Báo chí lan tỏa 'tư duy' xanh ngành Công Thương

Tham dự buổi lễ có đồng chí Nguyễn Hồng Diên - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Công Thương, Trưởng Ban Chỉ đạo Cuộc thi; ông Phan Xuân Thủy - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; nhà báo Nguyễn Văn Minh - Tổng Biên tập Báo Công Thương, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tổ chức Cuộc thi; cùng lãnh đạo các đơn vị thuộc bộ, đại diện các cơ quan báo chí Trung ương, địa phương, chuyên gia và đông đảo tác giả đoạt giải.

Cuộc thi được tổ chức trong bối cảnh Việt Nam đang tăng tốc thực hiện các cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu, đặc biệt là mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Sau ba năm triển khai, Cuộc thi Báo chí viết về bảo vệ môi trường ngành Công Thương đã từng bước khẳng định vị thế là một diễn đàn báo chí chuyên sâu, góp phần lan tỏa nhận thức, thúc đẩy hành động bảo vệ môi trường trong toàn ngành và xã hội.

Cuộc thi ngày càng chuyên nghiệp, chất lượng tác phẩm nâng cao

Cuộc thi Báo chí viết về bảo vệ môi trường ngành Công Thương năm 2025 do Bộ Công Thương chủ trì, giao Báo Công Thương phối hợp với Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp, Văn phòng Bộ tổ chức.

Năm nay, Ban Tổ chức ghi nhận khoảng 300 tác phẩm dự thi đến từ các cơ quan báo chí Trung ương, địa phương, các tác giả độc lập, cộng tác viên và chuyên gia.

Sau quá trình chấm chọn nghiêm túc, minh bạch, Ban Giám khảo đã lựa chọn 20 tác phẩm tiêu biểu để trao các hạng mục: Giải A, B, C, Khuyến khích, Giải Chuyên đề và Giải Đặc biệt.

Phát biểu tại Lễ trao giải, nhà báo Nguyễn Văn Minh nhấn mạnh, bảo vệ môi trường là một trong những nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng của Đảng và Nhà nước, với quan điểm xuyên suốt “không đánh đổi môi trường để lấy tăng trưởng kinh tế.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy, sự chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công Thương và sự vào cuộc đồng bộ của các đơn vị, ngành Công Thương đã nỗ lực thực hiện song hành hai mục tiêu phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. Những kết quả tăng trưởng của năm 2025, dù chưa tổng kết đầy đủ, phần nào cho thấy hướng đi đúng đắn và quyết tâm chính trị của toàn ngành.

Điểm đáng ghi nhận là cuộc thi năm 2025 tiếp tục được tổ chức theo phương châm minh bạch - chuyên nghiệp - công tâm. Ban Tổ chức đã đổi mới mạnh mẽ thể lệ, quy trình tổ chức, tạo điều kiện để các tác giả đầu tư bài bản hơn về nội dung, số liệu và dẫn chứng. Nhiều tác phẩm không chỉ phản ánh thực trạng mà còn có chiều sâu phân tích, phát hiện vấn đề và đề xuất giải pháp mang tính chính sách.

“Giá trị lớn nhất của cuộc thi không chỉ nằm ở việc trao giải, mà chính là tác động xã hội và hiệu ứng lan tỏa. Trên cơ sở những kết quả đạt được, Ban Tổ chức sẽ tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa hình thức, dự kiến mở rộng sang cuộc thi ảnh về môi trường, tổ chức các triển lãm lưu động để đưa tác phẩm đến gần hơn với địa phương, cơ sở sản xuất”, Tổng Biên tập Nguyễn Văn Minh chia sẻ.

Báo chí là cầu nối đưa chính sách môi trường vào cuộc sống

Năm 2025, cuộc thi có nhiều đổi mới nhằm phù hợp với xu hướng truyền thông hiện đại. Cơ cấu giải thưởng được phân tách theo các lĩnh vực môi trường đặc thù của ngành Công Thương như công nghiệp nặng, công nghiệp chế biến, khoáng sản, xử lý chất thải, kinh tế tuần hoàn, sản xuất xanh… Qua đó, tạo điều kiện để tác giả tiếp cận đề tài linh hoạt hơn, phản ánh đa chiều hơn bức tranh môi trường của ngành.

