Dạy nghề gắn với giải quyết việc làm cho người khuyết tật: Nhiều điều phải suy ngẫm
Người khuyết tật rất nỗ lực tìm kiếm việc làm ổn định, song số người đáp ứng được yêu cầu công việc còn rất hạn chế
Mặc dù có sự quan tâm của các cấp, các ngành, cơ sở dạy nghề nhưng hoạt động hỗ trợ dạy nghề gắn với giải quyết việc làm cho người khuyết tật vẫn còn rất hạn chế về hiệu quả và chưa đáp ứng được nhu cầu và nguyện vọng của người khuyết tật. TP. Hồ Chí Minh hiện có khoảng 15.000 người khuyết tật trong độ tuổi lao động (chiếm 1% dân số của thành phố), nhưng chưa quá 40% trong số này có việc làm. Trong số người khuyết tật tìm được việc làm thì chỉ có khoảng 25% duy trì được công việc ổn định.
Kết quả khảo sát tại 4 địa phương là Hải Phòng, Phú Thọ, Đà Nẵng và Bà Rịa - Vũng Tàu) trong 3 năm từ 2012-2014, được công bố mới đây cho thấy: Có gần 1.000 người khuyết tật được hỗ trợ dạy nghề và tạo việc làm trong giai đoạn này, tương đương bình quân mỗi năm một tỉnh hỗ trợ dạy nghề và tạo việc làm cho khoảng 30-50 người khuyết tật. Con số này so với tổng số người khuyết tật trên địa bàn và số người khuyết tật có nhu cầu học nghề thì còn rất thấp.
Có nhiều lý do dẫn đến tình trạng này, bao gồm lý do sức khỏe yếu, trình độ tay nghề chưa cao, chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp (DN) tuyển dụng người khuyết tật còn nhiều hạn chế….
Phát biểu tại Hội thảo chia sẻ kết quả nghiên cứu, khảo sát, đánh giá mức độ tiếp cận về học nghề gắn với giải quyết việc làm cho người khuyết tật, vừa được Tổng cục Dạy nghề (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) phối hợp với Văn phòng Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tại Hà Nội tổ chức, đại diện nhiều sở lao động, thương binh và xã hội, cơ sở tham gia dạy nghề cho người khuyết tật và một số người khuyết tật cho rằng: Xã hội và cộng đồng nên quan tâm hơn đến việc hỗ trợ cho những hoạt động vì người khuyết tật, hỗ trợ nâng cấp trang thiết bị dạy nghề cho các cơ sở dạy nghề cho người khuyết tật phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động. Ngoài ra cần có những chương trình tiếp cận với người khuyết tật ngay tại địa phương để người khuyết tật dễ dàng hòa nhập với cộng đồng, tiếp cận với các cơ hội việc làm. Họ không chỉ là đối tượng cần được ưu tiên, mà còn là những lao động đầy tiềm năng. Tuyển dụng người khuyết tật không phải là làm từ thiện, mà vì năng lực của họ đáp ứng được yêu cầu công việc, đồng thời cũng là tạo điều kiện cho họ hòa nhập tốt hơn. Vì thế, cần phải có những cách đối xử bình đẳng. Tất cả đòi hỏi sự nỗ lực, phối hợp của tất cả các cấp, ngành, đơn vị liên quan và bản thân người khuyết tật để vấn đề việc làm ngày càng có những chuyển biến tích cực hơn, giúp người khuyết tật ổn định cuộc sống.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dạy nghề Mai Thúy Nga cho rằng: Để đạt mục tiêu hỗ trợ dạy nghề và giải quyết việc làm cho người khuyết tật, cần có cơ chế, chính sách, sự vào cuộc của các ngành, các cấp, cơ sở dạy nghề và nhu cầu cũng như nỗ lực của bản thân người khuyết tật. Học nghề và có việc làm, có thu nhập, đóng góp cho gia đình và xã hội là nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của người khuyết tật. Việc tiến hành khảo sát để đánh giá đúng thực trạng công tác hỗ trợ dạy nghề và tạo việc làm cho người khuyết tật là rất cần thiết.
Thiết nghĩ, người khuyết tật phải được đào tạo nghề phù hợp, phải có sự đầu tư cả về dạy và học để vững chuyên môn, giỏi tay nghề thì mới đáp ứng được yêu cầu của nhà tuyển dụng. Bên cạnh đó, Nhà nước cần có thêm sự hỗ trợ cho những DN thực hiện tốt việc đào tạo, tuyển dụng lao động là người khuyết tật. Thêm vào đó, cần có nhiều hơn DN tự nguyện, từ tâm đón nhận và tạo việc làm thích hợp cho người khuyết tật. Như vậy, họ không chỉ giúp cho người khuyết tật tìm được việc làm, có thu nhập ổn định mà còn tự tin hòa nhập cộng đồng./.
Phương Tâm