Đưa hợp tác kinh tế trở thành một nội dung trung tâm trong các hoạt động đối ngoại

Trong thời gian qua, công tác ngoại giao kinh tế đã có những đóng góp quan trọng vào thành tựu phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Ngoại giao kinh tế đã trở thành một trong những nội dung quan trọng nhất trong các hoạt động đối ngoại cấp cao, đóng góp quan trọng thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam với các đối tác, đem lại lợi ích thiết thực cho đất nước. Đặc biệt, ngoại giao vaccine đã được triển khai hết sức thành công, đóng góp quan trọng, có ý nghĩa quyết định để thực hiện thắng lợi Chiến lược vaccine và kiểm soát dịch bệnh.

Tuy vậy, tình hình thế giới tiếp tục có những biến động, với nhiều khó khăn, thách thức lớn hơn, đặt ra những yêu cầu mới đối với công tác ngoại giao kinh tế, nhất là phải có trọng tâm, trọng điểm, nâng cao hiệu quả, chủ động, sáng tạo, linh hoạt, nhạy bén.

Đưa hợp tác kinh tế trở thành một nội dung trung tâm trong các hoạt động đối ngoại

Trước đó, tại Hội nghị trực tuyến với các Đại sứ, Trưởng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài về đẩy mạnh công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước hồi tháng 9/2022, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo công tác ngoại giao kinh tế cần thực hiện hiệu quả phương châm ngoại giao “tình cảm, chân thành, tin cậy, bình đẳng, tôn trọng, hiệu quả, cùng phát triển”, đảm bảo 5 nguyên tắc: (i) giữ vững sự ổn định trong sự bất định; (ii) giữ vững thế chủ động trong sự bị động; (iii) giữ được kiên định và nhất quán trong bối cảnh chuyển đổi và xáo trộn; (iv) thiết lập công cụ quản lý rủi ro trong tình hình có suy thoái và khủng hoảng; (v) xây dựng phòng tuyến hợp tác và cạnh tranh kinh tế quốc tế trong hội nhập sâu rộng.

Mới đây, Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 21/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ giai đoạn 2022-2026 thực hiện Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 10/8/2022 của Ban Bí thư về công tác ngoại giao kinh tế để phục vụ phát triển đất nước đến năm 2030 (Chương trình).

Trong đó, Nghị quyết nêu rõ mục đích của Chương trình nhằm cụ thể hóa và triển khai các quan điểm chỉ đạo, nhiệm vụ, giải pháp trong Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 10/8/2022 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XIII về công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước đến năm 2030 trên cơ sở bám sát các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025; tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức của các cấp, các ngành và toàn xã hội đối với công tác ngoại giao kinh tế.

Nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu khác của Chương trình là nâng cao chất lượng, hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế. Tổng kết việc thực hiện các nghị quyết, chiến lược về hội nhập quốc tế giai đoạn 2016-2021 làm cơ sở kiến nghị chủ trương, chính sách, biện pháp nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế, trọng tâm là hội nhập kinh tế quốc tế trong giai đoạn 2021-2030 và các giai đoạn tiếp theo; chú trọng nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế trong các ngành, lĩnh vực kinh tế quan trọng.

Thực hiện có hiệu quả các cam kết quốc tế, bao gồm các cam kết trong khuôn khổ các FTA “thế hệ mới”, các hiệp định song phương và đa phương về các lĩnh vực tài chính, hải quan, bảo hiểm xã hội, lao động..., chủ động xử lý các vấn đề phức tạp nảy sinh trong quá trình thực hiện các cam kết, nhất là trong các lĩnh vực như lao động, môi trường, phát triển bền vững...

Nâng cao nhận thức và năng lực thực thi các cam kết FTA của doanh nghiệp. Gắn việc triển khai hiệu quả và tận dụng tốt các cơ hội trong các FTA và các khuôn khổ hợp tác kinh tế quốc tế với việc thiết lập vị trí cao hơn của nền kinh tế Việt Nam trong chuỗi sản xuất, giá trị toàn cầu, thiết lập mạng lưới đối tác cung ứng ổn định và đáng tin cậy cho các ngành, lĩnh vực quan trọng, phục vụ chuyển đổi xanh, phát triển bền vững, đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển giao, ứng dụng công nghệ hiện đại.

Xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách để thực hiện đầy đủ các cam kết kinh tế quốc tế theo lộ trình và phù hợp với lợi ích đất nước. Đẩy mạnh quá trình nội luật hóa các cam kết quốc tế; sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp quy hiện hành, bảo đảm đồng bộ, hiệu quả, duy trì ổn định môi trường đầu tư, kinh doanh, không gây xáo trộn, ảnh hưởng đến lợi ích của doanh nghiệp.

Đồng thời, tiếp tục vận động các đối tác công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam. Chủ động hoàn thiện hệ thống phòng vệ để bảo vệ nền kinh tế, doanh nghiệp, thị trường trong nước phù hợp với các cam kết quốc tế; nghiên cứu tận dụng các công cụ thương mại và luật pháp quốc tế. Nâng cao năng lực cảnh báo sớm các vụ việc phòng vệ thương mại, năng lực xử lý tranh chấp thương mại, đầu tư quốc tế, đấu tranh chống các biện pháp bảo hộ thương mại, các vụ kiện phá giá, trợ cấp đối với hàng hóa xuất khẩu của nước ta.