Phát biểu chỉ đạo tại Lễ trao giải, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định, cuộc thi không chỉ tôn vinh các tác phẩm báo chí xuất sắc, mà còn khẳng định vai trò quan trọng của báo chí trong công tác tuyên truyền, lan tỏa nhận thức và thúc đẩy hành động bảo vệ môi trường.

Theo Bộ trưởng, sau ba lần tổ chức, cuộc thi đã có sức lan tỏa rộng rãi, trở thành diễn đàn chuyên môn bổ ích, là kênh thông tin quan trọng đưa các vấn đề môi trường của ngành Công Thương đến với công chúng một cách sinh động, khách quan và có trách nhiệm.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá cao chất lượng các tác phẩm dự thi năm nay khi nội dung ngày càng đi vào chiều sâu, không dừng ở phản ánh hiện tượng mà chú trọng phân tích nguyên nhân, đánh giá tác động và đề xuất giải pháp. Nhiều tác phẩm đoạt giải có giá trị tham khảo thiết thực cho công tác quản lý, điều hành và xây dựng chính sách.

“Cuộc thi đã trở thành kênh tiếp nhận thông tin, phản ánh, phản biện và hiến kế từ thực tiễn báo chí cho công tác quản lý nhà nước của ngành Công Thương”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Để tiếp tục phát huy kết quả đạt được, Bộ trưởng đề nghị các cấp ủy, đơn vị thuộc bộ, các cơ quan báo chí và chuyên gia tập trung triển khai hiệu quả các chương trình, kế hoạch hành động về chuyển đổi xanh nền kinh tế; đẩy mạnh tuyên truyền các tác phẩm đạt giải; rút kinh nghiệm tổ chức để nâng cao chất lượng các mùa giải tiếp theo.

Bên cạnh đó, Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách môi trường; tăng cường giám sát, đánh giá rủi ro môi trường trong sản xuất; chủ động phối hợp với các cơ quan báo chí để kịp thời lan tỏa những nỗ lực, mô hình tiêu biểu của ngành.

Báo Công Thương và các cơ quan báo chí thuộc Bộ được kỳ vọng tiếp tục giữ vai trò truyền thông chủ lực, đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức, đặc biệt chú trọng báo chí đa phương tiện và ảnh báo chí để tăng sức lan tỏa.

Tiếp tục phát huy vai trò của báo chí trong truyền thông về môi trường

Các tác phẩm dự thi năm 2025 phản ánh toàn diện bức tranh môi trường ngành Công Thương: từ chất thải trong sản xuất công nghiệp, xử lý tro xỉ nhiệt điện, khai thác khoáng sản, đến các mô hình năng lượng tái tạo, công nghệ tiết kiệm năng lượng, sản xuất tuần hoàn của doanh nghiệp.

Nhiều tác phẩm không chỉ phát hiện vấn đề “nóng” mà còn mang tính định hướng, giới thiệu giải pháp phù hợp xu thế phát triển xanh, gợi mở chính sách thiết thực cho cơ quan quản lý. Chất lượng tác phẩm đồng đều, thể hiện sự đầu tư nghiêm túc của đội ngũ tác giả và sự quan tâm ngày càng lớn của xã hội đối với các thách thức môi trường.

Chia sẻ khi là đồng tác giả đoạt Giải Đặc biệt, nhà báo Phạm Nguyên Long - Phó Trưởng phòng Kinh tế, Ban Thời sự Đài Tiếng nói Việt Nam cho biết, đề tài môi trường ngành Công Thương có không gian rất rộng, gắn chặt với lợi ích của doanh nghiệp và cộng đồng, đòi hỏi người làm báo phải theo sát thực tiễn.

Đoạt giải A với loạt bài về năng lượng, nhà báo Nguyễn Văn Huy - Phó Tổng Thư ký Báo Tuổi trẻ Thủ đô, tác giả nhìn nhận, môi trường và năng lượng đã trở thành những vấn đề “nóng” của nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam thực hiện các cam kết tại COP26.

Ở góc độ này, cuộc thi đã góp phần hình thành một “vòng tròn thông tin” giữa chính sách - báo chí - doanh nghiệp - cộng đồng. Khi thông tin được truyền tải đầy đủ, dễ hiểu và có dẫn chứng thuyết phục, chính sách môi trường của ngành Công Thương sẽ đi vào đời sống, góp phần xây dựng một nền kinh tế xanh và phát triển bền vững.

