Cần làm mới mô hình kinh tế tập thể, hợp tác xã với một tâm thế mạnh mẽ
Đẩy mạnh tuyên truyền phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trong giai đoạn mới Phấn đấu đến năm 2030 có trên 60% tổ chức kinh tế tập thể đạt loại tốt, khá |
Nhằm hoàn thiện dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi) để trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 5 vào tháng 5/2023; cũng như làm rõ về tư tưởng, mục tiêu ý nghĩa và giá trị của hợp tác xã, qua đó thấy được những bất cập trong cơ chế, kinh nghiệm cần sửa đổi... Đài Tiếng nói Việt Nam vừa phối hợp với Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tổ chức tọa đàm với chủ đề “Phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trong giai đoạn mới”.
Thay đổi nhận thức về kinh tế tập thể
Phát biểu tại tọa đàm, ông Phạm Mạnh Hùng - Phó Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam - khẳng định: Thời gian qua, các chỉ thị, nghị quyết của Đảng qua những thời kỳ khác nhau đã cho thấy sự phát triển cả về lý luận, nhận thức trên cơ sở tổng kết thực tiễn xây dựng kinh tế tập thể mà nòng cốt là hệ thống các hợp tác xã, phù hợp với tiến trình phát triển của đất nước, xu thế chung của toàn cầu.
Tọa đàm thu hút sự quan tâm của các đại biểu |
Để giải quyết triệt để các vướng mắc, bất cập, tạo động lực cho sự phát triển của khu vực kinh tế tập thể trong bối cảnh mới đan xen cả cơ hội lẫn nhiều thách thức, ngày 16/6/2022, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TW, Hội nghị Trung ương 5 (khóa XIII) về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới. Trong đó nhấn mạnh kinh tế tập thể là thành phần kinh tế quan trọng, phải được củng cố và phát triển cùng kinh tế nhà nước trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân.
Với vai trò Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam ông Nguyễn Ngọc Bảo chia sẻ, thời gian qua, từ chính quyền các địa phương cho tới các Bộ, ngành đều quan tâm, tập trung chú ý đến mô hình hợp tác xã, điều này đã góp phần làm thay đổi nhận thức của toàn xã hội về mô hình hợp tác xã, nhất là giới trẻ khi ngày càng có nhiều thanh niên chọn hướng khởi nghiệp từ mô hình hợp tác xã.
Thực tế, từ khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng có Nghị quyết số 13-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, sau đó thể chế bằng Luật Hợp tác xã, khu vực hợp tác xã có sự phát triển vượt bậc cả về số lượng và chất lượng và phát triển tương đối đồng đều ở các địa phương.
Có được kết quả như vậy, ông Bảo cho rằng, do nhận thức của hệ thống chính trị và người dân về lĩnh vực này ngày càng tăng. Các chính sách hỗ trợ bước đầu đi vào cuộc sống và người dân hợp tác xã đã được hưởng thụ mặc dù chưa lớn…
Theo số liệu thống kê, hiện cả nước có khoảng 29.000 hợp tác xã đăng ký hoạt động, trong đó có đến hơn 18.000 hợp tác xã nông nghiệp, chiếm hơn 70% tổng số hợp tác xã cả nước có bước tăng trưởng ấn tượng. Doanh thu và thu nhập của các thành viên hợp tác xã đã tăng 107% của năm 2021 so với năm 2013; thu hẹp dần khoảng cách so với khu vực doanh nghiệp.
Kinh tế tập thể cần được củng cố, phát triển
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, chia sẻ tại tọa đàm các đại biểu cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế của khu vực này, như: Tổ chức kinh tế tập thể, hợp tác xã phần lớn có quy mô nhỏ, năng lực nội tại còn yếu. Sự liên kết, hợp tác giữa các tổ chức với nhau để tăng cường sử dụng sản phẩm, dịch vụ chưa cao. Hợp tác xã gặp khó trong tiếp cận đất đai, nguồn vốn, chính sách hỗ trợ về mặt bằng phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt đội ngũ cán bộ quản lý còn hạn chế. Hiệu quả sản xuất, kinh doanh và thu nhập người lao động đã cải thiện nhưng còn thấp….
Cần làm mới mô hình kinh tế tập thể, hợp tác xã với một tâm thế mạnh mẽ |
Phân tích nguyên nhân của tình trạng này, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho rằng: Các tồn tại, hạn chế như pháp luật về hợp tác xã chưa phù hợp với điều kiện thực tiễn thay đổi nhanh chóng, yêu cầu của bối cảnh quốc tế và trong nước, đặc biệt là khoa học - công nghệ, chuyển đổi số. Cơ chế, chính sách, nhất là cơ chế chính sách ưu đãi, hỗ trợ hợp tác xã, liên hợp tác xã chưa đủ mạnh. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục để cán bộ các cấp, ngành từ Trung ương đến địa phương và nhân dân nhận thức về bản chất, vai trò, vị trí của khu vực hợp tác xã chưa thường xuyên, liên tục. Chưa có nhiều mô hình hợp tác xã liên kết sản xuất thành công, có hiệu quả, hoạt động theo đúng bản chất để phổ biến, nhân rộng...
Trước thực tế này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư với vai trò là đầu mối, Liên minh Hợp tác xã với vai trò nòng cốt đã và đang phối hợp với các Bộ, ngành liên quan tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Luật Hợp tác xã năm 2012, dự kiến sẽ được thông qua trong kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV sắp tới.
Đồng quan điểm với các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cũng thừa nhận: Mô hình hợp tác xã còn manh mún, nhỏ lẻ và tự phát vẫn như “lời nguyền” của ngành nông nghiệp, nếu không vượt qua sẽ mãi chỉ là là kinh tế hộ. Mục tiêu gia tăng giá trị thặng dư trên nền nông nghiệp, tăng thu nhập của người dân cũng như xu thế tiêu dùng thay đổi nhanh như hiện nay không cho phép chúng ta dừng lại ở thành tựu trước đó, cần phải cùng nhau có cách tiếp cận mới.
Vì thế, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng: Ngành nông nghiệp, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cũng như các Bộ, ngành và địa phương phải vào cuộc để làm mới mô hình kinh tế tập thể, hợp tác xã với một tâm thế mới mạnh mẽ. Hoạt động này không chỉ là những thành viên tham gia hợp tác xã mà cần cả bộ máy, hay đúng hơn là cả hệ thống chính trị…
Ông Phạm Mạnh Hùng - Phó Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam: Chủ trương, chính sách và pháp luật đúng đắn, phù hợp đã, đang và sẽ thúc đẩy năng lực sáng tạo, đổi mới tư duy, ứng dụng công nghệ, đầu tư thích đáng cho kinh tế tập thể và hợp tác xã. Từ đó tạo ra không gian phát triển kinh tế rộng mở, tạo ra sản phẩm, của cải, gia tăng giá trị, làm cho người dân ấm no, hạnh phúc và đóng góp vào sự phát triển của quốc gia. |