai, giải phóng mặt bằng.

Theo quyết định thành lập Cụm công nghiệp Hải Long – Xuân Khang (huyện Như Thanh) thì cụm công nghiệp này được chấp thuận với diện tích 48,85ha, tuy nhiên do tiêu chí đất cụm công nghiệp cho dự án chỉ có 46,6ha dẫn đến dự án phải điều chỉnh phân kỳ, kéo theo nhiều thủ tục pháp lý. Từ đó dự án có nguy cơ bị gián đoạn, chậm tiến độ. Hay như tại Cụm công nghiệp Khe Hạ (huyện Thường Xuân), theo Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng HTKT Trường Sơn, đến nay dự án đang được UBND huyện Thường Xuân thực hiện giải phóng mặt bằng và tái định cư cho dự án.

Tuy nhiên, khâu này đang gặp vướng mắc, bất cập do chưa thể thực hiện hoàn thành việc xác định nguồn gốc đất, đang tồn tại việc nhầm lẫn ranh giới khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngoài ra cụm công nghiệp này còn đang vướng mắc về thủ tục phê duyệt đầu tư phương án tại định cư cho khoảng 22 hộ dân cùng ảnh hưởng bởi dự án. Về hạ tầng kết nối giao thông cũng chưa lập và phê duyệt phương án, dự án đầu tư tuyến đường gom tiếp giáo với đường mòn Hồ Chính Minh như đã thống nhất.

Tháo gỡ khó khăn để phát triển cụm công nghiệp

Một vấn đề mấu chốt mà các doanh nghiệp đang đầu các dự án cụm công nghiệp kiến nghị đó là liên quan đến chấp thuận song song giữa triển khai hạ tầng kỹ thuật và chấp thuận các nhà đầu tư thứ cấp.

“Cụm công nghiệp sau khi được UBND tỉnh Quyết định cho thuê đất thì nên cho phép các Chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp được phép cho các tổ chức , cá nhân thực hiện thủ tục thuê lại đất công nghiệp để thực hiện thủ tục đầu tư và tiến hành đầu tư xây dựng dự án sản xuất công nghiệp song song, đồng thời với đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp nhằm rút ngắn thời gian đầu tư, sớm đưa đất vào sử dụng, tăng thu ngân sách cho địa phương, tăng cơ hội thu hút các nhà đầu tư, giảm áp lực tài chính cho doanh nghiệp”, ông Nguyễn Minh Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa đề nghị.

Một số doanh nghiệp khác có các kiến nghị như được kịp thời bổ sung chỉ tiêu diện tích đất cụm công nghiệp cho dự án; sớm thống nhất phương án để giải phóng mặt bằng, tái định cư; có phương án để giải quyết phần hạ tầng giao thông kết nối với cụm công nghiệp,…

Hạ tầng giao thông kết nối với hạ tầng cụm công nghiệp cũng được doanh nghiệp đề nghị sớm tháo gỡ

Liên quan đến kiến nghị chấp thuận song song giữa triển khai hạ tầng kỹ thuật và chấp thuận các nhà đầu tư thứ cấp, ông Nguyễn Văn Thi, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa chia sẻ quan điểm, theo luật đất đai và các luật chuyên ngành hiện nay đang quy định, nhà đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp phải đầu tư hoàn chỉnh mới tiến hành các thủ tục cấp chứng nhận đầu tư, cho thuê đất đối với nhà đầu tư thứ cấp. Tuy nhiên, để tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện để thu hút đầu tư, UBND tỉnh đã báo cáo Ban thường vụ Tỉnh ủy theo hướng đồng ý để thủ tục đầu tư, đất đai, xây dựng… đối với cụm công nghiệp được thực hiện song song, đồng thời.

Trong việc xác định giá đất, theo ông Thi khẳng định tỉnh Thanh Hóa đã ban hành giá đất phù hợp, có tính cạnh tranh cao so với các địa phương. Bên cạnh đó, trình tự thủ tục, thời gian về thẩm định giá đất cũng đã được xử lý, rút ngắn, đảm bảo đúng tiến độ cho các nhà đầu tư thực hiện dự án.

Cũng theo ông Thi, để tránh trường hợp tư vấn sai, gây lãng phí nguồn lực, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư của chủ doanh nghiệp cũng như sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương, các doanh nghiệp cần quan tâm, nâng cao chất lượng của bộ phận pháp chế. Nếu hợp tác với đơn vị tư vấn cần nghiên cứu lựa chọn những đơn vị có năng lực tốt để tư vấn đúng, trúng, phù hợp với năng lực của chủ đầu tư.