Danh sách tác phẩm đoạt giải Cuộc thi Báo chí viết về bảo vệ môi trường ngành Công Thương năm 2025:

Giải Đặc biệt: Tác phẩm: Loạt bài 3 kỳ “Chuyển đổi xanh: Thách thức từ các nhà máy nhiệt điện than” - Bài 1: “Diện mạo xanh từ các nhà máy nhiệt điện than truyền thống”; Bài 2: “Nhiệt điện than: Công nghệ truyền thống và những nỗi lo cũ, mới”; Bài 3: “Tiến trình đến Net zero của các nhà máy nhiệt điện than: Những khuyến nghị chính sách”. Nhóm tác giả: Phạm Nguyên Long (Bút danh: Nguyên Long) - Phó trưởng phòng Kinh tế, Ban Thời sự - VOV1 và Hoàng Quang Huy (Bút danh: Quang Huy) - Ban Thời sự Đài Tiếng nói Việt Nam.

Giải Chuyên đề: Tác phẩm: “Gốm Đất Việt: Hành trình thắp lửa từ đất, gìn giữ tương lai xanh”. Tác giả: Anh hùng Lao động Nguyễn Quang Mâu, Chủ tịch HĐQT Tổ hợp Công ty cổ phần Gốm Đất Việt.

Giải A: Tác phẩm: Loạt bài 3 kỳ: “Chuyển dịch xanh cho tương lai xanh!” - Bài 1: "Góp phần hiện thực hóa khát vọng tăng trưởng xanh"; Bài 2: "Doanh nghiệp Quảng Ninh đồng hành"; Bài 3: "Phát huy hiệu quả công tác truyền thông". Tác giả: Trần Thị Hường (Bút danh: Thu Hường) - Báo Công Thương.

Tác phẩm: Loạt bài 3 kỳ: "Đừng để lãng phí nguồn điện sạch" - Bài 1: "Năng lượng tái tạo - con đường tất yếu"; Bài 2: "Cơ chế, thủ tục “trói chân” điện sạch"; Bài 3: "Quyết liệt “gỡ nghẽn”, không để lãng phí nguồn lực". Tác giả: Nguyễn Văn Huy (Bút danh: Thành Nhân) - Phó Tổng thư ký Báo Tuổi trẻ Thủ đô.

Giải B: Gồm tác phẩm: Loạt bài 3 kỳ: "Doanh nghiệp góp sức "xanh hóa" nền kinh tế" - Kỳ 1: "Chuyển đổi xanh ở các mặt hàng tỷ USD"; Kỳ 2: "Chuyển đổi xanh bắt đầu từ chuyển đổi năng lượng"; Kỳ 3: "Lên lộ trình chuyển đổi xanh để dễ dàng tiếp cận nguồn vốn xanh". Nhóm tác giả: Nguyễn Thị Hồng Tươi (Bút danh: Hoàng Tú) - Phạm Thị Thanh Nhàn (Bút danh: Quỳnh Chi) - Báo Pháp luật Việt Nam.

Tác phẩm: “Xanh hóa nền kinh tế Việt Nam: Cần bảo đảm quá trình chuyển đổi công bằng và toàn diện”. Nhóm tác giả: Nguyễn Thị Minh (Bút danh: Hồng Minh), Đinh Nguyễn Ngọc Khánh (Bút danh: Ngọc Khánh), Nguyễn Hùng Hiếu (Bút danh: Vân Thanh) - Báo Nhân dân.

Tác phẩm: “Công nghiệp xanh: Giải pháp quan trọng cho phát triển bền vững”. Nhóm tác giả: Nguyễn Hương Loan, Chu Minh Khôi, Nguyễn Đức Mạnh, Đỗ Đức Phan, Cấn Việt An - Tạp chí Kinh tế Việt Nam.

Giải C gồm: Tác phẩm: "Đẩy nhanh quá trình xanh hóa nền kinh tế". Tác giả: Nguyễn Chí Nhân (Bút danh: Chí Nhân) - Báo Thanh Niên.

