Một thời được mệnh danh là “con hùm xám” trong lực lượng Fulro, “Đệ nhất Phó Thủ tướng” Nahria Ya Duck nay là cán bộ của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Fulro, dưới bàn tay giật dây của các thế lực thù địch với nước ta, là một tổ chức phản động cực kỳ nguy hiểm. Cái tên của tổ chức ấy gắn với sự đen tối, là bóng ma hãi hùng ám ảnh vùng đất Tây Nguyên trong nhiều thập niên qua. Mặc dù hiện nay, về cơ bản, tổ chức Fulro đã bị xóa sổ, nhưng tàn dư của nó vẫn chưa thực sự chấm dứt, vẫn tồn tại trong “vấn đề Tây Nguyên”, “âm mưu Tây Nguyên” thông qua các hình thức khác với thủ đoạn không kém phần tinh vi và tàn bạo. Cuộc tấn công của những kẻ khát máu với sự chỉ đạo của tổ chức phản động lưu vong ở nước ngoài, vào trụ sở chính quyền và công an hai xã Ea Tiêu và Ea Ktur (huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk) vào lúc 1 giờ sáng ngày 11/6/2023 vừa qua gây nên sự hy sinh của 9 cán bộ, công an và người dân, gây sự bất ổn nghiêm trọng an ninh chính trị địa phương là một minh chứng rõ nét…
Với loạt bài hồ sơ-tư liệu “Fulro-bóng ma ám ảnh Tây Nguyên”, một lần nữa, chúng tôi xin góp một góc nhìn tái hiện phần nào hoạt động và bản chất của tổ chức tội ác này. Đồng thời xin được tôn vinh những chiến công của quân và dân Tây Nguyên trong sự nghiệp đấu tranh đầy cam go và mất mát, hy sinh nhằm chống lại những âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, bảo vệ sự bình yên cho mảnh đất hùng vĩ trong lòng Tổ quốc…
Một thời được mệnh danh là “con hùm xám” trong lực lượng Fulro, “Đệ nhất Phó Thủ tướng” Nahria Ya Duck nay là cán bộ tích cực của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Lâm Đồng. Năm 2007, ông được bầu làm đại biểu Quốc Hội khóa XII. Để bạn đọc hình dung rõ hơn về con người này, chúng tôi ghi lại câu chuyện cuộc đời đầy sóng gió của ông - một nhân chứng quan trọng chứng minh cho ảo vọng khôn cùng của cái gọi là Fulro và “Nhà nước Đề Ga” tự trị…
Đối diện với Nahria Ya Duck, tôi cảm nhận gương mặt của ông trẻ hơn nhiều so với cái tuổi 61 (Ya Duck sinh năm 1940), những nét hào hoa của người trí thức dân tộc thiểu số và những biểu cảm chứa đầy hạnh phúc của ông trên cương vị công tác hiện thời của mình. Tuy nhiên, trong đôi mắt hay cười của Ya Duck vẫn còn đó những day dứt và một nỗi buồn khó tả khi ông phải nói về những điều đáng tiếc từng xảy ra từ những năm đất nước mới giải phóng và cả những vụ gây bạo loạn của bọn phản động do Ksor Kớk cầm đầu trong những năm 2001, 2004 trên địa bàn Tây Nguyên.
Câu chuyện bắt đầu bằng những thước phim quay chậm về ký ức của người đàn ông Cơ Ho này, một con người đã trải qua qúa nhiều biến động. Những tình tiết “vật đổi sao dời” trong cuộc sống của một đời người nhưng cũng là một phần sinh động trên bước thăng trầm của vùng đất Tây Nguyên thân yêu giữa lòng nước Việt…
Ông Nahria Ya Duck - Người ngồi giữa tại căn nhà của mình.
Nahria là một dòng họ lớn, dòng họ có công trong việc khai phá, tìm ra đất mới lập cư, lập nghiệp cho cộng đồng buôn làng ở vùng Ka Đô, huyện Đơn Dương, Lâm Đồng. Sinh ra trong gia đình có thế lực, Ya Duck là một trong số ít thanh niên dân tộc thiểu số được học hành đến nơi đến chốn. Nahria Ya Duck tốt nghiệp Đại học quốc gia tài chính tại Sài Gòn, với kết quả học tập xuất sắc, ông được chính quyền chế độ cũ điều về giữ chức Trưởng Ty tài chính kinh tế Vũng Tàu, rồi tham gia phiên dịch trong các cuộc thương thuyết do ông Y Bhăm Ênuôl (1923-1975, dân tộc Ê Đê, sinh trưởng tại Buôn Ma Thuột - Đăk Lăk, một trong những người lập ra tổ chức Fulro) với đại diện chính phủ Sài Gòn.
Năm 1965, Hội nghị các nước Đông Dương diễn ra tại Phnôm Pênh, Ya Duck được mời dự. Khi đó ông 25 tuổi. Ông nhớ lại: “Fulro ra đời với tên gọi “Mặt trận thống nhất đấu tranh của các sắc tộc bị áp bức”. Nghe hấp dẫn quá, khiến tôi nghĩ đó là lý tưởng và hăm hở bước theo. Đâu ngờ đó là sự lừa mị bịp bợm của các thế lực phản động. Tôi đã không nhận ra thực dân, đế quốc muốn dùng Fulro làm công cụ thực hiện mưu đồ xấu ở Tây Nguyên, Việt Nam...”
Có một điều phải nói là sự áp bức của chế độ ngụy quyền độc tài Ngô Đình Diệm đối với đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đã đẩy những người như Ya Duck tìm đường phản kháng. Sự thúc dục của “lý tưởng Tây Nguyên tự trị” thời đó đã kéo Ya Duck vào rừng và trở thành một sĩ quan thân cận của thủ lĩnh Fulro Y Bham Ênuôl.
Trong suốt thời gian đó, tôi thường xuyên bị khủng hoảng tinh thần. Ở đâu người ta cũng nói tới một cuộc trả thù đẫm máu của cộng sản. Đảng giải phóng miền nam nhưn có giải phóng cho tất cả đồng bào Tây Nguyên hay không? Trong khi đó thì những kẻ xấu thường xuyên xúi giục, lôi kéo. Tôi đã tiếp tục vào rừng tham gia Fulro trong một tâm trạng như thế…