Tác phẩm: “Giảm thiểu dấu chân các bon: Chủ động chuyển đổi, tăng cường tuần hoàn, tái chế trong dệt may”. Tác giả: Phan Thúy Vinh (Bút danh: Quang Minh) – Tạp chí Công Thương.

Tác phẩm: "Phát triển kinh tế xanh vì một thế giới có trách nhiệm với tương lai". Tác giả: Nguyễn Ngọc Linh (Bút danh: Ngọc Linh) - Tạp chí Kinh tế Việt Nam.

Tác phẩm: Loạt bài 2 kỳ: "Người Dầu khí gieo yêu thương cho Xanh giàn xanh biển “Xanh hóa Trường Sa”": Bài 1: "Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro bảo vệ môi trường biển"; Bài 2: "Gieo yêu thương cho “Xanh hóa Trường Sa”". Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Thắm (Bút danh: Hồng Thắm) - Trưởng Bộ phận Truyền thông và Văn hóa Doanh nghiệp - Trường Đại học Dầu Khí Việt Nam (PVU) – Cộng tác viên Tạp chí Năng Lượng Mới/Petrotimes.

Tác phẩm: “Tái khởi động điện hạt nhân Ninh Thuận: Việt Nam sẵn sàng cho một kỷ nguyên mới”. Nhóm tác giả: Phan Thùy Trang (Bút danh: Phan Trang) - Phan Thu Giang (Bút danh: Thu Giang) – Báo Điện tử Chính phủ.

Giải Khuyến khích gồm: Tác phẩm: "Đột phá vào công nghệ sản xuất thân thiện với môi trường". Tác giả: Đỗ Mạnh Hưng (Bút danh: Mạnh Hưng) - Báo Quân đội nhân dân.

Tác phẩm: "Bộ Công Thương tăng cường công tác bảo vệ môi trường đối với sản xuất hóa chất và phân bón". Tác giả: Đinh Thanh Tuấn (Bút danh: Thanh Bình) - Báo Công Thương.

Tác phẩm: Loạt bài 4 kỳ: "Côn Đảo và bài toán rác thải nhựa" - Bài 1: "Hành trình thoát khỏi ‘vòng xoáy nhựa’"; Bài 2: "Khi người dân làm chủ ‘cuộc chiến’ giảm nhựa"; Bài 3: "Giữ hồn đảo bằng du lịch xanh"; Bài 4: "Liên kết các bên để giảm rác nhựa". Nhóm tác giả: Lê Văn Bình (Bút danh: Lê Bình), Trương Đình Thục Vy (Bút danh: Thục Vy) - Báo Nông nghiệp và Môi trường.

Tác phẩm: Loạt bài 4 kỳ: "Môi trường, nhận thức và sinh kế" - Kỳ 1: "Trong cái khó, ló cái khôn"; Kỳ 2: "Khi truyền thông làm thay đổi nhận thức, hành vi"; Kỳ 3: "Giải pháp xanh tạo sinh kế gắn với phát triển bền vững"; Kỳ 4: "Nguồn lực và tác động của sáng kiến". Tác giả: Lê Thị Hảo - Cộng tác viên Tạp chí điện tử Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam.

Tác phẩm: "Người làm báo góp tiếng nói hoàn thiện chính sách pháp luật của Nhà nước về bảo vệ môi trường". Tác giả: Lê Văn Tâm (Bút danh: Lê Tâm) – Báo Nhà báo và Công Luận.

Tác phẩm: "Xu hướng xanh chuyển động từ nhà xưởng tới siêu thị tạo giá trị gia tăng thương hiệu doanh nghiệp". Tác giả: Đỗ Trọng Đạt (Bút danh: Bình Nguyên) - Tạp chí Doanh nghiệp và Kinh tế xanh.

Tác phẩm: “Mô hình phân loại rác thải sử dụng năng lượng điện mặt trời: Có tính thực tiễn cao”. Tác giả: Trần Thị Kim Dung (Bút danh: H. Ngân) - Phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Khánh Hòa.

Tác phẩm: “Phát triển khu công nghiệp xanh - sinh thái: Cần gỡ vướng mắc”. Tác giả: Vương Văn Thế (Bút danh: Văn Gia) - Báo và Phát thanh, Truyền hình Đồng Nai.